Tα capital controls ήταν ένα κομβικό αρνητικό γεγονός για τις βιοτεχνίες της χώρας, μια από τις οποίες είναι και η δική μου. Είδαν τα εξωστρεφή όνειρά τους να γκρεμίζονται, καθώς κανείς ξένος δεν επιθυμεί συνεργασία με επιχειρήσεις ευρισκόμενες σε απρόβλεπτα κράτη, ενώ ταυτόχρονα και η δυνατότητά τους να εισάγουν φθηνές πρώτες ύλες κατέστη από προβληματική έως αδύνατη. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των απειλούμενων μεταποιητών αποτελείται από μικρές οικογενειακές μονάδες, με σχετικά μικρό προσωπικό και εγχώρια απήχηση. Σε όλη τους τη διαδρομή γνώρισαν και γνωρίζουν κυρίως δυσκολίες από το Δημόσιο. Έχουν δει την κρατική έχθρα όποτε ανανέωσαν τις άδειές τους, όποτε αυθαιρέτησε πάνω τους ο φορολογικός μηχανισμός, όποτε πλήρωσαν από την τσέπη τους για τα φέσια των πελατών τους, όποτε αναζήτησαν τη συνδρομή των αρμόδιων για την εξαγωγική πολιτική υπηρεσιών, όποτε έπεσαν θύματα μεγάλων κλοπών λόγω άλλων καθηκόντων της αστυνομίας, όποτε προσέτρεξαν στα πανεπιστήμια για R&D, όποτε είδαν το διπλανό τους ερείπιο να μετατρέπεται σε πρόχειρο hot spot.
Αρκετοί ανέκαθεν επέλεγαν να δραστηριοποιούνται «κάτω από το ραντάρ», πουλώντας συχνά «μαύρα», πραγματοποιώντας ελάχιστη επανεπένδυση κερδών και τοποθέτηση των διαθεσίμων τους σε άλλες δουλειές ή σε ακίνητα. Οι περισσότεροι πάλι επέμειναν, τηρώντας με δυσκολία το γράμμα του νόμου και βάζοντας πίσω στην επιχείρησή τους όσα τους περίσσευαν, προσδοκώντας να ανελιχθούν σταδιακά σε σοβαρούς παίκτες. Μετά το 2010 η μοίρα όλων έγινε κοινή, καθώς οι εναλλακτικές τοποθετήσεις τους απαξιώθηκαν γοργά, τα καινούργια μηχανήματά τους άρχισαν να μαζεύουν σκόνη και το… λίπος όλων τους βαίνει έκτοτε συνεχώς μειούμενο. Όλοι αυτοί οι επιχειρηματίες επιμένουν να θεωρούν εαυτούς μέλη της μεσαίας, της καθ’ ημάς αστικής τάξης. Δεν έχουν αποδεχθεί τη φτωχοποίησή τους και η πίστη (ή αυταπάτη;) τους στηρίζεται στην άποψη πως η κατάσταση κάποτε θα βελτιωθεί ή στην ύπαρξη κάποιας προγονικής ακίνητης περιουσίας η οποία συχνά στοιχίζει περισσότερα από όσα αποφέρει.
Δίπλα στους ταλαιπωρημένους βιοτέχνες βρίσκονται και χιλιάδες έμποροι, μηχανικοί, δικηγόροι, αγρότες και γιατροί που επίσης αισθάνονται «μεσαίοι», παρά το γεγονός πως και τα δικά τους εισοδήματα έχουν σχεδόν μηδενιστεί. Είναι παντού γύρω μας, με τα περιποιημένα μα πολυφορεμένα ρούχα τους, με τα ασυντήρητα αυτοκίνητά τους, με τα άβαφα σπίτια τους, με το μελαγχολικό χαμόγελό τους, με την ψυχική συστολή που προξενεί η αγωνία τους για τη γνώμη των «άλλων». Και όλοι τους ως τώρα ελπίζουν, ενώ επιμένουν στην ίδια επαγγελματική κατεύθυνση, μη βλέποντας φως κάπου αλλού. Το τελευταίο Μνημόνιο όμως τσάκισε και το δικό τους ηθικό, καθώς αντιλαμβάνονται πια πως δεν θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις μελλοντικές ασφαλιστικές εισφορές τους.
Οι άνθρωποι αυτοί σήμερα δεν γοητεύονται από ουτοπικές πολιτικές ιδεολογίες. Λίγο τους νοιάζει ποιος φταίει για τους εθνικούς διχασμούς, ενώ πλέον έχουν εμπεδώσει πως σύσσωμο το πολιτικό σύστημα ευθύνεται για την κοινή μας κακοδαιμονία. Παρακολουθούν τις συζητήσεις στη Βουλή όπως χαζεύουν το x-factor, ως κάτι φασαριόζικο μα –σε τελική ανάλυση– αδιάφορο. Σπρώχνονται στη συνειδητή φοροαποφυγή, αφού απλά αδυνατούν να καταβάλουν τους βαρύτατους φόρους, και πλέον σχεδιάζουν πώς θα κρύψουν κι άλλο τα μικρά τους εισοδήματα ώστε να αποφύγουν και τα επερχόμενα, ακόμη βαρύτερα, χαράτσια. Δεν νιώθουν πια σχεδόν καμιά ενοχή για την αθέτηση των νόμιμων υποχρεώσεών τους, καθώς είναι εντελώς πεπεισμένοι πως τα χρήματά τους πηγαίνουν στο βρόντο, πως το κράτος «μας» δεν λειτουργεί υπέρ αυτών μα υπέρ εαυτού. Δεν θα διανοούνταν όμως ποτέ να πλαστογραφήσουν κάποιο πτυχίο, λόγω της περηφάνιας τους και μιας έμφυτης νομιμοφροσύνης. Και δεν αποδέχονται ως αναπόδραστη την καταστροφή της χώρας, είτε λόγω συναισθηματισμού ή λόγω ανάγκης, δεδομένου πως και η φυγή στην αλλοδαπή είναι αβέβαιη. Ζητούν λοιπον λύσεις πρακτικές και γρήγορης απόδοσης ώστε να μη μεταβληθούν οριστικά σε νεόπτωχους, ακόμη κι αν πρόκειται να ξεβολευτούν για λίγο. Πιστεύουν σε μια Ελλάδα καλύτερη, όμως δε νμπορούν να της προσφέρουν πια τίποτε άλλο εκτός από τις δεδομένες ικανότητές τους στην παραγωγή πλούτου.
Κανείς, κανείς απολύτως από τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες δεν σκοπεύει να συμβιβαστεί με την ιδιότητα του νεόπτωχου. Δεν θα αποδεχθούν αμαχητί την πληβειοποίηση που τους επιβάλλει σταδιακά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, εφόσον όμως συνεχίσουν να πιστεύουν πως αυτή δεν είναι μονόδρομος. Ζητούν να τους δοθεί επιτέλους η ευκαιρία να προσαρμοστούν απερίσπαστοι στα νέα δεδομένα, σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Η διαδρομή τους πριν και κατά τη διάρκεια της κρίσης έχει αποδείξει την ικανότητά τους να προκόβουν, ειδικά όταν βρίσκονται σε ένα στοιχειωδώς φιλικό περιβάλλον. Θέλουν την πολιτεία δίπλα τους, να τους παρέχει δίκαιες κοινωνικές υπηρεσίες, να καταργεί τα επαγγελματικά προσκόμματα και να τους αντιμετωπίζει ως τίμιους αγωνιστές κι όχι ως… στρατηγικούς μπαταχτσήδες.
Όσοι επιβίωσαν στην κρίση χρειάζονται επιτέλους μια σωστή κυβέρνηση για να τους εκφράσει, και η οποιαδήποτε σωστή κυβέρνηση χρειάζεται τέτοιους ανθρώπους για να τη στηρίξουν και για να την εκπροσωπήσουν. Κι αυτό επειδή απλά ολόκληρη η πατρίδα μας χρειάζεται δημιουργικούς πολίτες για να επενδύσουν, για να καινοτομήσουν, για να εξάγουν, για να γεννοβολήσουν και-τελικά-για να καταναλώσουν. Σήμερα οι αστοί, ειδικά οι υποσχόμενοι μαχητές του ιδιωτικού τομέα, δικαιούνται ουσιαστικής πολιτικής εκπροσώπησης περισσότερο από ποτέ, και το πολιτικό σύστημα οφείλει να τους την προσφέρει…
16°
