Σχολεία: Πρώτο κουδούνι με αλλαγές στη σκιά των συγχωνεύσεων

Το πρώτο κουδούνι ήχησε την Τετάρτη (11.9) στα σχολεία και από σήμερα «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του». Οι μαθητές έλαβαν τα βιβλία τους και ξεκινούν μία σχολική χρονιά αλλαγών, στη σκιά των συγχωνεύσεων τμημάτων, αλλά και της απαγόρευσης χρήσης των κινητών τηλεφώνων. Παρότι το Υπουργείο Παιδείας επισημαίνει ότι «αυτή θα είναι η χρονιά της Παιδείας», στους κόλπους των εκπαιδευτικών αλλά και των γονέων επικρατεί αναβρασμός, με την κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι η συζήτηση που γίνεται για τις συγχωνεύσεις «αδικεί την προσπάθεια». 

Η ημέρα του αγιασμού στα σχολεία «σημαδεύτηκε» από κινητοποιήσεις γονέων που αντιδρούν στις συγχωνεύσεις τμημάτων. Ενδεικτική είναι η παράσταση διαμαρτυρίας που πραγματοποίησε η Ένωση Γονέων Παλλήνης, στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αν. Αττικής, κάνοντας λόγο για «σαρδελοποίηση» των παιδιών σε τάξεις 25-29 μαθητών. Ίδια εικόνα και στο 41ο Δημοτικό Σχολείο Πειραιά. Η λίστα με τις διαμαρτυρίες είναι μακρά και έχει ξεκινήσει ήδη αρκετές μέρες πριν το πρώτο κουδούνι. Την ίδια ώρα, η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (ΟΙΕΛΕ) καταγγέλλει ότι την τελευταία τριετία παραιτήθηκαν 2.000 εκπαιδευτικοί από ιδιωτικά σχολεία, παρά το γεγονός ότι έτσι μηδενίζονται τα μόρια για τον πίνακα ΑΣΕΠ, αφού δεν άντεχαν τις κακές εργασιακές συνθήκες. Πληροφορίες θέλουν ήδη ένας καθηγητής να έχει παραιτηθεί στη Γαύδο, το ακριτικό νησί όπου για πρώτη φορά φέτος θα λειτουργήσουν Γυμνασιακές Τάξεις. 

Συγχωνεύσεις τμημάτων στα σχολεία: «Σαρδελοποίηση» ή «εξορθολογισμός» 

Ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, έχει δώσει την απάντησή του για τις συγχωνεύσεις τμημάτων, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για «εξορθολογισμό», προκειμένου να επιτευχθούν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Μάλιστα, σε προ λίγων ημερών συνέντευξή του στον Alpha, χαρακτήρισε τη διαδικασία «απολύτως αναγκαία». Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, υποστηρίζει ότι «οι μερικές συγχωνεύσεις δεν ξεπερνούν το 1,5% των τμημάτων» και γίνονται για τη σωστή κατανομή ανθρώπινων πόρων. Σύμφωνα με την κυβέρνηση η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό 8:1, την ώρα που η Ευρώπη έχει πάνω από 12. 

Σε ό,τι αφορά της κινητοποιήσεις, ο κ. Μαρινάκης παραδέχεται ότι αντιλαμβάνεται «τους προβληματισμούς των γονέων, αλλά δεν πρέπει να παρουσιάζεται από μια μερίδα του Τύπου και από την αντιπολίτευση μια άλλη εικόνα από αυτή που ισχύει».  Πάντως, στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων την Τετάρτη (11.9), εκδόθηκε ψήφισμα με το οποίο ζητά την ακύρωση όλων των συμπτύξεων που αφορούν τον Δήμο Αθηναίων, τόσο για την Πρωτοβάθμια, όσο και για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Μόνιμοι διορισμοί στην Παιδεία και απαγόρευση στα κινητά

Ο υπουργός Επικρατείας, Μάκης Βορίδης, υπογράμμισε σε συνέντευξή του ότι «αυτή η κυβέρνηση έχει αυξήσει από τα 5,6 δισ. στα 6,6 δισ. τη δαπάνη για την Παιδεία», με την κυβέρνηση να υπογραμμίζει ότι το φετινό άνοιγμα των σχολείων βρήκε 10.000 παραπάνω εκπαιδευτικούς στα πόστα τους. «Συνολικά μαζί με την προηγούμενη τετραετία 38.500 περισσότερους από ό,τι το 2019». Το Υπουργείο σημειώνει ότι οι διορισμοί μόνιμου διδακτικού προσωπικού τη φετινή χρονιά είναι σχεδόν ισάριθμοι με όσους έγιναν αθροιστικά το 2022 (8.254) και το 2023 (3.693). Πηγές αναφέρουν ότι οι μόνιμο διορισμοί αλλάζουν την αναλογία μεταξύ μόνιμων εκπαιδευτικών και αναπληρωτών και δείχνουν «τη στρατηγική βούληση της κυβέρνησης να επενδύσει στο ανθρώπινο δυναμικό και επιτρέπει στους ίδιους τους εκπαιδευτικούς να ασκήσουν το λειτούργημά τους σε ένα περιβάλλον ασφάλειας». Παράλληλα, η ηγεσία του Υπ. Παιδείας επιθυμεί να δώσει περαιτέρω έμφαση στους διορισμούς που αφορούν την ειδική αγωγή και την παράλληλη στήριξη. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το διδακτικό έτος 2024-2025 τετραπλασιάζονται στην ειδική αγωγή οι διορισμοί στις ειδικότητες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενώ οκταπλάσιες είναι οι θέσεις Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες. 

Αν θέλουμε να μιλήσουμε για μία μεγάλη αλλαγή στα σχολεία τη φετινή χρονιά, θα πρέπει να αναφερθούμε στο ζήτημα της απαγόρευσης χρήσης των κινητών στις σχολικές μονάδες. Πρόκειται για ένα μέτρο που ισχύει ήδη από το 2006, όμως, φαίνεται ότι πλέον η κυβέρνηση έχει πάρει την απόφαση να αυστηροποιήσει το πλαίσιο. Τα περιστατικά bullying που καταγράφηκαν από κινητά, όσο και οι κατά καιρούς περιπτώσεις όπου μαθητές εκβιάζονται με υλικό που έχουν τραβήξει συμμαθητές τους εντός του σχολείου, χτύπησαν το «καμπανάκι» για την ανάγκη αλλαγής του πλαισίου. Με την προσπάθεια «κινητό στην τσάντα» καθ' όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας, το Υπουργείο Παιδείας επιδιώκει να γράψει το τέλος στη χρήση κινητού στα σχολεία. Στα τέλη Αυγούστου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εξηγήσει τη λογική της απόφασης τα κινητά των μαθητών να παραμένουν στην τσάντα καθ' όλη τη διάρκεια παραμονής τους στο σχολείο, εντός και εκτός τάξης: «Ο λόγος για τον οποίο θέλουμε να επιμείνουμε πολύ σε αυτή την προσπάθεια είναι πολύ απλός. Τα επιστημονικά δεδομένα πια για το πώς η χρήση του κινητού κατά τη διάρκεια της ημέρας στο σχολείο επηρεάζει την ίδια τη μαθησιακή διαδικασία είναι καταλυτικά. Από τη διάσπαση προσοχής μέχρι άλλα σημαντικά ζητήματα είναι σαφές ότι το κινητό δεν έχει θέση στο σχολείο την ώρα της ημέρας. Δεν έχουμε κατά ανάγκη την απαίτηση να έχουμε 100% συμμόρφωση από την πρώτη στιγμή, αλλά θέλουμε να εξηγήσουμε και στα παιδιά και στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς γιατί είναι σημαντικό ο μαθητής, η μαθήτρια στο σχολείο να είναι απολύτως προσηλωμένοι στην εκπαιδευτική διαδικασία. Με τη χρήση tablets, όποτε αυτό χρειάζεται, αλλά χωρίς τη διάσπαση προσοχής που δυστυχώς προκαλείται αναπόφευκτα όταν οι μαθητές περνούν πολλές ώρες σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Και νομίζω ότι όλοι οι γονείς αντιλαμβάνονται απόλυτα αυτό το οποίο λέω. Οπότε ξεκινάμε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και πιστεύω ότι είναι κάτι το οποίο μόνο θετικά οφέλη μπορεί να έχει συνολικά για την εκπαιδευτική διαδικασία στα σχολεία μας». 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο τα κινητά τηλέφωνα των μαθητών να κλειδώνονται σε ειδικό ντουλαπάκι στην είσοδο του σχολείου - όπως γίνεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης - με τους μαθητές να τα παραλαμβάνουν μετά το πέρας των μαθημάτων.

Όπως έχει γίνει γνωστό, η μη συμμόρφωση των μαθητών και μαθητριών θα επιφέρει την επιβολή του μέτρου της μονοήμερης αποβολής. Σε περίπτωση που ένας μαθητής ή μία μαθήτρια βιντεοσκοπεί /φωτογραφίζει/ μαγνητοφωνεί καθηγητές ή συμμαθητές του, χωρίς συναίνεση ή συγκατάθεση, η ποινή του θα είναι τριήμερη αποβολή ενώ με συγκατάθεση/ συναίνεση θα αποβάλλεται για 1 έως 3 ημέρες. Αν η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τότε ο Σύλλογος Διδασκόντων υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος. Τα κινητά θα επιτρέπονται κατ' εξαίρεση σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ζητήματα υγείας.

250 εκατ. ευρώ για την ανακαίνιση σχολείων

Το όνομα της Μαριέττας Γιαννάκου πήρε το πρόγραμμα ανακαίνισης σχολείων ύψους 250 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε από τη ΔΕΘ ο Κ. Μητσοτάκης. Το πρόγραμμα αφορά εκατοντάδες σχολεία της Ελλάδας, όπου πρέπει να γίνουν βαψίματα, σοβατίσματα, να ανακαινιστούν οι τουαλέτες, αλλά και τα γηπεδάκια. Μέσα στον Οκτώβριο θα καταρτιστεί αναλυτική βάση δεδομένων, με τις πρώτες εργασίας να γίνονται στις αρχές του 2025. Έμφαση αναμένεται να δοθεί στην αναβάθμιση των μπάνιων και των γηπέδων των σχολείων, ενώ δεν αποκλείεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος να αυξηθεί με δωρεές ιδιωτών. 

Ψηφιακό Σχολείο, Επαγγελματικός Προσανατολισμός και έμφαση στη Λογοτεχία

Το Ψηφιακό Φροντιστήριο θα κάνει πρεμιέρα στις 16 Σεπτεμβρίου και αφορά χιλιάδες μαθητές σε όλη τη χώρα. Κάθε υποψήφιος των Πανελληνίων Εξετάσεων θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί ζωντανά απογευματινές παραδόσεις για το σύνολο της ύλης στα εξεταζόμενα μαθήματα, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών μαθημάτων, όπως γραμμικό και αρχιτεκτονικό σχέδιο, γερμανικά και γαλλικά. Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έχουν τη δυνατότητα διαδραστικής συμμετοχής και εξατομικευμένης υποστήριξης από τους 98 εκπαιδευτικούς που έχουν αναλάβει την ενισχυτική διδασκαλία στα 45 μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά τον Ιούνιο στα γενικά και στα επαγγελματικά λύκεια. Η διδασκαλία θα αφορά και 10 μαθήματα Ειδικής Αγωγής για τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια. Το Ψηφιακό Φροντιστήριο υπόσχεται να δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους μαθητές να παρακολουθούν το σύνολο της διδακτέας ύλης σε ηλεκτρονική μορφή. Το υλικό από τα μαθήματα Νεοελληνικής Γλώσσας και Μαθηματικών για όλες τις τάξεις του Γυμνασίου είναι ήδη διαθέσιμο, ενώ μέχρι το τέλος του 2025 θα έχουν αναρτηθεί 2.500 εύληπτα και ψηφιοποιημένα βίντεο για 49 συνολικά μαθήματα από την Ε’ Δημοτικού έως και την Γ’ Λυκείου.

Το Υπουργείο Παιδείας κάνει, επιπλέον, στροφή στον επαγγελματικό προσανατολισμό, σημειώνοντας ότι μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς όλοι οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α’ λυκείου θα έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους. Με ένα προσωπικό κωδικό σε ηλεκτρονική εφαρμογή, όπου θα επιλέγουν εταιρία επαγγελματικού προσανατολισμού από μητρώο πιστοποιημένων εταιριών από τον ΕΟΠΠΕΠ θα μπορούν να συμπληρώνουν τυποποιημένο ερωτηματολόγιο επαγγελματικού προσανατολισμού σε ψηφιακή μορφή και να έχουν ατομική συνεδρία με εξειδικευμένο σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού.

Στις αλλαγές που έρχονται περιλαμβάνεται και η αναμόρφωση του μαθήματος της πληροφορικής στο Γυμνάσιο, με επικαιροποίηση του περιεχομένου των σχολικών βιβλίων και με τον σχεδιασμό νέου πιστοποιητικού που βασίζεται σε τέσσερις άξονες: Βασικές αρχές computing, χειρισμό και ανάλυση δεδομένων, διαδίκτυο και δίκτυα, ηθικές/ κοινωνικές πτυχές. Τα νέα βιβλία πληροφορικής και για τις τρεις τάξεις του γυμνασίου θα είναι διαθέσιμα από φέτος σε ψηφιακή μορφή και σε έγχαρτη από το 2025-2026.

Μία από τις βασικότερες στοχεύσεις του Υπουργείου Παιδείας είναι η διεύρυνση των οριζόντων των μαθητών, στην κατανόηση των κειμένων και στην απομάκρυνση από την αποστήθιση, μέσω της ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας. Κάτι για το οποίο είχε δεσμευτεί η ηγεσία του Υπουργείου, ήδη επί των ημερών της Νίκης Κεραμέως. Από τις 11 Σεπτεμβρίου εισάγεται στα σχολεία η ανάγνωση ολόκληρων λογοτεχνικών έργων, αντί αποσπασματικών κειμένων όπως συνέβαινε έως σήμερα. Σε όλες τις τάξεις, από το νηπιαγωγείο έως και τη Γ’ λυκείου, θα διανεμηθούν από ένα έως τρία βιβλία (ανάλογα την τάξη), πάνω στα οποία οι μαθητές θα κάνουν εργασίες και συγκεκριμένες δραστηριότητες. Κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι συγγραφείς θα βοηθήσουν τα παιδιά να αγαπήσουν το βιβλίο και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και σκέψη. Οι εκπαιδευτικοί θα μυηθούν, μέσω ειδικής επιμόρφωσης, για τον τρόπο λειτουργίας της τάξης ενώ οι μαθητές θα λάβουν τα βιβλία τους μέσω της αποστολής σχολικών βιβλίων.

© ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ/ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΕΡΒΕΡΙΔΗΣ

Στην ίδια λογική και η εφαρμογή του πολλαπλού βιβλίου, το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή από τον Απρίλιο του 2025 ενώ σε έντυπη από τον Σεπτέμβριο του 2026. Εκπαιδευτικοί και μαθητές θα έχουν στη διάθεσή τους πολλαπλές πηγές μάθησης. Πληροφορίες από το ΥΠΑΙΘ αναφέρουν ότι για το πολλαπλό βιβλίο εργάζονται 60 συγγραφικές ομάδες για 187 διδακτικά πακέτα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τις 636 προτάσεις αξιολόγησαν 2.593 εν ενεργεία εκπαιδευτικοί, μέλη ΔΕΠ και άλλοι επιστήμονες, οι οποίοι ενέκριναν 590 από αυτές.

Ποιος είναι ο νέος κανονισμός λειτουργίας των σχολείων

Ο νέος κανονισμός λειτουργίας των σχολείων έχει τεθεί ήδη σε ισχύ και προβλέπει αυστηροποίηση των παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων. Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, ο διευθυντής του σχολείου μπορεί να αποφασίσει έως και τριήμερη αποβολή, από μία ημέρα που ίσχυε έως σήμερα. Επίσης, ο Σύλλογος Διδασκόντων μπορεί να αποφασίσει έως πενθήμερη αποβολή από τρεις ημέρες που είχε έως τώρα τη δυνατότητα, ενώ στην ευχέρειά του είναι και η αλλαγή τμήματος ή σχολικού περιβάλλοντος καθώς και ο αποκλεισμός από δράσεις, πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, εκπαιδευτικές εκδρομές και μετακινήσεις.

Αλλαγές υπάρχουν πλέον και στο πλαίσιο των απουσιών. Επαρκής χαρακτηρίζεται η φοίτηση όταν οι απουσίες, κατά τη διάρκεια της διδακτικής χρονιάς, δεν ξεπερνούν τις 50 ή όταν δεν ξεπερνούν τις 114 από τις οποίες, οι άνω των 50 είναι δικαιολογημένες. Η καθυστερημένη προσέλευση στην αίθουσα θεωρείται απουσία.

Την ίδια ώρα, σε περιπτώσεις φθοράς/καταστροφής, μερικής ή ολικής, σχολικών κτιρίων, χώρων και υλικοτεχνικής υποδομής που αποδίδονται σε συγκεκριμένο μαθητή/μαθήτρια, η δαπάνη αποκατάστασης βαραίνει τον ίδιο (αν είναι ενήλικος) ή τους γονείς και κηδεμόνες του. Αφού πρώτα καθοριστεί το ποσό της δαπάνης αποκατάστασης οι γονείς / κηδεμόνες οφείλουν να καλύψουν το κόστος. Αν δεν συναινέσουν, η δαπάνη βεβαιώνεται και ακολουθεί η διαδικασία είσπραξής της.

Τα σχολεία μόλις άνοιξαν, όμως, πλησιάζει και η πρώτη ημέρα χωρίς μαθήματα. Στις 27 Σεπτεμβρίου 2024 δεν θα πραγματοποιηθούν μαθήματα λόγω της Πανελλήνιας Ημέρας Σχολικού Αθλητισμού. Στα σχολεία της χώρας θα πραγματοποιηθούν αθλητικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις.