H γενιά Ζ μπορεί να αποτελέσει την αιχμή της αλλαγής του υπάρχοντος κόσμου

Ζούμε μια εποχή προκλήσεων και συνεχών αναταραχών. Κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη με φυσικό επακόλουθο την αλλαγή των παγκόσμιων σταθερών σε κάθε επίπεδο. Είναι δεδομένο πως αυτό το σπιράλ κρίσεων δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη την σημερινή νεολαία. Τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για την αποκαλούμενη Generation Z, την γενιά εκείνη που όταν κυκλοφόρησε το πρώτο i-phone το 2007, αλλάζοντας το ρου της παγκόσμιας ιστορίας, αποτελούνταν από παιδιά ηλικίας μέχρι δέκα ετών. Αν μάλιστα, θέλουμε να ορίσουμε με κάποιον τρόπο της γενιά αυτή, προσωπικά θα επέλεγα τον χαρακτηρισμό “γενιά του διαδικτύου”. Η επαφή και σχέση αυτής της γενιάς με την τεχνολογία αποτελεί και έναν από τους πλέον διαφοροποιητικούς παράγοντες αυτής της γενιάς από τις προηγούμενες. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητάς της και το κυρίαρχο μέσο κοινωνικοποίησης της, ήδη από πολύ νεαρή ηλικία. Όσ@ ανήκουν σε αυτή εξοικειώθηκαν στην πρώτη δεκαετία της ζωής τους με τα έξυπνα κινητά και το διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας.

Ταυτόχρονα όμως, η γενιά αυτή ωρίμασε εντός της κρίσης, ζώντας το τέλος της μεταπολίτευσης. Διάφορες μελέτες δείχνουν πως είναι περισσότερο ρεαλιστές από τις προηγούμενες γενιές, γνωρίζουν ότι καλούνται να παλέψουν για περισσότερα, είναι λιγότερο εξαρτώμενη και περισσότερο αυτόνομη από τους παραδοσιακούς ελληνικούς θεσμούς όπως η οικογένεια και η εκκλησία, σε σχέση με τη γενιά των millennials. Παράλληλα, παρουσιάζει τεράστια ευαισθησία σε θέματα που άπτονται του περιβάλλοντος, του προσφυγικού ζητήματος και του ζητήματος των ταυτοτήτων κάθε λογής, γεγονός που υποδηλώνει μια αυξημένη ενσυναίσθηση και μια αίσθηση διαγενεακής δικαιοσύνης που απουσίαζαν στο παρελθόν.  Φαίνεται έτσι πως η αντίληψή της για την πολιτική είναι πιο σύνθετη. Είναι δεδομένη η είσπραξη δυσπιστίας αμφισβήτησης και τρολαρισματος τύπου Luben για το πολιτικό σύστημα και τους θεσμούς του αλλά την ίδια στιγμή είναι αξιοσημείωτη η διεκδίκηση των αιτημάτων τους με νέες μορφές δράσης μακριά από τις εγκαθιδρυμένες και ίσως ξεπερασμένες πρακτικές των κομματικών νεολαιών. Αξίζει να τονιστεί και ότι η σχέση της γενιάς Ζ με την επιστήμη είναι πολύ ειλικρινής και καταδεικνύει την εγγύτητα της με την δια βίου εκπαίδευση, την αντικειμενική ενημέρωση και συνεχή ανάγκη παρακολούθησης της επικαιρότητας.

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως η γενιά Ζ αντιμετωπίζει την παιδεία ως το βασικό όχημα εξόδου από την κρίση. Προκύπτει λοιπόν μια ταύτιση με τη σοσιαλδημοκρατική αντίληψη πως η πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι συγκεκριμένα αυτή που εξασφαλίζει την ισότητα στις ευκαιρίες, την προοδευτική κοινωνική κινητικότητα, τη διαγενεακή δικαιοσύνη απέναντι στα κλειστά οικονομικά συστήματα και την οικογενειοκρατία. Είναι η πύλη της εισόδου του ανθρώπου σε μια καλύτερη κοινωνία, είναι το πλαίσιο εκείνο που προάγει την πολυπολιτισμικότητα, την συνεργασία, την επικοινωνία, τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, την στάση ζωής, την πεποίθηση μας ότι το μέλλον μπορεί να είναι καλύτερο από το παρόν. Προφανώς, οι διεκδικήσεις δεν μένουν και δεν πρέπει να μένουν μόνο στο κομμάτι της εκπαίδευσης. Τα αιτήματα για αξιοπρεπή εργασία, ποιότητα ζωής, χρόνο να κυνηγάς τα όνειρά σου και να καλλιεργείς τα ταλέντα σου, ευκαιρίες για να μπορείς να ζήσεις καλύτερα από τους γονείς σου έχουν διαχρονικό χαρακτήρα και προφυλάσουν την γενιά Ζ από τον κίνδυνο της ψηφιακής απομόνωσης και της ατομικής περιχάραξης πίσω από την ασφάλεια της οθόνης του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα Δημοκρατίας και δικαιωμάτων καθιστούν τη γενιά Ζ ως μια γενιά που δεν έχει να χάσει τίποτα, αλλά αντίθετα μπορεί ίσως να σώσει τον κόσμο διορθώνοντας τα λάθη των προηγούμενων.

Συμπερασματικά, η γενιά Ζ μπορεί να αποτελέσει την αιχμή της αλλαγής του υπάρχοντος κόσμου, η γροθιά απέναντι σε κάθε συστημική λογική, που αναπαράγει ανισότητες και κλειστά συστήματα εξουσίας σε εκπαιδευτικό, οικονομικό, πολιτικό επίπεδο. Οφείλει να  αμφισβητήσει και να αναθεωρήσει δομές και θεσμούς του παρελθόντος, να συγκρουστεί με τον εαυτό της, να εκφέρει την δική της άποψη, να παράξει το δικό της συλλογικό όραμα και τα δικά της γεγονότα. Η κοινωνία αλλάζει και αν η γενιά Ζ καταφέρει να προωθήσει ένα μοντέλο οριζόντιας οργάνωσης που θα αποδυναμώνει τον έλεγχο, θα διευκολύνει την συμμετοχή και το διάλογο, θα ενθαρρύνει την θεσμική λειτουργία του κράτους, θα ενσωματώσει και θα δώσει έκφραση σε όσους ζουν στις σκιές, τότε μπορεί να αποτελέσει σταθμό στην πορεία του ανθρώπου διαμορφώνοντας την κουλτούρα και την εποχή που θέλει να αφηγηθεί στα βιβλία της Ιστορίας.

Γεώργιος Τσούμας – 17/6/1992- Επιχειρηματίας - Μέλος Πολιτικού Συμβουλίου Πασοκ-Κιναλ - Επικεφαλής Νεολαίας Πασοκ-Κιναλ