Ο βασιλιάς Τσίπρας και ο ευαίσθητος Θεοδωράκης

Αυτό που θα μείνει στο μυαλό μου από τη νύχτα των χτεσινών εκλογών είναι η παρατεταμένη αγκαλιά –πολιτική, ψυχολογική, σχεδόν ερωτική– ανάμεσα στον Τσίπρα και τον Καμμένο. Ο βασιλιάς και ο πιστός του ακόλουθος αγκαλιάζονται –ο αριστερός με τον ακροδεξιό– σε μια αγκαλιά ανορθολογική, ενώπιον των ανορθολογιστών ψηφοφόρων, ζωντανά και από τηλεοράσεως, στο βασίλειο του ανορθολογισμού.

Γιατί η ψήφος στα δυο αυτά κόμματα, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, ήταν η κατεξοχήν ανορθολογική ψήφος στις εκλογές αυτές, και δε νομίζω ότι χρειάζεται να εξηγήσω γιατί. Όποιος/α θέλει, ας ξαναδεί το βίντεο του «Μέγκα» όπου η (επανεκλεγείσα) κ. Θεανώ Φωτίου απαριθμεί τα «κατορθώματα» της επτάμηνης διακυβέρνησης τού «πρώτη φορά Αριστερά».

Ανορθολογική βέβαια ήταν η ψήφος και στο ΚΚΕ και στη ΧΑ και στη ΛΑΕ και στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ίσως και σ’ άλλους. Όμως αυτοί επαγγέλλονται το γενικό ανορθολογισμό, πάντα αυτό κάνουν, στις συγκεκριμένες εκλογές έλεγαν αυτό που πίστευαν και πίστευαν αυτό που έλεγαν. Είχαν δηλαδή συνέπεια ως προς τον εαυτό τους. «Αλήθεια είναι η συμφωνία μιας κρίσης με το περιεχόμενό της», μαθαίναμε παλιά.

Ανορθολογική ήταν, σε πολύ μικρότερη κλίμακα, και η επαγγελία των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων για συγκυβέρνηση με τον Τσίπρα, ενώ ο Τσίπρας και ο Καμμένος είχαν τόσο μεγάλο έρωτα, ώστε μόνο μαζί θα μπορούσαν να συγκυβερνήσουν. Το κλειδί ήταν να περάσει ο δεύτερος το 3%, και το πέρασε. Για την πρωτιά του Τσίπρα δε γινόταν λόγος, κι εγώ τουλάχιστον το είχα γράψει από πολύ νωρίς.

Αλλά αυτός ο μίνι ανορθολογισμός των φιλοευρωπαϊστών είναι ελάσσων, δικαιολογήσιμος και συγγνωστός. Θα ήθελαν να είναι το «χαλινάρι λογικής» πάνω στον Τσίπρα. Τέτοια μικροπράματα όμως δεν περνάνε σε μας. Εμείς θέλουμε μπρούτο ανορθολογισμό, σαφή, ίσιο, απροκάλυπτο.

Τώρα, καθώς ανατέλλει η «δεύτερη φορά Αριστερά», ας έχουμε στο μυαλό μας το βασικό λόγο που ο Τσίπρας κέρδισε, που είναι πολύ απλός: έπιασε με τον ακριβέστερο τρόπο, αυτός και το επιτελείο του, την ψυχολογία του Έλληνα και της Ελληνίδας, δηλαδή τον ανορθολογισμό που έγραψα νωρίτερα: άλλα σκέφτομαι, άλλα λέω, άλλα κάνω κι άλλα εννοώ. Οι Έλληνες είναι άνθρωποι των λόγων, της κουβέντας, της παρλαπίπας, της γενικότητας, της μεγαλοστομίας, της (αυτο)κολακείας, της εθνικής περηφάνιας, της –μόνο λόγω και όχι φυσικά έργω– μαγκιάς, της συνωμοσιολογίας. Αυτά δίνει και για αυτό δρέπει τους γλυκούς καρπούς των προβλέψεών του.

Επομένως, δεν έχει σημασία ποιος είναι ο ορισμός της αλήθειας, μόνη αλήθεια είναι η ψυχολογία των Ελλήνων και η νίκη μου στις εκλογές. Δε μιλάμε απλά για λαϊκισμό, μιλάμε για πνίξιμο του ίδιου, των ανθρώπων και των ψηφοφόρων του μέσα στον παραλογισμό. Και να τους έσφαζε χτες ο βράδυ ο Τσίπρας, δε θα τους ένοιαζε: και πάλι θα τον ψήφιζαν. Το παιδί προσπάθησε, αγωνίστηκε- τι σημασία έχει που μας χρέωσε τόσες δεκάδες δισ. επιπλέον (από 50 -90, ανάλογα με τα κριτήρια των υπολογισμών);

Από την άποψη του πολιτικαντισμού, ο μαθητής Αλέξης Τσίπρας ξεπέρασε το δάσκαλο Αντρέα Παπανδρέου. Γιατί ο τωρινός δεν έχει την πολυτέλεια να δίνει αφειδώς όσα ο τοτινός, κι όμως πάλι κερδίζει.

Δεν θα μπορούσα να του δώσω συγχαρητήρια, όμως. Γιατί η πραγματικότητα είναι –πάντα και παντού– η οικονομία. Και όσο μεγαλύτερη η απόσταση ανάμεσα στα λόγια και τα έργα, τόσο χειρότερη πρόσκρουση με την οικονομική πραγματικότητα. Δεν θέλω ούτε να σκέφτομαι τι θα γίνει τους ερχόμενους μήνες, με μοναδικούς οργανωμένους αντιπολιτευτικούς πόλους τη ΧΑ και το ΚΚΕ (αν και ο Τσίπρας βλέπει ταυτόχρονα και τον εαυτό του σαν αντιπολίτευση). Ελπίζω μονάχα να μην έχουμε παρόμοια εξέλιξη με άλλες «κορυφαίες» περιπτώσεις στις οποίες η κοινωνία μας έπαιρνε διαζύγιο από την κοινή λογική: το 1897, το 1922 και το 1974.

Κι ας μη θαμπώνονται μερικοί μερικοί με το άστρο του Τσίπρα: πολλοί έχουν κερδίσει και ξανακερδίσει εκλογές κι έχουν γίνει και ξαναγίνει πρωθυπουργοί με παλαιοκομματικό, πολιτικάντικο λόγο – ποιος τους θυμάται, ή τουλάχιστον ποιος τους θυμάται θετικά; Βούλγαρης, Δηληγιάννης, Τσαλδάρης, Καραμανλής τζούνιορ και ο προαναφερθείς Ανδρέας Παπανδρέου είναι μερικά τέτοια παραδείγματα. Γιατί τέτοιος και χειρότερος είναι ο χτεσινός νικητής.

Προσωπικά, ψήφισα το κατεξοχήν κόμμα του ορθού λόγου στις εκλογές αυτές, δηλαδή το Ποτάμι. Δεν λαϊκισε ούτε στο ελάχιστο (ενώ στις ευρωεκλογές και τον Γενάρη είχε μια τέτοια μικρή ροπή), συγκέντρωσε το καλύτερο think tank από διάφορες προελεύσεις, είχε ένα λαμπρό ψηφοδέλτιο Επικρατείας, ο επικεφαλής του πρότεινε για υπουργούς συγκεκριμένα άξια πρόσωπα κι όχι τον εαυτό του. Κι όποιος κανονικός άνθρωπος είδε τη δήλωσή του χτες το βράδυ δεν μπορεί παρά να την/τον εκτίμησε.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης θα μπορούσε να μην έχει μπει στην περιπέτεια της πολιτικής δυο χρόνια πριν. Θα μπορούσε να συνεχίζει την καριέρα του κονομώντας: νέος ήτανε, πετυχημένος ήτανε, αυτοδημιούργητος ήτανε. Αντί γι’ αυτό, έβαλε την αναγνωρισιμότητά του σαν μαγιά για να φτιάξει κόμμα – και το πέτυχε. Κόμμα ανοργάνωτο, πολυτασικό, μπερδεμένο, ασαφές, με κάποια φιλοτσιπρική διάθεση πριν λίγο καιρό, με μικρή απήχηση στην περιφέρεια και όσα άλλα στραβά θέλετε. Ένα μη-κόμμα αν το προτιμάτε έτσι, αναρχοφιλελεύθερο και ανοιχτό. Αλλά πάντως κόμμα δημοκρατικό, ελευθεριακό, λέσχη σοβαρών συζητήσεων, χώρος παραγωγής ιδεών, αταλάντευτα ευρωπαϊκό, που έβγαλε και μερικές καλές παρουσίες στη Βουλή, άκρως συκοφαντημένο και όχι αρχηγικό (ναι, όχι αρχηγικό, ξέρω τι γράφω: άλλο αναγνωρίσιμος επικεφαλής, άλλο αρχηγικό κόμμα. Για κάντε μια σύγκριση με τη θέση που έχουν στα κόμματά τους ο Τσίπρας, ο Κουτσούμπας, ο Μιχαλολιάκος, ο Καμμένος, ακόμα κι ο προσωρινός Μεϊμαράκης, κι ελάτε να μου πείτε αν το Ποτάμι είναι αρχηγικό κόμμα).

Χτες έχασε σχεδόν το ένα τρίτο του ποσοστού του εξαιτίας του πολιτικάντη Μεϊμαράκη και του ακόμα χειρότερου Παπαμιμίκου. Οκ. Αυτός δεν είναι λόγος να παραιτηθεί, αντίθετα πρέπει να συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση. Ο Θεοδωράκης, τον οποίο δεν ξέρω προσωπικά, μου φάνηκε από τη δήλωσή του ότι το πήρε πολύ κατάκαρδα χτες, αλλά η πολιτική είναι πουτάνα.

Το Ποτάμι εξακολουθεί να παραμένει ο κύριος πόλος του ορθολογισμού και του ευρωπαϊσμού, που δεν βαρύνεται από τα πελατειακά βαρίδια του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας. Και 220.000 ψήφοι δεν είναι καθόλου λίγο, σε μια χώρα ανορθολογισμού, και σε εκλογές με τόση αποχή, που ωστόσο βάλανε στη Βουλή μέχρι και τον κ. Λεβέντη. Ας το σκεφτεί λίγο καλύτερα ο Θεοδωράκης, το Ποτάμι κυλάει πάντα, μαζί με τους συμμάχους του. Θέλουμε μια στέγη όσοι νιώθουμε κεντρώοι / φιλελεύθεροι / σοσιαλδημοκράτες / μη πελατειακοί κ.λπ. κ.λπ.

Ποτέ δεν αισθάνθηκα πιο περήφανος για την ψήφο μου, όσο τούτο τον Σεπτέμβρη.

d.fyssas@gmail.com