Πώς τιμωρείται ο εμπρησμός στην Ελλάδα

Ολοένα και πληθαίνουν τα περιστατικά εμπρησμών στην χώρα μας με τον Βασίλη Κικίλια προ εβδομάδων να κάνει λόγο για αυστηροποίηση των ποινών για τέτοιες πράξεις.

Οι ποινές, όπως είπε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, θα είναι ανάλογες με αυτές που ισχύουν για όσους κακοποιούν ζώα. Εξετάζονται, δηλαδή, κλιμακωτά πρόστιμα έως 30.000 ευρώ, τα οποία ενδέχεται να είναι πιο αυστηρά (να διπλασιάζονται δηλαδή) σε περίπτωση επανάληψης του εγκλήματος.

Τι προβλέπει ο ποινικός κώδικας για το έγκλημα του εμπρησμού

Τα άρθρα 264 ΠΚ (εμπρησμός) και 265 ΠΚ (εμπρησμός σε δάση) εντάσσονται 13ο κεφάλαιο του νέου Ποινικού Κώδικα στα Κοινώς Επικίνδυνα Εγκλήματα.

Το άρθρο 264 έχει ως εξής:

«1. Όποιος προξενεί πυρκαγιά, τιμωρείται: α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους αν από την πράξη προέκυψε κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα, β) με κάθειρξη έως δέκα έτη αν από την πράξη προέκυψε κίνδυνος για άνθρωπο, γ) με κάθειρξη αν στην περίπτωση των στοιχείων α` ή β` η πράξη προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου, δ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών αν στην περίπτωση του στοιχείου β` η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

Όποιος στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου προκαλεί από αμέλεια την πυρκαγιά από την οποία προέκυψε κίνδυνος για ξένα πράγματα ή για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή».

Και το αρθρο 265:

«1. Όποιος προξενεί πυρκαγιά σε δάσος ή δασική έκταση κατά την έννοια του νόμου ή σε έκταση που έχει νόμιμα κηρυχθεί δασωτέα ή αναδασωτέα, τιμωρείται: α) με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και χρηματική ποινή, β) με κάθειρξη έως δέκα έτη αν από την πράξη προέκυψε κίνδυνος για άνθρωπο, γ) με κάθειρξη αν στην περίπτωση των στοιχείων α` ή β` η πράξη προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου ή η φωτιά εξαπλώθηκε σε μεγάλη έκταση, δ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών αν στην περίπτωση του στοιχείου β` η πράξη είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

Αν ο υπαίτιος σκόπευε να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα έτη και χρηματική ποινή.

Όποιος στις περιπτώσεις της πρώτης παραγράφου προκαλεί από αμέλεια την πυρκαγιά σε δάσος ή δασική έκταση κατά την έννοια του νόμου ή σε έκταση που έχει νόμιμα κηρυχθεί δασωτέα ή αναδασωτέα τιμωρείται με φυλάκιση».

Αντίστοιχα δε στις σχετικές διατάξεις του προϊσχύσαντος Ποινικού Κώδικα προβλέπονταν τα εξής:

Το άρθρο 264 είχε ως εξής:

«Οποιος με πρόθεση προξενεί πυρκαγιά τιμωρείται: α) με Φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα β) με Κάθειρξη, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο γ) με Κάθειρξη ισόβια ή πρόσκαιρη τουλάχιστον δέκα ετών, αν στην περίπτωση του στοιχ. β` επήλθε θάνατος».

Το δε άρθρο 265 (εμπρησμός σε δάση) είχε ως εξής:

“1. Με την επιφύλαξη της βαρύτερης τιμωρίας κατά τους όρους του άρθρου 264, όποιος με πρόθεση προξενεί πυρκαγιά σε δάσος ή δασική έκταση κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφοι 1 και 2 του ν. 998/1979 ή σε έκταση που έχει κηρυχθεί δασωτέα ή αναδασωτέα, κατά την έννοια της παρ. 5 του ίδιου άρθρου, τιμωρείται με Κάθειρξη η μέχρι δέκα έτη και με χρηματική ποινή από ένα έως δέκα εκατομμύρια δραχμές. Δεν επιτρέπεται μετατροπή ή αναστολή της ποινής που επιβλήθηκε και η έφεση δεν αναστέλλει την εκτέλεσή της. Αν η πράξη είχε ως επακόλουθο να εξαπλωθεί η φωτιά σε μεγάλη έκταση επιβάλλεται Κάθειρξη.

Αν η πράξη τελέστηκε από ιδιοτέλεια ή κακοβουλία ή η έκταση που κάηκε είναι ιδιαίτερα μεγάλη, επιβάλλεται Κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών.

Όποιος με σκοπό να διαπράξει το έγκλημα της παραγράφου 1 προβαίνει σε οποιαδήποτε προπαρασκευαστική ενέργεια τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Η ποινή αυτή δεν μετατρέπεται, ούτε αναστέλλεται και η έφεση δεν αναστέλλει την εκτέλεση της.»

Επίσης το προϊσχύσαν άρθρο 266 προέβλεπε τον Εμπρησμό από αμέλεια:

«1. Αν η πράξη του άρθρου 264 τελέστηκε από αμέλεια, επιβάλλεται Φυλάκιση.

Αν η πράξη του άρθρου 265 παρ. 1τελέστηκε από αμέλεια, επιβάλλεται Φυλάκιση τουλάχιστο δύο ετών και χρηματική ποινή από εκατό χιλιάδες (100.000) έως ένα εκατομμύριο (1.000.000) δραχμές, εκτός αν η πράξη τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. Μετατροπή της ποινής που επιβλήθηκε δεν επιτρέπεται”.

Το δε άρθρο 267 του προηγούμενου ΠΚ είχε ως εξής:

«Ο υπαίτιος της πράξης του άρθρου 266 απαλλάσσεται από κάθε ποινή αν με την ελεύθερη θέλησή του καταστείλει ο ίδιος την πυρκαγιά ή με τη γρήγορη αναγγελία του προς την αρχή δώσει αφορμή για την καταστολή της».

Όπως λοιπόν γίνεται αντιληπτό, με τις σχετικές διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα το έγκλημα του εμπρησμού χαρακτηρίζεται πλέον ως έγκλημα συγκεκριμένης διακινδύνευσης, ενώ κατά τον προϊσχύσαντα ποινικό Κώδικα αυτό χαρακτηρίζονταν ως έγκλημα αφηρημένα συγκεκριμένης διακινδύνευσης, ή ως έγκλημα δυνητικής διακινδύνευσης .