Η εθνική ομάδα αστέγων στο 19ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στη Σεούλ

Η ανάπτυξη του κοινωνικού αθλητισμού διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής και στην προώθηση της συμπερίληψης στον κοινωνικό ιστό των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων, όπως αστέγων, ατόμων που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, προσφύγων και μεταναστών. Καλλιεργεί την κουλτούρα της αποδοχής της διαφορετικότητας, προάγει την αρμονική συνύπαρξη και δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχετική ανακοίνωση της υπογραμμίζει ότι μπορεί να αξιοποιηθεί αποτελεσματικότερα το δυναμικό του αθλητισμού ως μέσο κοινωνικής ενσωμάτωσης στις πολιτικές, τις ενέργειες και τα προγράμματα της ΕΕ και των κρατών μελών, επισημαίνοντας παράλληλα ότι οι πρωτοβουλίες για αθλητικές δράσεις που προάγουν την κοινωνική ένταξη των ευάλωτων ομάδων μπορούν να θεωρηθούν κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφέλειας.

Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα κοινωνικού αθλητισμού με παγκόσμιο αντίκτυπο είναι το ποδόσφαιρο αστέγων. Το μαζικό αυτό και πλέον δημοφιλές άθλημα λειτουργεί ως ένα ισχυρό εφαλτήριο για την κοινωνική ένταξη των ατόμων που βιώνουν την αστεγία. Δίνεται η ευκαιρία σε ανθρώπους από διαφορετικά περιβάλλοντα να συναντηθούν και να συνεργαστούν, ορισμένοι εκ των οποίων βρίσκονται αντιμέτωποι με πολλαπλές συνθήκες ευαλωτότητας, όπως εθισμός σε εξαρτήσεις, προσφυγικό ή μεταναστευτικό προφίλ, διαφορετικός σεξουαλικός προσανατολισμός ή ταυτότητα φύλου, μεγαλύτερη ηλικία.

Επιπλέον, προάγει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, ενισχύοντας τη σωματική και ψυχική υγεία των αθλητών Και αποτελώντας ένα υγιές πεδίο έκφρασης και απελευθέρωσης των συναισθημάτων, που συντελεί στη μείωση του άγχους και της παθητικότητας. Οι συμμετέχοντες ανακτούν την αυτοπεποίθηση τους, αφού η ενασχόληση με το ποδόσφαιρο συνιστά ένα μέσο ενεργοποίησης για να ξαναπάρουν τη ζωή στα χέρια τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Αστέγων (Homeless World Cup) είναι ένα καινοτόμο κοινωνικό πείραμα με παγκόσμια απήχηση, που θεσμοθετήθηκε με πρωτοβουλία του «Διεθνούς Δικτύου Εφημερίδων Δρόμου» («International Network of Street Papers») και στοχεύει στην υποστήριξη και κοινωνική ένταξη και επανένταξη των αστέγων και των ατόμων που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Ο κορυφαίος αυτός αμιγώς κοινωνικός θεσμός, που έχει την υποστήριξη της UEFA και του ΟΗΕ, διεξήχθη για πρώτη φορά το 2003 στο Γκρατς της Αυστρίας.

Στη χώρα μας, το 2006, όταν τα βλέμματα όλων ήταν στραμμένα στο κορυφαίο αθλητικό γεγονός του Μουντιάλ της Γερμανίας, γεννήθηκε μια πρωτοποριακή, κοινωνική πρωτοβουλία που αναδεικνύει τον κοινωνικό χαρακτήρα του ποδοσφαίρου, η καμπάνια «γκολ στη φτώχεια» («Kick Out Poverty»). Στο πλαίσιο αυτής της δράσης και αξιοποιώντας το ποδόσφαιρο ως εργαλείο κοινωνικής αλλαγής, δημιουργήθηκε η εθνική ομάδα αστέγων, η οποία συμμετέχει κάθε χρόνο στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων. Βασικός στόχος του κοινωνικού αυτού project είναι η ενεργοποίηση και κοινωνική επανένταξη των ατόμων που βιώνουν ακραία φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό.

Άνθρωποι κάθε ηλικίας κάτω από το όριο της φτώχειας, άστεγοι, πρώην ουσιοεξαρτημένοι και πρόσφυγες, είναι ευπρόσδεκτοι στην εθνική ομάδα αστέγων.

Η εθνική αστέγων, με την ενεργή συμμετοχή της στις διεθνείς διοργανώσεις και την εξωστρεφή δράση της, στοχεύει στην επίτευξη μεγαλύτερης ορατότητας και συμπερίληψης, στην υποστήριξη ευπαθών ομάδων συμπολιτών μας, στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τα ζητήματα της αστεγίας και εν τέλει στην κινητοποίηση όλων μας ενάντια σε κάθε μορφής κοινωνικής περιθωριοποίησης και στιγματισμού. Η δημιουργία της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου αστέγων προέκυψε από την ανάγκη να δοθεί βήμα έκφρασης στους ανθρώπους που ζουν στο δρόμο, να ακουστεί ή φωνή τους και να αναπτυχθεί μια νέα διέξοδος κοινωνικής ένταξης για άτομα που έχουν αποκοπεί από τον κοινωνικό ιστό.

Το Σάββατο που μας πέρασε, ολοκληρώθηκε το 19ο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων, που διεξήχθη φέτος στη Σεούλ με τη συμμετοχή της χώρας μας και άλλων 37 κρατών και διήρκησε μια εβδομάδα. Στο πλαίσιο της γιορτής αυτής του ποδοσφαίρου, οι αθλητές έχουν την ευκαιρία για κοινωνική δικτύωση και νιώθουν μέρος μιας συλλογικής προσπάθειας.

Η εθνική ομάδα αστέγων αναδεικνύει τον αθλητισμό ως ισχυρό μέσο αλληλεγγύης και συμπερίληψης, δείχνοντας στους ευάλωτους συμπολίτες μας το δρόμο για τη μετάβαση από την περιθωριοποίηση στην ορατότητα, ενώ παράλληλα υπενθυμίζει σε όλους μας την ανάγκη για ενσυναίσθηση και συνεργασία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των σύγχρονων κοινωνικών προκλήσεων.