Ο Κορτώ για τη πολιτική ορθότητα

Ανάρτηση για την πολιτική ορθότητα, με αφορμή ορισμένες λέξεις ή φράσεις σε βιβλία, που ενδεχομένως να «πληγώνουν» αναγνώστες, έκανε ο Αύγουστος Κορτώ. Αναλυτικά:

«Είμαι αναγνώστης σχεδόν σαράντα χρόνια, και δυσκολεύομαι, με το χέρι στην καρδιά, να φανταστώ τον αναγνώστη που "πληγώνεται", που υποφέρουν οι ευαισθησίες του, επειδή διαβάζει μια λέξη ή μια περιγραφή σ' ένα βιβλίο.

» Θυμάμαι να διαβάζω το To Kill a Mockingbird στα δεκατρία, όπου ο Άτικους Φιντς περιγράφεται απ' τους ρατσιστές εχθρούς του ως “nigger-lover”. Υποθέτω είναι ζήτημα χρόνου μέχρι η αβλεψία αυτή της Χάρπερ Λη να διορθωθεί, για να μη ματώνουν καρδούλες. Κι άσε το ιστορικό πλαίσιο, το δικαίωμα του συγγραφέα να γράφει ό,τι θέλει, χωρίς μετά θάνατον λογοκρισία του ανυπεράσπιστου βιβλίου του.

» Ίσως κι η επωδός του “phony” στο Catcher in the Rye είναι, εντέλει, προσβλητική: δεν είμαστε όλοι γνήσιοι με τον τρόπο μας; Και ο Έμπορος της Βενετίας αντανακλά τον αντισημιτισμό όχι μόνο της εποχής του, αλλά και του ιδίου του Σέξπιρ -θα 'ταν ίσως προτιμότερο ο Εβραίος τοκογλύφος Σάιλοκ να μετονομαστεί σε Σάλιστοκ, και να εκχριστιανιστεί.

» Και τώρα που είπα Σάιλοκ! Στην “Επιχείρηση Σάιλοκ”, ο Ροθ περιγράφει μια γυναίκα με μικροσκοπικό πρόσωπο λέγοντας ότι "το πρόσωπό της ήταν όσο μια αντρική γροθιά". Καταφανής μισογυνισμός (και το εννοώ) -μήπως να γίνει λίγο δουλίτσα, και το πρόσωπο να παρομοιαστεί με πεπονάκι αργίτικο;

» Άσε τη Λολίτα. Αν την κάνεις δεκαεννιά χρονώ, κι η σχέση με τον Χάμπερτ Χάμπερτ γίνει συναινετική, το πολύπαθο μυθιστόρημα επιτέλους θα αναπνεύσει!

» Γιατί το βασικό δεν είναι οι ιστορίες που μας κρατάνε συντροφιά, που μας σώζουν, που μας χαρίζουν άλλες ζωές, που ομορφαίνουν τη μοναξιά μας και πλουτίζουν την ψυχή μας.

» Το βασικό είναι -και να μην ξεχνιέμαι- να μη διαβάσει αύριο-μεθαύριο κανένα παλικαράκι τη λέξη “πούστης” (ακόμα και σε δικό μου βιβλίο, ήτοι σε βιβλίο πούστη) και πληγωθεί ανεπανόρθωτα».