«Εθνικά αφηγήματα» και λοιπά εισηγήματα

Ένας από τους σοβαρούς λόγους που μας φόρεσαν την τρομακτική τρέχουσα κρίση αδυνατώντας και να της διαφύγουμε πάντα ήταν και παραμένει η αδυναμία της μεταξύ μας επικοινωνίας.

Χρόνια τώρα, αυτή την αδυναμία την εκτρέφει ένα κυρίαρχο περιβάλλον τύπου «άλλος για Χίο τράβηξε και άλλος για όπου να ’ναι», όπου μιλάει ο καθένας τη γλώσσα του και όλοι μαζί τη γλώσσα της Βαβέλ μας. Κάθε τόσο εμφανίζονται διάφορες («βαρυσήμαντες» αλλά ουσιωδώς ανύπαρκτες) πιπίλες που ΤΟ Σύστημα τις βάζει στο στόμα των παιδιών του, για να ανανεώνεται η πάντα παλιακή γλώσσα του.

Με το που πλησιάζουν οι νέες αχρείαστες εκλογές, ήταν μοιραίο η δημόσια σφαίρα να αρχίσει να μας πρήζει τα καρούμπαλα με τις συνήθεις βλαχοδημαρχικές καλαμπουραλγίες. Μια από αυτές, που με πολύ πάθος χρησιμοποιούν τόσο οι πολιτικοί όσο και οι δημοσιογράφοι και οι λοιποί δημοσιολογούντες, είναι η πιπερολογία περί «εθνικού αφηγήματος» ή «εθνικής αφήγησης».

Ως τώρα, όλοι τους, αυτοί και άλλοι, προσπαθούσαν να κρύψουν την αμήχανη ασχετίλα τους πιπερολογώντας και κρυπτόμενοι πίσω από εκφράσεις τύπου «θα αγωνιστούμε τώρα από ένα νέο μετερίζι» με περισσότερο ντιριντάχτα. Τώρα βρήκαν νέο κουμπί. Σου αμολάνε, για το πιο εξευγενισμένο, ολίγη «νέα εθνική αφήγηση για το μέλλον των παιδιών μας» και γίνονται απευθείας πιο προχώ και πιο σοφιστικέ…

Ας δούμε γιατί αυτή η νέα πιπίλα, που εσχάτως είναι πολύ στα πάνω της, είναι και αλυσιτελής (εκτός από αντιαισθητική, για το φτηνιάρικο της εντυπωσιοθηρίας της).

Μια χαρά θα ακουγόταν η λέξη αφήγημα ή αφήγηση, αν όσοι τη χρησιμοποιούσαν ήξεραν τι ακριβώς σημαίνει «από τη μαμά της». Η πρόθεση «από» (όταν σχετίζεται με την έννοια του χρόνου), λοιπόν, σημαίνει κάτι απερχόμενο, κάτι που έφυγε, κάτι που πέρασε στην Ιστορία. Γι’ αυτό και όταν προτίθεται σε μια σύνθετη λέξη, της δίνει μια απόχρωση παρελθοντικότητας και ιστορικότητας.

Συνεπώς, όταν μιλάμε για αφήγηση και αφήγημα αναφερόμαστε στην περιγραφή ενός γεγονότος που ήδη κάποτε έχει συμβεί και είναι πια παρελθόν. Και το επικαλούμαστε, για την ιστορική του αξία, αποτιμώντας τα θετικά και τα αρνητικά του.

Δηλαδή, δεν είναι διανοητό, η λεξιπενία της χρεοκοπίας μας να μιλάει για «το αφήγημα της επόμενης μέρας», ή για την «εθνική αφήγηση του μέλλοντός μας». Απλώς και μόνο γιατί οι λέξεις αυτές αναφέρονται στο παρελθόν και όχι στο μέλλον.

Καταστάσεις back to the future, όταν αναφερόμαστε στο παρελθόν, δεν λένε. Έτσι ακριβώς δεν λένε και καταστάσεις back to the USSR, όταν θέλει κάποιος να μας πει τα όνειρά του για το μέλλον μας…

Ένας νεολογισμός πρέπει να υπόκειται σε μια λογική, πρέπει να σημαίνει κάτι και πρέπει κατά το δυνατόν να μας οδηγεί ορθολογικά σε αυτό το κάτι μέσω της κατά το δυνατόν απλής συνειρμικής ετυμολόγησής του.

Επιπλέον, για να χτιστεί ένας νεολογισμός, ή, έστω, για να διευρυνθεί η έννοια μιας λέξης πρέπει να υπάρχει μια κινητήρια ιδέα από πίσω που να δίνει το μήνυμα αυτής της διεύρυνσης. Να εξηγεί ότι η καινούργια λέξη εύλογα σημαίνει το ετούτο ή το εκείνο.

Και αν κάποιος ήθελε να νεολογίσει στη συγκεκριμένη περίπτωση που εξετάζουμε, θα μπορούσε κάλλιστα στη θέση του «αφηγήματος» (που λογικά νοείται επί απερχομένων), να βάλει το «εισήγημα» (που νοείται επί εισερχομένων). Και αντί της αφήγησης την εισήγηση. Είναι φανερό ότι η πρόθεση «εις» είναι αυτή που δίνει την απόχρωση του μέλλοντος και είναι η ενδεδειγμένη για αυτό που ζητάμε.

Για ακόμα πιο προχώ νεολογισμό θα προτείναμε το εφήγημα και την εφήγηση, που είναι ακόμα πιο επιθετικές έννοιες και αποδίδουν ισχυρότερα αυτό που θέλουνε οι συγκεκριμένοι ποιητές να αποδώσουν. Αφού η πρόθεση «εις» είναι στατικότερη από τη δυναμικότερη «επί». Αλλιώς, βέβαια, υπάρχει και το απλό «όραμα» που κάνει άψογα τη δουλειά.

Πίσσα και πούπουλα (με την καλή έννοια), λοιπόν, στους αφηγητές και λοιπούς αφηγηματίες του μέλλοντος, ώσπου το νεολογισμικό τους δαιμόνιο βρει κάπου αλλού να ξεσπάσει και να μας ξαναφτιάξει το κέφι. Ως τότε, καλές εκλογές.

Υ.Γ. «Κόντρα στο κατεστημένο» (προφανώς της ΝΔ), ο Αλεξάκης της καρδιάς μας, με τη συνήθη απολιτίκ τιποτολογία της «μελαγχολικής» της «Αριστεράς», κρύβει ότι ο ίδιος είναι ακριβώς το ίδιο πράμα με τη δεξιά συντήρηση. Ότι το ίδιο πράμα με τον δεξιό κρατισμό είναι και ο «αριστερός» κρατισμός της μικροδιαφθοράς, που όταν εδραιώνεται γίνεται και της μεγαλοδιαφθοράς…

Μην ξεχνάμε ότι και τις κατρουγκαλιές τις υιοθέτησε άνευ βασάνου ο Αλεξάκης και επαναπροσέλαβε τους επίορκους (τι άλλο θα έκανε ένα κόμμα της μικροδιαφθοράς;)… Όπως χαλαρά όλα αυτά τα νόστιμα (μαζί με τόσα άλλα…) τα υιοθέτησε και ο κ. Λαφαζάνης, πριν αποχωρήσει από το μεγάλο κόμμα της μικροδιαφθοράς…

Όχι στο παλιό κατεστημένο λέει ο Αλεξάκης, προτείνοντας στο έθνος να πει ναι στο δικό του, το νέο κατεστημένο, που είναι το άλλο πρόσωπο ΤΟΥ Καθεστώτος, το οποίο δεν το κουνάει κανείς από τη θέση του για την ώρα…