Νταλικέρισσες και περήφανες: Έλενα Παντοπούλου και Μαρία Μπινιόλα μιλούν για την ομορφιά και τις δυσκολίες της νταλίκας

Η μητέρα της 23χρονης Μαρίας Μπινιόλα είναι χειρίστρια βαρέων μηχανημάτων και ο πατέρας της οδηγός φορτηγών. Κάθε Σαββατοκύριακο την έπαιρνε μαζί του και έκαναν δρομολόγια. Δεν την ένοιαζε το πού, της αρκούσε που ταξίδευε με τον μπαμπά της πάνω σε ένα τόσο μεγάλο όχημα και τον παρακαλούσε να της δείξει πώς λειτουργεί. Πριν την εφηβεία, η Μαρία από την Aλεξάνδρεια Ημαθίας κατάλαβε πως πρόκειται να ακολουθήσει ένα επάγγελμα που έχει τις δυσκολίες και τις ομορφιές του. Ένα επάγγελμα που αποτελεί περισσότερο τρόπο ζωής. Στις πανελλήνιες δεν αγχωνόταν, ήξερε ήδη τον δρόμο που θα ακολουθούσε, ενώ οι κολλητές της το επιβεβαίωναν. «Εσύ θα γίνεις νταλικέρισσα» της έλεγαν πάντα.

Γυναίκες οδηγοί νταλίκας στην Ελλάδα: Η Μαρία Μπινιόλα και η Έλενα Παντοπούλου μας μιλούν για τη ζωή τους

Ξεκίνησε επίσημα ως οδηγός νταλίκας σε εσωτερικά δρομολόγια πριν τρία χρόνια πάνω κάτω, την ίδια περίοδο που άρχισε και η ξαδέρφη της, Έλενα Παντοπούλου. Η Έλενα, ή αλλιώς γνωστή στους δρόμους ως gixxer girl, είναι παθιασμένη με τα «σίδερα» και ό,τι έχει να κάνει με το μηχανοκίνητο. Από όσο θυμάται τον εαυτό της αυτό ήταν το όνειρό της, να ανέβει στο φορτηγό. Πιθανότατα, όπως μου λέει, «ευθύνεται για αυτό ότι προέρχεται κι εκείνη από οικογένεια φορτηγατζήδων». Στον ελεύθερο της χρόνο είναι αθλήτρια dragster με μοτοσικλέτα.

«Όλα μου τα βιώματα και τα ερεθίσματα ήταν γύρω από το φορτηγό και τη μοτοσικλέτα. Κάθε παιδική ανάμνηση περιέχει κάτι από τα δύο. Σε ηλικία 3 ετών είχα το πρώτο μου μηχανάκι pw50. Με θυμάμαι πάνω στο φορτηγό και να πηγαίνω δρομολόγια, να ξυπνάω από τα χαράματα και να παρακαλώ τον πατέρα μου να με πάρει μαζί του. Θυμάμαι να ξενυχτάω στην πόρτα μέχρι να φύγουμε, τα μαστορέματα του φορτηγού στην αυλή και εγώ εκεί να λερώνω τα χέρια μου με μαυρίλες νομίζοντας πως τον βοηθάω. Όταν γυρνούσε πήγαινα και καθόμουν μέσα στο φορτηγό και έκανα ότι οδηγώ. Ήθελα να κοιμάμαι εκεί. Ακόμα και σήμερα πιστεύω πως ο ύπνος στο φορτηγό, είναι ο καλύτερος ύπνος».

Η Έλενα δεν θυμάται το πρώτο της δρομολόγιο με σιγουριά. «Δε θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου ένα δρομολόγιο ξημερώματα, Οκτώβρη μήνα στη Κοζάνη. Είχε τόση  ομίχλη που έβλεπα μόνο μέχρι το τιμόνι μου. Δεν ήμουν σίγουρη πού πατάω και πού βρίσκομαι. Κάθε μέρα στον δρόμο είναι μια πρόκληση. Αυτή είναι και όλη η μαγεία της δουλειάς αυτής. Ο ίδιος δρόμος… δεν είναι ποτέ ίδιος». Ωστόσο, ούτε και η Μαρία θυμάται καλά το πρώτο της δρομολόγιο γιατί τότε ήταν αρκετά αγχωμένη, είναι σχεδόν σίγουρη όμως πως είχε προορισμό την Κοζάνη.

Το επάγγελμά τους δεν έχει ωράριο. Άλλες φορές το ρολόι δείχνει πέντε το πρωί για να φορτώσουν ή να ξεφορτώσουν, η Μαρία τη «βασίλισσα», την νταλίκα της, και άλλες όποτε το επιβάλλει το δρομολόγιο. Όταν ταξιδεύει πάντως ακούει βαριά λαϊκά. Η 23χρονη λατρεύει τον Μητροπάνο ενώ έχει για παρέα μαζί και την Λούσιφερ, το πανέμορφο σκυλάκι της. «Όταν οδηγείς ένα όχημα 40 τόνων σίγουρα υπάρχει άγχος για το πώς θα είσαι στην ώρα σου, αν θα πας το φορτίο αρτιμελές, τις καιρικές συνθήκες, αν θα μπορέσεις να αποφύγεις κάποιον που θα σου κλείσει τον δρόμο. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι ότι πρέπει να βιοπορίζομαι από το φορτηγό για να μπορώ να κάνω επαγγελματικά αυτό που αγαπώ».

Σας απέτρεψε ποτέ κανείς να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο επάγγελμα; ρωτάω. «Πρώτος από όλους και με πολύ μεγάλη επιμονή και πείσμα, ο πατέρας μου» αποκρίνεται η Έλενα. «Δεν μπορούσε να το αποδεχτεί με τίποτα μέχρι πρόσφατα. Για αυτό και ξεκίνησα και για αρκετό χρονικό διάστημα δούλευα αλλού και όχι στα δικά μας αυτοκίνητα. Αυτός που με βοήθησε, με στήριξε και μου έμαθε τα περισσότερα ήταν ο θείος μου, ο μπαμπάς της Μαρίας».
Για να συνεχίσει η Μαρία: «Δεν με απέτρεψε ποτέ κανείς να ασχοληθώ με το συγκεκριμένο επάγγελμα, αν και ήξερα εξαρχής από τους γονείς μου ότι πρόκειται για μια δουλειά που στην Ελλάδα έχει φθίνουσα και άδικη πορεία. Οι γονείς μου με στήριζαν πάντα, με συμβούλευαν και ποτέ δεν μου έκοψαν τα φτερά, όποτε τους χρειάστηκα ήταν δίπλα μου. Κάθε φορά που έφευγα δρομολόγιο είχα τον παππού μου να μου δίνει συμβουλές και να μου λέει συνέχεια ότι το τιμόνι θέλει υπομονή. Ήταν ένας άνθρωπος που λάτρευα και θαύμαζα και τα λόγια του τα σκέφτομαι καθημερινά».

Τα στερεότυπα και οι προκατάλυψεις για τις γυναίκες οδηγούς νταλίκας 

Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις είναι ακόμα ισχυρά για μια νεαρή γυναίκα οδηγό νταλίκας, συμφωνούν και οι δυο. «Το ίδιο αντιμετώπισα και στους αγώνες με τη μοτοσικλέτα. Κατέληξα στο συμπέρασμα πως μόνη προϋπόθεση είναι ό,τι κάνεις να το αγαπάς. Αυτό σου δίνει δύναμη και όρεξη να αντικρούσεις και να προσπεράσεις όλα τα εμπόδια. Καμιά φορά δεν τα βλέπεις καν σαν εμπόδια. Όμως, οφείλουμε να τονίσουμε πως το επάγγελμα αυτό δεν έχει φύλο. Η μόνη προϋπόθεση για να το ασκείς είναι να το αγαπάς πολύ. Η τόσο δυναμική εισχώρηση του γυναικείου φύλλου πάντως ευελπιστώ να είναι η αρχή σε μια εκ βαθέων αλλαγή στο χώρο αυτό και οι επαγγελματίες οδηγοί να λάβουν πλέον τον σεβασμό, τις συνθήκες και τις απολαβές που τους αξίζουν, ανεξαρτήτως χαρακτηριστικών που δεν σχετίζονται με τις οδηγικές ικανότητες και τον ευρύτερο επαγγελματισμό τους. Πριν να είναι αργά… Όσο πιο γρήγορα κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση, τόσο πιο άμεσα θα αναβαθμιστούν οι υπηρεσίες και η σημαντικότητα του κλάδου μας. Πιστεύω ότι τα πράγματα αλλάζουν σταδιακά για τις γυναίκες οδηγούς νταλικών. Βλέπω γυναίκες που το κάνουν αυτό χρόνια χωρίς να τους εμποδίζει τίποτα ακόμα και στο εξωτερικό» επισημαίνει η Έλενα.

Για να συμπληρώσει η Μαρία: «Σίγουρα υπάρχουν στερεότυπα και προκαταλήψεις που θα αργήσουν να τις αποβάλουμε σαν χώρα εξολοκλήρου, πάντως πιστεύω ότι είμαστε σε καλό δρόμο για να έρθει η αλλαγή».

Tι είναι το πρώτο πράγμα που σας λένε, δηλαδή, όταν αναφέρετε πως είστε οδηγοί νταλίκας; «Δεν σας φαίνεται! Αποκλείεται, πλάκα μας κάνετε! Από αυτό και μόνο καταλαβαίνετε πόσο λάθος εικόνα έχει ο μέσος άνθρωπος για μια γυναίκα οδηγό φορτηγού» λένε με ένα στόμα μια φωνή.

Τα κορίτσια μπορεί τυπικά να είναι ξαδέρφες, αλλά και οι δύο νιώθουν πως η μια για την άλλη είναι αντίστοιχα ο πιο σημαντικός άνθρωπος στη ζωή τους, κάτι σαν αδερφές. Δυνατοί χαρακτήρες με αρχές, ήθος και επαγγελματισμό, εργατικές. Απολαμβάνουν μαζί στιγμές στα δρομολόγιά τους. Η Μαρία μάλιστα θα ήθελε να ξεκινήσει ταξίδια στο εξωτερικό αλλά δεν αισθάνεται ακόμη έτοιμη. Και οι δυο απολαμβάνουν αυτά που έχουν ήδη καταφέρει και σίγουρα προσπαθούν για ακόμα καλύτερα πράγματα επαγγελματικά. Θέλουν να μάθουν νέα μέρη και ανθρώπους.

Δεν είναι όμως, οι μόνες γυναίκες οδηγοί νταλίκας στο τιμόνι. Υπάρχουν γυναίκες από Κέρκυρα, Λάρισα, παντού. Τις γνώρισαν στον δρόμο, σε εργοστάσια, όταν ξεφόρτωναν μαζί. Με κάποιες από αυτές μάλιστα ξεκλέβουν λίγο χρόνο και πίνουν ένα καφέ στη Θεσσαλονίκη, όταν το επιτρέπει η δουλειά τους. Μαθαίνουν καινούργια μέρη και δρόμους, γνωρίζουν κόσμο από όλη την Ελλάδα, ζουν το όνειρο τους στο τιμόνι…