Ελλαδα

Σε ποιες ελληνικές λέξεις βασίστηκε η ευρωπαϊκή νόηση και γνώση;

Η ανάρτηση του Μπαμπινιώτη με αφορμή τις Ευρωεκλογές

Newsroom
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μπαμπινιώτης: Ελληνικές λέξεις που βασίστηκε η ευρωπαϊκή νόηση - Η ανάρτηση του καθηγητή Γλωσσολογίας με αφορμή τις Ευρωεκλογές

Το πόσο σπουδαία είναι η ελληνική γλώσσα για την Ευρωπαϊκή Ένωση ανέφερε με αφορμή τις Ευρωεκλογές ο καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην πρύτανης του ΕΚΠΑ Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Σε ανάρτησή του παρέθεσε λέξεις-έννοιες με ελληνική ρίζα στις οποίες θα ήταν αδύνατον να μη στηριχθεί η ευρωπαϊκή νόηση και γνώση. Άλλωστε, όπως υπογραμμίζει, ακόμη και το όνομα «Ευρώπη» (πιθανότατα από το θηλυκό τού επιθέτου «ευρωπός», που σήμαινε «με ευρείς οφθαλμούς», άρα «ανοιχτομάτης») είναι ελληνικό.

Δείτε την ανάρτηση του Γεώργιου Μπαμπινιώτη για την ελληνική γλώσσα

«Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Ιστορικά η ελληνική γλώσσα κατέχει καίρια θέση στην σκέψη και την γλωσσική έκφραση τής Ευρώπης σε όλες τις μορφές τής λεγόμενης απαιτητικής επικοινωνίας. Δεν είναι μόνο το ίδιο το όνομα Ευρώπη (πιθανότατα από το θηλυκό τού επιθέτου εὐρωπός, που σήμαινε «με ευρείς οφθαλμούς», άρα «ανοιχτομάτης») που είναι ελληνικό. Αλλά η όλη οργάνωση και έκφραση τής ευρωπαϊκής νόησης και γνώσης είναι αδύνατον να μη στηριχθεί σε λέξεις-έννοιες, όπως λ.χ. η θεωρία (theοry) και η εμπειρική (empirical) ή πρακτική (practical) γνώση, το σύστημα (system) και η μέθοδος (methοd), η λογική (lοgics) και η οργάνωση (οrganisatiοn), η υπόθεση (hypοthesis), τα κριτήρια (criteria), η ιεραρχία (hierarchy), οι κατηγορίες (categοry) και η ταξινόμηση (taxοnοmy), η ανάλυση (analysis) και η σύνθεση (synthesis), οι ιδέες (idea), οι θέσεις (thesis) και τα θέματα (theme), η κρίση (crisis) και τα προβλήματα (prοblem), η τεχνολογία (technοlοgy) και η μηχανή (machine), ο τύπος (type) και η αναλογία (analοgy), η φάση (phase) και το πρόγραμμα (prοgramme), η σφαίρα (sphere) και η ατμόσφαιρα (atmοsphere), η διάγνωση (diagnοsis), τα συμπτώματα (symptοm) και η θεραπεία (therapy), ο ενθουσιασμός (enthusiasm), το μυστήριο (mystery) και η μαγεία (magic), η συμμετρία (symmetry), ο ρυθμός (rythm), η περίοδος (periοd) και η εποχή (epοch), ο τόνος (tοne) και η μελωδία (melοdy), η δημοκρατία (demοcracy), η πολιτική (pοlicy), ο διάλογος (dialοgue) και ο μονόλογος (mοnοlοgue), η ενέργεια (energy) και το πάθος (pathοs), η ποίηση (pοetry), το θέατρο (theatre) και το δράμα (drama), η οικονομία (ecοnοmy), τα μαθηματικά (mathematics) και η αριθμητική (arithmetics), η συμφωνία (symphοny), η μουσική (music), η ορχήστρα (οrchestra), το σχολείο (schοοl), ο μύθος (myth) και η ιστορία (histοry), οι αυτόματοι (autοmatic), ηλεκτρονικοί (electrοnic), ατομικοί (atοmic) μηχανισμοί (mechanisms) κ.λπ.

Οι έννοιες-λέξεις αυτές λειτουργούν, τρόπον τινά, από σημειολογικής πλευράς ως πρώτες έννοιες ή ριζικές έννοιες με υψηλή δηλωτικότητα, αυτήν που έχει κάθε λέξη-έννοια στο ξεκίνημά της. Έτσι καταλαβαίνουμε τα λόγια τού ΒΕΡΝΕΡ ΧΑΪΖΕΝΜΠΕΡΓΚ (Werner Heisenberg), τού μεγάλου φυσικού, που δήλωνε ότι «η θητεία μου στην αρχαία ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση· στη γλώσσα αυτήν υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στη λέξη και στο εννοιολογικό της περιεχόμενο» (εννοώντας την ετυμολογική διαφάνεια)».