Πέθανε η κορυφαία Ελληνίδα ποιήτρια Μαρία Λαϊνά

Πέθανε σήμερα, Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου, στις 16.30, στον τέταρτο όροφο του νοσοκομείου Μητέρα, μετά από νοσηλεία λίγων εβδομάδων, η κορυφαία εν ζωή Ελληνίδα ποιήτρια, η Μαρία Λαϊνά, γεννημένη στην Πάτρα το 1947. Η Μαρία είχε τιμηθεί λίγους μήνες πριν, το καλοκαίρι του 2023, με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων.

Εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, σε σχέση πάντα με την τέχνη (μετάφραση δοκιμίων και λογοτεχνίας, επιμέλεια εικαστικών, φιλοσοφικών και λογοτεχνικών βιβλίων, εκπομπές και σενάρια στην κρατική ραδιοφωνία-τηλεόραση, διδασκαλία ελληνικής γλώσσας και ποίησης σε αγγλόφωνα κολέγια, διδασκαλία μετάφρασης, δημοσιογραφία σε λογοτεχνικά ένθετα εφημερίδων).

Το έργο της περιλαμβάνει εννιά ποιητικές συλλογές, έντεκα θεατρικά, πέντε πεζογραφήματα, τέσσερις κριτικές και μελετήματα, σύνταξη ανθολογίας ξένης ποίησης του 20ού αιώνα (επιλογή από ελληνικές μεταφράσεις). Έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, αυτοτελή και σε ανθολογίες. Εκπροσώπησε πολλές φορές επίσημα την Ελλάδα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη.

Το 1993 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο ποίησης για την ποιητική της συλλογή Ρόδινος φόβος. Η μετάφραση στα γερμανικά της ίδιας συλλογής απέσπασε το βραβείο της Πόλης του Μονάχου. Το 1996 επίσης τιμήθηκε με το βραβείο Καβάφη και το 1998 με το βραβείο Μαρία Κάλλας του Γ΄ προγράμματος της ελληνικής Ραδιοφωνίας.

Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη για το σύνολο του έργου της. Το 2023 έλαβε το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων. Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Όπως είχε πει η Μαρία Λαϊνά σε συνέντευξή της στην ATHENS VOICE, που παραχώρησε τον Μάρτιο του 2015, «η ποίηση είναι ένας ζων οργανισμός, εξίσου δυνατός μ’ εσένα, που δεν σηκώνει κοροϊδίες και συγκατάβαση – ένας ισοβαρής αντίπαλος».

Στον απόηχο των βραβεύσεών της και με αφορμή τη συγκεντρωτική έκδοση Σε τόπο ξερό (Ποιήματα 1970-2012) μίλησε για την πρακτική πλευρά της γραφής λέγοντας ότι «υπάρχουν ποιητές με πειθαρχία, δεν συγκαταλέγομαι σε αυτούς, γράψιμο, μετά ανάπαυση, περίπατος, και ξανά γράψιμο, βλ. Τόμας Μαν π.χ. Είμαι απείθαρχη, μόνο όταν μου έρθει θα κάτσω να γράψω».

Μαρία Λαϊνά: Πέθανε η κορυφαία Ελληνίδα ποιήτρια - To έργο της

Εργογραφία

Ποίηση

• Ενηλικίωση, Αθήνα 1968
• Επέκεινα, Κέδρος 1970
• Αλλαγή τοπίου, Κέδρος 1972
• Σημεία στίξεως, Κέδρος 1979, Στιγμή 1991
• Δικό της, Κείμενα 1985
• Ρόδινος φόβος, Στιγμή 1992, Βλεκ. 1994
• Εδώ, Καστανιώτης 2003
• Ο Κήπος - Όχι εγώ, Καστανιώτης 2005
• Μικτή τεχνική, Πατάκης 2012
• Ό,τι έγινε, Πατάκη, 2020

Πεζογραφία

• Η Εφτάψυχη, διήγημα, Τομ. Μικρή Ζωολογία, Πατάκης 1998
• Φιλαργυρία, διήγημα, Τομ. Οκτώ θανάσιμα αμαρτήματα, Πατάκης, 2000
• Έως θανάτου, διήγημα, Πατάκης 2001,
• Πολύδωρη, εφημ. Τα Νέα 2005
• Το Νόημα (Κωμωδία-Πράξη πρώτη), Καστανιώτης 2007
• Τι ωραία που είναι η ζωή (διήγημα), Πατάκη, 2020

Δ΄
ΘΡΙΑΜΒΙΚΟ

love is not love
which alters when it alteration finds
on bends with the remover to remove
Σαίξπηρ, Σονέτο 116

Αν κάποτε πεθάνω,
μην ακούσεις ποτέ πως τάχα «κείμαι ενθάδε»:
εσύ θα με βρεις στην αναπνοή του αγέρα
στο φευγαλέο, παιδικό χαμόγελο.

Αν κάποτε πεθάνω,
μη διαβάσεις ποτέ τ’ όνομά μου σε πέτρα:
εσύ θα ξέρεις να μ’ ακούσεις στον αχό της άνοιξης
και στην επιμονή του ήχου της βροχής.

Αν κάποτε πεθάνω,
μην πιστέψεις ποτέ πως η αγάπη μου τελείωσε:
σκέψου πως θα σε περιμένει
σ’ άλλες αισθήσεις περιγράφοντας την ομορφιά σου.

Θα σε πάρω
όταν νομίσεις πως κανείς δεν σε παραμονεύει πια
εγώ
με το πάθος της ασυμφιλίωτης αγάπης μου
θα σε κυκλώσω ξαφνικά
και θα σε πάρω
άφωνο και σαστισμένο
όταν πιστέψεις πως αλλού ξεχάστηκα
εγώ
με την επιμονή της μνήμης μου
θα δέσω τα χέρια σου με τις ίδιες τους χειρονομίες
και θα σε πάρω
να μαρτυρήσεις πόσο πολύ σ’ αγάπησα.

Τότε απ’ τους ανθρώπους θα αθωωθεί η σιωπή μο=υ

Από τη συλλογή «Επέκεινα [Σύνθεση σε τέσσερα μέρη]» (1970), ΣΕ ΤΟΠΟ ΞΕΡΟ, Ποιήματα 1970-2012, Εκδ. Πατάκη, 2015