Ύστερα από ενάμισι μήνα αυτού του περίεργου και αγχωτικού καλοκαιριού του 2015, αφού μείναμε εμβρόντητοι μπροστά σε κάθε είδους ψέματα, χυδαιότητες και κουτοπόνηρες ίντριγκες, αφού ζήσαμε ξανά κι ξανά τη Μέρα ης Μαρμότας όπου τις δειλές σπίθες ελπίδας διαδέχονταν τα κύματα απελπισίας σε μιαν ατέρμονη περιδίνηση, στο τέλος νιώσαμε ότι τα είδαμε όλα, ότι τα πάντα έχουν ειπωθεί…
Ωστόσο, χωρίς να διεκδικούμε πρωτοτυπία, ας επιχειρήσουμε έναν απολογισμό:
1. Αποφύγαμε την έξοδο από την Ευρωζώνη και την απότομη καταστροφή. Ο Τσίπρας και οι δικοί του είδαν την άβυσσο να χάσκει και τα καζάνια τη κολάσεως και έντρομοι την τελευταία στιγμή έκαναν πίσω. Ήδη έπεσε το χρήμα της πρώτης δόσης.
2. Ίνα πληρωθεί το ρηθέν εν έτει 2011 υπό του προφήτου Γεωργίου του Γλυνού: «Το τρίτο Μνημόνιο θα το υπογράψει ο Τσίπρας!» (Δεν τον πιστεύαμε τότε τον αξέχαστο φίλο μας, όχι γιατί δεν βλέπαμε τρίτο μνημόνιο, αλλά γιατί δεν φανταζόμαστε τον Τσίπρα πρωθυπουργό!)
3. Όπως και οι προηγούμενες, έτσι και αυτή η κυβέρνηση (έτσι και χειρότερα!) ρίχνει το βάρος στη φορολογία και όχι στις μεταρρυθμίσεις που θα βοηθούσαν να γίνει μια κανονική, σύγχρονη χώρα αυτό το σοβιετο-οθωμανικό υβρίδιο που κατοικούμε. Και αν οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν φανεί αναξιόπιστες, η εθνικο-λαϊκιστική κυβέρνηση της «αξιοπρέπειας» ξεπέρασε κάθε όριο αναξιοπιστίας, σε βαθμό που το τρίτο μνημόνιο να προϋποθέτει απείρως πιο ασφυκτικούς και ταπεινωτικούς ελέγχους και εχέγγυα.
4. Αντίθετα προς τον πανικό που σπέρνουν πολιτικοί και ΜΜΕ (με ελάχιστες εξαιρέσεις), τα περισσότερα διαρθρωτικά /μεταρρυθμιστικά μέτρα του μνημονίου είναι προς το γενικό καλό και την ανάπτυξη.
5. Έξι μήνες ήταν αρκετοί για να επιβεβαιωθεί γι' άλλη μια φορά, αυτό που έχει καταγραφεί ιστορικά: Όποτε η Αριστερά πάρει την εξουσία, είτε στο κράτος, είτε στα συνδικάτα, είτε στα πανεπιστήμια, παίρνει διαζύγιο από τη δημοκρατία, επιβάλλεται με τον αυταρχισμό, προσπαθεί να αλώσει όλους τους κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς, καταφεύγει σε όλα αυτά για τα οποία κατηγορεί μονίμως τους αντιπάλους της: ευνοιοκρατία, νεποτισμό, διαφθορά, υποταγή σε αντικοινωνικά αιτήματα διαφόρων λόμπυ. Αλλά εκεί που είναι το φόρτε της, είναι στο ψεύδος, ή μάλλον στη γλώσσα του newspeak που βαφτίζει το άσπρο μαύρο. Πάλι καλά που σήμερα δεν εξοντώνει τους αντιπάλους της αλλά περιορίζεται στις ύβρεις και στη συκοφαντία. Και είναι ευτύχημα που για όλο και περισσότερους ανθρώπους έχει πια καταπέσει ο θρύλος του «ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς».
6. Τα μνημόνια διέλυσαν το πολιτικό κατεστημένο της χώρας: η δεξιά διασπάστηκε και η ΝΔ καταγράφει πολύ μικρότερα ποσοστά, το ΠΑΣΟΚ αποδεκατίστηκε, η ΔΗΜΑΡ εξαφανίστηκε. Και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ με τη σειρά του διασπάται με πολύν πάταγο. Αυτό δείχνει ότι τα αίτια είναι βαθύτερα, διαπερνούν ολόκληρη την κοινωνία. Δεν είναι τυχαίο ότι πιάνει στον κόσμο η ρητορική «δεν φταίμε εμείς - οι κακοί ξένοι φταίνε!». Όλα τα κυβερνητικά κόμματα κλαυθμύριζαν διαρκώς: «Εμείς δεν τα θέλουμε τα μέτρα, μα τα επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι!» Και συνεχίζουν ακόμα. Αντί να παίξουν διαπαιδαγωγικό ρόλο, κολάκεψαν και υπέθαλψαν ό,τι πιο παρωχημένο, ανορθολογικό και ευθυνόφοβο υπάρχει στον εθνικό ψυχισμό. Η σχέση με την Ευρώπη είναι πάντα αμφίθυμη. Και μόνο ο όρος «διαπραγμάτευση» παραπέμπει σε πολεμικούς αντιπάλους. Μεταξύ εταίρων η κατάλληλη διαδικασία είναι η συνεργασία για να λυθούν τα προβλήματα.
7. Τα τρία κόμματα τη φιλοευρωπαϊκής/δημοκρατικής αντιπολίτευσης επέδειξαν πατριωτικό ρεαλισμό και το τρίτο μνημόνιο ψηφίστηκε χάρη στις δικές τους ψήφους, ενώ τα κυβερνητικά στελέχη συνεχίζουν να τους βρίζουν. Είδαμε ότι η παράδοξη κατάσταση στη Βουλή δεν κράτησε πολύ, ο ΣΥΡΙΖΑ διασπάστηκε και επισήμως. Ωστόσο εκλογική συνεργασία σε κάποιου είδους φιλοευρωπαϊκό μέτωπο δεν διαγράφεται στον ορίζοντα. Ούτε υπάρχει αντι-Τσίπρας.
8. Κατή τη γνώμη μου, το πιο ελπιδοφόρο πολιτικό γεγονός της τελευταίας περιόδου είναι το κίνημα ΜΕΝΟΥΜΕ ΕΥΡΩΠΗ και συνακόλουθα το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα. Χωρίς να έχω κανένα φετίχ με την άμεση δημοκρατία- το αντίθετο μάλιστα- και χωρίς να υποτιμώ τη συμβολή των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων που έμμεσα ενθάρρυναν τη συμμετοχή των φίλων και οπαδών τους, είναι πολύ σημαντικό που η ισχυρή μειοψηφία του 40% (+) από την κοινωνία των πολιτών, μέχρι τώρα λίγο-πολύ σιωπηλή, όρθωσε το ανάστημά της, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και χάρη στη συστηματική δουλειά εκατοντάδων εθελοντών – είτε κομματικά ενταγμένων είτε ανένταχτων- φτάσαμε στις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις του ΝΑΙ. Οι 25 χιλιάδες ειρηνικών και δημοκρατικών διαδηλωτών δεν δείλιασαν, παρά την κατασυκοφάντηση και τις χυδαίες επιθέσεις από αρθρογράφους και υπουργούς ακόμα της κυβέρνησης. Είμαι ευτυχής που έζησα αυτές τις αχειραγώγητες, όλο παλμό συγκεντρώσεις -είχα χρόνια να ζήσω τέτοια εμπειρία. Αν οι οπαδοί του ΟΧΙ ήταν λογιών λογιών- από σκληροπυρηνικούς αντιευρωπαϊστές, παλαιοκομμουνιστές και αναρχικούς έως ευκολόπιστους που τους έπεισε ο Τσίπρας ότι δεν παιζόταν η θέση της χώρας στο ευρώ, αντίθετα οι οπαδοί του ΝΑΙ είναι ομοιογενείς και συνεπείς στην ευρωπαϊκή ταυτότητα της Ελλάδας, όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και σε πολιτισμικό επίπεδο. Και δικαιωθήκαμε: το ΟΧΙ έγινε ΝΑΙ. Αποτελούμε ένα πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο που η δράση του πρέπει να έχει συνέχεια. Ένα είδος συνέχειας είναι οι 40000 υπογραφές κατά της Κωνσταντοπούλου. Αυτό το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο τα φιλευρωπαϊκά κόμματα μπορούν να το αξιοποιήσουν χωρίς να το καπελώσουν. Δύσκολο αλλά κατά τη γνώμη μου εφικτό.
9. Και τώρα; Πάλι εκλογές; Πάλι η μέρα της Μαρμότας; Πάλι ανασφάλεια, πάλι φτου κι απ' την αρχή; Ποιο αποτέλεσμα θα εξασφάλιζε την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων; Και αν το αποτέλεσμα θα είναι μονόδρομος για οικουμενική κυβέρνηση συνεργασίας, γιατί αυτό να μην γινόταν χωρίς το οικονομικό και χρονικό κόστος των εκλογών;
10. Τους έχω βαρεθεί (που θα ‘λεγε και ο Μπίρμαν).
* «Now is the winter of our discontent, made glorious summer by this sun of York» Σαίξπηρ, Ριχάρδος ΙΙΙ
3°
