Πλέον είναι απαραίτητο, πρέπει να κατανοηθούν τα αίτια. Απαιτείται να σταματήσουμε να εκπαιδεύουμε τα αγόρια όπως εκπαιδεύτηκαν οι πατεράδες τους. Να τους βοηθήσουμε να κατέβουν από το βάθρο τους
Γυναικοκτονία: Το τελευταίο περιστατικό στο Μενίδι, η εκπαίδευση των αγοριών και η ανάγκη καθιέρωσης του όρου στο ποινικό δίκαιο
«Τον ενοχλούσε που η πρώην σύντροφος του είχε προχωρήσει τη ζωή της. Δεν μπορούσε να το δεχθεί, αφού επί σειρά ετών ο ίδιος έκανε κουμάντο στη ζωή της ίδιας και των παιδιών τους και ήταν κάτι που δεν μπορούσε να το δεχθεί», ανέφερε αξιωματικός που συμμετείχε στην υπόθεση της γυναικοκτονίας στο Μενίδι, όπως αναφέρει στο σχετικό άρθρο του ο Γιώργος Σόμπολος.
Γιατί το αναφέρω; Επειδή υπάρχουν επιχειρήματα ένθεν κακείθεν, για το κατά πόσο είναι σκόπιμο, αν υπάρχει δηλαδή κάποια αξία στο να κατηγοριοποιηθεί ξεχωριστά ως «γυναικοκτονία» το έγκλημα της δολοφονίας μιας γυναίκας από τον άντρα νυν ή πρώην σύντροφό της.
Στο σημείο αυτό να αναφέρω ότι αρχικά ήμουν αντίθετη στην καθιέρωση ενός τέτοιου ορισμού για τα θύματα γυναίκες που έπεφταν νεκρές από το χέρι του συντρόφου τους. Ο λόγος ήταν διπλός. Πρώτον θεώρησα ότι νομικά το έγκλημα καλύπτεται από τις ήδη υπάρχουσες διατάξεις του ποινικού κώδικα περί ανθρωποκτονίας. Δεύτερον θεώρησα εξόχως ταπεινωτικό το να κατηγοριοποιούνται οι γυναίκες σε μια δεξαμενή υποψήφιων θυμάτων. Δεν το δεχόμουν.
Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι τα πιο δυνατά ανθρώπινα πλάσματα, όχι κατ’ ανάγκη δυνατά μυϊκά -εκεί υπερτερούν οι άντρες-, αλλά ανθεκτικά, προσαρμοστικά, ευέλικτα, πολυπράγμονα θα έπρεπε να υποστούν την ταμπέλα του θύματος.
Σκεφτόμουν και τις δολοφονημένες. Κάθε φορά αναζητώ πληροφορίες για το θύμα. Όλες τους γυναίκες με περηφάνεια, γυναίκες που είχαν πάρει τη ζωή τους στα χέρια τους. Εργαζόμενες γυναίκες, κάποιες από αυτές μεγάλωναν και παιδιά ανάμεσα στην κούραση και το μεροκάματο. Έπρεπε να συντηρήσουν σπίτι, να ανταπεξέλθουν στα έξοδα, και πάλι γυναίκες ήταν αυτές που τις συνέτρεχαν. Μανάδες, αδερφές, φιλενάδες. Μια δεξαμενή απ’ όπου κάθε φορά ανασύρονταν όχι μόνο κουράγια, αλλά πρακτικά πράγματα, ευκολίες από αυτές που μόνο γυναίκες ξέρουν να προσφέρουν και δεν περνάνε καν από το μυαλό των αντρών. Να σου κρατήσω το παιδί, να σου φτιάξω ένα φαγάκι, να σου ψήσω έναν καφέ, να σου δανείσω ένα φουστάνι να γίνεις όμορφη, να νιώσεις πιο καλά.
Οι πατεράδες είναι κι αυτοί εκεί όταν κακοπερνούν τα παιδιά τους, μερικές φορές συναισθηματικά πιο πολύ από τις μανάδες, μα ο πόνος τους για το παιδί τους που κακοπερνάει είναι ένας πόνος συμπαγής, είναι ένας πόνος που τον λυπάσαι πιο πολύ κι από τον πόνο του παιδιού. Ένας πόνος που δεν ξέρει πώς να ψηλαφήσει τον ξένο πόνο και ας είναι του παιδιού του.
Είναι αντρικό κουσούρι αυτό. Η αναδίπλωση στον εαυτό. Στο καλό και το κακό. Να μην ξέρουν να το επικοινωνήσουν. Οι χειρότεροι από αυτούς κάθε προκοπή στο σπίτι τους την κάνουν καυχησιά. Έπιπλα και κόρες και γυναίκες να τους ακολουθούν όπως τον κόκορα, το φλογισμένο λειρί να εξέχει και να μην ξέρεις πότε είναι η χαρά του ιδιοκτήτη, πότε ο θυμός του αφέντη που πλέον τα βρίσκει ζόρικα.
Οι πιο καλοί είναι αυτοί οι εύθραυστοι πατεράδες που έχουμε κατά νου, πιο μοναχικοί από τις μανάδες μας, πιο λιγόλογοι, πιο εσωτερικοί, αμήχανοι με τις γυναικείες μας ανάγκες, ένα βήμα πίσω, διστακτικοί μπροστά στο φύλο μας.
Όταν περάσουν τα ζόρια, τα θηλυκά θα μοιραστούν στις φιλενάδες, χαμηλόφωνες ή τρανταχτές ανάλογα με την περίσταση, κουρνιασμένες ή φανταχτερές, θα αλλάξουν λόγια, γέλια και δάκρυα, κοροϊδίες, και παρηγοριές, θα ανοίξουν και θα κλείσουν όπως τα έντομα μεσ’ τα φτερά τους, θα τινάξουν από πάνω τους τη σκόνη και τον χρόνο, θα γιατροπορευτούν.
Του άντρα όμως ο πόνος θα μείνει. Όπως θα μείνει και η ατίμωση. Και ο θυμός. Και το ρεζιλίκι.
Δεν είναι θέμα γονιδιακό. Είναι θέμα εκπαίδευσης. Έχει να κάνει με το άνοιγμα στον κόσμο. Όπου η εξουσία είναι μεγάλη, το άνοιγμα στον κόσμο είναι μικρό. Αν από κάτι κινδυνεύει η εξουσία, αυτό είναι η οικειότητα. Επειδή η οικειότητα δίνει την παραπάνω πληροφορία, αυτήν που φοβάται αυτός που ασκεί εξουσία. Ο εξουσιαστής πρέπει να διατηρήσει το κύρος του. Γι’ αυτό οι άντρες δεν κλαίνε. Οι άντρες τα βγάζουν πέρα μόνοι τους. Δεν ανταλλάσσουν σώψυχα στα καφενεία. Δεν εκτονώνουν συναίσθημα. Κρατάνε και κρατάνε και κρατάνε. Στην πραγματικότητα το κλειστό στόμα περιφρουρεί την εξουσία, τη σκυτάλη της οποίας πήραν από τον πατέρα αλλά και τη μητέρα τους μεγαλώνοντας στην μέχρι τώρα πατριαρχική κοινωνία, όπου χώριζε τα ενήλικα μέλη της οικογένειας (πατέρα και μητέρα) σε εξουσιαστή και εξουσιαζόμενο.
Ο εξουσιαστής με το κλειστό στόμα, αυτός που παρότι κάνει ότι διδάχθηκε, παρότι φέρεται σαν άντρας, βλέπει την εξουσία του να καταρρέει, μέσα από τον φόνο στην πραγματικότητα εκδικείται τον μοναδικό άνθρωπο που όσο υπήρχε στη ζωή του, τον καθιστούσε φορέα αυτής της εξουσίας. Χωρίς την γυναίκα του αυτός ο άντρας δεν είναι τίποτα. Δεν έχει πια εξουσία έναντι κανενός. Είναι ένας χαμένος.
Και πάλι όμως δεν είναι τόσο χαμένος όσο φαίνεται. Κατάφερε, σκοτώνοντας, να δημιουργήσει μια ομάδα θυμάτων, μια ομάδα περήφανων γυναικών που τις έσπρωξε όλες μαζί στον όρο γυναικοκτονία, σαν σε ομαδικό τάφο. Σε μια γενικότητα που ποτέ δεν θα την είχαν δεχτεί, αυτές οι μοναδικές. Γι’ αυτό αρνιόμουν τον όρο γυναικοκτονία. Επειδή οι γυναίκες αυτές ήταν πολεμίστριες.
Ωστόσο πλέον είναι απαραίτητο. Πρέπει να κατανοηθούν τα αίτια. Να αλλάξει η εκπαίδευση των αγοριών. Απαιτείται επειγόντως να σταματήσουμε να εκπαιδεύουμε τα αγόρια όπως εκπαιδεύτηκαν οι πατεράδες τους. Να τους βοηθήσουμε να κατέβουν από το βάθρο τους. Να τους βοηθήσουμε μ’ αυτή την κατανόηση που χρωστάμε σε όλους τους πλανημένους. Και για να γίνει αυτό, οι γυναίκες θα μπουν στον ομαδικό τάφο του όρου «γυναικοκτονία», πάνω από τον οποίο θα ξεκινήσει η αναμόρφωση των αντρών, αυτών που επιτέλους θα ξεφορτωθούν τις αλυσίδες τους και δεν θα έχουν σαν ρόλο ύπαρξης το κουμάντο.
23°
