Τα μέτρα στήριξης των περιοχών που επλήγησαν από τις πλημμύρες

Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με όλα τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, ενεργοποιεί το πλαίσιο της κρατικής αρωγής για τη στήριξη περιοχών που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες στη Θεσσαλία και στη Στερεά Ελλάδα.

Παράλληλα, από την πρώτη στιγμή τα στελέχη των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας βρίσκονται στο πεδίο των πληγεισών περιοχών για αυτοψίες και καταγραφές, ενώ έχουν ενημερωθεί οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης για τις απαιτούμενες ενέργειες και διαδικασίες.

Τα μέτρα κρατικής αρωγής που δρομολογούνται, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, καθώς και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων, για τις πληγείσες περιοχές είναι τα ακόλουθα:

1. Ενίσχυση μέσω του arogi.gov.gr για πρώτες ανάγκες, ζημιές σε οικοσκευή και απλές επισκευαστικές εργασίες

Για την άμεση ανακούφιση και τη διευκόλυνση των νοικοκυριών που έχουν πληγεί οι κατοικίες τους από τις πρόσφατες πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023, θα χορηγηθούν ενισχύσεις μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Ειδικότερα, θα χορηγηθούν τα παρακάτω:

(α) Ενίσχυση για απλές επισκευαστικές εργασίες ή και την αντικατάσταση της οικοσκευής, η οποία θα κυμαίνεται μέχρι του ποσού των 6.000 ευρώ για κύρια κατοικία, ανάλογα με την καταγραφή της σοβαρότητας των ζημιών από τη Γενική Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ειδικά για κατοικίες που βρίσκονται σε συγκεκριμένες περιοχές που επλήγησαν καθολικά από τις πλημμύρες, όπως αυτές θα προσδιοριστούν από το Πυροσβεστικό Σώμα, η ενίσχυση για απλές επισκευαστικές εργασίες ή και την αντικατάσταση της οικοσκευής, θα ανέρχεται στο ποσό των 6.000 ευρώ.

(β) Ενίσχυση για τις πρώτες βιοτικές ανάγκες, η οποία θα ανέρχεται στα εξακόσια (600) ευρώ για κύρια κατοικία που έχει πληγεί.

Αθροιστικά το ποσό των ενισχύσεων θα διαμορφώνεται ως το ποσό των 6.600 ευρώ ανά κύρια κατοικία, όπου για τις συγκεκριμένες περιοχές που επλήγησαν καθολικά από τις πλημμύρες, όπως αυτές θα προσδιοριστούν από το Πυροσβεστικό Σώμα, να ακολουθηθεί αυτοματοποιημένη διαδικασία ως προς τη χορήγηση.

Οι εν λόγω ενισχύσεις θα ισχύσουν και για δευτερεύουσες κατοικίες, περιοριζόμενες στο 50% των ποσών που καταβάλλονται για τις κύριες κατοικίες. Οι ανωτέρω ενισχύσεις θα καταβάλλονται μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr, μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους, με ειδική μέριμνα για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά.

Επιπλέον, θα καταβληθεί, σε συνεργασία με τους Δήμους, (α) προσαύξηση του επιδόματος πρώτων βιοτικών αναγκών για πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με αναπηρία, σε νοικοκυριά που έχει πληγεί η κύρια κατοικία τους, και (β) οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ, σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία (67%) από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή.

2. Πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής

Εντάσσονται άμεσα από την ερχόμενη εβδομάδα στην πλατφόρμα arogi.gov.gr οι πληγείσες περιοχές, ώστε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να υποβάλουν αίτηση για την πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής για τα πληγέντα κτίρια, η οποία θα καταβάλλεται μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους. Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι ιδιοκτήτες, κατά πλήρη ή ψιλή κυριότητα, κτιρίων που υπέστησαν βλάβες από τις πλημύρες και έχουν χαρακτηριστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ως επικίνδυνα για χρήση («κόκκινα») ή ως προσωρινά ακατάλληλα για χρήση («κίτρινα»), με το ποσό της πρώτης αρωγής να ανέρχεται σε 10.000 ευρώ ή σε 5.000 ευρώ, αντίστοιχα.

3. Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων

Με την ολοκλήρωση των αυτοψιών από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, θα οριοθετηθούν οι πληγείσες περιοχές και θα χορηγηθεί στεγαστική συνδρομή για την επισκευή/ανακατασκευή των κτιρίων, μετά από συμψηφισμό με την πρώτη αρωγή. Η στεγαστική συνδρομή, η οποία αποτελείται από δωρεάν κρατική αρωγή (80%) και άτοκο δάνειο (20%) με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, χορηγείται στους ιδιοκτήτες των πληγέντων κτιρίων και έως το μέγιστο όριο των 150 τ.μ. από το σύνολο του αθροίσματος των εμβαδών των ιδιοκτησιών τους, με σκοπό την αποκατάστασή τους (επισκευή ή ανακατασκευή, ανάλογα με τις βλάβες που παρουσιάζουν). Ειδικά για την αποκατάσταση κτιρίων με ελαφρές βλάβες, ο φάκελος επισκευής συντάσσεται από τους μηχανικούς της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, χωρίς να απαιτείται ιδιώτης μηχανικός, με τη στεγαστική συνδρομή να υπολογίζεται με καθορισμένη τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο πληγείσας επιφάνειας.

4. Επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης

Παρέχεται, στις οριοθετημένες περιοχές που επλήγησαν, επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τις πλημμύρες. Η επιδότηση προσωρινής στέγασης χορηγείται στους δικαιούχους, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας που διέμεναν στην πληγείσα κατοικία, θα κυμαίνεται από 300 έως 500 ευρώ το μήνα και θα δίδεται έως δύο (2) χρόνια στους ιδιοκτήτες και για έξι (6) μήνες στους ενοικιαστές. Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες εντός τριών (3) μηνών από την έκδοση της σχετικής απόφασης, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση, στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, για τη χορήγηση της επιδότησης, επιλέγοντας είτε την επιδότηση ενοικίου, είτε την επιδότηση συγκατοίκησης – η εκδοχή αυτή αφορά τις περιπτώσεις όπου ο δικαιούχος φιλοξενείται σε κατοικία συγγενικού ή φιλικού προσώπου για τις παραπάνω χρονικές περιόδους. Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ως ημερομηνία έναρξης της επιδότησης ορίζεται είτε η ημερομηνία έναρξης της συγκατοίκησης, είτε η ημερομηνία έναρξης της μίσθωσης που αναγράφεται στην Απόδειξη Υποβολής Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και αφορά στη μίσθωση της νέας κατοικίας.

5. Παράταση Καταβολής ΕΕΕ και Στεγαστικού Επιδόματος

Παρατείνεται η καταβολή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (πρώην ΚΕΑ) και του Επιδόματος Στέγασης. Οι δικαιούχοι που επλήγησαν από τις πλημμύρες δεν χρειάζεται να υποβάλουν εκ νέου αίτηση. Ειδικότερα, παρατείνονται για τρεις μήνες οι εγκριτικές αποφάσεις του Επιδόματος Στέγασης και του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, η ισχύς των οποίων έληγαν τον Σεπτέμβριο και για δύο μήνες παρατείνονται οι εγκριτικές αποφάσεις των ανωτέρω προγραμμάτων η ισχύς των οποίων λήγει τον Οκτώβριο.

6. Πρώτη αρωγή έναντι κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις

Μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr χορηγείται πρώτη αρωγή έναντι επιχορήγησης για την αντιμετώπιση ζημιών, προς επιχειρήσεις -συμπεριλαμβανομένων των κτηνοτροφικών μονάδων- και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που έχουν πληγεί, ανάλογα με το επίπεδο της ζημιάς. Το ύψος της ενίσχυσης πρώτης αρωγής ανέρχεται σε 2.000 ευρώ για μεσαίο εύρος ζημιάς και 4.000 ευρώ για μεγάλο εύρος ζημιάς στα στοιχεία ενεργητικού τους. Η ενίσχυση πρώτης αρωγής δεν αφορά σε επιχειρήσεις με μικρό εύρος ζημιάς. Η καταβολή της ενίσχυσης πρώτης αρωγής γίνεται κατόπιν διασταύρωσης των στοιχείων των αιτήσεων πρώτης αρωγής, με τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στην Περιφέρεια για την καταγραφή και εκτίμηση ζημιών από τις επιτροπές κρατικής αρωγής.

7. Κρατική αρωγή προς πληγείσες επιχειρήσεις και πληγέντες φορείς

Μετά την καταβολή της πρώτης αρωγής θα προχωρήσει και η χορήγηση του τελικού ποσού της επιχορήγησης προς τις πληγείσες επιχειρήσεις, με την επιχορήγηση να καλύπτει το 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς σε στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης, όπως αυτή προκύπτει από το έργο των επιτροπών κρατικής αρωγής. Ειδικότερα, η επιχορήγηση αφορά ζημιές σε μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης. Η τελική επιχορήγηση συμψηφίζεται με την χορηγηθείσα πρώτη αρωγή. Σε ένα πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού που ξεκίνησε άμεσα με την Περιφέρεια, οι οποίες και συστήνουν τις επιτροπές κρατικής αρωγής, προωθείται με γοργούς ρυθμούς η διαδικασία εκτίμησης των ζημιών στις επιχειρήσεις, για να καταβληθεί επιχορήγηση, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχετικά δεδομένα, σταδιακά, ανάλογα με την πορεία ολοκλήρωσης του έργου των επιτροπών.

8. Κρατική αρωγή προς πληγείσες αγροτικές εκμεταλλεύσεις

Αντίστοιχα με τις επιχειρήσεις, επιχορήγηση καταβάλλεται και στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις (γεωργικές και κτηνοτροφικές), σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τις Περιφέρειας και τον ΕΛΓΑ. Η επιχορήγηση καλύπτει το 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς σε στοιχεία ενεργητικού της αγροτικής εκμετάλλευσης, όπως αυτή προκύπτει από το έργο των επιτροπών κρατικής αρωγής με τη συμμετοχή του ΕΛΓΑ. Ειδικότερα, η επιχορήγηση αφορά ζημιές σε μηχανολογικό εξοπλισμό, έγγειο κεφάλαιο, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης. Η επιχορήγηση καλύπτει και τις ζημιές που θα καλύπτονταν από τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ). Ζημιές σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, καθώς και φυτική παραγωγή δεν εντάσσονται στο πλαίσιο αυτό, καθώς καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ. Η τελική επιχορήγηση συμψηφίζεται με τυχόν χορηγηθείσα πρώτη αρωγή σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Σε ένα πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού που ξεκίνησε άμεσα με την Περιφέρεια και τον ΕΛΓΑ, προωθείται με γοργούς ρυθμούς η διαδικασία εκτίμησης των ζημιών, για την επιχορήγηση, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχετικά δεδομένα, σταδιακά, ανάλογα με την πορεία ολοκλήρωσης του έργου των επιτροπών. Παράλληλα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με τον ΕΛΓΑ έχει ενεργοποιήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο στήριξης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που έχουν πληγεί από τις πλημμύρες.

9. Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων

Στις περιοχές που έχουν πληγεί από τις πλημμύρες και κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των πλημμυρών, θα χορηγηθεί αναστολή της πληρωμής των εκκρεμών και βεβαιωμένων φορολογικών υποχρεώσεων, ως και έξι (6) μήνες γενικά για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις στην ευρύτερη οικονομική ζωή των περιοχών, και στοχευμένα για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που πιστοποιημένα έχουν πληγεί στις λοιπές περιοχές.

10. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης

Δύναται να παρασχεθεί αναστολή διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας των πληγέντων από τις πλημμύρες, για έξι μήνες. Η αναστολή αφορά στοχευμένα τις επιχειρήσεις που είναι πληγείσες και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν υποστεί ζημιές στις κατοικίες τους. Ειδικότερα, η αναστολή καταλαμβάνει, ιδίως, τη διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών και προσωπικών κρατήσεων, εξαιρουμένων των απαιτήσεων για διατροφή. Κατά το χρονικό διάστημα του εξαμήνου, αναστέλλονται και οι προθεσμίες άσκησης ενδίκων μέσων και βοηθημάτων που αφορούν σε εκκρεμείς διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Η αναστολή αφορά τις επιχειρήσεις που πιστοποιούνται ως πληγείσες με σχετική βεβαίωση της Περιφέρειας και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα τα οποία πιστοποιείται ότι έχουν υποστεί ζημιές στις κατοικίες τους, στο πλαίσιο της ένταξής τους στο σχήμα παροχής στεγαστικής συνδρομής και αποζημίωσης οικοσκευής.

11. Τριετής απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ

Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των πλημμυρών και έχουν χαρακτηρισθεί ως επικίνδυνα ή προσωρινά ακατάλληλα για χρήση, καθώς και τα αγροτεμάχια που έχουν καταστραφεί, δύναται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ για μία τριετία, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού. Ειδική μέριμνα, ως προς το εύρος της κάλυψης του μέτρου, θα ληφθεί για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά από τις εκτεταμένες πλημμύρες.

12. Ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών

Παρέχεται η δυνατότητα να ενταχθούν σε διαδικασία ρύθμισης και αναστολής ασφαλιστικών εισφορών, ως και έξι (6) μήνες γενικά για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις στην ευρύτερη οικονομική ζωή των περιοχών, και στοχευμένα για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που πιστοποιημένα έχουν πληγεί στις λοιπές περιοχές.

13. Αναστολή συμβάσεων εργασίας

Ενεργοποιείται το ειδικό σχήμα στήριξης της απασχόλησης για τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τις πλημμύρες, με τη παροχή δυνατότητας αναστολής των συμβάσεων εργασίας και χορήγησης αντίστοιχου επιδόματος, ύψους 534 ευρώ, προς τους εργαζόμενους των πληγεισών επιχειρήσεων για ένα τρίμηνο. Το μέτρο αφορά στοχευμένα τις επιχειρήσεις που πιστοποιούνται ως πληγείσες και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις.

14. Έκτακτη χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ

Σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και το Υπουργείο Εσωτερικών, προχώρησε ήδη έκτακτη χρηματοδότησή τους, ύψους, 41,5 εκατ. ευρώ περίπου, για την πρώτη αποκατάσταση των ζημιών σε δίκτυα και υποδομές και τη διαχείριση των έκτακτων αναγκών. Παράλληλα, θα εξετάζεται -όπου κριθεί η ανάγκη- η περαιτέρω χρηματοδότησή τους.

Τέλος, σημειώνεται ότι για τις περιοχές που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες, θα ληφθεί κάθε αναγκαίο μέτρο για την αποκατάσταση των υποδομών τους και την ενίσχυση της αντιπλημμυρικής προστασίας.

Τον συντονισμό και την υλοποίηση του συνολικού πλαισίου των μέτρων στήριξης και αποκατάστασης για τις περιοχές που επλήγησαν από τις εκτεταμένες πλημμύρες στη Θεσσαλία, αναλαμβάνει ειδική ομάδα, υπό τον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, του Δήμους των περιοχών που επλήγησαν και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, η οποία θα λειτουργεί με έδρα την Λάρισα.