Επιστημονικό Συμπόσιο για τους αιχμάλωτους της Μικράς Ασίας

Φέτος συμπληρώνονται είκοσι χρόνια εκπομπών «Η Μηχανή του Χρόνου» στην ελληνική τηλεόραση και σε συνεργασία με τον Δήμο Κηφισιάς και το Κέντρο Έρευνας και Μελέτης της Μικρασιατικής Ερυθραίας (ΚΕΜΜΕ), διοργανώνεται το 7ο Επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα «Η κατάρρευση του μετώπου και το δράμα των αιχμαλώτων της Μικράς Ασίας».

Στο συμπόσιο που θα διεξαχθεί στο αμφιθέατρο του Domotel Kastri της Ν. Ερυθραίας, θα συμμετάσχουν διακεκριμένοι ιστορικοί, ερευνητές και δημοσιογράφοι, οι οποίοι θα μέσω συζητήσεων θα διερευνήσουν ένα άγνωστο θέμα της σύγχρονης ιστοριογραφίας, γύρω απ' όλα όσα βίωσαν οι αιχμάλωτοι της Μικράς Ασίας. Σκοπός, να αναδειχθεί η ιστορία των πολιτών που πιάστηκαν όμηροι, αλλά και το σκληρό αποτύπωμα των αγνοουμένων στην ελληνική κοινωνία.

7ο Επιστημονικό Συμπόσιο: Το ιστορικό πλαίσιο

Το Αύγουστο του 1922, μετά την μεγάλη επίθεση του Κεμάλ στο Αφιόν Καραχισάρ, το μικρασιατικό μέτωπο κατέρρευσε. Η υποχώρηση των Ελλήνων στρατιωτών έγινε χωρίς σχεδιασμό και ελάχιστοι κατάφεραν να ξεφύγουν. Περισσότεροι από πενήντα χιλιάδες αξιωματικοί και στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν. Ο ακριβής αριθμός τους μέχρι σήμερα δεν έχει προσδιοριστεί, καθώς οι Τούρκοι δεν έδωσαν ποτέ πλήρη κατάλογο ονομάτων στους διεθνείς οργανισμούς. Ταυτόχρονα πολλοί εξοντώθηκαν, πριν γίνει μια στοιχειώδης καταμέτρηση.

Στο 7ο Επιστημονικό Συμπόσιο, οι ομιλητές θα αναφερθούν στις πορείες θανάτου, την αγορά των Ελλήνων αιχμαλώτων και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Θα φωτιστούν οι πολιτικές παράμετροι της αιχμαλωσίας αλλά και ο αντίκτυπος όσων επέζησαν και επέστρεψαν σε μια κοινωνία που δεν είχε προνοήσει τίποτα για αυτούς. Θα αναλυθούν οι πολιτικές, στρατιωτικές και διπλωματικές πτυχές της Μικρασιατικής Εκστρατείας και θα παρουσιαστεί η στάση των ευρωπαϊκών δυνάμεων απέναντι στην Ελλάδα και την Τουρκία.

Μια άγνωστη συνέπεια της ήττας υπήρξε η αιχμαλωσία των Ελλήνων στρατιωτών, με αρκετούς να δίνονται  ως σκλάβοι ή να αγοράζονται για να εκτελεστούν από χωρικούς.

7ο Επιστημονικό Συμπόσιο: Πρόγραμμα Σαββάτου

Έναρξη στις 10:00 με χαιρετισμούς από: Βασίλη Ι. Ξυπολυτάς, Δήμαρχο Κηφισιάς, Χρήστο Λούμπια, Πρόεδρο Κ.Ε.Μ.Μ.Ε. και τον Λουκά Χριστοδούλου, Επίτιμος Πρόεδρος Συμποσίου  

10:30-12:00: Ενότητα Α: Το Μικρασιατικό μέτωπο

Συντονιστής: Χρίστος Βασιλόπουλος, Δημοσιογράφος
Ομιλητές: 

• Χαράλαμπος Λαλούσης, Επίτιμος Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ)
• Ανδρέας Καστάνης, Καθηγητής Στρατιωτικής Ιστορίας - Ανάλυσης Στρατιωτικών Επιχειρήσεων στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
• Θεοφάνη Κοπανιτσάνου, Ιστορικός ΓΕΣ/ΔΙΣ - Υποψήφια Διδάκτωρ Ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Θεματικές: 

• Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού στη μικρασιατική εκστρατεία. Οι κρίσιμες μάχες και ο ρόλος της επιμελητείας
• Η τουρκική επίθεση στο Αφιόν Καραχισάρ, η κατάρρευση του μετώπου και η υποχώρηση
• Πολεμιστές σε μαρασμό. Ο κλονισμός του ηθικού του Ελληνικού Στρατού από τον Σαγγάριο ως την κατάρρευση του Μικρασιατικού Μετώπου

12:00 -12:30: Ερωτήσεις & Συζήτηση

12:30 – 14:00: Ενότητα Β: Η Αιχμαλωσιά

Συντονιστής: Απόστολος Μαγγηριάδης, Δημοσιογράφος
Ομιλητές:

• Γιάννης Γκλαβίνας, Διδάκτωρ Νεότερης Ιστορίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (αρχειονόμος στην Κεντρική Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους). Θα μιλήσει για τις επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού στη μικρασιατική εκστρατεία,τις κρίσιμες μάχες και τον ρόλο της επιμελητείας.
• Νίκος Φ. Τόμπρος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και Διευθυντής του Ιστορικού Αρχείου της Εκκλησίας της Ελλάδος
• Νίκος Κανελλόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Στρατιωτικής Ιστορίας στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
• Ονούρ Γιλντιρίμ, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας
• Τζέι Ουίντερ, Ομότιμος καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Yale

Θεματικές:

•  Μια χαίνουσα πληγή του 1922. Οι αιχμάλωτοι και αγνοούμενοι Έλληνες στρατιώτες της Μικρασιατικής Εκστρατείας
• Νικόλαος Κλαδάς: Ημέρες αιχμαλωσίας ενός υποστράτηγου στη Μικρά Ασία (1922-1923)
  
• Οι Έλληνες αιχμάλωτοι πολέμου (1922-1923) και η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού: Άγνωστες πτυχές
  
• Dreams in Ruin: The Greek Prisoners/ Όνειρα σε Συντρίμμια: Οι Έλληνες αιχμάλωτοι του Ελληνοτουρκικού Πολέμου 1919–1922
  
• The treatment of civilian and military captives in the Greek-Turkish war of 1921-23/ Η μεταχείριση των ομήρων και των αιχμαλώτων στον Eλληνοτουρκικό πόλεμο του 1921-23 (Ομιλία από διαδικτυακή πλατφόρμα)
  

14:00 – 14:30: Ερωτήσεις & Συζήτηση
14:30 – 15:00: Διάλειμμα (Καφές – Γεύμα – Μπουφές)

15:00 – 16:15: Ενότητα Γ: Το Αποτύπωμα

Συντονιστής: Ηλίας Μαγκλίνης, Δημοσιογράφος
Ομιλητές:

• Αλέξανδρος Μακρής, Διδάκτωρ Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών - Διδάσκων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
• Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης, Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Τάσος Σακελλαρόπουλος, Ιστορικός και Υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη

Θεματικές:

• Ο ψυχικός αντίκτυπος της Μικρασιατικής Εκστρατείας
• Ο στρατός δεν ηττήθη: Ο ελληνικός μύθος της πισώπλατης μαχαιριάς
  
• Η Δίκη των Έξι: Ένας απολογισμός της στρατιωτικής ήττας

16:15 - 16:45: Ερωτήσεις & Συζήτηση

7ο Επιστημονικό Συμπόσιο: Πρόγραμμα Κυριακής

Έναρξη στις 11:00 με χαιρετισμούς από: Σάντυ Πατρινού – Ντελ Τόρο, δικηγόρος – Μέλος Επιτροπής Κ.Ε.Μ.Μ.Ε.

11:30 – 13:00: Ενότητα Δ: Μαρτυρίες και Τύπος

Συντονιστής: Μανώλης Καψής, Δημοσιογράφος
Ομιλητές:

• Βλάσης Αγτζίδης, Ιστορικός
• Παύλος Τσίμας, Δημοσιογράφος
• Χρίστος Βασιλόπουλος, Δημοσιογράφος – Διευθυντής και παρουσιαστής της ερευνητικής εκπομπής «Μηχανή του Χρόνου»
• Δημήτρης Πετρόπουλος, Διευθυντής Σύνταξης στη «Μηχανή του Χρόνου»   

Θεματικές: 

• Οι ομηρίες πολιτών και τα τάγματα εργασίας
• Παύλος Τσίμας: Η ιστορία ενός αιχμάλωτου στρατιώτη στη Μικρασία
• Ο ρόλος της σύγχρονης δημοσιογραφίας στην ανάδειξη του δράματος των αιχμαλώτων της Μικρασίας. Η έρευνα της «Μηχανής του Χρόνου»

13:00-13:30: Ερωτήσεις & Συζήτηση
13:30-14:00: Διάλειμμα (Καφές – Γεύμα – Μπουφές)

14:00 – 16:00: Ενότητα Ε – Ο Αντίκτυπος

Συντονίστρια: Δώρα Αναγνωστοπούλου, Δημοσιογράφος
Ομιλητές:

• Ελένη Δημητρίου, Ιστορικός, Διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
• Έλλη Λεμονίδου, Καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας και Πρόεδρος στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών
• Τόνια Καφετζάκη, Διδάκτωρ Ιστορίας -  Διευθύντρια Πρότυπου Γυμνασίου Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης
• Χάρης Αθανασιάδης, Καθηγητής Δημόσιας Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Δημόσια Ιστορία» του ΕΑΠ
• Γιώργος Ανδρίτσος, Ιστορικός, ανεξάρτητος ερευνητής

Θεματικές:

• Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή: το βίωμα της αιχμαλωσίας Ελλήνων μαχητών και πολιτών στην ιστοριογραφία
• Η κατάρρευση και η καταστροφή μέσα από τον γαλλικό Τύπο
• Το συναξάρι της Ανατολής: αποτυπώσεις της αιχμαλωσίας/ομηρίας του 1922 στην ελληνική λογοτεχνία
• Από το τραύμα στη νοσταλγία. Η Μικρασιατική Καταστροφή στον ελληνικό κινηματογράφο»

16:00 – 16:30: Ερωτήσεις & Συζήτηση

17:00 – 17:30: Ενότητα ΣΤ: Συμπεράσματα 

Συντονίστρια: Έφη Κούτση, Μέλος Επιτροπής Κ.Ε.Μ.Μ.Ε.
Μετέχουν τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής

Για περισσότερες πληροφορίες μπορειτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Συμποσίου και τα social media του ΚΕΜΜΕ.