Ο πρόεδρος της ΕΕ δήλωσε περίλυπος, πριν κάμποσο διάστημα, ότι η ΕΕ δεν έχει κατορθώσει να ενσωματώσει τους μετανάστες. Ενσωμάτωση. Νόημα ψυχολογικό. Ενσωματώνω, παίρνω μέσα μου ένα αντικείμενο και το κάνω ένα με το σώμα μου, π.χ. ένα κράτος, ένας θεσμός, έναν αριθμό μεταναστών. Η ενσωμάτωση προϋποθέτει την εκπεφρασμένη επιθυμία να πάρω κάτι μέσα μου και να το κάνω ένα με το σώμα μου γιατί εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς, οι οποίοι όμως συνδυάζονται με τους σκοπούς του άλλου. Η ενσωμάτωση είναι μια διαδικασία διάδρασης. Προϋποθέτει τη διυποκειμενικότητα και την ενδοβολή. Ενδοβάλλω κάτι το οποίο είναι θετικό για μένα, το θέλω. Αποβάλλω το αρνητικό. Σε αντίθεση περίπτωση είναι κυριαρχία με το «έτσι θέλω» στον άλλον.
Ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι που επιτρέπουν τη μετανάστευση για ένα κράτος αποδέκτη; Διαφέρουν από χώρα σε χώρα, ωστόσο ο βασικός σκοπός που είναι να αποτελέσουν φτηνό εργατικό δυναμικό μάλλον είναι κοινός για τα εκατομμύρια των μεταναστών που κατακλύζουν το δυτικό κόσμο. Πρόκειται δηλαδή για μια μορφή μετανάστευσης συγκεκριμένου τύπου, η οποία εμπεριέχει και ένα συγκεκριμένο τύπο ενσωμάτωσης. Στη χώρα μας, ας πούμε, κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει πολιτική ενσωμάτωσης, αφού δεν υπάρχει πολιτική μετανάστευσης.
Από την άλλη μεριά ο μετανάστης θέλει να ενσωματωθεί ή απλά θέλει να μεταναστεύσει για μια καλύτερη ζωή; Μεγάλο ερώτημα. Ωστόσο για να ενσωματωθεί χρειάζεται να ενδοβάλει βασικές πολιτισμικές αξίες του νέου πολιτισμού στον οποίον πηγαίνει και να «ξεχάσει» τις δικές του. Γίνεται; Για κάποιους γίνεται για τους περισσότερους όχι. Και είναι εκείνοι που παραμένουν και στο περιθώριο. Έτσι παρά-μερίζεται και διχάζεται ανάμεσα σε δύο διαφορετικές και κυρίως αντικρουόμενες πολιτισμικές πραγματικότητες. Κάτι που τον περιθωριοποιεί ακόμη περισσότερο και ταυτόχρονα δυναμώνει τη νοσταλγία για την «πατρίδα». Ακόμη περισσότερο αποβάλλει ως κακό κάθε τι του νέου «άκαρδου» πολιτισμού. Ακόμη περισσότερο το καθιστά απειλή!
Κάπως έτσι δημιουργείται ένα μισαλλόδοξο πεδίο όπου πάνω του αρχίζουν να αντιμάχονται οι μεν με τους δε! Σήμερα ακόμη, στη χώρα μας μιλάμε για τις χαμένες πατρίδες που δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ(!). Και «πάλι με χρόνια με καιρούς…». Κάποιος μεγαλόσχημος κάνει τώρα, εν μέσω προσφυγικού, γήπεδο ποδοσφαίρου με όνομα που παραπέμπει ακόμα πιο πίσω, στα 1453! Κανένας θεσμός δεν το σχολίασε, ούτε καν η «αριστερή» κυβέρνηση. Ούτε ένας «διανοούμενος»! Πριν λίγα χρόνια κάποιοι μας «θύμιζαν» ότι ο Σαρκοζί είναι Έλληνας!
Σήμερα που γίνονται όλα αυτά οι περισσότερες χώρες της Μεσογείου που ανήκουν στους άραβες είναι κατεστραμμένες και με ευθύνη της Δύσης η Μαύρη Αφρική παραμένει υπό δυτική κατοχή, οι πρώην «κομμουνιστικές» χώρες της ανατολικής Ευρώπης, μαζί με κάποιες πρώην αυτοκρατορίες, μετατρέπονται σε προπύργια μισαλλοδοξίας και οι χώρες της νότιας Ευρώπης καταστρέφονται αργά και βασανιστικά.
Ο φίλος μου ο Μοάφακ, Σύριος, που γνώρισα πριν 40 χρόνια, μάλλον έχει γίνει σκόνη στον εμφύλιο που μαίνεται στη χώρα του, ο φίλος μου ο Μαχμούτ, Αλγερίνος, ψάχνει ακόμη να βρει μια «θέση ζωής» στο γίγνεσθαι της δυτικής Ευρώπης, ενώ ο φίλος μου ο Ζαν απ’ το Τόγκο μάλλον θα παραδέρνει μέσα στην αμφιθυμία, με ένα ξένο όνομα και μια ξένη θρησκεία, μέσα σε μια χώρα που δεν ξέρει ποια είναι. Αναρωτιέμαι... Κι ο κύριος πρόεδρος ακόμα απορεί γιατί απέτυχε η ενσωμάτωση των μεταναστών στη Δυτική Ευρώπη.
3°
