Δρ. Γιώργος Δ. Πατέρας: Ο πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας γράφει για την «πράσινη ναυτιλία» με αφορμή τα Ποσειδώνια 2024
Η «πράσινη ναυτιλία» θα έπρεπε να είναι οικουμενικός στόχος, εντεταγμένος στην ευρύτερη προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Η προσπάθεια αυτή απαιτεί σύγκλιση απόψεων, ορθολογισμό και ομοφωνία σε παγκόσμιο επίπεδο. Το κλίμα μας αφορά όλους.
Όσο ο αυξανόμενος πληθυσμός ενισχύει τις καταναλωτικές του πρακτικές τόσο επιδεινώνεται το πρόβλημα. Ρυπαντής δεν προκαλεί μόνο το αυτοκίνητο, το εργοστάσιο, η φάρμα, το πλοίο, αλλά αυτός που αγοράζει αγαθά και υπηρεσίες περισσότερα από όσα χρειάζεται, μετακινείται άσκοπα επιβαρύνοντας το περιβάλλον, τρέφεται αλόγιστα χωρίς να συνειδητοποιεί το κλιματικό του αποτύπωμα. Κι είναι ο ίδιος ο οποίος μετά θα διαδηλώσει και θα ρίξει την ευθύνη στο εργοστάσιο, το πλοίο κ.λπ. Η έλλειψη ατομικής περιβαλλοντικής συνείδησης είναι η γενεσιουργός αιτία της κρίσης.
Η απουσία κοινής καθολικής πορείας δυναμιτίζει την επίτευξη του στόχου. Περιφερειακά μέτρα όπως το EUETS (λες και η ατμόσφαιρα της Ε.Ε. δεν αποτελεί μέρος της όλης ατμόσφαιρας του πλανήτη), ο Δείκτης Έντασης Άνθρακα (CII) του ΙΜΟ, η προώθηση επικίνδυνων ή/και ιδιαίτερα ρυπογόνων καυσίμων, τα εμπορικά συμφέροντα κατασκευαστών και παραγωγών καυσίμων, των δικτύων διάθεσής τους, ακόμη και γεωστρατηγικοί παράγοντες προωθούν ό,τι τους συμφέρει με ιδιοτελή κριτήρια που, σε συνδυασμό με την υπερκατανάλωση, εμποδίζουν τη μετάβαση στην απανθρακοποίηση.
Η ναυτιλία είναι έρμαιο των λανθασμένων πολιτικών, των αμφίβολων τεχνολογικών καινοτομιών και όσων προανέφερα. Δεν μπορεί απο μόνη της να λύσει το πρόβλημα, όπως και κάθε άτομο εξαρτάται απ’ ό,τι υπάρχει και δύναται να αποκτήσει ή να χρησιμοποιήσει. Παρ’ όλα αυτά, όλο και περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες επιχειρούν με νέα καύσιμα και τεχνολογίες, ελπίζοντας ότι στην πορεία θα δικαιωθούν με τις επιλογές τους.
Όταν άρχισε να εντείνεται η ανησυχία για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας που προκαλεί 2,7% των παγκόσμιων αέριων ρύπων διακινώντας το 90% του παγκόσμιου εμπορίου, στο Ναυτικό Επιμελητήριο προβληματισθήκαμε σχετικά με το μέλλον της ελληνικής ακτοπλοίας – τον ομφάλιο λώρο μεταξύ της ηπειρωτικής και της νησιωτικής μας χώρας. Σε συνεργασία με εξειδικευμένα ιδρύματα αναλύσαμε τον κλάδο, τις προοπτικές του, τον εθνικό του ρόλο, τις τεχνολογίες, τα χαρακτηριστικά των πλοίων, τη διαδικασία ανανέωσης, τις χρηματοδοτικές πηγές, αλλά ενεργοποιήσαμε και τους αρμόδιους φορείς της Ε.Ε. και συνεργασθήκαμε με τα αρμόδια Υπουργεία για τον σχεδιασμό του πλαισίου υλοποίησης. Ελπίζουμε ότι η προεργασία αυτή θα συμπέσει με την ολοκλήρωση των νέων τεχνολογιών και την εφικτότητα της εφαρμογής τους στην πράξη.
Η αναβίωση του ναυπηγικού τομέα στη χώρα μας ελπίζουμε ότι θα επιτρέψει τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα ανανέωσης των πλοίων της ακτοπλοίας πορθμείων, μικρών και μεγάλων συμβατικών πλοίων. Πιστεύουμε παράλληλα ότι θα ωφεληθεί και ο κλάδος κατασκευής ναυτιλιακού μηχανολογικού εξοπλισμού και υλικών. Το Hellenic Maritime Cluster έχει διαγράψει αξιόλογη πορεία τα τελευταία χρόνια και στις νέες τεχνολογίες. Λογισμικό, φωτισμός, διαχωριστήρες έρματος, αντλίες κ.λπ. και πιστέυουμε δικές μας επιχειρήσεις θα παράγουν συστήματα απανθρακοποίησης (CCS - carboncapturestorage).
Η τεχνολογία αυτή φαίνεται να αποσπά σημαντικό ενδιαφέρον διότι δεν προϋποθέτει νέους κινητήρες ούτε αλλαγή καυσίμου, δικτύων κ.λπ., οπότε το κόστος προσαρμογής θα είναι σημαντικά χαμηλότερο. Ενθαρρυντική είναι και η μελλοντική χρήση των ασφαλών αντιδραστήρων Thoron 4ης γενεάς με moltensalt.
Η ναυτιλιακή κοινότητα νοιάζεται για το περιβάλλον και στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της προσπαθεί να συμβάλλει στην πράσινη μετάβαση. Ειδικότερα, η ελληνική ναυτιλία πρωτοπορεί με τις παραγγελίες πλοίων διπλού καυσίμου και την εφαρμογή νέων τεχνολογιών. Εξάλλου η μείωση των ρύπων συνιστά ποιοτικό παράγοντα στην πιστοποίηση ESG (Environment Sustainability - Governance ).
25°
