Ποια τα χαρακτηριστικά της Γενιάς Ζ;

Ως γενιά Z χαρακτηρίζονται τα άτομα που γεννήθηκαν περίπου μεταξύ 1996-2010και τώρα βρίσκονται στα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης τους. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της γενιάς Ζ  είναι ότι αποτελεί τη πρώτη γενιά που ενηλικιώθηκε στον κόσμο του διαδικτύου(digitalnatives).Αποτελεί την πιο δραστήρια γενιά όσον αφορά την πλοήγηση στο διαδίκτυο, την ενημέρωση από ιστοτόπους αλλά και τιςψηφιακές αγορές και πληρωμές.Eνδιαφέρεται περισσότερο από κάθε γενιά για κοινωνικά ζητήματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οικονομική ανισότητα και η κλιματική αλλαγή.

Πολλοί από τη γενιά Ζ μεγάλωσαν και διαμορφώθηκαν από τις οικονομικές πιέσειςπου αντιμετώπισαν οι οικογένειες τους και η κοινωνία κατά τη διάρκεια της μεγάλης ύφεσης και της πανδημίας. Έχοντας δει τους αγώνες των γονιών τους, αυτή η γενιά καθοδηγείται από τον πραγματισμό και την ασφάλεια. Έτσι, εκτιμούν τη σταθερότητα που προκύπτει από τη μείωση των δαπανών, τις σταθερές θέσεις εργασίας και τις έξυπνες επενδύσεις.

Έχει χαρακτηριστεί από ορισμένους ως η "πιο μοναχική γενιά", καθώς οι πολλές ώρες που περνούν στο διαδίκτυο μπορούν να ενισχύσουν το αίσθημα της απομόνωσης και της απογοήτευσης καθώς δεν αφιερώνουν χρόνο για την καλλιέργεια ουσιαστικών σχέσεων.

Ποια στοιχεία τη διαφοροποιούν τη Γενιά Ζ από τις προηγούμενες γενιές

Ενώ η προηγούμενη γενιά, οι Millennials, θεωρήθηκαν "ψηφιακοί πρωτοπόροι" καθώς έγιναν μάρτυρες της έκρηξης της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η γενιά Ζ γεννήθηκε σε έναν κόσμο αιχμής της τεχνολογικής καινοτομίας όπου οι πληροφορίες ήταν άμεσα προσβάσιμες και η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ήταν ήδη εκτεταμένη. Η χαρακτηριστική διαφορά μεταξύ των δύο γενεών είναι ότι οι Millennials εξερευνώντας την ψηφιακή τεχνολογία και τις πρώτες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δημοσιοποίησαν ελεύθερα και χωρίς μέτρο τις σκέψεις και τις απόψεις τους, ενώη γενιά Z επιλέγει την ιδιωτικότητα έχοντας στο μυαλό τους την ασφάλεια και την προστασία, ενώ είναι πιο συγκρατημένοι όσον αφορά τις πληροφορίες που μοιράζονται στο διαδίκτυο.

Σύμφωνα με έρευνες, η γενιά Ζ φαίνεται να είναι πιο μορφωμένη από τις άλλες γενιέςκαθώς έχει μεγαλώσει με πιο σύγχρονους τρόπους εκπαίδευσης και με πιο μορφωμένους γονείς.Ακόμη, η γενιά Ζ είναι περισσότερο εξοικειωμένη στους εναλλακτικούς τρόπουςεκπαίδευσης, παρακολουθώντας διαδικτυακά μαθήματα, μαθήματα στο YouTube ή αναζητώντας θέσεις εργασίας που προσφέρουν επαγγελματική κατάρτιση.

Αξίζει να σημειωθεί μια ειδοποιός διαφορά από τις προηγούμενες γενιές: η γενιά Ζ φαίνεται να είναι πιο ρεαλιστική κυρίως χάρη στο γεγονός ότι μεγάλωσαν σε συνθήκες πολιτικής και οικονομικής αστάθειας ενώ αντίθετα οι Millennials χαρακτηρίζονται ως αισιόδοξοι χάρη στους ενθαρρυντικούς γονείς τους και στο γεγονός ότι γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε συνθήκες μεγαλύτερης ευημερίας και περισσότερων ευκαιριών.

Πώς βλέπει η γενιά Ζ τις σπουδες και ποιές οι επιλογές της. Υπάρχει μεγαλύτερη εξωστρέφεια;

Η γενιά Ζ δίνει έμφαση στην εκπαίδευση. Πρόκειται για τηνπιο μορφωμένη γενιά καθώς έχει τα υψηλότερα ποσοστά αποφοίτησης από το λύκειο και ταχαμηλότερα ποσοστά εγκατάλειψης του σχολείου σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές.Πιστεύει στη δια βίου εκπαίδευση, θέλει να αποκτήσει πρακτικές δεξιότητες και είναι ανοιχτή στην επιχειρηματικότητα.

Εξαιτίας αυτού, όλο και περισσότεροι μαθητές έλκονται από επαγγέλματα που δεν ανήκουν απαραίτητα στην παραδοσιακή αγορά εργασίας, το ποσοστό των φοιτητών που σπουδάζουν ανθρωπιστικές επιστήμες έχει μειωθεί, ενώ ειδικότητες που ανήκουν σε αναπτυσσόμενους κλάδους όπως η επιστήμη των υπολογιστών, η μηχανική και η βιοϊατρικήείναι οι πιο δημοφιλείς.Όταν πρόκειται να πάρουν την απόφαση να φοιτήσουν στο πανεπιστήμιο, το κύριο μέλημα της γενιάς Z είναι η πρακτικότητα. Οι φοιτητές θέλουν να γνωρίζουν πώς η τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να τους εξασφαλίσει εργασιακή ασφάλεια και να τους βοηθήσει να εξελιχθούν στην καριέρα που επιθυμούν.Η γενιά Ζ είναι άτομα τα οποία δεν διστάζουν να αναζητήσουντο μέλλον τους εκτός συνόρων, σε αντίθεση με τις παλαιότερες γενιές που παρέμεναν κυρίως στην χώρα τους. Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η εξωστρέφεια και η κινητικότητα.Επιπλέον, η σημερινή νέα γενιά λατρεύει τα και να αποκτά συνεχώς καινούργιες εμπειρίες.

Γενιά Ζ: Ποια η σχέση της με την οικογένεια, την επιχειρηματική δραστηριότητα, την πολιτική.

Οικογένεια

Η ανεξαρτησία είναι μια έννοια με την οποία η γενιά Ζ αισθάνεται στενά συνδεδεμένη. Μέρος του να είσαι ανεξάρτητος σημαίνει να πληρώνεις τους λογαριασμούς σου, να εργάζεσαι σκληρά για να ανταπεξέλθεις οικονομικά στις ανάγκες και στις επιθυμίες σου και να αποταμιεύεις για τα όνειρα και τις φιλοδοξίες σου. Επιπλέον, ανεξαρτησία σημαίνει επίσης να ζεις μακριά από τους γονείς, τα αδέλφια και άλλα μέλη της οικογένειάς. Ωστόσο, η αυτονομία για τη γενιά Ζ παρουσιάζει πολλές δυσκολίεςλόγω των σημερινών οικονομικών συνθηκών, όπως τα ραγδαία αυξανόμενα ενοίκια και ο πληθωρισμός. Τα υψηλά ενοίκια και η δυσκολία αγοράς έχουν αναγκάσει πολλούς νέους να συνεχίσουν να ζουν με τους γονείς τους ακόμη και μετά την αποφοίτησή τους από το πανεπιστήμιο. Ως αποτέλεσμα, πολλοί από αυτούς δυσκολεύονται να είναι κύριοι του εαυτού τους και αντιμετωπίζουν  και κρίσης ταυτότητας.

Όπως και οι Millennials, η γενιά Ζ θα μεταθέσει χρονικά πολλά από τα παραδοσιακά ορόσημα, όπως ο γάμος και η απόκτηση παιδιών. Ωστόσο, δεδομένων των μοναδικών χαρακτηριστικών τους (εξοικείωση με τη τεχνολογία, κοινωνικά υπεύθυνοι και πραγματιστές), η γενιά Ζ θα δημιουργήσει ένα νέο πρότυπο οικογένειας.

Επιχειρηματική δραστηριότητα

Η γενιά Ζ θεωρεί τους εαυτούς της ως φορείς της αλλαγής δεδομένου ότι είναι η πρώτη γενιά που αντιλαμβάνεται τι θα περιλαμβάνει το μέλλον. Ήδη η γενιά Ζ τείνει να μην αποτελεί μέρος της παραδοσιακής αγοράς εργασίας. Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο προτιμούν να είναι επιχειρηματίες. Είναι παθιασμένοι και αναπτύσσουν δημιουργικές ικανότητεςγια να βρουν καινοτόμες λύσεις στις τρέχουσες προκλήσεις.Ηγενιά Ζ δεν φοβάται να δοκιμάσει και να ρισκάρει. Εικάζεται ότι θα είναι η κορυφαία επιχειρηματική γενιά και θα αλλάξει ολόκληρο το τοπίο της επιχειρηματικότητας ενσωματώνοντας τις τρέχουσες τεχνολογίες, , τα μέσα ενημερώσειςενημέρωσης και τις μάρκετινγκ στις επιχειρήσεις τους.

Πολλά άτομα που ανήκουνστη γενιά Ζ είναι φοιτητές ή πρόσφατα απόφοιτοι και έχουν ξεκινήσει μια καριέρα, αλλά παθιάζονται με την ιδέα της δικής τους επιχείρησης και της επαγγελματικής ελευθερίας. Δεδομένου ότι είναι νέοι και πιθανώς μόλις εισήλθαν στο εργατικό δυναμικό, οι δισταγμοί και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουναντισταθμίζονται με τα κίνητρα πίσω από τα επιχειρηματικά τους εγχειρήματα. Προκλήσεις όπως ο χρόνος και η εμπειρία διαχείρισης των οικονομικών και υπάρχουν ταυτόχρονα με κίνητρα όπως η ελευθερία και η ανεξαρτησία.

Πολιτική

H γενιά Ζ δείχνει να είναι από τις πιο προοδευτικές γενιές, τάσσεται σε μεγάλο βαθμόυπέρ της ισότητας των φύλων, κατά του ρατσισμού και της ομοφοβίας και ανησυχεί για το κόστος διαβίωσης, την οικονομική ανισότητα και τη κλιματική αλλαγή.Δεν εφησυχάζει και ψάχνεινα βρει λύσεις σε καίρια ζητήματα χωρίς να εναποθέτει τις ελπίδες της στα κόμματα του παρελθόντος. Δεν είναι ανενημέρωτη και αδιάφορη αλλά παρουσιάζει μια τάση πολιτικοποίησης χωρίς να εκφράζει τηνπολιτική της θέσηστα socialmedia.Ενδείξεις ότι ένα τμήμα της γενιάς Ζ στην Ελλάδα ασχολείται ενεργά με τον πολιτικό στίβο αποτελούν αντιφασιστικές και φεμινιστικές κινητοποιήσεις όπως το κίνημα #metoo.

Ωστόσο, οι νέοι αισθάνονται αποκλεισμένοι από την κυρίαρχη πολιτική, γεγονός που, σε συνδυασμό με τις σκληρές εμπειρίες που βίωσαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είναι πιθανό να οδηγήσει στην περαιτέρω ριζοσπαστικοποίησή τους. Σήμερα, αρκετές μελέτες στρέφουν την προσοχή στην αυξανόμενη εμπλοκή της γενιάς Z με τα πολιτικά ζητήματα και αναδεικνύουν μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά της: την αυξημένη ενσυναίσθηση για τις εμπειρίες καταπίεσης των άλλων λόγω διαφορετικότητας (φυλή, κοινωνική τάξη, ταυτότητα φύλου, σεξουαλικός προσανατολισμός κ.λπ.) καθώς και την οργή της ενάντια στο στίγμα και τις διακρίσεις.

Επίλογος:

Ζούμε σε μια περίοδο θεμελιωδών αλλαγών: οι τεχνολογίες, οι θέσεις εργασίας και οι εργασιακές απαιτήσεις μεταβάλλονται, κάτι που συνεπάγεται απειλές και ευκαιρίες. Η αναζήτηση διαφορετικών ευκαιριών με ανοιχτό μυαλό με ευελιξία και προσαρμοστικότητα είναι το ζητούμενο των νέων σήμερα.

Ελισάβετ Τριγάζη, 3/07/93 Software Engineer (Μηχανικός λογισμικού)