Αυτό το δραματικό πεντάμηνο της Ακροδεξιάς πρώτη φορά «Αριστεράς» (Απφ«Α»), όλο στο θάλαμο αναμονής τη βγάζουμε, όλο περιμένουμε τον Γκοντό. Ελπίζοντας ότι αυτή η εκνευριστική αναμονή πλέον παίρνει ένα τέλος, βλέπουμε πράγματι μια χιονοστιβάδα θετικών ειδήσεων, που επισκιάζουν την αχώνευτη πραγματικότητα. Ότι οι ανίκανοι διαχειριστές μας τα κάνανε μπιπ χωρίς να πάρουνε και να πάρουμε χαμπάρι. Και τώρα ήρθε η πικρή ώρα του λογαριασμού αυτής της Απφ«Α».
Χτες βράδυ λίγος κόσμος κατέβηκε στο Σύνταγμα, απαιτώντας να μείνουμε Ευρώπη. Όχι γιατί οι πιο πολλοί δεν έχουνε πάθει τραμπάκουλο στο ενδεχόμενο να χάσουμε το Ευρώ μας και την συμμετοχή μας στην Ε.Ε. Απλώς, από χτες άρχισε για πρώτη φορά να δημιουργείται η ελπίδα ότι τέρμα τα δίφραγκα για το ξεσαλωμένο κυβερνητικό ντιριντάχτα. Ότι, τέρμα, έφυγε ο κίνδυνος…
Ο κ. Τσίπρας άρχισε να καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί πλέον να ξεγελά κι άλλο και τους δανειστές και τον ελληνικό λαό, προκαλώντας κυρίως στον δεύτερο ανήκεστες βλάβες. Και ότι αν δεν σοβαρευτεί, σύντομα θα έρθουν οι πετριές και τα Άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν. Έτσι άρχισε πράγματι να κάνει φιλότιμες προσπάθειες, για να μας βγάλει από το αδιέξοδο που δημιούργησε η ακατάσχετη και ασυνάρτητη ματαιοδοξία του.
Πλέον, για πρώτη φορά μάς τα αλλάζει. Και χρυσώνει το χάπι του προχτεσινού ΟΧΙ, το οποίο στηρίχτηκε ψευδώς στο «αν μας εκβιάσουν πέρα από όσο αντέχουμε, τότε δεν αξίζει το Ευρώ». Και τώρα μεταστρέφεται στο λογικό «είπαμε Όχι, αλλά δεν έχω εντολή για ρήξη και δραχμή». Αυτό μπορεί τώρα να αδειάζει άγαρμπα ένα μεγάλο μέρος από το κοινό του ΟΧΙ, αλλά έτσι είναι η ζωή. Η ψήφος και η υπογραφή να προσέχεις πού θα μπει. Έτσι, αυτές τις ώρες, πολύ μασσαζάκι θα πέσει και όλοι ελπίζουμε να πιάσει τόπο.
Μετά θα ανοίξουμε τα κιτάπια με τους λογαριασμούς. Οι πληγές θα χάσκουν ανοιχτές για πολύ καιρό μπροστά. Μόνο η λογιστική ζημιά των δύο τελευταίων παρανοϊκών εβδομάδων, που αποκορύφωσαν την πεντάμηνη κυβερνητική τρολλιά της Ακροδεξιάς πρώτη φορά «Αριστεράς», είναι πολλά δις, από τέσσερα έως διψήφια, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Επί πλέον, όπως λέγαμε προχτές, κάποιες χιλιάδες επιχειρήσεις θα κλείσουν, λόγω πνιγμού από τον βρόχο των κλειστών τραπεζών, αυξάνοντας δραματικά τον αριθμό των ανέργων. Περιμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε πόσο θα πλησιάσει ή και περάσει τα δύο εκατομμύρια, εκείνο το «ενάμισυ εκατομμύριο ανέργων» που επικαλούμαστε τόσον καιρό.
Κυρίως, όμως, υπάρχει και το ακόμα χειρότερο. Η διεθνής καταβύθιση του ελληνικού μπραντ ναίημ, η διεθνής αναξιοπιστία μας, είναι που θα κάνει πιο χρονοβόρα και βασανιστική την εθνική ανασυγκρότηση. Και αυτό μάλλον ποτέ δεν θα το πάρει χαμπάρι η επιπόλαιη ηγεσία μας, που κάνοντας Αντάρτικο Χρόνου έπαιζε ως τώρα την τύχη του ελληνικού λαού στα ζάρια, εν μέσω χαμόγελων και χαβαλέ.
Όπως καταντήσαμε ρούπι δεν κάνουμε εκτός Ευρώ
Έχουμε ξαναπεί ότι η βαρειά ίωση, που έχουμε αρπάξει τις τελευταίες δεκαετίες και μας έχει καθηλώσει στο αναπηρικό καροτσάκι πανεθνικώς, δεν είναι εύκολα ιάσιμη. Γι’ αυτό, το μόνο που δεν χρειαζόμασταν, τουλάχιστον πριν συνέλθουμε κάπως, θα ήταν μια έξοδος από την Ε.Ε. και το Ευρώ, όπου μας έσπρωξε άγαρμπα και ασυναίσθητα η Ακροδεξιά πρώτη φορά «Αριστερά».
Έχουμε συχνά τονίσει, επίσης, ότι η δραχμή και η διαβόητη ανάπτυξη, που θα μας χάριζε με τα ευέλικτα περιθώρια υποτίμησης και δραματικής ανάπτυξης μέσω εξαγωγών, ήταν κάτι αδύνατο. Τόσο επειδή δεν είμαστε χώρα με χαρακτηριστικά Μπανγκλαντές (χαμηλοί μέσοι όροι ηλικίας). Γιατί είμαστε δηλαδή γερασμένη κοινωνία χωρίς νευρικά ρεφλέξ.
Όσο και γιατί θεσμικά είμαστε ένα χαμαιτυπείο, παραμένοντας μια πολύ κλειστή κοινωνία και οικονομία. Δεν εμπίπτουμε δηλαδή στην κατηγορία των δυνάμει επιτυχημένων εθνών που έχουνε ανοιχτούς θεσμούς (βλ. «Τι θα δει ο Νταρόν Ατζέμογλου στην Ελλάδα»).
Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι που επιβάλλουν να καθίσουμε στα αβγά μας και να είμαστε προσεκτικοί και λιγότερο επιπόλαιοι και να μην παίζουμε με τέτοια μεγάλα θέματα, σα να ήτανε μια παρτίδα Μονόπολυ… Αυτοί επιβάλλουν να ξελαμπικάρουμε και να βρούμε τις δύσκολες λύσεις εντός Ευρώ, ώστε να αποφύγουμε τις τραγωδίες, που κρύβονται πίσω από τη γοητευτική πλην επικίνδυνη δραχμούλα.
Η ανολοκλήρωτη αντίφαση Ευρώπη ή Βαλκάνια
Η Ελλάδα είναι Ευρώπη και η Ευρώπη είναι Ελλάδα, λένε κάποιοι ρομαντικοί. Η ζωή μας το δείχνει κατακούτελα. Όχι! Δεν έχει νουν αληθείας αυτός ο μύθος. Ας το ψάξουμε λίγο. Είναι κάτι στιγμές κρίσης, όπως τώρα καλή ώρα, που αξίζει να παρατηρούμε με προσοχή τα εσώρουχά μας, μπας και χρειάζεται να επισκεφθούμε το γιατρό.
Δεν μας αξίζει η θέση μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ολοφάνερο. Αλλά μας ευεργετεί και θα είμαστε τυχεροί αν συνεχίσουμε να δεχόμαστε τα ευεργετήματά της. Ποιος ξέρει, μετά από πολλά χρόνια, ίσως αξιωθούμε να ζήσουμε πιο ολοκληρωμένα την λειψή προσώρας ευρωπαϊκότητά μας. Φτάνει να προσπαθήσουμε ως λαός, αφού πρώτα κάποιος ισχυρός και εμπνευσμένος ηγέτης μας βοηθήσει να αλλάξουμε λογισμικό.
Εκείνο που παίζεται αυτές τις δραματικές εβδομάδες είναι ότι ακριβώς δεν πρέπει να χάσουμε αυτή την ευεργετική επαφή που έχουμε με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε ξαναπεί ότι τόσο ο Καραμανλής που μας έβαλε πάνω στο πιο προχώ τραίνο του πλανήτη, όσο και ο Σημίτης, που μας έσπρωξε για ακόμα καλύτερα στην πρώτη θέση του, κάνανε μια υπέρβαση.
Ούτε «ανήκομεν εις την Δύσιν», όπως έλεγε ο πρώτος μπας και το πιστέψουμε. Ούτε είμαστε κάτι άλλο από το «αυτή είναι η Ελλάδα», που έλεγε απογοητευμένος ο δεύτερος. Το μεγαλείο της λαθροχειρίας τους να μας βάλουνε για ασφάλεια και ευημερία σε καλύτερο σπίτι από όσο αξίζαμε, έγκειται στο εξής.
Βλέπουμε συχνά στις οροφές ημιτελών κτιρίων, τις «αναμονές» των χαλύβδινων οπλισμών να προεξέχουν και να χάσκουν περιμένοντας πότε θα ριχτούν τα μπετά για ένα ακόμα όροφο. Όταν συμβεί αυτό, τότε οι «αναμονές» αγκυρώνονται με τα σίδερα του πάνω ορόφου, αποκαθιστώντας την κατακόρυφη στατική συνέχεια στην όλη κατασκευή.
Κάπως έτσι λειτουργεί και η ευρωπαϊκότητά μας σήμερα, φαίνεται. Δεν είμαστε ακόμα εντελώς άξιοι θεσμικά, πολιτιστικά, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά για να μπούμε δημιουργικά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Και να το τιμήσουμε με την ίδια συμβολή μας, ανάλογα με όσα λογικά θα υποσχόταν το βαρύ όνομά μας. Αυτό άλλωστε ήταν και η αιτία, για την οποία παρέβλεψαν πόσο ακατάλληλοι ήμασταν για το ενωσιακό εγχείρημα, αλλά τελικά μας υποδέχτηκαν με φανούς και λαμπάδες…
Είναι αυτή η πρόσδεση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, λοιπόν, μια «αναμονή» που μας επιτρέπει, όταν επί τέλους το θελήσουμε, να πούμε ειλικρινά ότι αρχίζουμε μια ουσιαστική ευρωπαϊκή σύγκλιση σε όλα τα πεδία. Και φυσικά, για να μην διεγείρονται πάλι τα ξενοφοβικά βαλκανικά ρεφλέξ μας, εννοείται ότι σύγκλιση δεν σημαίνει απώλεια των ιδιαίτερων εθνικών χαρακτηριστικών μας. Είναι απλώς μια προσπάθεια αλληλοκατανόησης και υιοθέτησης κάποιων κοινών θεσμικών κανόνων, που αντικειμενικά ωθούν τους λαούς σε δημιουργικά ξεπετάγματα, ανάπτυξη και ευημερία.
Ας συνδέσουμε όλο αυτό τον προβληματισμό με την πρόσφατη ανάλυση περί του «Πολυμήχανος Οδυσσέας ή κουτοπόνηρος Καραγκιόζης;» . Το σκεπτικό περί του ποιος από τους δύο αυτούς λογισμότυπους θα υπερισχύσει του άλλου, κρύβει όλη αυτή την εδώ αναπτυσσόμενη ανησυχία.
Περάσαμε Διαφωτισμό ή εμμένουμε Σκοταδισμό;
Το πού θα καταλήξει κανείς σχετικά με αυτό το ερώτημα, σχετίζεται και με το ποιες επιλογές θα κάνει σχετικά με την προηγούμενη ανάλυση. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον η ιδιότυπη υπόρρητη διαφωνία που αδιαλείπτως ξετυλίγεται ανάμεσα στις δύο αντιλήψεις.
Κάποιοι (κι εμείς) θεωρούν ότι ουδέποτε, από την εγκαθίδρυση του Σύγχρονου Ελληνικού Κράτους, πέρασε από την επικράτειά μας μια φάση Διαφωτισμού, που να έχει ωθήσει προς ισχυρή δυτική κατεύθυνση τις εξελίξεις σε όλα τα πεδία.
Κάποιοι άλλοι πάλι, ανάμεσά τους και πολύ σοβαρές περιπτώσεις, ίσως ωθούμενοι από την θεωρία του αυτομαστιγώματος (που λέει να μην γκρινιάζουμε για όλα), το θεωρούν υπερβολή. Ακροποδητί, αλλά και ελαφρά, ας εξηγήσουμε γιατί είμαστε με την πρώτη αντίληψη.
Ισχυριζόμαστε ότι δεν ευσταθεί, λοιπόν, πως έχουμε περάσει σημαντικές στιγμές Διαφωτισμού, που να έχουνε καθορίσει και τη Νεοελληνική Ιστορία. Όσο και αν αξιωθήκαμε να ζήσουμε μεγάλες «δυτικές» στιγμές, με αποκορύφωμα την νυν επαφή μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτή είναι επιπόλαιη.
Συχνά αναφερόμαστε σε κάποιους Διαφωτισμένους εκσυγχρονιστές ηγέτες, που ανοίγουν μια καλή δίοδο για τον Σύγχρονο Ελληνικό Πολιτισμό, αλλά έρχονται αμέσως οι ισχυρές δυνάμεις του Σκοταδισμού και προσπαθούν να ματαιώνουν το έργο τους. Αυτό συμβαίνει, γιατί αυτοί οι εκσυγχρονιστές (Καποδίστριας, Τρικούπης, Βενιζέλος, Καραμανλής, Σημίτης) ποτέ δεν προλαβαίνουν να αλλάξουν μακροπρόθεσμα τις πολιτισμικές δομές. Και μόλις φεύγουν, χάνεται μαζί τους και η επιπόλαιη επιρροή που άφησαν στην εθνική μας σκέψη.
Και ο λόγος πιστεύουμε πως είναι ότι τόσο οι ίδιοι, όσο και το Διαφωτισμένο (πολιτικό, κοινωνικό, ακαδημαϊκό, επιχειρηματικό, κτλ.) περιβάλλον που τους ανέδειξε, κυριαρχούσαν πάντα με ιδιότυπο τρόπο. Δεν κέρδιζαν την κυριαρχία στο χώρο τους κατόπιν ορθολογικής σκέψης του κοινού που τους αναδείκνυε. Ήταν απλώς εικονίσματα, τοτέμ. Έτσι, απολάμβαναν μια μυθική αίγλη, σε στυλ «διότι έτσι».
Γι’ αυτό, είχαμε εκσυγχρονιστές -υψηλής ολκής- ηγέτες που γινόντουσαν αποδεκτοί από τον λαό, όχι στη βάση κάποιας ορθολογικής και δημοκρατικής διεργασίας. Αλλά επειδή κάποιοι κοτζαμπάσηδες οδηγούσαν προς αυτούς τα μπουλούκια τους, αφού πετύχαιναν κάποιο ντηλ για την καρριέρα τους, δίνοντας σκοταδιστικά / ανορθολογικά την ισχύ στους διαφωτισμένους / ορθολογικούς ηγέτες.
Αυτοί οι ηγέτες (και το έργο τους), που δεν απετέλεσαν παρά γοητευτικά εικονίσματα, δεν τεκμηριώνουν κάποιο πέρασμα Διαφωτισμού από το τσαρδί μας. Γι’ αυτό, ξαναλέμε, δεν επικράτησε ποτέ το πνεύμα τους μετά την αποχώρησή τους. Δεν άφησαν Σχολή Πολιτικής Σκέψης, ούτε επηρέασαν και τα πολιτικά ήθη. Σχεδόν πάντα, πολύ γρήγορα, έπαιρναν πόδι εν ζωή και τελευτούσαν το βίο τους απαξιωμένοι.
Αν τολμήσουμε να το πάμε παραπέρα, ίσως φταίει η ανατολίτικη θρησκευτική μας παράδοση. Κατ’ αυτήν, αφ’ ότου διαλέξαμε την Εικονολατρεία και δεν προσχωρήσαμε στην Εικονοκλασία, από την οποία δομικά ξεπήδησε ο Διαφωτισμός, όλα έμπαιναν στο αυλάκι της μη αμφισβητησιακής πορείας. Άλλως ειπείν, μάθαμε να παίρνουμε αυτό που βρίσκαμε μπροστά μας ως δεδομένο. Δεν αναπτύξαμε έτσι τον κριτικό νου.
Έτσι τρώμε τις μεγάλες περιπέτειες, στις οποίες οι απατεώνες λαοπλάνοι δημεγέρτες μάς εμπλέκουν, χωρίς ποτέ να μπορούμε να καταλάβουμε πόσα απίδια πιάνει ένας σάκος. Έτσι, μόνοι μας εδώ στο καθ’ ημάς εθνικό ισλάμ, εμείς ξεχωρίζουμε από τον υπόλοιπο κόσμο και κατά το πιο γελοίο, που έχει πάθει ευρωπαϊκός λαός.
Να νομίζουμε π.χ. ότι το μνημόνιο δεν είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να αποφύγεις μια καταστροφή τύπου Τάνγκο Αρχεντίνο. Και ότι μνημόνιο είναι, όπως λέει ο κ. Λαφαζάνης, «κρεματόρια παράδοσης, υποταγής στους (σ.Σ. εξ ορισμού κακούς) ξένους δανειστές, λεηλασίας και θανατικής καταδίκης». Πιο ξενοφοβικός υπανάπτυκτος ακροδεξιός σκοταδισμός, πεθαίνεις…
Να τα λέμε κι αυτά, όχι μόνο για λόγους εγκυκλοπαιδικούς. Αλλά, σε εποχές κρίσεις, όπως αυτή που ζούμε τώρα, είναι σημαντικό να διακινούνται τέτοιες κουβέντες, που μπορεί να ενισχύσουν τις δυναμικές των καλύτερων σεναρίων, έναντι των καταστροφικών…Και πρώτα από όλα, ας ελπίσουμε να κλείσει ευτυχώς (δηλαδή εντός ευρώ) μέσα στο τριήμερο η οδυνηρή περιπέτεια. Αυτή που κλιμακωτά μας συμπιέζει εδώ και ένα περίπου χρόνο, έχοντας αποσταθεροποιήσει τα ελάχιστα που απέφεραν οι πολλές πενταετείς θυσίες πέντε χρόνων…
Υ.Γ. 1 Τουλάχιστον για ένα πράγμα μπορεί να χαίρεται ο κ. Τσίπρας. Έγινε, επί τέλους, κατά μία έννοια, το δικό του. Τόσον καιρό επέμενε στο αδύνατον, να κάνει διαπραγμάτευση σε πολιτική βάση. Χρειάστηκε να διαλύσει τη χώρα, έτσι ώστε προ του κινδύνου να καταρρεύσει ολοσχερώς, αναγκάστηκαν οι δανειστές να υπαναχωρήσουν. Και για να μην τους μείνει στα χέρια κάποια αληθινή ανθρωπιστική καταστροφή, να εμβάλουν και κάποια πολιτικά κριτήρια στην διαπραγμάτευση, χωρίς ποτέ βέβαια να απεμπολήσουν τα τεχνοκρατικά…
Υ.Γ. 2 Αφού ο κ. Τσίπρας κουλάντρισε τους Τσιφτετέλληνες και τους εξώθησε σε απονενοημένες δηλώσεις τύπου ΟΧΙ, στα έσχατα του αντιευρωπαϊκού ντιριντάχτα και της δραχμούλας, τώρα ευτυχώς το γυρίζει.
Ουσιωδώς ο πρωθυπουργός του είπε του Τσιφτετέλληνα που πήγε να παρκάρει, έλα, έλα, έλα μην φοβάσαι καθόλου, βρε έλα κι άλλο που σου λέω εγώ! Μη φοβάσαι, έλα κι άλλο. Και όταν ακούστηκε το μπαμ που έκαναν κλείνοντας οι τράπεζες, τότε του είπε: «Έλα τώρα, μ@λ@κ@, να δεις τι έκανες!»… Έτσι γίνεται με τους εθνολαϊκιστές, που ποτέ δεν ξέρουν να ζητήσουν συγγνώμη.
Υ.Γ. 3 Το έλεγε ο Γέρων Παστίτσιος, γνωστός πνευματικός ταγός της Παΐσιας «Αριστεράς». «Και θα πηγαίνουν οι ηγέτες σας στα Τίρανα, για να παρακαλέσουν τους Αλβανούς ομολόγους τους, να βάλουν το πολιτικό τους βάρος και να μεσολαβήσουν, ώστε να γίνετε κάποτε κι εσείς αποδεκτοί ως μέλη της Μεγάλης Ευρωπαϊκής Οικογένειας». Ώσπου έβαλε ο διαβολάκος την ουρά του και το κακό όνειρο του Γέροντα φαίνεται πως δεν θα πραγματοποιηθεί τελικά… Ελπίζουμε ακόμα τουλάχιστον. Και προσευχόμαστε σήμερα να πιάσουνε τόπο τα μασσαζάκια…
Υ.Γ. 4 Η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου, εξ ορισμού θεματοφύλακας του Ελληνικού Κράτους Δικαίου (το οποίο εξ ορισμού είναι μια νοητή Επικράτεια Ορθού Λόγου) δείχνει πόσο βαθειά ανορθολογική και σκοταδισμένη είναι η ελληνική κοινωνία. Όχι τόσο γιατί η πολιτική ανάλυση που κάνει η κυρία Πρόεδρος είναι ορθολογικά διάτρητη, αποπειρώμενη να διερμηνεύσει την ασυναρτησία του συγκεχυμένου από τον εθνολαϊκισμό ελληνικού λαού. Κυρίως γιατί διορίστηκε σε αυτή τη θέση, ακριβώς για να μην κάνει πολιτική ανάλυση και να μην μας εκθέτει με αυτά που γράφει.
Αντάξια του επιπέδου μιας κυρίας Ζωής Κωνσταντοπούλου, δείχνει στους ξένους ομολόγους της πόσο βαθειά έχει καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει στον βυθιζόμενο στα τενάγη της ανυποληψίας ελληνικό λαό. Επιβεβαιώνει εκείνο που λέγαμε προχτές ότι ο κουτοπόνηρος τσιφτετέλληνας ανυποχώρητα θέλει το Ευρώ φτάνει να είναι αντιμνημονιακό. Και τελικά εν όψει του χάους συμβιβάζεται με ένα ακόμα μνημόνιο, φτάνει και αυτό να είναι αντιμνημονιακό… Άλλως ειπείν και την πίττα ακέραιη τη θέλει, ώστε να ‘χει κι αύριο και τον σκύλο χορτάτο τον θέλει, γιατί τα αγαπάει πολύ τα κατοικίδια…
Υ.Γ. 5 Μόνο η ΥΕΝΕΡΤ μας αξίζει, αυτήν προκρίνει ως δημοκρατικό ΜΜΕ ΤΟ Καθεστώς, έχει χίλια δίκια. Γι’ αυτό και η ΕΣΗΕΑ διώκει τους δημοσιογράφους του ΣΚΑΙ (τον οποίο ο κ. Φίλης αποκάλεσε Σφηκοφωλιά!!!), επειδή καταεκνευρίστηκε που επιβεβαιώθηκαν στις εκτιμήσεις τους. Έλεγαν ότι αποκλείεται να ανοίξουν άμεσα οι τράπεζες, δεν άνοιξαν άμεσα οι τράπεζες... Καλά να πάθουν τώρα.
Επί τέλους ΤΟ Σύστημα άρχισε να κάνει τη δουλειά ΤΟΥ. Ο κ. Βερναρδάκης ζήτησε τον «έλεγχο των πληροφοριών που διαχέουν τα ιδιωτικά ΜΜΕ». Είναι απίστευτο το πόσο αβασάνιστα ΤΟ Καθεστώς ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει τις βλακώδεις απειλές του. Και αυτές εσχάτως μας οδηγούν ασυνήθιστα συχνά για δημοκρατική χώρα στις απανωτές προσφυγές στο Συμβούλιο της Ευρώπης…
16°
