Athens Voice Forum: Τι συζήτησαν Στέλιος Μαλακόπουλος, Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου και Στέλλα Διακάτου

Ορθή Γλώσσα, Ορθό Συναίσθημα, Συμπεριφορές με Σεβασμό Απέναντι στα Άτομα με Αναπηρία: Τι πραγματικά πιστεύουμε για τα ΑμεΑ; Πώς στεκόμαστε δίπλα τους; Αλήθεια, μας χρειάζονται και κυρίως πώς; Πώς φανερώνουμε έμπρακτα την ενσυναίσθησή μας στην καθημερινότητά μας; Στο 1^ο Forum της Athens Voice και στο πάνελ με θέμα «Έλα στη θέση τους» και με συνομιλητές τρία άτομα με αναπηρία, εμπειρία, σοφία βαθιά βιωμένη και μαθήματα που διδάσκονται αθόρυβα συνήθως μέσα στη μέρα ήρθαν στο φως με τον πιο ουσιαστικό τρόπο.

Η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου, ψυχολόγος στο νοσοκομείο παίδων «Αγία Σοφία», ιδρύτρια της πρώτης σχολής σκύλων-οδηγών στην Ελλάδα και η μοναδική επιστήμονας με αναπηρία στο Ε.Σ.Υ., μάς μίλησε για το πόσο επικίνδυνη είναι η καθημερινή μετακίνηση ενός τυφλού ατόμου στις ελληνικές πόλεις· για το πώς το εκπαιδευτικό σύστημα είναι σχεδιασμένο για να «χάνει» από τα ραντάρ του τις εκπληκτικές, ξεχωριστές δεξιότητες των ΑμεΑ· για τα όρια της συγχώρεσης αλλά και για το θαύμα τη πραγματικής. μη παθολογικής φροντίδας: την κατανόηση των αναγκών των άλλων όταν εκείνες μάς φαίνονται εντελώς ξένες.

Η Στέλλα Διακάτου, κοινωνιολόγος, χορεύτρια σε συμπεριληπτικές ομάδες, ηθοποιός και κολυμβήτρια μίλησε, μεταξύ άλλων, για ένα θέμα ταμπού: τη σεξουαλική ζωή των αναπήρων και για το πώς οι περισσότεροι άνθρωποι συμπεριφέρονται σε άτομα με εγκεφαλική παράλυση, όπως η ίδια, λες κι είναι παιδιά—ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για πλήρως λειτουργικούς ενήλικες. Η ίδια εκμυστηρεύτηκε ότι αντλεί δύναμη από την οικογένειά της που της εξηγούσε πάντα ότι δεν υπάρχουν πράγματα που τα άτομα με αναπηρία δεν μπορούν να κάνουν με τον δικό τους τρόπο—κι ότι αυτός ο τρόπος είναι εξίσου αξιέπαινος και πολύτιμος (και ίσως ακόμα πιο ξεχωριστός) από τον πεπατημένο.

Κάτι που, φυσικά, ξέρει από την καλή και την ανάποδη ο παραολυμπιονίκης Στέλιος Μαλακόπουλος που, μετά από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα στα 18 του χρόνια, εμπνεύστηκε από τον επίσης παραολυμπιονίκη Αντώνη Τσαπατάκη να κυνηγήσει τα πιο τρελά του όνειρα στον αθλητισμό: αυτή τη στιγμή είναι πολλάκις κάτοχος παγκοσμίου ρεκόρ στο άλμα εις μήκος για άτομα με διπλό ακρωτηριασμό κάτω από το γόνατο.

«Κάθε μέρα που ζω [μετά το ατύχημα] είναι ένα δώρο», μας είπε. Με τις δυσκολίες της ζωής, ακόμα και τις αναπηρίες, έχει κανείς δύο επιλογές, εξήγησε: είτε να αφεθεί στη νέα του πραγματικότητα, είτε να τις χρησιμοποιήσει για να δημιουργήσει νέες προοπτικές. Και τι προοπτικές άνοιξε ο ίδιος για τον εαυτό του!

Αυτό ακριβώς κάνει και η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου καθημερινά: δημιουργεί προοπτικές για τον εαυτό της σε έναν κόσμο άκρως εχθρικό για άτομα με βλάβη στην όραση. «Ανάπηρους μάς καθιστά η κοινωνία» εξήγησε. «Γιατί ανάπηρος είναι αυτός που δεν μπορεί» ενώ εκείνη μπορεί, όπως και ο Στέλιος, να κάνει θαύματα.

Φτάνει να υπάρχουν από τη μεριά του κρατικού μηχανισμού και των συνανθρώπων μας τα αυτονόητα: προσβασιμότητα και ενσυναίσθηση. Που τι είναι τελικά; «Η κατανόηση των αναγκών των άλλων όταν εμάς μας φαίνονται εντελώς ξένες» εξηγεί η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου. Και πώς αυξάνονται τα έργα προσβασιμότητας από το κράτος και καλλιεργείται η ενσυναίσθηση στους άλλους απέναντι στα άτομα με αναπηρία; Μέσω της συνεχούς ορατότητας στο δημόσιο χώρο: με τη συνεχή τους παρουσία εκεί και την επιμονή τους να απαιτήσουν τα προαναφερθέντα αυτονόητα. Όπως είπε και η Στέλα Διακάτου: «Άμα πας εσύ εκεί που θες, τότε θα κάνεις αυτό τον [μη προσβάσιμο] χώρο προσβάσιμο, από μόνος σου».

Τη συζήτηση συντόνισε η Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, δημοσιογράφoς στην Athens Voice, ποιήτρια και μεταφράστρια