Ορθώνοντας ανάστημα στην ψυχολογία του κακού

Καθημερινά, διασχίζω την οδό Κεραμεικού σε όλο της το μήκος (από την αρχή μέχρι σχεδόν την Ιερά Οδό) για να πάω τη γυναίκα μου στη δουλειά. Είναι ένα δρομολόγιο που μας βολεύει, αφενός διότι και η δική μου εργασία είναι κάπου κοντά στο κέντρο, αφετέρου επειδή έτσι κάνουμε οικονομία, γλυτώνοντας τα έξοδα μετακίνησης με δεύτερο αυτοκίνητο. Επίσης, έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε πρωινή, ήρεμη κουβεντούλα, που γενικώς μας ευχαριστεί, εκτός εάν ξεκινήσουμε τη συζήτηση γύρω από κάνα αμφιλεγόμενο θέμα και μας πιάσει προς στιγμήν το μανιάτικο να υποστηρίζουμε ένθερμα αντίθετες απόψεις…

Ο συγκεκριμένος δρόμος είναι μία καλή επιλογή για να γλυτώσεις την κίνηση της Πειραιώς. Όμως, για όποιον γνωρίζει, διακρίνεται για την υψηλή επικινδυνότητά του και τα γρήγορα αντανακλαστικά που πρέπει να επιδεικνύουν διαρκώς οι διερχόμενοι οδηγοί, δεδομένου ότι διασταυρώνεται, χωρίς την ύπαρξη φαναριών, με αρκετούς κάθετους κεντρικούς δρόμους, που συνήθως έχουν προτεραιότητα. Εξ ου και υπάρχουν διπλά σήματα «STOP» στα δεξιά και αριστερά κάθε διασταύρωσης, ακριβώς για να επισημαίνουν εμφατικά την υποχρέωση των κινούμενων επί της οδού Κεραμεικού οδηγών να διέρχονται με ιδιαίτερα αυξημένη προσοχή για την ασφάλειά τους.

Το οποίο, όμως, δεν είναι πάντα σίγουρο τον τελευταίο καιρό, αφού κάποιος(οι) είχε τη φαεινή ιδέα να καλύψει με σκούρα μπογιά ολόκληρη την επιφάνεια αρκετών εξ αυτών των σημάτων σε ορισμένα σημεία του δρόμου, έτσι ώστε να περνούν κυριολεκτικά απαρατήρητα. Και καλά εγώ που, εκ συνήθειας, γνωρίζω την ύπαρξή τους και, ούτως ή άλλως, έχω συνεχώς τον νου μου να σταματώ και να ελέγχω. Τι γίνεται με όσους τύχει να διασχίσουν τον συγκεκριμένο δρόμο για πρώτη φορά και θεωρήσουν, φερ’ ειπείν, ότι η υποτιθέμενη απουσία σήμανσης στις διασταυρώσεις τούς δίνει προτεραιότητα, όταν κινούνται από δεξιά; Ρητορικό το ερώτημα…

Πρόκειται για γενικευμένο φαινόμενο στην πόλη, το οποίο σε άλλες περιπτώσεις παρατηρείται σε σήματα που έχουν καλυμμένο μεγάλο μέρος ή και ολόκληρη την επιφάνειά τους από δεκάδες αυτοκόλλητα χαρτάκια. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: Αποκρύβεται το περιεχόμενο της εκάστοτε αναγγελλόμενης ειδοποίησης προς τους οδηγούς, προκειμένου να κάνουν κάθε φορά τους κατάλληλους χειρισμούς που εξασφαλίζουν την ασφαλή πορεία των οχημάτων τους, ιδίως όταν τα σήματα αυτά έχουν ρυθμιστικό και όχι απλώς πληροφοριακό ρόλο.

Το γεγονός δεν έχει καθόλου πλάκα όταν ανά πάσα στιγμή διακυβεύονται η περιουσία, η ασφάλεια και η σωματική ακεραιότητα ανυποψίαστων ανθρώπων (πεζών και επιβαινόντων). Η ίδια τους η ζωή, εάν τυχόν συμβεί κάποιο δυστύχημα ή σφοδρή σύγκρουση! Δεν θα σπεύσω να ρίξω την ευθύνη στους κατά τόπους Δήμους, με το σκεπτικό ότι δεν προβαίνουν σε αποκατάσταση των βανδαλισμένων σημάτων. Μπορεί να το έχουν κάνει δύο και τρεις ή περισσότερες φορές και απλώς τα ίδια ή ανάλογης πνευματικής κατάστασης άτομα να πίστεψαν ότι πρόκειται για «δημόσια δωρεά» εις αναγνώριση των… καλλιτεχνικών τους ταλέντων, προκειμένου να συνεχίσουν να τα εξασκούν με επιτυχία επί των σημάτων του ΚΟΚ. Μέχρι, φυσικά, να γίνει το κακό.

Το όποιο πολύ φοβάμαι ότι μπορεί να είναι και η βασική τους επιδίωξη. Και με λούζει κρύος ιδρώτας από την έλλειψη ενσυναίσθησης και την αδίστακτη συμπεριφορά ορισμένων ανθρώπων εκεί έξω. Για το μίσος, τη σκληρότητα, τη μοχθηρία, τη δολιότητα και τα σκοτεινά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Για τη φυσική τους ροπή στη χαιρεκακία και την προδιάθεση να βλάπτουν τους άλλους, αντλώντας αρρωστημένη ευχαρίστηση από αυτό.

Διότι δεν μιλούμε για μία πράξη, όπως π.χ. τα γκράφιτι στους τοίχους, που απλώς συμβολίζει υγιή αντίδραση στο κατεστημένο, χωρίς κατά τα λοιπά να προκαλεί έντονες αρνητικές και μη αναστρέψιμες συνέπειες στο κοινωνικό σύνολο, αλλά για μία σοβαρά αντικοινωνική, αποκλίνουσα και -τολμώ να πω- μισάνθρωπη συμπεριφορά, αφού ενδέχεται να έχει ανθρώπινο κόστος και τραγικά αποτελέσματα, που η εξήγησή της θα πρέπει να αναζητηθεί με τη δέουσα επιστημονική σοβαρότητα στα βαθύτερα στρώματα των ενδοψυχικών, βιολογικών και περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων αυτών των ατόμων από την παιδική τους ηλικία.

Στο μεταξύ, μέχρι να ευδοκιμήσει η επιστημονική έρευνα, μήπως είναι καλή ιδέα επιτέλους η τοποθέτηση καμερών σε δημόσιους χώρους, κατά το επιτυχημένο παράδειγμα άλλων χωρών, ως μέσο για την πρόληψη/αποτροπή/καταστολή εγκληματικών, εν γένει, πράξεων με μελανό κοινωνικό αποτύπωμα;