Διαμάχη για τη «βοήθεια που δεν δέχθηκαν οι μετανάστες» του πολύνεκρου ναυαγίου

Με τις ελπίδες για εντοπισμό εν ζωή αγνοούμενων μεταναστών που επέβαιναν στο αλιευτικό σκάφος που ναυάγησε ανοιχτά της Πύλου χθες, Τετάρτη, να σβήνουν, στο επίκεντρο βρίσκεται η έρευνα για τα αίτια της τραγωδίας.

Εντολή για εποπτεία των ερευνών και ανακριτικών πράξεων που διενεργούνται για πολύνεκρο ναυάγιο ανοικτά της Πύλου από αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου έδωσε ο Εισαγγελέας του ανωτάτου δικαστηρίου, Ισίδωρος Ντογιάκος.

Με παραγγελία του Ισίδωρου Ντογιάκου ανατέθηκε στον αντεισαγγελέα του ανωτάτου δικαστηρίου Γεώργιο Οικονόμου να εποπτεύσει των ερευνών, ενώ ήδη επί τόπου στην Καλαμάτα, όπου και διενεργούνται οι έρευνες προς εντοπισμό διακινητών αλλά και προς διακρίβωση των συνθηκών του τραγικού ναυαγίου, βρίσκεται και εποπτεύει όλων των διαδικασιών η προϊσταμένη της Εισαγγελίας Καλαμάτας, Πολυξένη Τσούλη.

Ήδη, ανακρίνονται οκτώ ύποπτοι ως διακινητές.

Άγνωστος παραμένει ο ακριβής αριθμός των επιβαινόντων στο αλιευτικό, ενώ ήδη έχουν ανασυρθεί νεκροί 78 πρόσφυγες και διασώθηκαν 104. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες διασωθέντων, στο πλοίο φέρεται να επέβαιναν γύρω στους 750 ανθρώπους, ανάμεσά τους από 50 ως 100 παιδιά. Γυναίκες και παιδιά ήταν στα αμπάρια του πλοίου, ενώ στοιβαγμένοι στο κατάστρωμα ήταν οι άνδρες.

Οι φωτογραφίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας από το αλιευτικό συγκλονίζουν, καθώς είναι εμφανώς υπερφορτωμένο, και σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, ακυβέρνητο. Υπό αυτό το πρίσμα, «βέλη» για το πώς χειρίστηκε την κατάσταση δέχεται το Λιμενικό.

«Δεν ρωτάμε αν θέλει βοήθεια ένα ακυβέρνητο σκάφος»

«Δεν ρωτάμε αν θέλουν βοήθεια, ένα ακυβέρνητο σκάφος είναι σε κίνδυνο» δήλωσε για το ναυάγιο ο ναύαρχος εν αποστρατεία του Λιμενικού και διεθνής πραγματογνώμονας, Νίκος Σπανός. Ο ίδιος χαρακτήρισε το αλιευτικό «πλωτό νεκροταφείο» και εξέφρασε την άποψη ότι «την κλίση προκάλεσαν επίτηδες οι διακινητές».

Επισήμανε, δε, πως σε ό,τι αφορά τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, θα πρέπει να γίνει ένα restart γιατί οι ανάγκες είναι μεγάλες και τα ναυαγοσωστικά σκάφη δεν επαρκούν.

Συγκεκριμένα, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο κ. Σπανός υπογράμμισε: «Είναι μια κατάσταση πάρα πολύ δύσκολη. Όντως πρόκειται για ένα σάπιο πλοίο, ένα πλωτό νεκροταφείο στην κυριολεξία, ένα σκάφος που δεν είχε καθόλου πιστοποιητικά και έσυρε στον θάνατο στον υγρό τάφο δεν ξέρω πόσους ανθρώπους. Πραγματικά ποτέ δεν θα μάθουμε πόσοι έχασαν τη ζωή τους. Οι διακινητές συνήθως τους βάζουν σε τέτοια παλιά σκάφη γιατί δεν τα χρειάζονται. Δεν αξίζουν άλλωστε. Για σκραπ πηγαίνουν και μεταφέρουν αθώους ανθρώπους γι’ αυτό και χάνουν τη ζωή τους».

«Όταν μπαίνουν μέσα τέτοιοι αθώοι άνθρωποι τα γυναικόπαιδα τα βάζουν στους κάτω χώρους ώστε να προστατεύονται σε σχέση με τους ενήλικους. Τους κλειδώνουν με σκοπό να μην μετακινηθούν μέχρι να φτάσουν στον προορισμό τους» παρατήρησε για τις πληροφορίες που θέλουν 100 παιδιά κλειδωμένα στα αμπάρια.

Μιλώντας για την πορεία του σαπιοκάραβου εξήγησε ότι «έφυγε από το λιμάνι του Τομπρούκ με σκοπό να πάει Ιταλία, όμως δυστυχώς μπήκε εντός του ελληνικού FIR οπότε η Ιταλία παρέδωσε το περιστατικό στην ελληνική ακτοφυλακή».

Ο κ. Σπανός περιέγραψε τη διαδικασία που ακολουθείται σε ανάλογες περιπτώσεις επισημαίνοντας ότι ένα σκάφος όταν είναι ακυβέρνητο σημαίνει ότι είναι σε κίνδυνο. «Δεν ρωτάμε αν θέλουν βοήθεια, ένα ακυβέρνητο σκάφος είναι σε κίνδυνο. Σημαίνει ότι πρέπει να κάνω τα δέοντα με τον επιχειρησιακό μου σχεδιασμό, έτσι ώστε το σκάφος αυτό να πάει σ’ ένα ασφαλές αγκυροβόλιο» πρόσθεσε.

«Η κλίση προκλήθηκε σκόπιμα από τους διακινητές»

Αναφέρθηκε και στο ναυαγοσωστικό «Αιγαίο Πέλαγος», το οποίο ήταν το πλησιέστερο στην περιοχή, προσθέτοντας ότι για μια επιχείρηση διάσωσης πρέπει να είναι κοντά και διασωστικά σκάφη. «Δεν μπορεί το σκάφος του Λιμενικού, ένα παραπλέοντα σκάφη να κάνει όλη τη δουλειά εκεί. Χρειαζόμαστε ναυαγοσωστικά σκάφη» είπε.

Πρόσθεσε ότι στο σημείο της ναυτικής τραγωδίας είχε φτάσει τόσο το «Αιγαίο Πέλαγος» όσο και ένα ακόμη μεγάλο σκάφος, που θα μπορούσαν να πάρουν πάνω όλο τον κόσμο που ήταν στοιβαγμένοι, αλλά και να το κρατήσουν στην επιφάνεια, στηρίζοντάς το όταν θα είχε πάρει κλίση.

Ο κ. Σπανός εκτίμησε ότι η κλίση που οδήγησε στη βύθισή του και στον υγρό τάφο τόσων μεταναστών προκλήθηκε σκόπιμα από τους διακινητές. «Είναι μια κατάσταση πάρα πολύ τραγική, ένας ένας θάνατος πάρα πολύ σκληρός θα έλεγα και αυτές τις καταστάσεις τις προλαβαίνεις μόνο με τον τρόπο τον οποίο σας λέω. Πρέπει να γίνει ένα restart σε όλο τον επιχειρησιακό μας σχεδιασμό», τόνισε ο ναύαρχος ε.α. του Λιμενικού Σώματος και διεθνής πραγματογνώμονας.

Λιμενικό Σώμα: «Αν είχαμε επέμβει, θα προκαλούσαμε εμείς το ναυάγιο»

«Το Λιμενικό θα μπορούσε εκείνο να είχε προκαλέσει το ναυάγιο του αλιευτικού αν είχε επέμβει ενώ αυτό έπλεε κανονικά και με καλές καιρικές συνθήκες», υποστήριξε ο εκπρόσωπος του Λιμενικού Σώματος, πλωτάρχης Νίκος Αλεξίου.

Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, επιχείρησε να δώσει απαντήσεις σε σειρά επικρίσεων που αφορούν την απόφαση του Λιμενικού να μην παρέμβει ενώ σκάφη του είχαν προσεγγίσει το αλιευτικό και είχαν δει πως στα καταστρώματά του βρίσκονταν στοιβαγμένοι εκατοντάδες μετανάστες.

Ο πλωτάρχης Ν. Αλεξίου υποστήριξε: «Αν γινόταν κάποια βίαιη επέμβαση σε αλιευτικό με κόσμο φορτωμένο στα έξαλα και στα ύφαλά του, θα μπορούσαμε να προκαλούσαμε εμείς το ναυτικό ατύχημα. Αν υπήρχε επέμβαση, υπήρχε ο κίνδυνος να προκαλέσουμε εμείς το ναυάγιο».

Υπογράμμισε ότι το Λιμενικό δεν ήταν απλός παρατηρητής στην πορεία του αλιευτικού: «Απλοί παρατηρητές που σώζουν 104 συνανθρώπους… δεν υπάρχει. Ημασταν εκεί προσπαθώντας να τους πείσουμε να λάβουν τη βοήθεια, δεν αντιλαμβάνονταν τον κίνδυνο – καλές καιρικές συνθήκες, έπλεαν κανονικά».

Στην ερώτηση για το αν το ναυάγιο θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, υποστήριξε ότι «δέκα λεπτά πριν βυθιστεί, έχασε τη μηχανή του. Αν δεν είχε συμβεί αυτό, πιθανότατα να μην είχαν μετακινηθεί». «Δεν είχαμε να αντιμετωπίσουμε εμπόρους όπλων ή ναρκωτικών. Βίαιη επέμβαση σε ένα σκάφος με τόσο κόσμο», όπως λέει, θα οδηγούσε σε μετατόπιση φορτίου και ναυάγιο.

«Παραμείναμε δίπλα, αν μας χρειαστούν να σώσουμε ανθρώπους, και αυτό κάναμε. Ειδοποιηθήκαμε από το Ιταλικό Λιμενικό για την ύπαρξη του σκάφους, κάναμε ό,τι έπρεπε. Εντοπίστηκε το σκάφος, προσεγγίστηκε από φορτηγά, παρέλαβαν από ένα εφόδια, αρνήθηκαν στη συνέχεια. Αργότερα έφτασε και το δικό μας πλωτό, σκάφος 25-30 μέτρων, δήλωναν ότι δεν ήθελαν διάσωση, δεν ήθελαν να έρθουν στην Ελλάδα. Βλέποντας την κατάσταση, δεν φύγαμε, δεν αποδεσμεύσαμε, τα ξημερώματα έχασε τη μηχανή του, μετακινήθηκε κόσμος, έχασε το κέντρο βάρους και ανετράπη».