Από πού μας ήρθε η αφρικανική σκόνη και γιατί οι ειδικοί συνιστούν προσοχή

Αποπνικτική θα είναι και σήμερα, Πέμπτη (28/3), η ατμόσφαιρα τόσο στην Αττική, όσο και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, λόγω των μεγάλων συγκεντρώσεων αφρικανικής σκόνης που σε συνδυασμό με τις υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, δημιούργησε ήδη από χθες, Τετάρτη, ένα επικίνδυνο μείγμα για τη δημόσια υγεία και ειδικά για τα άτομα που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα. Οι μετεωρολόγοι αναφέρουν ότι η σκόνη θα υποχωρήσει σταδιακά μετά το μεσημέρι της Πέμπτης.

Αφρικανική σκόνη: Γιατί οι ειδικοί συνιστούν προσοχή

Η Ένωση Πνευμονολόγων Ελλάδας (ΕΠΕ) εξέδωσε συστάσεις με αφορμή τις υψηλές συγκεντρώσεις αφρικανικής σκόνης στην ατμόσφαιρα –το φαινόμενο αναμενόταν να πλήξει τη χώρα έως και το Σαββατοκύριακο– στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Η ΕΠΕ κάλεσε τους πολίτες, και ειδικά τα άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες και ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού, να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά, καθώς «η αφρικανική σκόνη περιέχει μεταφερόμενα σωματίδια τα οποία δύναται να ενσωματωθούν με γύρη, βακτήρια και μύκητες δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα τοξικό και επικίνδυνο μείγμα για τον ανθρώπινο οργανισμό και κυρίως για το αναπνευστικό σύστημα».

Τα συμπτώματα που πρέπει να προσέχουν οι πολίτες

Στην ίδια ανακοίνωση της ΕΠΕ αναφέρεται: «Τις ώρες με τις υψηλότερες συγκεντρώσεις σκόνης, τόσο οι άσκοπες μετακινήσεις όσο και η εξωτερική άθληση θα πρέπει να αποφεύγεται, ενώ συνιστάται η παραμονή σε καλά αεριζόμενους εσωτερικούς χώρους. Σε εμφάνιση κλινικών συμπτωμάτων, όπως για παράδειγμα, δυσκολία στην αναπνοή, έντονου και ερεθιστικού βήχα με πιθανή απόχρεμψη, θωρακικού πόνου, επίμονου φτερνίσματος, δακρύρροιας και βράγχος φωνής τα άτομα θα πρέπει να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια και συμβουλή.

»Ισχυρή σύσταση για τους ασθενείς που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό άσθμα, εφόσον εμφανίσουν συμπτώματα συμβατά με παρόξυνση ή επιδείνωση της σταθερής πορείας της νόσου, να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τον θεράποντα ιατρό τους, προς πιθανή τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγή τους και λήψη συμπληρωματικής ιατρικής φροντίδας».

Αφρικανική σκόνη: Από πού μας ήρθε

Με ανάρτησή του στα social media, ο Θεόδωρος Κολυδάς αναφέρεται στην αφρικανική σκόνη και εξηγεί από πού προέρχεται. Ο διευθυντής της ΕΜΥ, επισημαίνει, μεταξύ άλλων, πως τα εν λόγω επεισόδια διαρκούν από 2 έως 4 ημέρες.

Η ανάρτηση του Θοδωρή Κολυδά για τη συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης:

«ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΚΟΝΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ
Η μεταφορά σκόνης προς την κεντρική Μεσόγειο χαρακτηρίζεται από επεισόδια τα οποία διαρκούν από 2 έως 4 ημέρες. Η Κεντρική Αλγερία είναι η πιο συχνή περιοχή-πηγή αιωρούμενων σωματιδίων , καθώς επίσης άλλες πιθανές πήγες είναι τα βουνά Hoggar Massif και Tibesti στο βόρειο Chad.
Η μεγαλύτερη πηγή σκόνης στον κόσμο βρίσκεται στην κοιλότητα Bodιlι στο Τσαντ, στην περιοχή μεταξύ της διαρκώς συρρικνούμενης λίμνης του Τσαντ (σήμερα στο ένα εικοστό του μεγέθους που είχε το 1960) και της Σαχάρας. Από τη κοιλότητα απελευθερώνονται 1,270 εκατομμύρια τόνοι σκόνης το χρόνο, δέκα φορές περισσότερης από όταν άρχισαν οι μετρήσεις το 1947.
Συνολικά από όλη την Σαχάρα και στο Σαχέλ στα νότια όριά της, οι όγκοι σκόνης έχουν αυξηθεί 4 με 6 φορές από τη δεκαετία του '60. Οι χώρες που έχουν επηρεαστεί περισσότερο είναι ο Νίγηρας, το Τσαντ, η βόρεια Νιγηρία, η Μπουρκίνα Φάσο και η Μαυριτανία.
Την περίοδο της άνοιξης (Μάρτιο - Απρίλιο) , οι κυκλώνες Sharav που κινούνται προς τα ανατολικά, κατά μήκος της βόρειας αφρικάνικης ακτογραμμής, μεταφέρουν σκόνη στην ανατολική Μεσόγειο. Μια τυπική αμμοθύελλα που έχει εύρος 200 χιλιομέτρων μεταφέρει 20 με 30 εκατομμύρια τόνους σκόνης, μερικές φορές έως και 100 εκατομμύρια. Η σκόνη που κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα παγκοσμίως φτάνει τα 2 με 3 δισεκατομμύρια τόνους το χρόνο. »

Αφρικανική σκόνη: Πώς θα εξελιχθεί το φαινόμενο

Στους χάρτες που έχει δημοσιοποιήσει το meteo φαίνεται η εξέλιξη του φαινομένου. Η αφρικανική σκόνη θα παραμείνει πάνω από τη χώρα μας την Πέμπτη, ωστόσο θα αρχίσει να αραιώνει από το μεσημέρι και μετά.

Ειδικότερα, νωρίς το πρωί η εικόνα είναι:

Στις 11:00 το φαινόμενο παρουσιάζει βελτίωση:

Στις 14:00 φαίνεται πως η αφρικανική σκόνη σταδιακά αποσύρεται: 

Αφρικανική σκόνη με θερμοκρασίες ρεκόρ και λασποβροχές 

Το φαινόμενο που παρατηρείται από χθες είναι ένα μείγμα αφρικανικής σκόνης και ζέστης, ενώ την Πέμπτη αναμένονται και λασποβροχές. Ο υδράργυρος, που κατέγραψε ξαφνική άνοδο, θα παραμείνει ψηλά και πρόκειται για τις υψηλότερες θερμοκρασίες για τον μήνα Μάρτιο από το 2009. Στο Γκάζι χθες, Τετάρτη, καταγράφηκε θερμοκρασία 25,3 βαθμών Κελσίου, ενώ στην Κρήτη ξεπέρασε ακόμη και τους 32 βαθμούς.

Η μέγιστη θερμοκρασία την Τετάρτη 27/03/2024 έφτασε στους 32.6 βαθμούς Κελσίου σε περιοχές της Βόρειας Κρήτης σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Η τιμή αυτή καταγράφηκε στον μετεωρολογικό σταθμό στον Αλικιανό Χανίων και είναι η υψηλότερη από το 2010, χρονιά στην οπoία ήδη λειτουργούσαν αρκετοί σταθμοί του meteo.gr στην Κρήτη. Οι αμέσως προηγούμενες μέγιστες τιμές στο νησί ήταν 30.1 βαθμοί σε Φαλάσαρνα και Βρύσες Χανίων στις 31/03/2010.

Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών που κατέγραψαν τις υψηλότερες θερμοκρασίες την Τετάρτη 27/03.

Πώς θα εξελιχθεί ο καιρός την Πέμπτη 28 Μαρτίου

Υψηλές συγκεντρώσεις σαχαριανής σκόνης αναμένονται και αύριο, Πέμπτη 28 Μαρτίου στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.Σύμφωνα με το meteo, ο καιρός θα εκδηλωθεί με τοπικές βροχές αρχικά στα δυτικά και βόρεια με γρήγορη βελτίωση. Πιθανότητα για τοπικές βροχές στα νότια. Πτώση της θερμοκρασίας στα δυτικά και νότια. Μεταφορά Σαχαριανής σκόνης στα ανατολικά και νότια. Άνεμοι έως 6-7 μποφόρ.

Πιο αναλυτικά, την Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024 αναμένονται αρχικά τοπικές βροχές στα δυτικά και βόρεια με γρήγορη βελτίωση. Πιθανότητα για τοπικές βροχές υπάρχει στα νότια νησιωτικά τμήματα. Σημαντική μεταφορά σκόνης αναμένεται κυρίως στα ανατολικά και νότια.

Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στη Δυτική Μακεδονία από 1 έως 19 βαθμούς Κελσίου, στην υπόλοιπη Βόρεια Ελλάδα από 6 έως 24 βαθμούς Κελσίου, στην Ήπειρο από 2 έως 20 βαθμούς Κελσίου, στη Θεσσαλία από 5 έως 24 βαθμούς Κελσίου, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 6 έως 25 βαθμούς Κελσίου, στα Επτάνησα από 9 έως 19 βαθμούς Κελσίου και στα νησιωτικά τμήματα του Αιγαίου από 14 έως 20 βαθμούς Κελσίου, ενώ στην Κρήτη οι μέγιστες θα φτάσουν τοπικά τους 24 βαθμούς Κελσίου.

Οι άνεμοι στο Ιόνιο θα πνέουν από βορειοδυτικές γενικά διευθύνσεις με εντάσεις έως 5-6 μποφόρ. Στο Αιγαίο οι άνεμοι θα πνέουν αρχικά από νοτιοανατολικές γενικά διευθύνσεις με εντάσεις έως 6-7 μποφόρ, ενώ σταδιακά θα στραφούν σε δυτικούς-νοτιοδυτικούς με εντάσεις έως 4-5 μποφόρ, εκτός από το Νοτιοανατολικό Αιγαίο όπου αναμένονται νότιοι-νοτιοανατολικοί άνεμοι με εντάσεις έως 3 μποφόρ.

Στην Αττική περιμένουμε αρχικά νεφώσεις με πιθανότητα για τοπικές βροχές κυρίως στα ανατολικά του νομού και γρήγορη βελτίωση. Οι άνεμοι θα πνέουν από διάφορες διευθύνσεις με εντάσεις έως 3 και τοπικά στα ανατολικά έως 4 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 16 έως 25-26 βαθμούς Κελσίου.

Στη Θεσσαλονίκη περιμένουμε αρχικά νεφώσεις με γρήγορη βελτίωση. Οι άνεμοι θα πνέουν από δυτικές γενικά διευθύνσεις με εντάσεις έως 2-3 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 13 έως 22 βαθμούς Κελσίου.

Η πρόγνωση της EMY για την Πέμπτη 28 Μαρτίου

Σε όλη τη χώρα προβλέπονται λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες, με τοπικές βροχές κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά, τα βόρεια και το ανατολικό Αιγαίο. Μεμονωμένες καταιγίδες θα εκδηλωθούν τις πρώτες πρωινές ώρες στα βορειοδυτικά. Τα φαινόμενα γρήγορα στα δυτικά και βαθμιαία στα υπόλοιπα θα εξασθενήσουν και από τις απογευματινές ώρες θα περιοριστούν στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, ενώ στην υπόλοιπη χώρα ο καιρός θα βελτιωθεί.
Η ορατότητα τις πρωινές ώρες θα είναι τοπικά περιορισμένη στα δυτικά και τα βόρεια ηπειρωτικά.
Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης.
Οι άνεμοι στα ανατολικά θα πνέουν νότιοι νοτιοανατολικοί 5 με 7 και τοπικά στο Αιγαίο έως 8 μποφόρ, με βαθμιαία εξασθένηση από το μεσημέρι. Στην υπόλοιπη χώρα δυτικών διευθύνσεων 4 με 5 και στα νότια 6 τοπικά 7 μποφόρ.
Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση στα δυτικά, όπου θα φτάσει τους 19 με 21 βαθμούς και στην υπόλοιπη χώρα τους 22 με 24 και τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά τους 25 βαθμούς Κελσίου.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΡΑΚΗ
Καιρός: Νεφώσεις με τοπικές βροχές ή όμβρους. Τις πρώτες πρωινές ώρες είναι πιθανό στη Μακεδονία να εκδηλωθούν και μεμονωμένες καταιγίδες. Σταδιακή βελτίωση το μεσημέρι από τα δυτικά.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 και στα ανατολικά νοτίων διευθύνσεων 4 με 6 και πρόσκαιρα στο Θρακικό τοπικά 7 μποφόρ, με εξασθένηση από το μεσημέρι.
Θερμοκρασία: Από 09 έως 22 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Καιρός: Νεφώσεις με τοπικές βροχές ή όμβρους. Τις πρώτες πρωινές ώρες είναι πιθανό στα βόρεια να εκδηλωθούν και μεμονωμένες καταιγίδες. Γρήγορα ο καιρός θα βελτιωθεί.
Ανεμοι: Δυτικοί βορειοδυτικοί 4 με 6 και βαθμιαία στα νότια θαλάσσια - παράκτια τοπικά 7 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 11 έως 22 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου 2 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΕΥΒΟΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις πρόσκαιρα αυξημένες, με τοπικές βροχές ή όμβρους τις πρώτες πρωινές ώρες. Από το μεσημέρι γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Δυτικών διευθύνσεων 4 με 6 και βαθμιαία στα θαλάσσια - παράκτια τοπικά 7 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΚΡΗΤΗ
Καιρός: Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές τις πρωινές ώρες και πιθανώς το απόγευμα στην ανατολική Κρήτη. Σταδιακή βελτίωση από το απόγευμα.
Ανεμοι: Νότιοι νοτιοανατολικοί 4 με 6 και τοπικά 7 μποφόρ, στρεφόμενοι βαθμιαία από τα δυτικά σε δυτικών διευθύνσεων με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 14 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ - ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
Καιρός: Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές, που από το απόγευμα θα περιοριστούν στα νότια όπου είναι πιθανό να εκδηλωθούν και μεμονωμένες καταιγίδες, ενώ στα βόρεια ο καιρός θα βελτιωθεί.
Ανεμοι: Νότιοι νοτιοανατολικοί 5 με 7 και 8 μποφόρ, με εξασθένηση από το απόγευμα.
Θερμοκρασία: Από 15 έως 22 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις πρόσκαιρα αυξημένες, με πιθανότητα τοπικών βροχών. Από το μεσημέρι γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Δυτικών διευθύνσεων 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 25 βαθμούς Κελσίου.

ΑΤΤΙΚΗ
Καιρός: Λίγες νεφώσεις πρόσκαιρα αυξημένες, με τοπικές βροχές ή όμβρους τις πρώτες πρωινές ώρες. Από το μεσημέρι γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Νότιοι νοτιοανατολικοί 3 με 5, στρεφόμενοι βαθμιαία σε δυτικούς βορειοδυτικούς 4 με 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 13 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Καιρός: Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές ή όμβρους κυρίως στα γύρω ορεινά έως το μεσημέρι. Σταδιακή βελτίωση.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 22 βαθμούς Κελσίου.