Εξηγώντας την κρίση σε ένα εννιάχρονο

Μετά τη φράση «οι Ελληνες χωρίζονται σε…» ο καθένας βάζει τις δικές του κατηγορίες: μνημονιακούς - αντιμνημονιακούς, βάζελους - γαύρους, μεταρρυθμιστές - κρατιστές, και πάει λέγοντας. Εγώ θεωρώ πως, τουλάχιστον στην κατανόηση της ελληνικής χρεοκοπίας, οι Έλληνες χωρίζονται σε όσους καταλαβαίνουν αριθμητική 4ης Δημοτικού και σε όσους όχι.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια ήθελα να πιστεύω ότι αυτοί που δεν καταλαβαίνουν την αριθμητική της Δ΄ Δημοτικού είναι οι μαθητές των προηγούμενων τάξεων. Οι τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις αλλά και τα όσα διαβάζω από πολιτικούς και δημοσιογράφους με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για το 60% των Ελλήνων. Πολλοί απ’ αυτούς, μάλιστα, δεν καταλαβαίνουν ούτε αριθμητική Α΄ Δημοτικού. Γι’ αυτό σύντροφε, συμπάθα με, αλλά επειδή δεν ξέρω σε ποια κατηγορία ανήκεις, θα σου κάνω ένα τεστ τώρα. Για το δικό σου το καλό. Αν δεν ξέρεις τις απαντήσεις μη διαβάσεις παρακάτω, χαμένος θα πάει ο κόπος, θα σου φανούν πυρηνική φυσική. Πάμε, λοιπόν:

1. Ποιος αριθμός είναι μεγαλύτερος, το 0,75 ή το 5;

2. Αφαίρεσε το 51 από το 87.

3. Αν δανειστώ 100 ευρώ με ετήσιο επιτόκιο 2% πόσα χρήματα πρέπει να δώσω στο τέλος του χρόνου για να ξεχρεώσω;

4. Αν δανειστώ 100 ευρώ με ετήσιο επιτόκιο 2% πόσο τόκο πρέπει να δώσω στο τέλος του χρόνου για να χρωστάω πάλι 100 ευρώ;

5. Μπορεί κάτι να το θες και να μην το θες ταυτόχρονα;

Αν οι απαντήσεις σου ήταν: 5, 36, 102, 2, ΟΧΙ, μπορείς να καταλάβεις αυτό που δεν καταλαβαίνουν ή κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν μερικά εκατομμύρια Έλληνες. Συνέχισε την ανάγνωση.

Στις 31/12/2015 το χρέος της χώρας ήταν 321,3 δισ. ευρώ. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο ήταν 2%. Τι θα πει μεσοσταθμικό επιτόκιο; Θα πει ότι άλλα ποσά τα είχαμε δανειστεί με 4%, άλλα με 6%, άλλα με 1% κι άλλα με 0,75%. Αν όλα τα βάζαμε σε ένα καλάθι, οι τόκοι που πρέπει να πληρώσουμε αντιστοιχούν σε 2% για το σύνολο του χρέους.

Γιατί όμως τόσο μεγάλη διακύμανση στα επιτόκια; Διότι όσο το χρέος διογκωνόταν, μας δάνειζαν ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ με όλο και μεγαλύτερα επιτόκια τα οποία εμείς αδιαμαρτύρητα πληρώναμε και μάλιστα κάθε φορά που το κράτος δανειζόταν, η κυβερνητική ανακοίνωση μιλούσε για «ψήφο εμπιστοσύνης» των αγορών στην ελληνική οικονομία. Να ανοίξω μια παρένθεση. Ποιες είναι οι περιώνυμες αγορές; ΟΠΟΙΟΣΔΗΠΟΤΕ αγοράζει κρατικά ομόλογα: μια τράπεζα, ένα επενδυτικό fund, ένα ασφαλιστικό ταμείο, εσύ, εγώ, ένας Γιαπωνέζος, ένας Κογκολέζος, ένας Θιβετιανός μέχρι και η γιαγιά σου αν έχει συμμετοχή σε αμοιβαία κεφάλαια.

Όταν όμως οι αγορές είπαν για μας «αυτοί πάνε για φαλίρισμα» και τα επιτόκια που ζητούσαν ήταν στον θεό, δηλαδή ουσιαστικά σταμάτησαν να μας δανείζουν, εμείς ζητήσαμε τη βοήθεια της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Και τότε για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή μεταπολεμική ιστορία ανέλαβαν τα δάνειά μας οι εταίροι. Τι σημαίνει αυτό; Ότι κάθε ομόλογο που έληγε το πλήρωναν οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι: Γερμανοί (κυρίως) αλλά ακόμα και Σλοβάκοι που είναι πολύ πιο «φτωχοί» από εμάς. Μας το χάριζαν; Όχι βέβαια. Εξακολουθούσαμε να το χρωστάμε, όχι πλέον στις αγορές αλλά στους εταίρους και το ΔΝΤ. Κι αντί το επιτόκιο να είναι 5% σαν κι αυτό που δεχόμασταν να πληρώνουμε στις αγορές, οι εταίροι μάς έβαλαν μικρότερο επιτόκιο που σήμερα είναι στο 0,75%, με την προοπτική να μικρύνει κι άλλο. Να λοιπόν πού κολλάει η πρώτη ερώτηση. Τους ευρωπαίους που, χωρίς να έχουν καμμία όρεξη, με οξύτατες αντιδράσεις από τους φορολογούμενούς τους, μας δανείζουν με 0,75% τους χαρακτηρίζουν κάποιοι (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΚΚΕ, ΧΑ) ως τοκογλύφους! Όταν το κράτος δανειζόταν από τις αγορές με 5% (για να τα μοιράσει σε μισθούς και συντάξεις) κανένας δεν έβγαζε τσιμουδιά! Πόσοι λοιπόν ξέρουν ότι το 0,75 είναι μικρότερο από το 5; Να πού κολλάει και η 5η ερώτηση: όταν οι εταίροι μάς δανείζουν τους βρίζουμε ως τοκογλύφους, όταν δεν μας δανείζουν τους βρίζουμε ως εκβιαστές. Θέλετε δανεικά ή δεν θέλετε, σύντροφοι; Αποφασίστε.

Πάμε τώρα στα δύσκολα. Με μεσοσταθμικό επιτόκιο 2% και χρέος 321,3 δις θα πρέπει κάθε χρόνο να πληρώνουμε, δηλαδή να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα, 6,426 δις ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΟΚΟΥΣ! Αν δώσουμε έστω και ένα ευρώ λιγότερο, αυτό προστίθεται στο χρέος. Μεγαλύτερο πλεόνασμα, μικρότερο χρέος. Μικρότερο πλεόνασμα, μεγαλύτερο χρέος. Όταν λοιπόν ο Τσίπρας χαίρεται διότι μέχρι το 2018 θα έχει πλεόνασμα συνολικά 9,9 δις αυτό σημαίνει ότι φεσώνει τα παιδιά και τα εγγόνια μας με επιπλέον 15,8 δις! Στο τέλος του 2018, παρά τις αιματηρές θυσίες, το χρέος θα φτάσει τα 337,1 δις τουλάχιστον, διότι θα πρέπει να προστεθούν και οι τόκοι κάθε χρόνου για το «έλλειμμα του πλεονάσματος». Τι δεν καταλαβαίνεις, σύντροφε;

Για να δούμε πόσο κέρδος είναι για την τσέπη μας το μικρό επιτόκιο των εταίρων, αρκεί να σκεφτούμε ότι κάθε μονάδα επιτοκίου είναι 3,213 δις. Την τελευταία φορά που η Ελλάδα βγήκε κανονικά στις αγορές (2-2-2010), πριν βαρέσουμε κανόνι, πλήρωσε για πενταετή ομόλογα επιτόκιο 6,10%. Αν δηλαδή το μεσοσταθμικό επιτόκιο ήταν 6% θα έπρεπε κάθε χρόνο το πλεόνασμα να είναι 19,278 δις τον χρόνο! Οι «τοκογλύφοι» εταίροι μάς γλυτώνουν κάθε χρόνο μόνο από τόκους 16 δις σύντροφε! Αξίζουν ένα «go back», τι λες;

Πάμε τώρα και στους τελευταίους δύο αριθμούς του τεστ, σύντροφε, γιατί μάλλον δεν θα σου λένε τίποτε. Ήταν το 2009 όταν ο Κώστας Καραμανλής έφτιαχνε τον προϋπολογισμό. Υπολόγισε να εισπράξει από φόρους 67 δις και να ξοδέψει, ως κράτος, 72. Τα 5 δις έλλειμμα ήταν ήδη πολλά, περίπου το 7,5% των εσόδων, ειδικά μετά από 40 χρόνια συνεχών ελλειμμάτων, δηλαδή συνεχών δανεικών, αλλά έτσι ήταν ο Καραμανλής, χουβαρδάς! Θα δανειζόταν πάλι και θα μοίραζε λεφτά στο πόπολο. Όταν στο τέλος του 2009 το κράτος έκανε ταμείο διαπίστωσε ότι αντί να εισπράξει 67, εισέπραξε λιγότερα από 51 και αντί να ξοδέψει 72, ξόδεψε 87 δις! 36 δις τρύπα! Τον καστανά της γωνίας να βάζαμε πρωθυπουργό καλύτερα θα τα κατάφερνε. Όμως αυτά τα 36 δις που τα δανειστήκαμε ΕΠΕΣΑΝ στην αγορά, αφού πρώτα μπήκαν σε τσέπες ΔΥ και συνταξιούχων. Και έφεραν ανάπτυξη... στην Κίνα, στην Τουρκία, στην Ταϊβάν, στην Ν. Κορέα, στη Γερμανία, στην Ιταλία, εκεί δηλαδή όπου παράγονται οι ηλεκτρικές συσκευές, τα ρούχα, τα έπιπλα και τα αυτοκίνητα που τρέξαμε να αγοράσουμε με δανεικό χρήμα. Όταν κόπηκαν τα δανεικά, φυσικά και αυτά τα 36 δις έλλειψαν από την αγορά! Ποιος λοιπόν μας «φτωχοποίησε», σύντροφε; Είσαι πλούσιος όταν εισπράττεις 51, δανείζεσαι 36 και ξοδεύεις 87; Ή είσαι ένας φαντασμένος μπατίρης, μια θλιβερή μαντάμ Σουσού, που παίρνει ακριβά δώρα στα παιδιά της και θα τους στείλει τον λογαριασμό, μαζί με τους τόκους, μόλις μεγαλώσουν;

Από τότε οι εταίροι, το μόνο που μας είπαν ήταν: αφήστε τα παλιά σας δάνεια επάνω μας! Ξεχάστε τα! Αλλά φροντίστε να βγάζετε 100 και να ξοδεύετε 97, για να μείνουν και 3 για το χρέος, να το αποπληρώνετε σιγά-σιγά. Το κάναμε εμείς; Όχι βέβαια! Γράφαμε στο προϋπολογισμό έσοδα 60, έξοδα 70! Ερχόταν η τρόικα και έλεγε: «παιδιά αυτό δεν γίνεται, δεν μπορούμε να γυρίσουμε στους ευρωπαίους φορολογούμενος να τους πούμε ξαναβάλτε το χέρι βαθειά στην τσέπη γιατί οι Έλληνες συνήθισαν να παίρνουν σύνταξη από τα 50!» Το άκουγε ο Κατρούγκαλος κι έτρεχε στα κανάλια λέγοντας «δίνω μάχη να μην περικοπούν οι συντάξεις». «Δεν θέλετε να περικοπούν οι συντάξεις; Βάλτε φόρους για να βρείτε λεφτά να πληρώνετε. Πάντως δανεικά από μας δεν έχει άλλα!» ξαναλέγαν οι εταίροι. Το άκουγε ο Τσακαλώτος έβγαινε στα κανάλια λέγοντας «δίνω μάχη για να μην αυξηθεί η φορολογία»! Κι εσύ, σύντροφε, καταλάβαινες ότι αυτοί οι κακοί ξένοι θέλουν ΚΑΙ να αυξήσουν τη φορολογία ΚΑΙ να μειώσουν μισθούς και συντάξεις. Δεν το θέλουν οι εταίροι, σύντροφε. Το θέλει η αριθμητική και η λογική της Α΄ Δημοτικού, που λέει ότι ένα ευρώ που μπαίνει σε μια τσέπη βγαίνει από μια άλλη. Το κατάλαβες; Ξεκίνα τώρα να εξηγήσεις την κρίση στο παιδί σου της Δ΄Δημοτικού. Βάζω στοίχημα ότι θα σου πει στο τέλος: τόσο εύκολο ήταν, ρε μπαμπά;

Περισσότερο απλή, ως πράξη, είναι η διαίρεση που θα του κρατήσεις για το τέλος: 321.300.000.000 ευρώ διά 7.000.000 άνθρωποι, όσοι είναι οι μη συνταξιούχοι σ’ αυτή τη χώρα. 45.900 ευρώ χρωστάς παιδί μου, θα του πεις. Αυτό δεν θα του φανεί καθόλου εύκολο.