Συγκλονίζει η πολύνεκρη μεταναστευτική τραγωδία στην Πύλο - Τριήμερο εθνικό πένθος

Από τις πλέον πολύνεκρες μεταναστευτικές τραγωδίες σημειώθηκε τα ξημερώματα της Τετάρτης (14/6) ανοιχτά της Πύλου όπου, για την ώρα, 79 άνθρωποι έχουν ανασυρθεί νεκροί και 104 έχουν διασωθεί, ενώ ο αριθμός των αγνοουμένων εκτιμάται σε τουλάχιστον 500.

Περίπου 30 ναυαγοί, έχουν διακομισθεί στο Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας και σύμφωνα με όσα αναφέρει στην ATHENS VOICE η διοικήτρια Ελένη Αλειφέρη – Καραθανάση, όλοι οι διακομισθέντες στο ίδρυμα παραμένουν σε νοσηλεία ή σε βραχεία νοσηλεία ή σε απλή παρακολούθηση.

«Πάντως, η κατάσταση της υγείας όλων έχει ήδη βελτιωθεί» σημειώνει. Η ίδια μας εξηγεί ότι υπήρξαν κάποια περιστατικά πιο βαριά, αλλά τα περισσότερα αφορούσαν αφυδάτωση, ελαφρά κατάγματα κ.ά. Οι ηλικίες των νοσηλευόμενων ξεκινούν από 16 ετών και είναι όλοι έφηβοι ή άντρες.

Η Κατερίνα Τσάτα, επικεφαλής εθελοντικής ομάδας του Ερυθρού Σταυρού στην Καλαμάτα, δήλωσε ότι οι μετανάστες έλαβαν επίσης ψυχολογική υποστήριξη. «Υπέστησαν ένα πολύ βαρύ πλήγμα, τόσο σωματικό όσο και ψυχικό», δήλωσε η ίδια στο Associated Press.

Όπως ανέφερε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διοικητής της 6ης Υγειονομικής Περιφέρειας, Γιάννης Καρβέλης, που βρίσκεται στην Καλαμάτα, «έχουμε δημιουργήσει υπαίθριο ιατρείο στην περιοχή του λιμανιού, όπου εξετάζονται όσοι χρήζουν ιατρικής φροντίδας».

Σε ετοιμότητα έχουν τεθεί, εκτός από το Νοσοκομείο της Καλαμάτας, και τα νοσοκομεία της Κυπαρισσίας, της Σπάρτης και της Τρίπολης, ενώ στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα έχει φτάσει μεγάλος αριθμός ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ από όμορους νομούς, αλλά και από την Αθήνα. «Εχει ήδη δημιουργηθεί ένας πρόχειρος χώρος φιλοξενίας των μεταναστών στις παλιές αποθήκες του λιμανιού της Καλαμάτας, μέχρις ότου ληφθεί απόφαση για τη μετακίνησή τους» δήλωσε ο κ. Καρβέλης.

Την κήρυξη τριήμερου εθνικού πένθους για τα θύματα του ναυαγίου του αλιευτικού σκάφους με τους εκατοντάδες πρόσφυγες 47 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Πύλου αποφάσισε ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Ιωάννης Σαρμάς.

«Ο πρωθυπουργός κήρυξε τριήμερο Εθνικό Πένθος από σήμερα Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023 για τα θύματα του σημερινού τραγικού ναυαγίου στα διεθνή ύδατα δυτικά της Ελλάδας, με τη σκέψη και σε όλα τα θύματα των αδίστακτων διακινητών που εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη δυστυχία» αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Το τριήμερο εθνικό πένθος θα λήξει τα μεσάνυχτα της Παρασκευής 16 Ιουνίου.

Άνθρωποι στοιβαγμένοι στο κατάστρωμα

Το αλιευτικό σκάφος «Αντριάνα» που είχε αποπλεύσει από το Τομπρούκ της Λιβύης με προορισμό την Ιταλία, ναυάγησε 47 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Πύλου. Σύμφωνα με μαρτυρίες διασωθέντων οι επιβαίνοντες ανέρχονται σε περίπου 750.

O πλωτάρχης και εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού Σώματος, Νικόλαος Αλεξίου μιλώντας στην ΕΡΤ σημείωσε ότι το ναυάγιο σημειώθηκε σε ένα από τα βαθύτερα σημεία της Μεσογείου.

«Προφανώς από κάποια μετατόπιση των ανθρώπων που ήταν μέσα στο πλοίο, αυτό βυθίστηκε», είπε επιχειρώντας να δώσει μια πρώτη εκτίμηση για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη η πολύνεκρη τραγωδία.

Το Φρέαρ των Οινουσσών είναι μια τάφρος που αποτελεί το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου με μέγιστο βάθος 5.269 μέτρα. Βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, νοτιοδυτικά της Πύλου, στις συντεταγμένες 36°34′N 21°8′, νότια των μικρών νησιών που αποκαλούνται Μεσσηνιακές Οινούσσες.

«Αυτό που αντίκρυσαν οι συνάδελφοί μου όταν πήγαν στο σημείο, αποδεικνύει ότι το πλοίο ήταν υπερφορτωμένο, αφού οι άνθρωποι ήταν στοιβαγμένοι στο κατάστρωμα. Δεν μπορεί να δοθεί ακριβής αριθμός με ασφάλεια, αλλά σίγουρα το νούμερο είναι πολύ μεγάλο», είπε.

«Το εξωτερικό τμήμα του πλοίου ήταν γεμάτο με κόσμο, το ίδιο εικάζουμε και για το εσωτερικό», σημείωσε ο κ. Αλεξίου.

«Οι υπηρεσίες μας κινούνται δραστήρια στην Μεσσηνία με επικεφαλής τον συντονιστή Πολιτικής Προστασίας, είμαστε σε επαφή με την Πολιτική Προστασία στην Αθήνα, με τον κύριο Παπαγεωργίου. Μιλάμε για μια τραγωδία, την έκταση της οποίας δεν την γνωρίζουμε ακόμα. Κατά δήλωση των ανθρώπων που μετέβαιναν στο πλοίο, οι επιβαίνοντες ήταν 750 άτομα, αλλά αυτό ελέγχεται ως πληροφορία. Φροντίζουμε για τους διασωθέντες, να τους παράσχουμε ότι είναι αναγκαίο, από ζητήματα διαμονής, διατροφής, υποστήριξης», δήλωσε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Παναγιώτης Νίκας.

Το αλιευτικό σκάφος ήταν μήκους 30 μέτρων και σε αυτό φέρεται να επέβαιναν εκατοντάδες άτομα, στην πλειονότητά τους από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Οι διασωθέντες επισήμαναν πως γυναίκες και παιδιά ήταν στα αμπάρια του πλοίου.

Εκτιμάται πως οι επιβαίνοντες είχαν καταβάλει περί τα 5.000 με 6.000 ευρώ για να φτάσουν στην Ιταλία.

Συνεχίζεται η επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης

Η επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης του Λιμενικού Σώματος θα συνεχιστεί και το βράδυ με τη συνδρομή ενός C-130, το οποίο θα πετά πάνω από το σημείο του ναυαγίου και θα φωτίζει την περιοχή.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Frontex, το αεροσκάφος εναέριας επιτήρησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής εντόπισε το αλιευτικό σκάφος χθες, Τρίτη (13/6) στις 12:47 ώρα Ελλάδας και ενημέρωσε αμέσως τις αρμόδιες ελληνικές και ιταλικές αρχές.

Εν τω μεταξύ, το Alarm Phone, ένα δίκτυο ακτιβιστών που παρέχει τηλεφωνική γραμμή για μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο, δήλωσε ότι υπήρχε επικοινωνία με το αλιευτικό το απόγευμα της Τρίτης (13/6), κατά την οποία οι μετανάστες ανέφεραν ότι το σκάφος ήταν υπερπλήρες και ότι ο καπετάνιος είχε εγκαταλείψει το πλοίο μια μικρή βάρκα. Ζήτησαν τρόφιμα και νερό, τα οποία τους δόθηκαν από εμπορικό πλοίο.

«Χθες, 13 Ιουνίου 2023, είχαμε ειδοποιήσει την Ελληνική Ακτοφυλακή στις 16:53 CEST (17:53 ώρα Ελλάδας) για το σκάφος αυτό που βρισκόταν σε κίνδυνο, καθώς οι άνθρωποι μας είχαν καλέσει για βοήθεια. Οι ελληνικές αρχές, σύμφωνα με πληροφορίες και η Ιταλία και η Μάλτα, είχαν ήδη ειδοποιηθεί αρκετές ώρες νωρίτερα. Οι ελληνικές και άλλες ευρωπαϊκές αρχές γνώριζαν επομένως πολύ καλά γι’ αυτό το υπερπλήρες και ακατάλληλο σκάφος. Δεν ξεκίνησε επιχείρηση διάσωσης. Τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, 14 Ιουνίου 2023, το σκάφος ανατράπηκε» αναφέρει το Alarm Phone σε ανακοίνωσή του.

«Οι ευρωπαϊκές αρχές θα μπορούσαν να είχαν στείλει τα κατάλληλα μέσα διάσωσης χωρίς καθυστέρηση. Δεν το έπραξαν επειδή η επιθυμία τους να αποτρέψουν τις αφίξεις ήταν ισχυρότερη από την ανάγκη διάσωσης εκατοντάδων ζωών» σημειώνει. 

Το χρονικό της τραγωδίας από το υπουργείο Ναυτιλίας

Ακολουθούν τα γεγονότα όπως καταγράφηκαν στο Κέντρο Επιχειρήσεων του υπουργείου Ναυτιλίας:

• Το πρωί της 13ης Ιουνίου γύρω στις 11:00 από το Κέντρο Επιχειρήσεων Ρώμης ενημερώθηκε το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. ότι υπάρχει ένα αλιευτικό σκάφος με μεγάλο αριθμό μεταναστών (στα διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου) σύμφωνα με πληροφορία που ελήφθη στις ιταλικές αρχές έπειτα από κλήση ακτιβίστριας ΜΚΟ.

• Το Λιμενικό Σώμα προέβη στη διαδικασία επαλήθευσης. Ελικόπτερο του Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. απογειώθηκε περί τις 13:50 από Μυτιλήνη με προορισμό το αλιευτικό σκάφος.

• Στις 15:35 εντοπίστηκε το αλιευτικό σκάφος από το ελικόπτερο του Λιμενικού να πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα έχοντας ικανό αριθμό ατόμων στα εξωτερικά καταστρώματα αυτού.

• Αμέσως μετά τον εντοπισμό από το ελικόπτερο, ενημερώθηκαν τα παραπλέοντα στην περιοχή πλοία και τους ζητήθηκε να αλλάξουν πορεία και να ενημερώνουν το ΕΚΣΕΔ για τις κινήσεις και την εν γένει κατάσταση του αλιευτικού σκάφους.

• Ταυτόχρονα δόθηκε εντολή σε πλοίο 40 μέτρων του Λιμενικού Σώματος να αποπλεύσει από τα Χανιά Κρήτης προς το Ιόνιο και την περιοχή του αλιευτικού.

• Η πρώτη επικοινωνία με το αλιευτικό σκάφος μετά από δυσκολία επετεύχθη περί τις 14:00.

• Το αλιευτικό σκάφος δεν ζήτησε καμία συνδρομή από το Λιμενικό Σώμα και την Ελλάδα.

• Δεύτερη απογείωση του ελικοπτέρου περί τις 18:00, όπου πάλι διαπιστώθηκε ότι το σκάφος πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα.

• Επετεύχθη επικοινωνία του ΕΚΣΕΔ με το σκάφος μέσω δορυφορικού τηλεφώνου περί ώρα 18:30. Ο χρήστης του δορυφορικού τηλεφώνου που επέβαινε στο σκάφος, ο οποίος μιλούσε αγγλικά, απάντησε ότι το σκάφος δεν κινδυνεύει, δεν επιθυμούν βοήθεια πλην τροφίμων και νερού και ότι επιθυμούν να συνεχίσουν με προορισμό την Ιταλία.

• Το ΕΚΣΕΔ απέστειλε ένα παραπλέον πλοίο με σημαία Μάλτας το οποίο προσέγγισε περί τις 18:00 το αλιευτικό, και αφού το αλιευτικό σταμάτησε - όπως του ζητήθηκε από το εμπορικό πλοίο – του προμήθευσε τρόφιμα και νερό.

• Επανειλημμένως ρωτήθηκε το αλιευτικό από το εμπορικό πλοίο αν επιθυμεί επιπλέον συνδρομή ή αν κινδυνεύει ή αν θέλει κάτι άλλο από την Ελλάδα. Απάντησαν «δεν θέλουμε τίποτα άλλο από το να συνεχίσουμε για Ιταλία».

• Στη συνέχεια βρέθηκε και δεύτερο παραπλέον, ελληνικό αυτή τη φορά πλοίο, που απεστάλη στο αλιευτικό γύρω στις 21:00 προκειμένου να δοθούν επιπλέον τροφοεφόδια και οποιαδήποτε άλλη συνδρομή. Έλαβαν μόνον το νερό, ενώ τα λοιπά εφόδια τα πέταξαν στη θάλασσα.

• Από τις 15:30 μέχρι τις 21:00 ο θάλαμος επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας είχε επανειλημμένως επικοινωνία με το αλιευτικό μέσω δορυφορικού τηλεφώνου. Σε όλες επαναλάμβαναν σταθερά ότι επιθυμούν να πλεύσουν προς Ιταλία και δεν ήθελαν καμία συνδρομή από την Ελλάδα.

• Στις 22:40 κατέπλευσε πλησίον του αλιευτικού το σκάφος του Λιμενικού Σώματος από την Κρήτη. Παρέμεινε σε απόσταση και το παρατηρούσε διακριτικά, χωρίς να διαπιστώνει πρόβλημα στην πλεύση του, καθώς είχε σταθερή πορεία και ταχύτητα.

• Αυτό συνεχίστηκε μέχρι τις 01:40 της 14ης Ιουνίου. Την ως άνω ώρα ο επιβαίνων στο αλιευτικό ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων του Αρχηγείου ότι παρουσιάστηκε βλάβη στη μηχανή του σκάφους και έπαψε να κινείται.

• Το συγκεκριμένο γεγονός επιβεβαιώθηκε και από το παραπλέον πλωτό του Λιμενικού.

• Άμεσα το πλωτό του Λ.Σ. προσπάθησε να προσεγγίσει το αλιευτικό για να διαπιστώσει το πρόβλημα

• Στις 02:04 πμ ο Κυβερνήτης του παραπλέοντος σκάφους του Λ.Σ. ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων ότι είδε το αλιευτικό να παίρνει μια δεξιά στη συνέχεια μια απότομη αριστερά κλίση και μετά άλλη μια δεξιά κλίση τόσο μεγάλη που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του αλιευτικού (ναυτ. Ορολογία «παλάντζο»).

• Σε δέκα με δεκαπέντε λεπτά αργότερα το σκάφος βυθίστηκε ολοσχερώς. Πλήθος επιβαινόντων που βρίσκονταν στα εξωτερικά καταστρώματα έπεσαν στη θάλασσα.

• Έναρξη ευρείας επιχείρησης έρευνας – διάσωσης.

Ο υγρός τάφος της Μεσογείου

Η διαδρομή από τη Βόρεια Αφρική προς την Ιταλία μέσω της κεντρικής Μεσογείου είναι η πιο θανατηφόρα στον κόσμο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, ο οποίος έχει καταγράψει περισσότερους από 17.000 θανάτους και εξαφανίσεις από το 2014.

Το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου είναι το πιο θανατηφόρο στα ανοικτά των ελληνικών ακτών από τότε που 70 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν βάρκα που μετέφερε μετανάστες βυθίστηκε κοντά στη Λέσβο τον Οκτώβριο του 2015, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.

Πέρυσι, σχεδόν 3.800 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους στις διαδρομές εντός και από την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, σύμφωνα με τη νέα ετήσια έκθεση του οργανισμού - ο υψηλότερος αριθμός νεκρών των τελευταίων πέντε ετών, όπως επισημαίνει ο ΔΟΜ. Και δεδομένης της έλλειψης επίσημων στοιχείων, ο πραγματικός αριθμός των θανάτων στις μεταναστευτικές διαδρομές είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος.

«Μέχρι και το 84% όσων χάθηκαν κατά μήκος των θαλάσσιων οδών παραμένουν αγνώστων στοιχείων, αφήνοντας απελπισμένες οικογένειες να αναζητούν απαντήσεις», αναφέρει η έκθεση.

Ορισμένες από τις χειρότερες προσφυγικές τραγωδίες στη θάλασσα σημειώθηκαν το 2015 και το 2016, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι προσπάθησαν να φτάσουν στην Ευρώπη. Σε ένα ναυάγιο, τον Απρίλιο του 2015, εκτιμάται ότι 800 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κοντά στη Λιβύη. ΈναΝ χρόνο αργότερα, τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν ότι μέχρι και 500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν ένα σκάφος γεμάτο με μετανάστες ανατράπηκε καθ' οδόν προς την Ιταλία.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, περίπου 72.000 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν φθάσει στην Ιταλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, τη Μάλτα και την Κύπρο, μέχρι στιγμής φέτος. Η Ελλάδα αποτελεί εδώ και καιρό μια από τις κύριες οδούς για τους ανθρώπους που φεύγουν από τον πόλεμο, τις διώξεις και τη φτώχεια στη Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική.

«Θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί» λένε τα Ηνωμένα Έθνη

Για μια αδιανόητη τραγωδία ανοιχτά της Πύλου, μιλά σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, τονίζοντας ότι οι άνθρωποι που αναγκάζονται να διαφύγουν από τις πατρίδες τους χρειάζονται περισσότερες ασφαλείς οδούς, αλλιώς δεν τους απομένουν παρά θανατηφόρα αδιέξοδα.

«Μια αδιανόητη τραγωδία εκτυλίσσεται σήμερα με το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου. Όπως αναφέρεται, έχουν ανασυρθεί μέχρι στιγμής 59 πτώματα, ενώ υπάρχουν φόβοι για εκατοντάδες ακόμα ανθρώπους που μπορεί να αγνοούνται. Πρόκειται για θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Οι άνθρωποι που αναγκάζονται να διαφύγουν από τις πατρίδες τους χρειάζονται περισσότερες ασφαλείς οδούς, αλλιώς δεν τους απομένουν παρά θανατηφόρα αδιέξοδα», αναφέρουν τα Ηνωμένα Έθνη.

«Σε μια ακόμα μια τραγωδία στο Αιγαίο που ενισχύει την επείγουσα ανάγκη για συγκεκριμένη, ολοκληρωμένη δράση από τα κράτη για να σωθούν ζωές στη θάλασσα και να μειωθούν τα επικίνδυνα ταξίδια επεκτείνοντας ασφαλείς και τακτικές οδούς μετανάστευσης», αναφέρεται η ανακοίνωση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης.

«Ένα ακόμη φρικτό ναυάγιο στη Μεσόγειο - αυτή τη φορά κοντά στην Ελλάδα - στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους» σημείωσε σε ανάρτησή του στο Twitter ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Μάλιστα, επανέλαβε πως «κάθε άτομο που αναζητά μια καλύτερη ζωή αξίζει ασφάλεια και αξιοπρέπεια».