Πολιτικη & Οικονομια

Τι να ψηφίσω στις εκλογές

Είναι η τρίτη φορά που γράφω τέτοιο κείμενο φέτος

Θοδωρής Γεωργακόπουλος
16’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Είναι η τρίτη φορά που γράφω τέτοιο κείμενο φέτος. Κάπου έχει αρχίσει να κουράζει αυτή η ιστορία, δε συμφωνείτε; Όχι;

Τέλος πάντων, ας μην γκρινιάζουμε σε μια γιορτή, και δη σε μια γιορτή της δημοκρατίας, γιατί αυτό είναι οι εκλογές, και ως εκ τούτου είναι όλες υπέροχες. Απλά, όπως γίνεται και με άλλα υπέροχα πράγματα, όταν επαναλαμβάνονται πάρα πολλές φορές και σε πάρα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, από κάποιο σημείο και μετά πονάνε.

Ο λόγος που μας αρέσει να κάνουμε συνέχεια εκλογές είναι το ότι αυτή είναι η μόνη μορφή πολιτικής που καταλαβαίνουμε, γιατί είναι αυτή που μοιάζει πιο πολύ με αθλητικό γεγονός. Είμαστε λαός που δεν διαβάζει και γενικά δεν ασχολείται σοβαρά με σχεδόν τίποτε, αλλά έχουμε γαλουχηθεί από μικροί στην αγωνιστική θεώρηση των πραγμάτων. Μπορούμε να καταλάβουμε έναν αγώνα, που τρέχουνε πέντε άνθρωποι κι όποιος βγει πρώτος κερδίζει. Είναι απλό αυτό, μας εξιτάρει. Δεν μας ενδιαφέρει πάρα πολύ η ανάπτυξη πολιτικών ιδεών, το πώς μετουσιώνονται σε πράξεις πολιτικής και το πώς αυτές υλοποιούνται από θεσμούς του κράτους. Να, είμαι σίγουρος ότι διαβάζοντας αυτή την πρόταση νυστάξατε. Οι εκλογές όμως είναι αγώνας, είναι μάχη, είναι θέαμα. Είναι η επιφάνεια της πολιτικής, η πρόσοψη, ο αφρός της μπίρας. Η ουσία είναι από κάτω. Εμείς όμως βαριόμαστε το αποκάτω. Θέλουμε να βλέπουμε την επιφάνεια, γιατί είναι ένα θέαμα γνώριμο. Γενικά δεν μας αρέσει να παρακολουθούμε πράγματα που δε μπορούν να συνοψιστούν σε ένα πρωτοσέλιδο αθλητικής εφημερίδας.

Εκλογές, το λοιπόν. Πάλι. Έτσι, σβέλτα, πριν προλάβει και μας έρθει ο ΕΝΦΙΑ και αρχίσουν να κλείνουν οι επιχειρήσεις en masse λόγω capital controls και καταλάβουν ακόμα περισσότεροι τι μας συνέβη αυτό το τραγικό καλοκαίρι. Θα είναι σίγουρα εκλογές θαυμάσιες, μοναδικές, που θα μας δώσουν άλλη μια εικόνα του τι έχουν μέσα στα μυαλά τους οι Έλληνες, του πώς βλέπουν τον εαυτό τους, πως αξιολογούν την κατάστασή τους, πού επενδύουν για το μέλλον τους. Δεν θα μας αρέσει αυτή η εικόνα, βεβαίως, όπως πάντα. Αλλά αυτή έχουμε. Αυτοί είμαστε. Αν είχαμε άλλη, θα ήμασταν άλλοι, και δεν θα ήμασταν χρεωκοπημένοι, ρημαγμένοι κακομοίρηδες, να πασχίζουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε ένα θίασο γκροτέσκων καρικατούρων, ποια είναι η λιγότερο άθλια.

Ακολουθεί η παραδοσιακή, πια, καταγραφή μερικών από τα διαθέσιμα προς επιλογή κομμάτων, η οποία στοχεύει μόνο για να ψυχαγωγήσει/ανακεφαλαιώσει, και επ' ουδενί να επηρεάσει ή να προτρέψει τον οποιονδήποτε να ψηφίσει ή να κάνει οτιδήποτε. Το μόνο πράγμα που σας προτρέπω να κάνετε είναι να τρώτε τη μερέντα με ζεστό ψωμί του τοστ. Στα υπόλοιπα θέματα, κάντε ό,τι καταλαβαίνετε.

ΣΥΡΙΖΑ

Πώς σας φάνηκε, η «πρώτη φορά αριστερά»; Σας άρεσε; Από τα 1.000 πράγματα που καλείται να κάνει μια κυβέρνηση στους πρώτους επτά μήνες, ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λάθος τα 999. Κι όταν έκανε σωστό το τελευταίο (υπέγραψε όπως όπως ό,τι του 'δωσαν για να μην ανατιναχτεί το σύμπαν), διαλύθηκε. Πολλοί από τους συντρόφους είναι έξαλλοι που δεν έκανε λάθος και το 1000ό.

Τα μαθήματα από αυτό το δραματικό επτάμηνο τα γράφω αναλυτικότερα αλλού, και είναι σημαντικά. Ας πούμε, αυτό το επτάμηνο είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε το G.O.B. Bluth της πολιτικής, τον Γιάνη Βαρουφάκη. Δε θα ήταν οι ζωές μας φτωχότερες αν δεν τον είχαμε γνωρίσει; Βεβαίως, και τώρα που τον γνωρίσαμε, οι ζωές μας φτωχότερες έγιναν, με άλλο, τραγικότερο τρόπο. Αλλά δεν ήταν ο μόνος. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου; Ο κομμουνιστής Παναγιώτης Λαφαζάνης στο ρόλο του «υπουργού παραγωγικής ανασυγκρότησης» χώρας του 21ου αιώνα;

Όλοι αυτοί και πολλοί εφάμιλλοι ακόμη ήταν προσωπικές επιλογές του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα πριν από διακόσιες μέρες μόλις. Κανένας από αυτούς δεν είναι στο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, και πίσω τους αφήσαν συντρίμια και ένα βουητό στ' αυτιά από το treble του ξεκατινιάσματος. Από τότε που ο Καλιγούλας διόρισε το άλογό του Ύπατο της Ρώμης έχουνε να γίνουν τόσο πετυχημένες επιλογές πολιτικών στελεχών, θαρρώ. Τα αποτελεσματα τα νιώσαμε έντονα όλοι μαζί.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνησε τη χώρα για επτά μήνες και η επίδρασή του πάνω της ήταν σα την επίδραση της χλωρίνης στους λεκέδες. Εκτός από τη διάλυση της οικονομίας, τη χρεοκοπία και τα capital controls, πέτυχε πανωλεθρίες και σε θέματα όπως η παραδοσιακή διαφθορά στη δημόσια διοίκηση, η παιδεία, τα ΜΜΕ, το προσφυγικό, και πολλα άλλα. Και μετά, τελείωσε. Αυταναφλέγη. Άρχισαν ένας ένας να φεύγουν βουλευτές, νεολαίες, στελέχη, φίλοι και συμφοιτητές, λογογράφοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρακτικά έπαψε να υπάρχει.

Αυτό που κατεβαίνει στις εκλογές σήμερα ως ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα μυστήριο. θολό πράγμα που δεν εκφράζει καμία ανάγκη του εκλογικού δυναμικού. Είναι πρακτικά ένας άνθρωπος με μια χούφτα πιστούς και μερικές εκατοντάδες αποσβολωμένους που δεν έχουν το θάρρος να φύγουν, σαν κακοποιημένες σύζυγοι που ψάχνουν να βρουν δικαιολογίες, «πιέζεται πάρα πολύ στη δουλειά του», «θα βελτιωθεί», τέτοια.

Γιατί τι ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ; Ένα συνονθύλευμα ριζοσπαστικών συνιστωσών που συμφωνούσαν σε ένα πράγμα: Το λαϊκισμό ως δρόμο προς το σοσιαλισμό. Την αέναη μπουρδολογία του αμφιθεάτρου, την επίκληση του ανέφικτου ως πολιτικής πρότασης, τον ιδεολογικό αυτισμό. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν συνηθίσει να υποστηρίζουν τη δογματική τους εθνικολαϊκιστική/σοσιαλιστική ονείρωξη στο κλειστό μικροπεριβάλλον του άκακου 4%, σε ένα μικρόκοσμο στον οποίο ο Αλέκος ο Φλαμπουράρης είναι γκουρού και ο Αλέξης Τσίπρας ένα επιδέξιο πολιτικό τσιτάχ. Μετά ήρθε η πραγματικότητα σαν ωτομοτρίς και τους ισοπέδωσε.

Κι αυτή τη στιγμή ό,τι έχει μείνει από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνει ότι έχει συνειδητοποιήσει ακόμη τι του συμβαίνει. Πάσχει από μια σχιζοειδή διαταραχή, καταγγέλει ακόμα τα μνημόνια σαν αποκεφαλισμένο κοτόπουλο που τριγυρνά στην αυλή χωρίς να ξέρει ακόμη ότι έχει πεθάνει. Ο κύριος Σπιρτζής καταγγέλει τη σύμβαση των αεροδρομίων που υπέγραψε, η κυρία Γεροβασίλη δηλώνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεργαστεί με όποιον θεωρεί το μνημόνιο που υπέγραψε ο ΣΥΡΙΖΑ καταστροφικό. Το κόμμα αυτό στέκεται σαν αποσβωλομένο στο μεταίχμιο, θέσει αντιμνημονιακό και πράξει μνημονιακό. Είναι το κόμμα του Σρέντιγκερ.

Και, φυσικά κατεβαίνει έτσι στις εκλογές για να κάνει τι; Μόνο για να εξαπατήσει ψηφοφόρους και από τη μια και από την άλλη μεριά, όσους περισσότερους μπορεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ συνειδητοποιεί μαζί μας ότι το ποσοστό των Ελλήνων που είναι αιθεροβάμονες αντιμνημονιακοί αλλά όχι δραχμολάγνοι κομμουνιστές ή φασίστες είναι πολύ πιο κοντά στο 4% από όπου προήλθε, παρά στο 36% όπου εντυπωσιακά εκτοξεύτηκε, και επίσης ότι του φεύγουν, οπότε επιστρατεύει το κόλπο της αφασικής ασάφειας, για να κοροϊδέψει όσο περισσότερους γίνεται να τον ψηφίσουν αντανακλαστικά. Και θα τα καταφέρει. Το ερώτημα είναι: Ποιοι είναι αυτοί;

Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνησε τη χώρα για επτά μήνες και η επίδρασή του πάνω της ήταν σα την επίδραση της χλωρίνης στους λεκέδες.

Πριν από λίγους μήνες, είχα γράψει για δύο πολύ ενδιαφέρουσες κατηγορίες ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, τους κωλοτούμπες και τους τζόκερ, που έκρινα ότι αποτελούν την πλειοψηφία της εκλογικής του δύναμης, πολύ μεγαλύτερη από τη μικροσκοπική βάση των ριζοσπαστικών αριστερών, των "συριζαίων". Από εκείνες, οι τζόκερ πάνε, φύγανε. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπέγραψε το μνημόνιο, οπότε δεν θα δούνε τη χώρα να καταρρέει και ουρές στα συσίτια. Ακόμα. Απογοητευμένοι, πήγαν στη ΛΑΕ ή στη Χρυσή Αυγή, το νέο αντιμνημονιακό μέτωπο. Οι κωλοτούμπες είδαν τον ουρανό σφοντύλι, καθώς οι μήνες περνάγαν κι ο Αλέξης Τσίπρας δεν την έκανε, τη ρημάδα, κι όταν τελικά την έκανε, συνειδητοποίησαν το μέγεθος της ασχετοσύνης και, εικάζω, υποφέρουν ακόμα τις συνέπειες του μετατραυματικού στρες. Μπορεί να υποθέσει κανείς ότι μέρος τους θα εγκαταλείψουν το ΣΥΡΙΖΑ για κόμματα συναισθηματικά σταθερότερα, ακόμα και το Λεβέντη. Οι δε μισοί συριζαίοι αποχώρησαν κι αυτοί, "προδομένοι", και το περίεργο είναι το εξής: Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται πολύ πιθανός νικητής των εκλογών. Ποιοι απαντάνε τώρα ότι θα ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ;

Μετά από τα ψέματα, τα ακόμα περισσότερα ψέματα, μερικά ψέματα ακόμα και, τέλος, τα ψέματα και μετά το τέλος γκτάν και μια μνημονιάρα, ποιος θα ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ;

Είχα ξεχάσει μια πάρα πολύ μεγάλη κατηγορία. Την θυμήθηκα το καλοκαίρι στις παραλίες και τις ταβέρνες και τους τουριστικούς προορισμούς και τις κανονικές πόλεις της Ελλάδας, εκεί όπου ζουν και διακοπεύουν οι κανονικοί άνθρωποι, τους είδα και είπα, ωπ, τους ξέχασα αυτούς.

Υπάρχει ανάμεσά μας μια γιγάντια ομάδα ανθρώπων (μια πλειοψηφία, πραγματικά), που δεν έχουν πάρει χαμπάρι τι συμβαίνει. Όλο αυτό εδώ το κείμενο είναι γεμάτο λέξεις που τους είναι άγνωστες, ονόματα που μπορεί κάπου να έχουν ακούσει αλλά δεν ξέρουν ακριβώς, και αναφορές που δεν καταλαβαίνουν, συμβάντα για τα οποία δεν ξέρουν και πολλά. Τους ξέρετε πολύ καλά, είμαι σίγουρος. Είναι τόσο πολλοί, που μπορείτε να κάνετε ένα πείραμα και να βγείτε στο πεζοδρόμιο και να σταματήσετε τον πρώτο τυχαίο περαστικό και να τον ρωτήσετε "τι είναι capital controls". Κάντε το τώρα. Από την απάντηση θα καταλάβετε τι εννοώ.

Είναι η ομάδα της αφασίας.

O ΣΥΡΙΖΑ επιστρατεύει το κόλπο της αφασικής ασάφειας, για να κοροϊδέψει όσο περισσότερους γίνεται να τον ψηφίσουν αντανακλαστικά.

Οι άνθρωποι που, αντίθετα με εσάς που κοιτάζετε εδώ τώρα, δεν διαβάζουν τα τουίτερ και τα φέησμπουκ, τι είπε ο τάδε και τι είπε ο δείνα. Οι πάρα πολλοί συμπολίτες μας που, έξι χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης, δεν έχουν ακόμα καταλάβει ακριβώς τι έχει συμβεί στην Ελλάδα. Είναι απλά άνθρωποι που δεν έχουν ασχοληθεί πάρα πολύ. Ασχολούνται με άλλα πράγματα, έχουν άλλες προτεραιότητες, οπότε σχηματίζουν την όποια γνώμη για "τα πολιτικά" έχουν από πράγματα που άκουσαν που τους είπε μια κουμπάρα, ή από κάτι που είδαν στην τηλεόραση μια μέρα, και τους έκανε εντύπωση.

Η ομάδα της αφασίας ψηφίζει διάφορα κόμματα, βεβαίως, αλλά εξ ορισμού ψηφίζει αυτό που κάνει το μεγαλύτερο θόρυβο, αρκετό ώστε να φτάσει στα αυτιά τους, ό,τι θόρυβος κι αν είναι (δεν έχει σημασία) και το μεγαλύτερο θόρυβο από το 2011 και μετά τον κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, με μεγάλη διαφορά.

Γι' αυτό είναι πολύ πιθανό να ξανακερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές της Κυριακής, για τον ίδιο λόγο κέρδισε και το δημοψήφισμα με πολύ μεγαλύτερη διαφορά από ό,τι περίμεναν οι δημοσκόποι. Είναι η ψήφος της αφασίας, η τόσο αφηρημένη και non-chalant, αρκετά για να εξαπατηθεί με το παραμικρό, ακόμα κι από έναν Τσίπρα, και να μην τη νοιάζει κιόλας.

Νέα Δημοκρατία

Αν κερδίσαμε κάτι από το τραγικό δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ήταν το ότι εξαφανίστηκε από την πολιτική μας ζωή ως αρχηγός κόμματος ο Αντώνης Σαμαράς. Δεν το εκτιμάμε αρκετά αυτό, φοβάμαι ότι σα να το έχουμε ξεχάσει. Είναι τόσο σημαντικό κέρδος για όλους μας, που σχεδόν λες, χαλάλι τα 60-90 δις, πόσα είναι. Σχεδόν.

Η Νέα Δημοκρατία, όπως έχουμε ξαναπεί, είναι ένα πολύ τυχερό κόμμα, που υπάρχει ακόμα μόνο και μόνο επειδή η χώρα έσκασε στα χέρια του ΠΑΣΟΚ, και όχι στα δικά της. Από ό,τι φαίνεται, κι αυτό μπορεί να είναι ένα καλό μάθημα και για τις άλλες χώρες του κόσμου, αυτός που δηλώνει την πτώχευση είναι αυτός που πάει από το 40% στο 4%, άσχετα από το αν έφταιξε για την πτώχευση (που στη δική μας περίπτωση έφταιξε, και μάλιστα πολύ, αλλά όχι μόνος του). Τέλος πάντων, έτσι που ήρθαν τα πράγματα η Νέα Δημοκρατία απέμεινε ζωντανή, καίτοι ένα απολειφάδι, και εμφανίζεται και ως δύναμη λογικής, όχι επειδή είναι, αλλά επειδή η πολιτική πραγματικότητα έχει μετατοπιστεί τόσο πολύ προς την κατεύθυνση του παραλόγου, που η θέση της μετατοπίστηκε.

Έχει αξία να μνημονεύσουμε, πριν ξεχάσουμε (για πάντα;) τον Αντώνη Σαμαρά, το ότι εδώ βρισκόμαστε σήμερα, με capital controls και τρίτο μνημόνιο, (και) επειδή το καλοκαίρι του 2014, μετά τις ευρωεκλογές, ο τότε πρωθυπουργός έπαθε μια αντιμνημονιακή παράκρουση, σα βίαιη αλλεργική αντίδραση, και έκανε ένα χυδαίο ανασχηματισμό και μια ριζική ανατροπή επειδή τρόμαξε από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, και εκεί που πηγαίναμε για να ολοκληρώσουμε τις αξιολογήσεις και να βγούμε από το μνημόνιο, άφησε τα πάντα να πάνε κατά διαόλου κι έκανε προεκλογική εκστρατεία. Κι έτσι φτάσαμε ως εδώ, και τώρα αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας είναι Βαγγέλης ο Μεϊμαράκης, o ένας εκ των Mr. Potato Head του κοινοβουλίου, ένας κοινωνός της αστικής ευγένειας και των καλών τρόπων, απόλυτα ταιριαστός στο αισθητικό επίπεδο του πολιτικού μας πολιτισμού.

Βεβαίως, σε καιρούς κρίσης η αισθητική είναι το τελευταίο πράγμα που μας μάρανε, αν και όχι ασύνδετη με τα υπόλοιπα. Η Νέα Δημοκρατία χωρίς τον Αντώνη Σαμαρά είναι εξ' ορισμού καλύτερο πράγμα από ό,τι η Νέα Δημοκρατία με τον Αντώνη Σαμαρά, και από ό,τι φαίνεται ως τώρα το κόμμα αυτό και ο Μεϊμαράκης ο ίδιος δηλώνουν υπερπρόθυμοι να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με τον οποιονδήποτε και με οποιουσδήποτε όρους για να υλοποιηθεί το ρημάδι το μνημόνιο και σταματήσουμε να κάνουμε εκλογές κάθε τρεις μήνες, κάτι που ως πρόθεση μοιάζει αγνό και σπάνιο, σα νυχτολούλουδο σε δεξαμενή επεξεργασίας λυμάτων. Αλλά, μην ξεχνάμε περί τίνος πρόκειται. Το ότι τα λένε δεν σημαίνει ότι θα τα κάνουν, ή και ότι θέλουν στ' αλήθεια να τα κάνουν. Η ελληνική πτώχευση έχει καταπιεί τέσσερις πρωθυπουργούς ως τώρα κι έχει φτύσει και τα κουκούτσια, και δεν μοιάζει έτοιμη να σταματήσει εδώ, κι αυτό πλέον το ξέρουν όλοι, ακόμα και οι υποψήφιοι πρωθυπουργοί. Οπότε η πραγματική στρατηγική τους μάλλον είναι πιο περίπλοκη από το "να συνεργαστούμε για να περάσουμε τα μέτρα". Το πρόβλημα είναι ότι εμάς δεν μας τη λέει κανένας.

Και αυτή τη φορά μέρος της λαϊκιάς βάσης της ελληνορθόδοξης δεξιάς θα ψηφίσει Νέα Δημοκρατία, και μαζί της θα την ψηφίσουν και πολλοί άνθρωποι που δεν θα τους φανταζόσουν, από αυτούς που αν έβγαιναν οι γείτονές τους στα κανάλια θα έλεγαν «Ο τάδε; Ήταν ήσυχο παιδί, δεν είχε δώσει ποτέ αφορμές στη γειτονιά, πού να το φανταστούμε ότι θα ψήφιζε Νέα Δημοκρατία». Το έκαναν το ’12 επειδή φοβούνταν την επικράτηση ΣΥΡΙΖΑ (σωστά, από ό,τι αποδείχτηκε), και το έκαναν και το ’15 επειδή φοβούνταν την επικράτηση ΣΥΡΙΖΑ (σωστά, από ό,τι αποδείχτηκε). Βεβαίως, όταν έχεις φτάσει στο σημείο να ψηφίζεις ένα δεξιό ελαφρολαϊκό κόμμα βουτηγμένο στην παλαιοκομματική μπίχλα για να μην βγει το άλλο κόμμα που θα χρεοκοπήσει τη χώρα λόγω αποδεδειγμένης βλακείας και ανικανότητας, πρέπει να κάνεις ένα διάλειμμα και να σκεφτείς για λίγο γιατί το κάνεις αυτό στον εαυτό σου, και αν αυτή είναι μια χώρα στην οποία πραγματικά θέλεις να ζεις.

Το Ποτάμι

Το Ποτάμι είναι ένας αυθαίρετος, αναπάντεχος κομματικός σχηματισμός που στήθηκε τσάτρα-πάτρα για να συμμετάσχει στις περυσινές Ευρωεκλογές, και τα πήγε συγκριτικά θαυμάσια, και πλέον είναι ένα κανονικό κοινοβουλευτικό κόμμα, και μάλιστα αυτό που από διάφορες απόψεις περιλαμβάνει τους περισσότερους αξιόλογους υποψηφίους στις εκλογικές τους λίστες, μολονότι, εδώ που τα λέμε, ο πήχης δεν είναι και πολύ υψηλός.

Υπάρχει, όμως, ένα πρόβλημα.

Aν δεν ξεκολλήσει από αυτά τα μονοψήφια νούμερα με κάποιον τρόπο, το Ποτάμι θα παραμείνει αυτό που είναι τώρα, ένας χρήσιμος κομπάρσος, κάτι σα Θύμιος Μπακατσιάς της ελληνικής πολιτικής σκηνής.

Αν και ως κόμμα το Ποτάμι είναι ολοκαίνουριο, αυτή θα είναι η τρίτη εκλογική αναμέτρηση στην οποία συμμετέχει. Ο πολιτικός χρόνος έχει συμπυκνωθεί, αυτό που ζούμε πολιτικά είναι σαν αφρικανικός ανταροπόλεμος στον οποίο επιστρατεύουνε παιδάκια, κι έτσι όλοι αναγκάζονται να ωριμάσουν πιο γρήγορα, ακόμα και οι ψηφοφόροι. Και το Ποτάμι δείχνει ότι έχει κολλήσει. Από το 6,6% των Ευρωεκλογών έπεσε στο 6% τον περασμένο Ιανουάριο και τώρα οι δημοσκοπήσεις υπονοούν ότι δύσκολα θα πάει παραπάνω, ίσως να πέσει λίγο ακόμα, ενδέχεται να πέσει κι από την τέταρτη θέση. Κι αυτό χωρίς να έχει συμμετάσχει σε κυβέρνηση, και χωρίς να έχει προλάβει να φθαρεί, ιδιαίτερα. Κι έχοντας, ακόμα, αυτούς τους αξιόλογους υποψήφιους στις λίστες, με πρώτο στο Επικρατείας το Νικηφόρο Διαμαντούρο.

Δύο ενδεχόμενα υπάρχουν εδώ: Πρώτον, αυτό είναι το εκλογικό κοινό στο οποίο απευθύνεται ένας πολιτικός σχηματισμός σαν το Ποτάμι. Μέχρι εκεί φτάνει. Θα βγάζει μια ντουζίνα βουλευτές και ενίοτε θα ρυθμίζει καταστάσεις συμμετέχοντας σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Δεν μπορεί να πάει παραπάνω. Μπορεί να ισχύει αυτό.

Το δεύτερο ενδεχόμενο, όμως, είναι πιο πιθανό: Το Ποτάμι έχει κάποιο εγγενές πρόβλημα.

Κάποιες έρευνες (μη δημοσιευμένες) προσδιορίζουν το κοινό που πολιτικά εκφράζεται από τις θέσεις που υποστηρίζει το "Ποτάμι" (φιλελεύθεροι/σοσιαλδημοκράτες φιλοευρωπαίοι με απέχθεια για το παλιό πολιτικό σκηνικό και βούληση για μεταρρυθμίσεις στο κράτος, χοντρικά) γύρω στο 20% του συνολικού εκλογικού σώματος. Αυτοί δεν εκφράζονται αποτελεσματικά ούτε από το ΠΑΣΟΚ, ούτε από τη Νέα Δημοκρατία ούτε, βεβαίως, από το ΣΥΡΙΖΑ, κόμματα που επίσης δήλωσαν ότι ψήφισαν τον Ιανουάριο. Αυτούς θεωρητικά καλύτερα από όλα τους εκφράζει το Ποτάμι. Θεωρητικά. Αλλά δεν το ψηφίζουν. Γιατί δεν το ψηφίζουν; Κάποιο πρόβλημα έχει.

Το αν ένα κόμμα βρίσκει ή δε βρίσκει το κοινό του είναι πρόβλημα του κόμματος, βεβαίως, αλλά εδώ υπάρχει ένα ευρύτερο πρόβλημα που αφορά τη χώρα: Αυτό το 20%, το εν μέρει άστεγο, είναι κατά τη γνώμη μου πολύτιμο. Περιλαμβάνει απομεινάρια λογικής και ανθρώπινο δυναμικό σπάνιο, και είναι η μαγιά πάνω στην οποία πρέπει να χτιστεί οποιαδήποτε βάση παραγωγικής ανασυγκρότησης. Κι αυτοί οι άνθρωποι πολιτικά είναι πρακτικά άστεγοι. Τι φταίει στο Ποτάμι και δεν τους έχει; Η αναιμική διαλεκτική; Ο αρχηγός; Λάθη στη στρατηγική και στα μηνύματα; Ιδέα δεν έχω. Το σίγουρο είναι ότι αν δεν ξεκολλήσει από αυτά τα μονοψήφια νούμερα με κάποιον τρόπο, θα παραμείνει αυτό που είναι τώρα, ένας χρήσιμος κομπάρσος, κάτι σα Θύμιος Μπακατσιάς της ελληνικής πολιτικής σκηνής.

Λαϊκή Ενότητα & ΚΚΕ

Η Βουλή που μόλις διαλύθηκε είχε την τιμή να φιλοξενεί περί τους 50 κομμουνιστές βουλευτές ταυτόχρονα, κι αυτή είναι μια περήφανη πρωτιά για μια δημοκρατία το 2015. Όχι "περήφανη", λάθος λέξη. Ντροπιαστική ήθελα να πω. Παρόλο που η Ελλάδα σώθηκε από τη φτώχια, τη μιζέρια και τη χούντα που συνεπάγεται ο κομμουνισμός επειδή κάποιοι κύριοι έγραψαν κάτι σε χαρτοπετσέτα κάποτε, και παρ' όλο που αυτό το καταστροφικό μοντέλο κατέρρευσε οριστικά και τελεσίδικα πριν από 26 χρόνια, ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των Ελλήνων εξακολουθούν να είναι κανονικοί κομμουνιστές, να προσβλέπουν στην επανάσταση του προλεταριάτου (του ποιού;) με τον εαυτό τους στο ρόλο του προνομιούχου και ζάμπλουτου πολιτμπιρό φυσικά.

Καθώς η κρίση βαθαίνει και ωριμάζει, θα περίμενε κανείς ότι οι πολίτες θα ψάχνουν ελπιδοφόρες εναλλακτικές επιλογές με όραμα για το μέλλον, αλλά είπαμε, αν ήμασταν τέτοιοι πολίτες δεν θα είχαμε χρεωκοπήσει παντοιοτρόπως, οπότε αυτοί που είμαστε στρεφόμαστε σε αραχνιασμένες επιλογές μουχλιασμένης μιζέριας που μυρίζει ναφθαλίνη και γηρατειά. Κομμουνισμός! Ένας στους δέκα Έλληνες πάνω-κάτω θέλει κομμουνισμό. Αυτάρκεια, αγροτιά, εργατιά, εργοστάσια, στρατιές πειθήνιων ανενημέρωτων φτωχών, πιστών στη μονοφωνική προπαγάνδα του καθεστώτος, για να στηρίζουν τη μυστική ολιγαρχία των στελεχών του Κόμματος. Τι να σας πω, είναι κι αυτή μια άποψη. Το σίγουρο είναι ότι πλέον πιθανότατα η ελληνική Βουλή θα φιλοξενεί δύο ατόφια κομμουνιστικά κόμματα, το παραδοσιακό και το φρέσκο, το δραχμολαγνικό, αυτό των πιο παλαβών απ' τους συντρόφους του ΣΥΡΙΖΑ.

Από τη μία θα έχουμε το γνωστό ΚΚΕ, που πλέον είναι λίγο-πολύ θεσμικό κοινοβουλευτικό κόμμα, σχεδόν αστικό θα τολμούσα να πω, ειδικά από τότε που το ΠΑΜΕ περιφρούρησε τη Βουλή από τον όχλο. Το ΚΚΕ είναι αταλάντευτο στην trademark αρτηριοσκλήρωσή του και στη εγγενή, θρησκευτικού χαρακτήρα υποκρισία του (είμαστε κομμουνιστές αλλά απολύουμε απλήρωτους εργαζόμενους, έχουμε iPhone και στέλνουμε τα παιδιά σε ιδιωτικό) με τόσο σταθερό τρόπο που το κάνει να μοιάζει παράγοντας ηρεμίας και σταθερότητας μέσα σε έναν κόσμο που καταρρέει.

Από την άλλη, η "Λαϊκή Ενότητα" του Παναγιώτη του Λαφαζάνη είναι ένας αδιανόητος αχταρμάς που περιλαμβάνει το δραχμολάγνο Λαπαβίτσα, την ακροδεξιά παραληρούσα Ραχήλ Μακρή, το ζωντανό τοτέμ του νεοφασισμού Ζωή Κωνσταντοπούλου και άλλους ευκατάστατους καφενόβιους του ΣΥΡΙΖΑ που ενοχλήθηκαν που τους διέκοψαν το όνειρο. Αυτό το συνονθύλευμα δεν είναι αμιγώς κομμουνιστικό, πιο πολύ μοιάζει με αδερφάκι των ΑνεξΕλλήνων, εδώ που τα λέμε, αλλά είναι ακραιφνώς οπορτουνιστικό, και εξαιρετικά ενδιαφέρον για όποιον απολαμβάνει να μελετά το χάος.

Στη ΛΑΕ είναι συγκεντρωμένα εκείνα τα στελέχη της «Αριστεράς» (και η Ραχήλ Μακρή) που έχουν την πιο χαλαρή επαφή με την πραγματικότητα, και που πιστεύουν σε ριφιφί στο νομισματοκοπείο, εκτυπώσεις νομισμάτων, πακτωλούς από Ρώσους και Κινέζους και άλλα παραμύθια, τα οποία πριν από λίγο καιρό (λίγες εβδομάδες!) βρίσκονταν στο mainstream του δημόσιου διαλόγου.

Έχετε προσέξει πόσο χαρούμενος είναι ο Παναγιώτης ο Λαφαζάνης στις περισσότερες εμφανίσεις του; Χαμογελάει μέχρι τα αυτιά.

Βεβαίως, μια σφαλιάρα του μεγέθους ενός μνημονίου και μιας καταστροφής όπως αυτή που συνέβη εδώ στις εβδομάδες πριν και μετά το τραγικό δημοψήφισμα μπορεί να αρκεί για να συνεφέρει λιγάκι ανθρώπους που μπορούν να καταλάβουν τι τους συμβαίνει, έστω θεωρητικά, αλλά δεν μπορεί να αλλάξει τα σοσιαλιστικά όνειρα του 64χρονού Παναγιώτη του Λαφαζάνη. Τίποτα δεν μπορεί να τα αλλάξει. Ο άνθρωπος είναι "στο κόμμα" από πάντα, δεν ξέρει άλλη πραγματικότητα από ματαιωμένα καφενόβια όνειρα που συζητούσε με συντρόφους σε αέναες συνεδριάσεις αιώνιες. Από ένα καπρίτσιο της μοίρας του δόθηκε η ευκαιρία να έρθει στο προσκήνιο της πολιτικής ζωής, μια μοίρα αδιανόητη. Είναι σαν να σε πάρουν τηλέφωνο εκεί που κάθεσαι τώρα και να σου πουν ετοιμάσου, αύριο ξεκινάς στους Νιου Γιορκ Νικς, ο κόουτς σε προορίζει για πεντάδα.

Έχετε προσέξει πόσο χαρούμενος είναι ο Παναγιώτης ο Λαφαζάνης στις περισσότερες εμφανίσεις του; Χαμογελάει μέχρι τα αυτιά, εκτός από τις περιπτώσεις που δεν τον λοιδορούν πυρόπληκτοι, τουλάχιστον. Αφού ζει το όνειρο. Έγινε υπουργός (παραγωγικής ανασυγκρότησης!). Έσφιξε το χέρι του Ρώσου ομολόγου του! Τι σημασία έχει το ότι ο Ρώσος δεν είναι πια κομμουνιστής. Τι σε νοιάζει κι αν σου ρίχνουν όλοι τάπες; Παίζεις στο NBA! Η ζωή, τώρα στα ύστερα, αναπάντεχα κι αδιανόητα, απέχτησε νόημα.

Ανεξάρτητοι Έλληνες

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, το κόμμα των ψεκασμένων, η χαρά του ψυχίατρου, πιστεύαμε ότι δεν θα είναι σ' αυτή τη λίστα σήμερα. Τον Ιανουάριο τελούσαν υπό διάλυση, μέσα σε οσμές σκανδάλων και γενικότερες μουρμούρες, αλλά τα κατάφεραν και μπήκαν στη Βουλή, ξεπερνώντας μάλιστα και το ΠΑΣΟΚ (σιγά το κατόρθωμα, θα μου πείτε), και μάλιστα κυβέρνησαν κιόλας, παρεούλα με τον "αριστερό" μα τόσο συγγενή ΣΥΡΙΖΑ, και ως εκ τούτου είχαν την τιμή να δουν τον Παύλο Χαϊκάλη υπουργό και να υπογράψουνε κι αυτοί ένα μνημόνιο. Οι ΑΝΕΛ είναι ο ακροδεξιός ρατσιστής θείος που όλοι ντρέπονται που υπάρχει στην οικογένεια, και ο οποίος είναι εντελώς ανίκανος για οτιδήποτε πέρα από το να λέει παλαβομάρες στο καφενείο. Τώρα που είπα "ανίκανος": Αν φοβάστε μη σας λείψει η βουλευτής Ξουλίδου, την οποία ξέχασαν να γράψουν στους καταλόγους των υποψηφίων, μην ανησυχείτε. Ο πρόεδρος καμμένος υποσχέθηκε να της δώσει υπουργείο, όταν ξανακυβερνήσει.

Όλες οι ενδείξεις λένε ότι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν θα ξαναμπούν στη Βουλή τώρα, όπως γίνεται συνήθως με τα κόμματα διαμαρτυρίας/αντιμνημονιακής υστερίας που αλλάζουν ομάδα και γίνονται μνημονιακά, όπως το ΛΑΟΣ ή η ΔΗΜΑΡ. Πολλοί πιστεύουν ότι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες θα γίνουν η δεξιά ΔΗΜΑΡ, αλλά εγώ δεν είμαι σίγουρος. Οι ψηφοφόροι των Ανεξέλληνων είναι συνομωσιολόγοι λαϊκορθόδοξοι, ενώ οι ΔΗΜΑΡ ήταν ουτοπιστές αριστεροί. Είναι πολύ διαφορετικές διαταραχές. Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τι συμβαίνει στα μυαλά ενός ψηφοφόρου των ΑΝΕΛ (αν υπάρχουν -τα μυαλά) ή να προβλέψει τι θα κάνει, ή γιατί. Αν τελικά δεν μπουν στη Βουλή, ο λόγος μάλλον δεν θα είναι το ότι υπέγραψαν μνημόνιο (αυτό θα προϋπέθετε λογική αξιολόγηση αιτίου-αιτιατού από την πλευρά των ψηφοφόρων -πράγμα χλωμό), αλλά η απώλεια ψήφων από το αισθητικά και διανοητικά συγγενές κόμμα του Βασίλη Λεβέντη.

ΠΑΣΟΚ

Θυμάστε παλιά που υπήρχε το ΠΑΣΟΚ; Α, χρόνια κι αυτά. Το ΠΑΣΟΚ κατακρημνίστηκε μέσα σε έξι χρόνια από το 40% στο 4-5-6%, κι εκεί θα αιωρείται πλέον, δεν έχει παρακάτω, θα φθίνει φυσιολογικά πλέον, σα ραδιενεργό υλικό, ανάλογα με τα ποσοστά θνησιμότητας του πληθυσμού. Αφού ξεφορτώθηκε τους περισσότερους καιροσκόπους πασόκους που την έκαναν για ΣΥΡΙΖΑ, τους περισσότερους φθαρμένους παραδοσιακούς πασόκους, και τους περισσότερους από τους λίγους που ήταν σόι, απομένει ένα άκακο απολειφάδι, τόσο ουδέτερο και άυλο που θέλει να συμμαχήσει μαζί του η αόρατη ΔΗΜΑΡ. Αν το παρατηρήσεις πιο προσεκτικά, βεβαίως, θα διαπιστώσεις ότι τα στελέχη του πιστεύουν ότι εξακολουθεί να είναι το κόμμα που εκπροσωπεί την "κεντροαριστερά". Βεβαίως, όπως έχουμε πει, το "κεντροαριστερά" είναι πολύ θολός όρος στο σύγχρονο κόσμο (καθώς συμπίπτει απόλυτα με τον υπαρκτό φιλελευθερισμό) και επίσης ότι λίγο-πολύ ιδεολογικά η πλειοψηφία του ελληνικού εκλογικού σώματος εκεί αυτοτοποθετείται, κι ας μην ξέρει τι σημαίνει. Οπότε το ΠΑΣΟΚ δεν το ψηφίζει ούτε το 10% των Ελλήνων "κεντροαριστερών". Θα έλεγε κανείς ότι είναι το κόμμα των υπερηλίκων, αλλά ούτε αυτό είναι ακριβές -ένας στους τέσσερις Έλληνες είναι υπερήλικος. Άρα τι είναι το ΠΑΣΟΚ; Ποιους πολίτες εκπροσωπεί;

Εικασία: Τους -κατά κανόνα υπερήλικες, τουλάχιστο διανοητικά- ιδεολόγους πασόκους, αυτούς που πίστευαν στο «κίνημα», τους αφισοκολλητές και τα μέλη Τ.Ο., αυτούς που είχαν αφίσα Αντρέα στο υπνοδωμάτιό τους, που ακόμα και σήμερα σκιρτά το φυλλοκάρδι τους όταν ακούν «αλλαγή».

Ή, έστω, όσους από αυτούς δεν έχουν πάει στο ΣΥΡΙΖΑ.

Βασίλης Λεβέντης και άλλες παλαβές δυνάμεις

Φυσικά, καθώς οι Έλληνες ψηφοφόροι αναζητούν απεγνωσμένοι αποκούμπι, εννοείται ότι θα ανασύρουν και τον κάποτε γραφικό Βασίλη Λεβέντη. Ο Λεβέντης δεν είναι πια γραφικός, όχι επειδή έπαψε να είναι ένας άνθρωπος ιδιαίτερων χαρακτηριστικών ή να λέει απερίγραπτες μπούρδες, αλλά επειδή η πραγματικότητα, όπως είπαμε, μετατοπίστηκε ολόκληρη προς το σουρρεαλισμό και το παράλογο, οπότε πλέον τον χωράει κι αυτόν. Φυσικά, το να ψηφίζεις κάποιον που φωνάζει για τους κλέφτες και τους διεφθαρμένους και ταυτόχρονα πουλάει την τηλεοπτική συχνότητα που είχε καταπατήσει στο Μάκη Κουρή, είναι σα να διαλέγεις για Πάπα κάποιον που καταγγέλει την παιδεραστία και είναι ιδιοκτήτης πορνείου. Αλλά οι Έλληνες ψηφοφόροι έχουν δει και έχουν κάνει τόσα, που τίποτε δεν είναι αδιανόητο ή παράλογο γι' αυτούς, πια.

Νεοναζί

Στην Ελλάδα υπάρχουν 500.000 φασίστες και/ή σκέτοι ηλίθιοι που καταψηφίζουν τους «κλέφτες» υπερψηφίζοντας τους μαχαιροβγάλτες, και που το μυαλό τους λειτουργεί με μόνο καύσιμο το μίσος. Αυτά που λέτε.

Συμπέρασμα

Αυτά είναι, πάνω κάτω. Βεβαίως υπάρχουν κι άλλα κόμματα διαθέσιμα στην κρίση σας, αλλά εγώ γι' αυτά προλαβαίνω να σας γράψω εδώ. Είναι κρίσιμη κι αυτή η εκλογική διαδικασία, όπως σχεδόν όλες οι προηγούμενες, και σίγουρα θα αποβεί εξίσου μοιραία. Δυστυχώς δεν έχουμε πια πολλές πολυτέλειες για δοκιμές. Τέταρτο μνημόνιο δεν θα υπάρξει. Αν δεν υλοποιηθούν τα συμφωνηθέντα και δεν πάει το πράγμα παρακάτω με τις μεταρρυθμίσεις και τα γνωστά και χιλιοειπωμένα που πρέπει να γίνουν, τότε το χάος του περασμένου Ιουλίου θα γίνει η καθημερινή μας κανονικότητα.

Εφόσον εκφραζόμαστε ελεύθερα, ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει, και θα είναι όπως πρέπει, γιατί δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς.

Τώρα, όλα δείχνουν ότι στην επόμενη Βουλή το καταστροφικό «αντιμνημονιακό» μπλοκ θα το αποτελούν αποκλειστικά οι κομμουνιστές και οι νεοναζί, και αυτό σε άλλες συνθήκες θα ήταν κάτι το ελπιδοφόρο. Δυστυχώς, το «μνημονιακό» μπλοκ είναι ένα ετερόκλητο αμάλγαμα παλαιοκομματισμού, κόμπλεξ και ελληνικής παθογένειας αναμεμειγμένο με τιτάνιες ποσότητες τεκμηριωμένης ελαφράδας και ασχετοσύνης, πράγμα που δεν επιτρέπει και πολλή αισιοδοξία. Από την άλλη, «ένα αμάλγαμα ελληνικής παθογένειας με τιτάνιες ποσότητες ελαφράδας και ασχετοσύνης» -Αυτό δεν είμαστε; Γιατί να είναι αλλιώς η Βουλή μας, ή η κυβέρνηση; Αυτό δεν είναι το νόημα της δημοκρατίας; Εφόσον εκφραζόμαστε ελεύθερα, ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει, και θα είναι όπως πρέπει, γιατί δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς.

Έτσι πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε αυτά τα πράγματα, πιστεύω, μέχρι το αναπόφευκτο τέλος.