Η Βίβιαν Αβρααμίδου Πλούμπη κάνει μια αναδρομή στις «προσπάθειες επίλυσης του κυπριακού προβλήματος»
Πήρε κάτι τ’ αυτί σας για τη νέα αναμόχλευση σχετικά με το Κυπριακό ή μήπως όχι; Όλο και κάτι ανάφεραν οι δημοσιογράφοι, αλλά… ξέρω, αυτή η σούπα βράζει και βράζει δεκάδες χρόνια τώρα κι η είδηση περνά και φεύγει από τ’ αυτιά μας όπως ο θόρυβος της κίνησης στους δρόμους.
Με αφορμή, λοιπόν, την ανακοίνωση για νέα –πενταμερή αυτή τη φορά– διάσκεψη που ορίστηκε για τη Δευτέρα και Τρίτη που μας έρχεται, έψαξα να δω πόσα χρόνια κλείνει αυτή η κοροϊδία που λέγεται «προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού προβλήματος». Ε, λοιπόν, μετράμε 57 χρόνια από την πρώτη φορά, η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ του Γλαύκου Κληρίδη και του Ραούφ Ντεκτάς τον Ιούνιο του 1968. Πού; Στο τότε Παρίσι της Μέσης Ανατολής, στην ειρηνική, την ευδαιμονούσα, τότε, Βηρυτό του Λιβάνου. Με λίγα λόγια, σε ένα εντελώς διαφορετικό κόσμο. Έψαξα να βρω την τότε έκθεση του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ που δημοσιοποιήθηκε λίγους μήνες μετά τη διάσκεψη (με ημερομηνία 4.12.1968). Η καταληκτική πρότασή της ήταν η εξής: «Τους τελευταίους έξι μήνες, υπήρξαν πολλές ενδείξεις για γνήσια βούληση/επιθυμία που διακατέχει όλους τους Κύπριους, για τη διατήρηση ειρηνικών συνθηκών και τη συμβολή στην επιτυχή έκβαση των σημερινών διακοινοτικών συνομιλιών».
Από τότε μετράμε συνολικά 352 εκθέσεις του ΓΓ στο θέμα της Κύπρου, και όχι πάντα το ίδιο αισιόδοξες.
Μετράμε ακόμα τη μακροβιέστερη ειρηνευτική αποστολή των κυανόκρανων σε σχέση με κάθε άλλη στον κόσμο, με συνεχή παρουσία στο νησί για συνολικά 51 χρόνια. Δηλαδή από το 1964 μέχρι σήμερα και με εξάμηνες ανανεώσεις. Τοποθετήθηκε εκεί «για να αποτρέψει περαιτέρω μάχες μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας στο νησί και να επιφέρει την επιστροφή στις κανονικές συνθήκες». Ας συλλογιστούμε λίγο: Αν κάποιος ΟΗΕς –όπως τους λέμε εμείς– βρέθηκε στην πρώτη αποστολή στην Κύπρο του 1964 στα 18 του χρόνια, όπου να ‘ναι θα περιμένουμε τον εγγονό του.
Έτσι, μεθαύριο μαζευόμαστε πάλι γύρω από ένα τραπέζι. Την πρώτη μέρα θα παρακαθήσουν μόνο οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων, ενώ τη δεύτερη θα είναι μαζί με τους εκπροσώπους των εγγυήτριων δυνάμεων που προβλέπει το Σύνταγμα «της ανάγκης», όπως λέγεται (ή κάπως έτσι τέλος πάντων). Ναι έτσι λέγεται και έτσι είναι, αφού ήδη από το 1964, μόλις τρία χρόνια από την εφαρμογή του και μετά από τις αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων και την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από την κυβέρνηση και τις Δημόσιες Υπηρεσίες, κάποιες σημαντικές βασικές αρχές του έχουν ανασταλεί.
Η Ελληνοκυπριακή μεριά δηλώνει πως στόχος είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που είχαν διακοπεί στο Κραν Μοντάνα (από εκεί όπου αποχωρήσαμε, αλλά που μόνο εμείς ξέρουμε το γιατί). Επιβεβαιώνουμε δε στο ποίμνιο τη σοβαρότητα αυτής της διάσκεψης λέγοντας πως «ο Γενικός Γραμματέας των ΗΕ δεν θα συγκαλούσε μια «ανούσια» σύσκεψη εν μέσω δύο διεθνών κρίσεων».
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επαναλαμβάνει τις σχετικά νέες θέσεις του για κυριαρχική ενότητα και λύση δύο κρατών.
Η Ελλάδα και η Τουρκία πλέουν στα δικά τους νερά τα οποία βρίθουν άλλων, δικών τους προβλημάτων, ενώ ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας έχει από καιρό δώσει στα δυο μέρη τις δικές του προτάσεις-βάσεις, οι οποίες καταγράφτηκαν και αυτές στην ιστορία ως «6 σημεία του πλαισίου Γκουντέρες».
Α! Είναι και η Μεγάλη Βρετανία! Η τρίτη (ή μήπως πρώτη) εγγυήτρια δύναμη. Εκτός της ΕΕ πλέον αυτή, αλλά προσφάτως κεφάτη, ανακατεύεται τώρα στα προβλήματα που νομίζουμε πως είναι των άλλων, αλλά αν ψάξουμε βαθιά πίσω στα χρόνια, άλλα συμπεράσματα θα δούμε πως προκύπτουν. Κι όπως πολλοί παθόντες έχουν να λένε «όπου βρέθηκε η Βρετανία, άφησε πίσω της ρημάδια».
Τι περιμένω; Σίγουρα όχι μια άμεση λύση. Ούτε ξαφνική επιθυμία των δυο μερών να βάλουν αυτοβούλως νερό στο κρασί τους. Περιμένω όμως αυτό το τυχαίο· αυτό που κάποτε λέμε «ευθυγράμμιση των πλανητών» και κάποτε, «συγκυρία παράπλευρων ωφελειών, επιθυμιών ή συμφερόντων» – πείτε το όπως θέλετε. Περιμένω μια πίεση από κάπου για να πάρει μπρος η μηχανή. Θα μου πείτε, έτσι έγινε και το 1960 και να τώρα πού βρισκόμαστε. Αυτή τη φορά, όμως, τα δεδομένα είναι αλλιώτικα. Είμαστε ένα μοιρασμένο νησί, με μια κοινότητα που έχασε έναν πόλεμο, και μια δεύτερη που το μοναδικό μέλλον που ανοίγεται μπροστά της –αν δεν επανενωθεί η πατρίδα μας– θα είναι η ένωσή της με την Τουρκία.
Έχουμε χάσει το δικαίωμα να γκρινιάζουμε. Όχι όμως να ελπίζουμε.
Ναι, ελπίζω· γιατί αυτός ο λαός αξίζει μιας ενιαίας πατρίδας. Γιατί αυτή η πατρίδα έχει μια και μόνη ταυτότητα, που χρωματίστηκε στο πέρασμα των αιώνων· που μυρίζει γιασεμί και ανθούς πορτοκαλιάς, που έχει ειλικρινά αγαπηθεί από τα παιδιά της και που έτσι, ενιαία, μπορούν να την νίψουν ξανά, να την χτενίσουν και να την κάνουν να λάμψει και πάλι όπως της αξίζει.
Με αυτό μου το σημείωμα είχα σκοπό να μαλώσω εσάς τους Ελληνοέλληνες, που δεν πήρατε χαμπάρι για τη διάσκεψη· που δεν νοιάζεστε πια για μας, που δεν βγαίνετε στους δρόμους να ξυπνήσετε τους πολιτικούς· δεν αντιλαμβάνεστε πως η Ελλάδα φέρει ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα. Δεν με παίρνει όμως… Έχω χάσει αυτό το δικαίωμα. Ή μάλλον… το έχουμε πια εκχωρήσει –εμείς, η γενιά του '70– στα παιδιά μας. Μετά από 57 χρόνια ουσιαστικής απραξίας αφήνοντας σε ανεύθυνους, άβουλους ή απρόθυμους πολιτικούς να κινούν τα νήματα της τύχης ενός ολόκληρου λαού, έχουμε χάσει το δικαίωμα να γκρινιάζουμε. Όχι όμως να ελπίζουμε.
[Στη μνήμη του Πανίκου Δημητρίου· του δεκαοχτάχρονου συμμαθητή μας που έχασε τη ζωή του κάτω από ένα βρετανικό τανκ σε διαδήλωση έξω από τις βρετανικές βάσεις στο Ακρωτήρι. Η διαδήλωση έγινε το 1975, λίγους μόλις μήνες μετά την τουρκική εισβολή, εναντίον των Άγγλων οι οποίοι με τους χειρισμούς τους οδηγούσαν τους Τουρκοκύπριους της νότιας μεριάς στα κατεχόμενα, βάζοντας έτσι την σφραγίδα τους στο διαμελισμό του νησιού. Φίλε Πανίκο, ΕΜΕΙΣ ΔΕΙΛΙΑΣΑΜΕ.]
22°
