Το παιδί μου έχει μαθησιακές δυσκολίες. Μπορεί να μάθει μια ξένη γλώσσα;

Η διδασκαλία ξένων γλωσσών σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (ΕΕΑ) συχνά περιβάλλεται από παρανοήσεις τόσο από τους εκπαιδευτικούς όσο και από τους γονείς. Αυτές οι λανθασμένες αντιλήψεις μπορούν να οδηγήσουν σε απογοήτευση των παιδιών και των γονέων αλλά και σε πίεση στους μαθητές που θα καταλήξουν να αποστρέφονται την ξένη γλώσσα.

Μύθος 1: Οι μαθητές με ΕΕΑ δεν μπορούν να μάθουν μια ξένη γλώσσα

Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους είναι ότι οι μαθητές με ΕΕΑ, όπως διάφορες διαταραχές λόγου ή νευροαναπτυξιακές διαταραχές, δεν έχουν τις ικανότητες που χρειάζονται για να μάθουν μια ξένη γλώσσα. Στην πραγματικότητα, όλοι οι μαθητές μπορούν να μάθουν ξένες γλώσσες, αρκεί οι μέθοδοι διδασκαλίας να προσαρμοστούν στις ανάγκες τους. Για παράδειγμα, οι εναλλακτικές προσεγγίσεις διδασκαλίας που χρησιμοποιούν ποικιλία υλικών αλλά και που ενισχύουν την προφορική χρήση μπορούν να διευκολύνουν σημαντικά την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.

Μύθος 2: Οι μαθητές με ΕΕΑ χρειάζονται εξειδικευμένο διδακτικό υλικό για να μάθουν μια ξένη γλώσσα

Μια συνηθισμένη παρανόηση είναι ότι οι μαθητές με ΕΕΑ διδάσκονται με άλλα βιβλία από ό,τι οι τυπικής ανάπτυξης συνομήλικοί τους. Ωστόσο, δεν υπάρχουν εγχειρίδια ειδικά σχεδιασμένα για μαθητές που έχουν μια συγκεκριμένη διαταραχή ή δυσκολία, διότι και η κάθε δυσκολία δεν έχει τις ίδιες μαθησιακές επιπτώσεις σε όλους. Για παράδειγμα, δυο παιδιά με δυσλεξία δεν θα παρουσιάζουν τις ίδιες ακριβώς δυσκολίες. Έτσι, αν και οι μαθητές με ΕΕΑ συνήθως διδάσκονται με τα ίδια εγχειρίδια που διδάσκονται και οι μαθητές τυπικής ανάπτυξης, αυτό που προσαρμόζεται είναι η διδασκαλία ώστε να βοηθήσει εξατομικευμένα κάθε μαθητή.

Μύθος 3: Η προσαρμογή της διδασκαλίας για μαθητές με ΕΕΑ είναι άδικη για τους υπόλοιπους μαθητές της τάξης

Ορισμένοι εκπαιδευτικοί ή γονείς φοβούνται ότι η προσαρμογή της διδασκαλίας που μπορεί να γίνεται μέσα σε μια τάξη για να βοηθήσει τους μαθητές με ΕΕΑ θα μειώσει την πρόοδο των υπόλοιπων μαθητών. Ωστόσο, οι στρατηγικές που υποστηρίζουν τους μαθητές με ΕΕΑ. το πιο πιθανό είναι να ωφελήσουν ολόκληρη την τάξη, διότι είναι στρατηγικές που θα έπρεπε να εφαρμόζει ένας «καλός» εκπαιδευτικός ούτως ή άλλως. Το να προσφέρεις εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας και ποικιλία υλικών είναι σημαντικό για όλους τους μαθητές σε μια τάξη διότι δεν μαθαίνουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο, είτε έχουμε κάποια δυσκολία, είτε όχι. Επιπλέον, η ενσυναίσθηση, οι σαφείς οδηγίες και η υπομονή που απαιτούνται όταν διδάσκουμε ένα μαθητή με ΕΕΑ είναι χαρακτηριστικά που βοηθούν την διδασκαλία οποιουδήποτε αντικειμένου και οποιουδήποτε μαθητή γενικότερα.

Προσδοκία 1: Το παιδί μου πρέπει να γίνει «άριστο» στη ξένη γλώσσα

Πολλοί γονείς περιμένουν από τα παιδιά τους να καταφέρουν σε σύντομο χρονικό διάστημα να μιλήσουν τη γλώσσα άπταιστα, ακόμα και όταν υπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες. Είναι σημαντικό οι γονείς να κατανοήσουν ότι ειδικά στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας στόχος πρέπει να αποτελεί η ευφράδεια και όχι η ορθότητα και η ακρίβεια. Με άλλα λόγια είναι σημαντικότερο να ενισχύεται το κομμάτι της επικοινωνίας, της προφορικής χρήσης και κατανόησης της γλώσσας, από το να δίνεται βάση στην ορθογραφία ή στην γραμματική. Μάλιστα αυτή η προσέγγιση ίσως είναι η κατάλληλη για όλους τους μαθητές. Ο πραγματικός λόγος που μαθαίνει κανείς μια ξένη γλώσσα είναι για να μπορεί να επικοινωνήσει. Τι πειράζει αν δεν το κάνει με απόλυτη ορθότητα;

Προσδοκία 2: Η διδασκαλία θα «διορθώσει» τις μαθησιακές δυσκολίες

Ορισμένοι γονείς θεωρούν πως όταν η διδασκαλία γίνεται με τρόπο προσαρμοσμένο σε ένα άτομο με ΕΕΑ θα λειτουργήσει ως μέσο «διόρθωσης» των μαθησιακών δυσκολιών του παιδιού τους. Η πραγματικότητα είναι ότι η εφαρμογή κατάλληλης διδασκαλίας προσαρμοσμένη στις δυσκολίες του μαθητή μπορεί να ενισχύσει δεξιότητες του και να τον βοηθήσει να επιδείξει πρόοδο, αλλά δεν αποτελεί θεραπεία. Η μαθησιακές δυσκολίες δεν φεύγουν. Μπορούν όμως να βρεθούν τρόποι να λειανθούν. Όλοι μπορούμε να μάθουμε, σημασία έχει ποιος τρόπος είναι κατάλληλος για τον καθένα.

Προτάσεις για γονείς

Συνοψίζοντας, αν είστε γονέας παιδιού με ΕΕΑ και αναρωτιέστε ποιες θεωρούνται αποτελεσματικές προσεγγίσεις για το μάθημα της ξένης γλώσσας, κάποιες καλές πρακτικές για την ενίσχυση της μάθησης είναι:

• Η διαφοροποίηση στη διδασκαλία, με χρήση πολυαισθητηριακών υλικών (εικόνες, ήχοι, χειροτεχνίες) που καλύπτουν διαφορετικά μαθησιακά στιλ.
• Η παροχή ξεκάθαρων οδηγιών και οπτικών ενισχύσεων, όπως αφίσες ή χάρτες εννοιών, που βοηθούν στην κατανόηση και οργάνωση της σκέψης.
• Η χρήση διαλειμμάτων και η εναλλαγή δραστηριοτήτων για να διατηρείται η προσοχή των μαθητών, καθώς και η παροχή δομημένου περιβάλλοντος τάξης και η τήρηση σταθερής ρουτίνας που παρέχουν αίσθηση ασφάλειας.
• Η χρήση τεχνολογικών εργαλείων, όπως εκπαιδευτικές εφαρμογές ή διαδραστικοί πίνακες, και η εφαρμογή εναλλακτικών τρόπων αξιολόγησης, ώστε κάθε παιδί να έχει την ευκαιρία να αναδείξει τις δυνατότητές του.
• Τέλος, η ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς και η συναισθηματική υποστήριξη είναι απαραίτητη για τη μείωση του άγχους και τη δημιουργία ενός ενθαρρυντικού μαθησιακού περιβάλλοντος.

Θυμηθείτε: Η διδασκαλία ξένων γλωσσών σε μαθητές με ΕΕΑ μπορεί να είναι μια επιτυχημένη εμπειρία, εάν οι μύθοι και οι εσφαλμένες προσδοκίες αντικατασταθούν από ρεαλιστικές. Στηρίξτε το παιδί σας συναισθηματικά και δείξτε υπομονή. Αναγνωρίστε τη σημασία της προσπάθειας.