Την Παρασκευή έβλεπα τρεις μουσουλμάνες κοπέλες στο μετρό στις Βρυξέλλες, πιθανότατα φοιτήτριες. Μαντηλωμένες και οι τρεις, διατρανώνοντας τη θρησκεία τους. Κανείς από τους επιβάτες δεν είχε πρόβλημα με αυτό, αν και για κανέναν άλλον επιβάτη δεν μπορούσες να μαντέψεις από την εξωτερική εμφάνισή του σε ποια θρησκεία ανήκει. Οι κοπέλες μιλούσαν ανάμεικτα αραβικά και γαλλικά, έλεγαν κάτι προφανώς πολύ αστείο και γελούσαν δυνατά. Σκέφτηκα ότι ελάχιστες φορές έχω δει σε μουσουλμανικές χώρες γυναίκες να συμπεριφέρονται με τόση αυτοπεποίθηση σε δημόσια θέα, μπροστά σε άγνωστους ανθρώπους. Διότι οι τρεις κοπέλες που έβλεπα ήταν τελείως ακομπλεξάριστες.
Ήταν προφανές ότι απολάμβαναν την ξεκαρδιστική κουβέντα τους, την ελευθερία τους, τα νιάτα τους. Ένιιωθαν άνετα και είχαν αίσθημα απόλυτης ασφάλειας, παρά τη διάχυτη καχυποψία για τους μουσουλμάνους αυτές τις μέρες, μόλις μια εβδομάδα μετά το μακελειό στη γειτονική Γαλλία. Παρά τις αστυνομικές εφόδους στα δυτικά προάστια των Βρυξελλών και συγκεκριμένα στο Molenbeek, γενέτειρα του Abdelhamid Abaaoud που φέρεται να ήταν ο ιθύνων νους πίσω από τις επιθέσεις στο Παρίσι. Και παρά τις προειδοποιήσεις για πιθανά τρομοκρατικά χτυπήματα στις Βρυξέλλες.
Πράγματι, το Σάββατο οι βελγικές αρχές ανακοίνωσαν ότι όλη η χώρα βρίσκεται στο ανώτερο επίπεδο επιφυλακής και έκλεισαν το μετρό, στο οποίο είχα δει τις κοπέλες. Οι Βρυξέλλες βρέθηκαν σε κατάσταση πολιορκίας, με την παρουσία των δυνάμεων ασφαλείας στους δρόμους, με τεθωρακισμένα (!) σε πολλά σημεία και με την πρωτεύουσα της ΕΕ να θυμίζει πόλη-φάντασμα. Την ώρα που γράφονται αυτές οι αράδες, τα πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας παραμένουν σε ισχύ κι όλοι ευχόμαστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Η κατάσταση να εξομαλυνθεί το ταχύτερο δυνατόν και οι Βρυξέλλες να επιστρέψουν στον κανονικό ρυθμό τους. Και στο μετρό γεμάτο επιβάτες ελπίζω να ξαναδώ τις τρεις φοιτήτριες, καθ’ οδόν προς το πανεπιστήμιό τους.
Θεώρησα πολύ θετικό το γεγονός ότι οι κοπέλες αυτές δεν ήταν φοβισμένες. Και η αρμονική συμβίωση με τους μουσουλμάνους Ευρωπαίους είναι το μεγάλο ζητούμενο, κόντρα στην έξαρση του ισλαμικού εξτρεμισμού διεθνώς. Αλλά, ταυτόχρονα, η εικόνα των τριών κοριτσιών μού δημιούργησε μια απορία και μου πήρε ώρα να την προσδιορίσω. Τελικά, νομίζω ότι το θέμα είναι το εξής. Υπάρχει μια προφανής αναντιστοιχία ανάμεσα στην ελευθερία και ασφάλεια που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι στη Γηραιά Ήπειρο από τη μία μεριά και, από την άλλη, τους κινδύνους και τις κακουχίες που αντιμετωπίζουν σε πολλές μουσουλμανικές χώρες.
Είναι σαφές ότι υπάρχει πρόβλημα με την ενσωμάτωση των μουσουλμάνων στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και σε πολλές περιπτώσεις τους βλέπουμε να σχηματίζουν δικά τους γκέτο, όπως είναι το περιβόητο πλέον Molenbeek στις Βρυξέλλες ή το Saint-Denis στο Παρίσι. Το πρόβλημα αυτό χρήζει ουσιαστικής αντιμετώπισης, όχι απλά διαπίστωσης. Διότι είναι πολλές οι συνοικίες Molenbeek ή Saint-Denis σε όλη την Ευρώπη. Αλλά είναι εξίσου σαφές ότι, παρά τις δυσκολίες ενσωμάτωσης, πολλοί μουσουλμάνοι –είτε πρόσφυγες είτε οικονομικοί μετανάστες– προτιμούν να βρίσκονται στη Γηραιά Ήπειρο. Επειδή ακριβώς γνωρίζουν ότι στην Ευρώπη θα βρουν ελευθερίες και ασφάλεια που κατά κανόνα δεν έχουν στις χώρες προέλευσής τους.
Και το επόμενο βήμα σε αυτή τη συλλογιστική είναι ότι οι ίδιοι μουσουλμάνοι στην Ευρώπη οφείλουν να αντιδράσουν στον ισλαμικό εξτρεμισμό. Θα ήταν λογικό να το κάνουν για να διαψεύσουν όσους στη Γηραιά Ήπειρο αβίαστα και απλουστευτικά ταυτίζουν τις μαντήλες και τα τζαμιά με το Ισλαμικό Κράτος. Θα ήταν λογικό να αποστομώσουν τους θερμόαιμους που βλέπουν σε κάθε μουσουλμάνο τον δυνάμει αδίστακτο τρομοκράτη έτοιμο να αιματοκυλήσει το σύμπαν. Αλλά οι μετριοπαθείς μουσουλμάνοι Ευρωπαίοι –που είναι και η μεγάλη πλειοψηφία– οφείλουν να σταθούν απέναντι στον εξτρεμισμό και για έναν πρόσθετο λόγο: γιατί οι ίδιοι θέλουν να ζήσουν στην Ευρώπη. Είτε οι πρόγονοί τους πριν από δεκαετίες, είτε οι σημερινοί πρόσφυγες και οικονομικοί μετανάστες, όλοι τους έχουν συμφέρον να συμβάλουν στην προστασία μιας Ευρώπης σταθερής και ασφαλούς. Μιας Ευρώπης της ανεξιθρησκίας και της ισότητας των φύλων. Μιας Ευρώπης, στην οποία τρεις μαντηλωμένες κοπέλες μπορούν να γελάνε με την ψυχή τους, χωρίς να φοβούνται ότι θα τιμωρηθούν με βουρδουλιές για αυτό που σε πολλές μουσουλμανικές χώρες θα εθεωρείτο ανάρμοστη και καταδικαστέα συμπεριφορά.
Έχω υπόψη μου καμπάνιες που διοργανώνουν οι μουσουλμάνοι στην Ευρώπη, αλλά κι αλλού στη Δύση, με κεντρικό σύνθημα «Οχι στο όνομά μου» (Not in my name). Καμπάνιες που τονίζουν ότι ουδείς εξουσιοδότησε τους ειδεχθείς τρομοκράτες να δρουν ως αυτόκλητοι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των ανά τον κόσμο μουσουλμάνων. Αλλά είναι σαφές ότι αυτό δεν αρκεί. Η απομόνωση του εξτρεμισμού απαιτεί μάχες σε πολλά μέτωπα. Μάχες τόσο στα δημόσια φόρα, όσο και μέσα στις ίδιες τις οικογένειες των μουσουλμάνων Ευρωπαίων. Θέλω να πιστεύω ότι οι τρεις συμπαθέστατες κοπέλες που είδα στο μετρό των Βρυξελλών θα δώσουν αυτές τις μάχες με την ίδια όρεξη για ζωή που ήταν ζωγραφισμένη στα μαντηλωμένα πρόσωπά τους. Κι όχι απλά θέλω να πιστεύω, αλλά περιμένω να βρουν το σθένος να εναντιωθούν με αποφασιστικότητα σε όποιον θέτει σε κίνδυνο το δικό τους ασφαλές μέλλον και τα δικά τους δικαιώματα. Μέλλον και δικαιώματα που δεν θα είχαν εκτός Ευρώπης.
8°
