O τομέας Non Grata σε συρματόπλεγμα

Ο καλύτερος τρόπος για να απαξιωθεί ένας θεσμός και μάλιστα άτυπος αλλά χρήσιμος είναι να καθιερωθεί ως… καθημερινότητα. Αυτό συνέβη με το Συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών. Καλώς έπραξε ο κ. Κουτσούμπας και εγκαίρως αποχώρησε. Παρέμειναν πίσω οι άλλοι για να διαχειριστούν τη γραφικότητα του κ. Λεβέντη αλλά και για να απαξιώσουν καταλυτικά το λόγο για τον οποίο συνεδρίασαν. Το αποτέλεσμα ήταν εξίσου γραφικό με την ίδια τη σύνθεση του άτυπου Κονκλαβίου. Η πολιτική ηγεσία του τόπου δεν είναι απλώς κατώτερη των περιστάσεων. Κινείται εκτός περιστάσεων.

O πρωθυπουργός εξοπλισμένος με την κενή περιεχομένου συμφωνία των πολιτικών αρχηγών προσήλθε στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να συνδυάσει τη δική του αοριστολογία με την εγγενή αδυναμία των 28 να αρθρώσουν ανάστημα και πολιτικό λόγο έναντι των περιστάσεων. Η Ευρώπη, ενώπια ενωπίω με τη δεύτερη μεγάλη κρίση των τελευταίων δεκαετιών σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά το Γιουγκοσλαβικό, υπέκυψε στα φοβικά της ανακλαστικά επιβεβαιώνοντας πως δεν είναι σε θέση να ασκήσει ρόλο παγκόσμιας δύναμης. Ακόμη χειρότερα η Ευρώπη σαν σύνολο αλλά και πολλές χώρες μέλη ξεχωριστά η κάθε μία κατέδειξαν πως προτιμούν να «κανακέψουν» τις ενισχυόμενες νεοναζιστικές τάσεις παρά να αντιτάξουν μετωπικά τις αρχές της ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Νομοτελειακά ωστόσο η πολιτική μάχη έναντι της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς είναι χαμένη. Οι πρόσφατες και οι επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις σε ευρωπαϊκό έδαφος θα το καταγράψουν. Η Σλοβακία δεν είναι παρά μία ψηφίδα στον υπό διαμόρφωση νέο πολιτικό χάρτη. Από αυτούς τους νέους συσχετισμούς προκύπτουν και οι φοβικές κινήσεις του ευρωπαϊκού πολιτικού προσωπικού. Το προσφυγικό ζήτημα λοιπόν λειτουργεί ως το απόλυτο άλλοθι για κάθε λογής ακροδεξιά διολίσθηση, από τις κοινωνικές πολιτικές έως τις δημοσιονομικές εμπλοκές. Η Ευρώπη θυμίζει εκείνη που προέκυψε μετά την οικονομική κρίση του 1929. Η Σλοβακία, η Αυστρία, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχία αντιδρούν σήμερα με τα ίδια ακριβώς ανακλαστικά που τις καθοδηγούσαν από το 1932 έως το 1945, και που οδηγούν στη διαμόρφωση συνθηκών άνθισης της χειρότερης μορφής ακροδεξιών σχηματισμών, όπως και τότε.

Σε αυτή την Ευρώπη χώρες όπως η Γαλλία υποκύπτουν λόγω πολιτικής αδυναμίας στις ακροδεξιές ατζέντες. Βασικός μοχλός σε αυτή τη διαδικασία είναι η Ισλαμική Τρομοκρατία. Η Ευρώπη καταδεικνύει πως σε αυτό τον πόλεμο θυσιάζει το δημοκρατικό της κεκτημένο. Οι διεργασίες στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, οι συνταγματικές τροπολογίες που προωθούνται και ο πολιτικός λόγος που αρθρώνεται προϊδεάζουν για το αναπόφευκτο. Η Δημοκρατία στην Ευρώπη παραχωρεί βήμα-βήμα έδαφος σε ολοκληρωτικού τύπου προτάσεις που με τη σειρά τους θα καταλήξουν σε ανελεύθερους θεσμούς. Η ιστορία επαναλαμβάνεται όταν τα αίτια της επανάληψης δεν έχουν εξαλειφθεί.

Η Ελλάδα, που βιώνει μία θεμελιακού τύπου κρίση εδώ και μία εξαετία, προφανώς και δεν διαθέτει εφεδρείες αντίδρασης. Με κυβερνήσεις που διαχειρίζονται τον αενάως μετακινούμενο πολιτικό χυλό, η χώρα και η κοινωνία της αναλώνουν πολιτικά σχήματα και πολιτικούς οι οποίοι περιορίζονται στην ανακύκλωση της ισχύος των υφιστάμενων ή υπό διαμόρφωση μαφιών οι οποίες με τη σειρά τους διαχειρίζονται τις αντιθέσεις τους. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις περί των τεκταινομένων στο δημόσιο βίο, από τις δραστηριότητες εκδοτών και μαφιόζων δημοσιογράφων έως τις μυστικές συναντήσεις στο στερέωμα της διαπλοκής αλλά και οι εμπλοκές προσώπων πια και όχι απρόσωπων καταγγελιών στον κόσμο της Δικαιοσύνης, μόνο σε ένα συμπέρασμα οδηγούν. Ότι σε περιβάλλον ολικής αποσύνθεσης και καθολικής αποκόλλησης του κοινωνικού ιστού, οι εντόπιες μαφίες ανακατανέμουν τη νομή της οικονομικο-κοινωνικής πίτας. Η δημοσιονομική κρίση και η προσφυγική εμπλοκή προσφέρουν τις απαιτούμενες αντικειμενικές συνθήκες.

Είναι προφανές πως το εντόπιο σκηνικό προσφέρεται σε κάθε μορφής ανάμειξη τρίτων. Είναι χαρακτηριστική η διεθνής στήριξη η οποία προσφέρεται στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια. Μία σειρά από διεθνείς ή διμερούς χαρακτήρα εκκρεμότητες, όπως η διευθέτηση των ενεργειακών οδών, οι επιλύσεις διεθνών πολιτικών γρίφων (Κυπριακό, Δυτικά Βαλκάνια, συνοριακές διευθετήσεις κ.λπ.) βρίσκουν προοπτική αναπροσαρμογής ή ακόμη και τελικής λύσης με διαδικασίες «φάστρακ» πάντα σε συνδυασμό με τις μείζονος σημασίας ανακατατάξεις στο γειτνιάζοντα γεωγραφικό χώρο. Οι διευθετήσεις αυτές συνδυάζονται με την προσαρμογή των υφισταμένων μαφιών ή την ανάδειξη νέων. Αυτό είναι το αναπόφευκτο τίμημα του καθεστώτος διεθνούς κηδεμονίας.

Η τελευταία εξέλιξη, δηλαδή η δημιουργία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μίας ζώνης αποκλειστικής διαχείρισης ανθρωπίνων ροών, με γνώμονα την αποτροπή εγκατάστασης μουσουλμανικών προσφυγικών πληθυσμών ή οικονομικών μεταναστών στον ευρωπαϊκό πυρήνα, καθιστούν την περιοχή του γεωγραφικού Αιγαίου ως τομέα Non Grata. Η εκ των πραγμάτων στρατιωτικοποίηση του χώρου αυτού διά της εμπλοκής του ΝΑΤΟ καθώς και η αστυνόμευση του ιδίου χώρου από διεθνή δύναμη (Frontex) με δικαιοδοσίες και κανόνες εμπλοκής δημιουργούν ιδιότυπο καθεστώς και θέτουν τα θεμέλια διεθνούς ελέγχου. Για την ιστορία απλώς αναφέρεται πως από τον τομέα Non Grata (Τουρκία - Ελλάδα) διακινείται ή θα διακινείται το σύνολο σχεδόν των υδρογονανθράκων από την Κεντρική Ασία και την Εγγύς Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο προς τη Δύση μέσω αγωγών ή φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου παρακάμπτοντας έτσι το ρωσικό παράγοντα. Η διακίνηση του προϊόντος αυτού μέσω Δυτικών Βαλκανίων προς την Κεντρική Ευρώπη προϋποθέτει και τη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων στην κάθετο ΠΓΔΜ, Κοσσόβου, Σερβίας, Βοσνίας και διά της τεθλασμένης οδού μέσω Αλβανίας. Οι πρόσφατες διευθετήσεις λόγω προσφυγικού εντάσσουν τον άξονα αυτό στην αποκλειστική διαχείριση των Βρυξελλών και μέσω «Βίσεγκραντ» (Πολωνία - πρώην Αυστροουγγαρία) στο διακριτικό έλεγχο των ΗΠΑ.

Για πολλούς οι εξελίξεις αυτές μπορεί να αποδειχθούν επιζήμιες. Για ορισμένους μπορεί και να αποδειχθούν ευλογία. Για τους παροικούντες ωστόσο τη Βαλκανική οι τρέχουσες διευθετήσεις παραπέμπουν σε κυοφορούμενη ανακατάταξη χωρίς να έχουν σταθεροποιηθεί όλες οι προηγούμενες. Οι εικόνες μη διαχειριζόμενου χάους από την Ειδομένη σε συνάρτηση με τη χαώδη θεσμική ανεπάρκεια της ευρωπαϊκής συνεκτικότητας καταμαρτυρούν ωστόσο το πόσο ρευστή είναι η έννοια του συνόρου σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Εν αναμονή.