Μετρό Θεσσαλονίκης: Μέσα στο μεγάλο έργο που αλλάζει την πόλη

Εξαγγέλθηκε πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όσο μακρινό κι αν φαντάζει. Άνοιξε κυριολεκτικά μια τρύπα στο ύψος της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης το 1989, όσο αστείο κι αν ακούγεται. Αποφασίστηκε να προχωρήσει η κατασκευή του με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους και δάνεια το 2003. Τα χρόνια πέρασαν, το Μετρό Θεσσαλονίκης έγινε υπόσχεση αρκετών πολιτικών, τα χρονοδιαγράμματά του ξέφυγαν, η εξέλιξη του έργου έγινε σκετς σε χιουμοριστικές εκπομπές και ανέκδοτο στα καφέ και στα παγκάκια της πόλης.

Το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024 η Γραμμή 1 (Βασική Γραμμή) παραδίδεται σε εμπορική λειτουργία. Το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι το μεγαλύτερο συγκοινωνιακό, αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό έργο υποδομής που κατασκευάζεται στη Βόρεια Ελλάδα, μια επένδυση που, για τις δύο υπό κατασκευήν γραμμές, ξεπερνάει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η ολοκλήρωσή του θα αναβαθμίσει τη Θεσσαλονίκη σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, αλλάζοντας τη μορφή του αστικού τοπίου και βελτιώνοντας ριζικά την καθημερινότητα των πολιτών.

Το Μετρό Θεσσαλονίκης αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα πιο σύγχρονα μετρό στην Ευρώπη, καθώς ενσωματώνει στην κατασκευή του τα τελευταία τεχνολογικά δεδομένα σε συνδυασμό με τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας, ασφάλειας και λειτουργικότητας.

Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του βασικού έργου και της επέκτασης προς Καλαμαριά, αναμένεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 313.000 επιβάτες. Επιπροσθέτως, με τη λειτουργία του έργου στο σύνολό του, θα κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 57.000 ΙΧ οχήματα λιγότερα, κάτι που μεταφράζεται σε μείωση των εκπομπών CO2 κατά 212 τόνους ημερησίως.

→ Χαρακτηριστικά της Γραμμής 1 (Βασικής Γραμμής)

• 9,6 χιλ. γραμμής, με δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς.
• 13 σύγχρονοι σταθμοί, με κεντρική αποβάθρα (Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Σιντριβάνι, Πανεπιστήμιο, Παπάφη, Ευκλείδης, Φλέμινγκ, Ανάληψη, 25ης Μαρτίου, Βούλγαρη, Νέα Ελβετία).
• Αμαξοστάσιο 50.000 τ.μ. (περιλαμβάνει το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας, επισκευαστική βάση και γραφειακούς χώρους).
• 18 πλήρως αυτοματοποιημένοι, κλιματιζόμενοι συρμοί 4 οχημάτων, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό, αλλά με συνοδό.
• Συστήματα αυτόματων θυρών σε κάθε σταθμό, για την εξασφάλιση μέγιστης ασφάλειας του επιβατικού κοινού κατά την παραμονή του στις αποβάθρες.
• Αναμενόμενη ημερήσια επιβατική κίνηση: 254.000 επιβάτες.
• Μεταφορική ικανότητα 18.000 επιβατών ανά ώρα και ανά κατεύθυνση.
• 450 επιβάτες ανά συρμό.
• Επικοινωνία επιβατών με το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας (ΚΕΛ).
• Χρονοαπόσταση συρμών: Ανά 2,5 λεπτά στο αρχικό στάδιο της εμπορικής λειτουργίας και ανά 90 δευτερόλεπτα μετά την παραλαβή των επιπλέον συρμών.
• Διάρκεια ταξιδιού, συμπεριλαμβανομένων των στάσεων στους 13 σταθμούς: 17 λεπτά.
• Ύψιστο επίπεδο αυτοματισμού συρμών GOA4.

→ Περιβαλλοντικά οφέλη

• Μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος (CO2): 137.000 τόνοι ετησίως.

→ Τροχαίο υλικό – Καινοτομίες και χαρακτηριστικά προηγμένης τεχνολογίας

Η κίνηση των τρένων ελέγχεται με ασύρματη μετάδοση 5-10 φορές/sec, με ακρίβεια θέσης κάθε τρένου περίπου το 1 μ.

• Το επίπεδο ασφάλειας λειτουργίας είναι SIL4.
• Τα δεδομένα της λειτουργίας του κάθε συρμού (θέση, προφίλ ταχύτητας, συναγερμοί, αστοχίες, διαγνωστικά, δεδομένα σηματοδότησης, κάμερες CCTV κ.λπ.) μεταδίδονται ασύρματα (Wi-Fi) μέσω του ίδιου συστήματος μετάδοσης (DCS) και ενιαίας κεραίας.
• Υπάρχουν κάμερες υψηλής ευκρίνειας εσωτερικά και εξωτερικά, καθώς και στο πρόσθιο και οπίσθιο μέρος του συρμού, με δυνατότητα online μετάδοσης βίντεο συνεχούς ροής (video streaming) στο Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας.
• Τα υλικά του τρένου έχουν επιλεγεί με χαμηλό Φορτίο Πυρκαγιάς (< 5 MW), είναι ανακυκλώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον σε ποσοστό >95 %.

→ Επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς Καλαμαριά 

• Το έργο της επέκτασης προς Καλαμαριά περιλαμβάνει 5 νέους σταθμούς (Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και Μίκρα).
• Μήκος υπόγειας γραμμής 4,78 χλμ.
• Αναμένεται να εξυπηρετεί καθημερινά 63.000 επιβάτες.
• Διάρκεια ταξιδιού από τον Σταθμό της Μίκρας μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης: 15 λεπτά.
• Παράδοση του έργου «Επέκταση Καλαμαριάς» το δεύτερο εξάμηνο του 2025.