Στις 5/8/2015, έστειλα μια ανοιχτή επιστολή στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker. Η επιστολή αφορούσε το ελληνικό αδιέξοδο. Το αδιέξοδο μιας χώρας στην οποία όλοι συμφωνούν ότι πολλά πρέπει να αλλάξουν, η κυβέρνησή της και οι βουλευτές της ψηφίζουν μαζικά για 3η φορά ένα πρόγραμμα αλλαγών για την αποφυγή της χρεοκοπίας, όμως στην πραγματικότητα συνεχίζουν στην πλειοψηφία τους να μην έχουν καμία διάθεση να εφαρμόσουν ουσιαστικές αλλαγές. Γι’ αυτό τότε ζητούσα από τον πρόεδρο Γιούνκερ να ξεχάσει την κυβέρνηση (και την αντιπολίτευση) και να σκεφτεί και πράξει θεωρώντας ως εταίρο του μόνο τον Έλληνα πολίτη. Να ζητήσει την επικύρωση του νέου προγράμματος από τον Έλληνα πολίτη, ώστε να ξεκαθαρίσει τι θέλουμε πλέον ως μέλλον για τη χώρα μας και να σταματήσουν οι πολιτικοί καιροσκόποι να κλείνουν το μάτι στους πολίτες για ανατροπή του 3ου μνημονίου μόλις λίγες ημέρες αφού κατά συντριπτική πλειοψηφία το ψήφισαν στη βουλή.
Λίγες εβδομάδες μετά η χώρα οδηγήθηκε σε εκλογές-εξπρές, οι οποίες όπως ήταν φανερό δεν θα επέτρεπαν να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα καθώς την 21/9 ήταν αναμενόμενο να βρεθούμε μπροστά τις ίδιες προκλήσεις, με μικρές αναδιατάξεις στις θέσεις των παικτών, σε μια παρτίδα που για τον μέσο πολίτη είναι χαμένη εξαρχής.
Τώρα, που οι εκλογές έχουν τελειώσει και δεν κινδυνεύω να κατηγορηθώ για εκλογική σκοπιμότητα, δημοσιοποιώ μεταφρασμένη στα ελληνικά την επιστολή που δυστυχώς παραμένει επίκαιρη.
05/08/2015
Αγαπητέ κ. Πρόεδρε Γιούνκερ,
ως πολίτης της Ευρώπης και της Ελλάδας θα ήθελα να σας καταθέσω κάποιες επιφυλάξεις και προτάσεις μου για τη λεγόμενη agreekment, τη νέα συμφωνία για την Ελλάδα.
Η υφήλιος παρακολούθησε με έντονο ενδιαφέρον τις δυσκολίες μέσα από τις οποίες όλα τα εμπλεκόμενα μέρη κατέληξαν σε συμφωνία τα χαράματα της 13ης Ιουλίου 2015. Ωστόσο, νομίζω πως ορισμένα καίρια σημεία της συμφωνίας έχουν ήδη παραβιαστεί και οφείλω να σας πω πως δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για τα επόμενα βήματα. Οι παραβιάσεις που έχουν ήδη σημειωθεί υπονομεύουν ευθέως τα δικαιώματά μου τόσο ως Έλληνα όσο και ως Ευρωπαίο πολίτη. Θέτουν επιπλέον σε κίνδυνο το μέλλον των νέων γενιών της χώρας μου, συμπεριλαμβανομένων των 3 γιών μου.
Υποθέτοντας ότι το κοινό ανακοινωθέν της σύσκεψης των Πρωθυπουργών των χωρών της Ευρωζώνης της 12 - 13 Ιουλίου παραμένει η βάση της υποστήριξής σας προς τη χώρα μου, σταχυολογώ μερικές εμφανείς παραβιάσεις της συμφωνίας που έχω ως τώρα παρατηρήσει:
1. Εμπροσθοβαρή μέτρα για τη βελτίωση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του συστήματος συντάξεων.
Κατά τις τελευταίες εβδομάδες κορυφαίο θέμα σε αυτή τη συζήτηση για το εμφανώς μη βιώσιμο σύστημα συντάξεών μας παραμένει το ζήτημα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Αφορά ικανούς για εργασία συμπολίτες μας κυρίως από τον δημόσιο τομέα αλλά και κάποιους άλλους προνομιούχους τομείς (συμπεριλαμβανομένου του τραπεζικού). Ο θεσμός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων επιτρέπει σε ορισμένους ανθρώπους να βγαίνουν στη σύνταξη σε ηλικία μόλις 45-50 ετών εφόσον απλώς επειδή έχουν συμπληρώσει 25 χρόνια εργασίας και έχουν κάποιο ανήλικο τέκνο. Πρόκειται για έναν μηχανισμό ο οποίος μεταφέρει υποχρεωτικά οικονομικούς πόρους από συμπολίτες μου που εργάζονται σκληρά μέχρι τα 67 τους, προς κάποιους ευνοημένους, οι οποίοι ζουν περίπου μισό αιώνα με έξοδα των υπολοίπων. Πολλοί ελπίζαμε ότι έστω τώρα, μετά τη νέα συμφωνία, θα τελειώναμε οριστικά με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Παρόλα αυτά η πληγή αυτή δεν έκλεισε ούτε με το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε στη βουλή στις 15 Ιουλίου.
2. Απλοποίηση του συστήματος ΦΠΑ και διεύρυνση της φορολογικής βάσης
Ελπίζαμε ότι αυτή η διεύρυνση θα περιλάμβανε την κατάργηση αναρίθμητων ειδικών φορολογικών καθεστώτων και φοροαπαλλαγών ορισμένων προνομιούχων ομάδων που απολαμβάνουν αδικαιολόγητες εξαιρέσεις. Παρόλα αυτά δεν διαπιστώθηκε κανένα σημείο προόδου. Πέραν των αγροτών και των πλοιοκτητών, ακόμα και οι βουλευτές συνεχίζουν να απολαμβάνουν φοροαπαλλαγή για το μεγαλύτερο μέρος των απολαβών τους, ενώ ο ιδιωτικός υπάλληλος φορολογείται ακόμα και για τη χρήση εταιρικού αυτοκινήτου στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων του, καθώς το φορολογικό μας σύστημα θεωρεί το αυτοκίνητο έμμεση αμοιβή. Έχουμε δηλαδή κι εδώ υποχρεωτικές μεταφορές οικονομικών πόρων από τον μέσο καθημερινό πολίτη σε ορισμένες ειδικές ομάδες. Μεταφορές που επιπλέον δημιουργούν αναρίθμητες στρεβλώσεις στην οικονομία, καθώς οι ομάδες με τις φοροαπαλλαγές έχουν κίνητρα για «μαύρες» συναλλαγές αντί για συναλλαγές με νόμιμα παραστατικά. Πώς είναι δυνατόν αυτά τα θέματα να μην συμπεριλήφθηκαν στο πλαίσιο της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης;
3. Εκσυγχρονισμός, ουσιώδης ενίσχυση των δυνατοτήτων και από-κομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης
Σύμφωνα με το κείμενο της συμφωνίας οι ελληνικές αρχές θα έπρεπε να παρουσιάσουν το προσχέδιο των αλλαγών στη δημόσια διοίκηση μέχρι τις 20 Ιουλίου του 2015. Μήπως λάβατε κάποια σχετική πρόταση; Εμείς, οι φορολογούμενοι πολίτες, δεν έχουμε ακούσει τίποτε σχετικώς. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αυτή την παράλειψη καθώς η αναποτελεσματική, αδιαφανής, διεφθαρμένη και κοστοβόρος δημόσια διοίκηση αποτελεί τρομακτικό εμπόδιο για την ανάπτυξη της οικονομίας μας, μια από τις κύριες αιτίες της ύφεσης, της δραματικής εκτίναξης της ανεργίας και της μηδενικής επενδυτικής δραστηριότητας, από τη στιγμή που χάθηκε η πρόσβαση σε φθηνό κρατικό δανεισμό κι εντεύθεν.
4. Πλήρης υλοποίηση του συμφώνου Σταθερότητας, Συντονισμού και Διακυβέρνησης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
Μεταξύ άλλων αναλάβαμε την υποχρέωση να λειτουργήσουμε το Δημοσιονομικό Συμβούλιο και να εισάγουμε ημι-αυτόματες διαδικασίες περικοπών δαπανών σε περιπτώσεις αποκλίσεων από δημοσιονομικούς στόχους. Όπως υποθέτω γνωρίζετε, ο νόμος για το Δημοσιονομικό Συμβούλιο έχει ψηφιστεί στην Ελλάδα από τον Ιούνιο του ’14. Φυσικά όμως καμία λειτουργία του συμβουλίου δεν έχει σημειωθεί. Επιπλέον, οι διαδικασίες για ημιαυτόματες περικοπές καθόλου δεν περιεγράφηκαν στο πολυνομοσχέδιο της 15ης Ιουλίου 2015. Καμία διαδικασία δεν έχει υιοθετηθεί και προφανώς κανένας αυτοματισμός δεν μπορεί να αναμένεται. Πώς ακριβώς πιστεύετε ότι αυτή τη φορά θα πετύχουμε τους δημοσιονομικούς στόχους υπό αυτές τις συνθήκες;
5. Πλήρης ανάληψη της ιδιοκτησίας του προγράμματος από τις Ελληνικές αρχές.
Αυτή είναι η θεμελιώδης προϋπόθεση που αναφέρεται ήδη στην πρώτη παράγραφο της νέας συμφωνίας για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας. Φαντάζομαι θα έχετε ακούσει τα νέα από την Ελλάδα. Οι αρχές μας έχουν δηλώσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πιστεύουν καθόλου στο πρόγραμμα. Ισχυρίζονται ότι αυτό το πρόγραμμα είναι λάθος και επιβλήθηκε από τους «θεσμούς» (αυτό φοβάμαι ότι περιλαμβάνει και εσάς) και είναι καταδικασμένο να αποτύχει. Επιπλέον, η εκλεγμένη Πρόεδρος του Ελληνικού Κοινοβουλίου περιγράφει το κοινό ανακοινωθέν της διάσκεψης των πρωθυπουργών της Ευρωζώνης ως μια πράξη πραξικοπηματική. Μην ακούτε τις φήμες για επικείμενη αλλαγή Προέδρου της Βουλής. Η σημερινή Πρόεδρος εξελέγη με μεγάλη πλειοψηφία και για την ώρα δεν φαίνεται να συγκεντρώνεται ικανός αριθμός βουλευτών για να κινηθεί μια διαδικασία μομφής εις βάρος της. Ακόμα, μην νομίζετε ότι τα πράγματα είναι καλύτερα με πολλούς από τους υπόλοιπους βουλευτές. Ακόμα και αυτοί που ψήφισαν υπέρ της νέας συμφωνίας και των πολυνομοσχεδίων με τα προαπαιτούμενα, μίλησαν ξεκάθαρα για ένα σκληρό και αδιέξοδο πρόγραμμα που υπερψήφισαν μόνο λόγω της κρισιμότητας των στιγμών. Είναι προφανές ότι ελάχιστα συμμερίζονται τη σκοπιμότητα των μεταρρυθμίσεων που προβλέπει.
Πώς ακριβώς αναμένετε μια επιτυχή υλοποίηση και επίτευξη των στόχων όσο οι τοπικές αρχές βρίσκονται τόσο απέναντι στο πρόγραμμα και δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη και την κυριότητα του προγράμματος ή την υποστήριξη των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για ανάκαμψη ούτε στο ελάχιστο; Πώς ακριβώς περιμένετε να αντιδράσουν οι Έλληνες πολίτες στις μεταρρυθμίσεις όταν αυτές προβάλλονται ως έξωθεν επιβεβλημένες και καταδικάζονται καθημερινά από τους εκλεγμένους ηγέτες τους;
Πρόεδρε Γιούνκερ, σας ευχαριστώ για τις προσπάθειές σας ως τώρα. Σας ευχαριστώ επίσης για την διακριτικότητά σας να αποφύγετε αιχμηρές δημόσιες τοποθετήσεις εις βάρος των αρχών της χώρας μου. Ωστόσο, νομίζω πως έχει έρθει η ώρα να αναλάβετε κάποιες επιπλέον πρωτοβουλίες. Η ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης με τις αρχές της χώρας μου δεν νομίζω ότι είναι ρεαλιστικός στόχος. Η κρατούσα γενιά πολιτικών της χώρας έχει εγγενή αντισώματα στην εμπιστοσύνη, την αξιοπρέπεια, την ευθύτητα και την συνέπεια. Συνεπώς πρέπει να αναζητήσετε προς άλλη κατεύθυνση για τον συνομιλητή σας στην Ελλάδα. Το μόνο σας εύλογο στοίχημα είναι οι Έλληνες πολίτες. Αυτοί που πληρώνουν ένα ανεπανάληπτο οικονομικό και κοινωνικό κόστος εδώ και 5 χρόνια χωρίς να βλέπουν σημάδια βελτίωσης στην καθημερινή του ζωή. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι υπέρ της νέας συμφωνίας θεωρώντας την έναν δίκαιο συμβιβασμό. Είναι επίσης υπέρ του βασικού στρατηγικού στόχου διατήρησης της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αυτές τις θεμελιώδεις στρατηγικές επιλογές μπορείτε να προσδοκάτε συνέπεια από πλευράς μας.
Για να απευθυνθείτε σε αυτούς τους πολίτες είναι ανάγκη να ζητήσετε ένα ακόμα προαπαιτούμενο πριν προχωρήσετε περισσότερο με το νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα. Οι Ελληνικές αρχές είναι ανάγκη να καλέσουν ένα νέο δημοψήφισμα. Αυτή τη φορά δεν θα είναι για μια πρόταση που δεν θα ισχύει, αλλά για την συμφωνία της 12ης Ιουλίου 2015. Αφού οι Ελληνικές αρχές δεν αναλαμβάνουν την κυριότητα του νέου προγράμματος, εμείς, οι Έλληνες πολίτες θα πρέπει να την αναλάβουμε, ή να την απορρίψουμε. Χρειαζόμαστε ένα απόλυτα ξεκάθαρο ερώτημα: συμφωνούμε ή όχι με το κείμενο της νέας συμφωνίας για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας; Αυτή θα είναι μια ψηφοφορία που θα καθορίσει αποφασιστικά τις πολιτικές που θα ακολουθηθούν από τις Ελληνικές αρχές. Αυτή είναι η ιδιοκτησία που χρειάζεται. Μια σαφής απόφαση για επιμονή σε αλλαγές, διαφάνεια, αξιοκρατία και ανάκαμψη, ή μια απόφαση για τον αμφίβολο δρόμο των μη συμβατικών πειραματισμών σε μια προσπάθεια διατήρησης άδικων και μη βιώσιμων προνομίων του πελατειακού συστήματος. Αυτό πρέπει να είναι το επιπλέον προαπαιτούμενο. Αυτό πρέπει να ζητήσετε από τις Ελληνικές αρχές έτσι ώστε να είστε βέβαιος ότι υπάρχει πίστη στην αλλαγή, αυτή τη φορά.
Κ. Πρόεδρε Γιούνκερ, εμείς οι Έλληνες πολίτες, όπως κάθε πολίτης δημοκρατικής χώρας, έχουμε το δικαίωμα να διαλέξουμε τη φτώχια ή την ευημερία, τη θεσμική ανανέωση ή τη συντήρηση του μετα-οθωμανικού μας μοντέλου της ευνοιοκρατίας. Αντιλαμβάνομαι ότι ένα δημοψήφισμα δημιουργεί έναν κίνδυνο. Αντιλαμβάνομαι ότι μια ατυχής απόφαση της πλειοψηφίας των συμπολιτών μου θα μπορούσε να κοστίσει και στους υπόλοιπους φίλους Ευρωπαίους, όμως είμαι βέβαιος ότι τόσο οι αρχές κάθε Ευρωπαϊκής χώρας καθώς και το Eurogroup και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ήδη προχωρήσει σε κάθε δυνατή προετοιμασία για ένα ενδεχόμενο ατύχημα με την Ελλάδα. Επιπρόσθετα, είμαι σίγουρος πως αν συνεχίσουμε να προσποιούμαστε ότι επειδή η συμφωνία υπογράφηκε και ψηφίστηκε μπορεί να προχωρήσει χωρίς να αναλαμβάνουν την ιδιοκτησία της οι Ελληνικές αρχές, το ατύχημα δεν θα αργήσει να συμβεί και τότε οι συνέπειές του θα είναι ακόμα δυσμενέστερες. Γι’ αυτό χρειάζεται να τοποθετηθεί ο λαός. Είμαι αισιόδοξος ότι εμείς οι Έλληνες πολίτες είμαστε τελικά έτοιμοι να αναλάβουμε την ιδιοκτησία του προγράμματος, να αναλάβουμε την ευθύνη που οι εκλεγμένοι ηγέτες μας επιμένουν να αποφεύγουν εδώ και χρόνια.
Υ.Γ. 20-09-2015: Καταλαβαίνω την απόγνωση όσων διαβάζουν το παραπάνω μετά από 3 εκλογικές διαδικασίες μέσα στο 2015. Όμως δυστυχώς το αδιέξοδο παραμένει κι αν δεν το λύσουμε ξεκάθαρα, πέραν οποιαδήποτε αμφιβολίας, φοβάμαι ότι οι 3 εκλογές μέσα στο 2015 δεν θα σταθούν αρκετές.
18°
