Ελλαδα

Οι καλλιτέχνες στο Μαξίμου

Θα βάλει τάξη η Τέχνη στο χάος της μεταλυκειακής εκπαίδευσης;

Τόνια Ζαραβέλα
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Συνάντηση εκπροσώπων καλλιτεχνών με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου εν μέσω κινητοποιήσεων για το Προεδρικό Διάταγμα

Με τις κινητοποιήσεις να «φουντώνουν» σε πολλαπλά επίπεδα και δημοφιλείς καλλιτέχνες να έχουν βγει στους δρόμους, για ένα Προεδρικό Διάταγμα που στόχο είχε να ρυθμίσει εκκρεμότητες του παρελθόντος και άπτονται του χάους που επικρατεί στη μεταλυκειακή εκπαίδευσηαλλά έλαβε πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις εξαιτίας και των χρόνιων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες του πολιτιστικού χώρου, η κυβέρνηση επιχειρεί να βρει μία γραμμή επικοινωνίας και συνεννόησης μαζί τους.

Αυτήν την ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η συνάντηση εκπροσώπων των καλλιτεχνών με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να αναζητηθεί η «χρυσή τομή» για το ζήτημα που έχει προκύψει.

© Dimitris Kapantais / SOOC

Τη συνάντηση ζήτησαν τα μέλη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος με επιστολή που απέστειλαν την Παρασκευή προς τον πρωθυπουργό, ζητώντας να έχουν μαζί του «μία ουσιαστική συζήτηση, για το επίκαιρο θέμα του Προεδρικού Διατάγματος 85/2022, καθώς και τις διαχρονικές παθογένειες της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης στη χώρα μας».

Μεταξύ άλλων, στο Μέγαρο Μαξίμου θα εκπροσωπήσουν τον καλλιτεχνικό κόσμο, ο πρόεδρος του ΣΕΗ Σπύρος Μπιμπίλας, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Εθνικού Θεάτρου Γιάννης Μόσχος, η πρώην Υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου και ο καλλιτεχνικός διευθυντής Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος Αστέρης Πελτέκης.

Αναλυτικά, στη συνάντηση έχουν κληθεί:

Κωνσταντίνος Κεχαγιόγλου, πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος
Σπύρος Μπιμπίλας, πρόεδρος Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών
Μ. Ανανιάδου, πρόεδρος Σωματείου εργαζομενων στο χορό
Βασίλης Παρασκευόπουλος, πρόεδρος Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου
Γιάννης Μόσχος, καλλιτεχνικός Διευθυντής Εθνικού Θεάτρου
Αστέρης Πελτέκης, καλλιτεχνικός Διευθυντής Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος
Δηώ Καγκελάρη, διευθύντρια Σχολής Εθνικού Θεάτρου
Γιάννης Ρήγας, διευθυντής Σχολής Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος
Λυδία Κονιόρδου, πρώην Υπουργός Πολιτισμού
Θάνος Παπαδογιάννης, εκπροσωπος σπουδαστών Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου

Οι προτάσεις της κυβέρνησης

Ως προς τις κινήσεις στις οποίες έχει ήδη προχωρήσει η κυβέρνηση, έχουν κατατεθεί δύο ρυθμίσεις στη Βουλή. Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει επισημάνει σε δελτίο Τύπου: «Σύμφωνα με την πρώτη ρύθμιση, επεκτείνεται και στους ΟΤΑ, υφιστάμενη διάταξη που αφορούσε σε εποπτευόμενους φορείς, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ του Δημοσίου, σύμφωνα με την οποία οι αποδοχές των καλλιτεχνών καθορίζονται με κοινή υπουργική απόφαση των συναρμόδιων υπουργών. Η ως άνω ρύθμιση κατέστη αναγκαία, προκειμένου να μην καταλείπεται καμία αμφιβολία ότι και στους ΟΤΑ, οι αποδοχές των καλλιτεχνών, καθορίζονται με ειδικό τρόπο, ως αναγνώριση της ιδιαίτερης φύσης της εργασίας τους.

Σύμφωνα με τη δεύτερη ρύθμιση, εξαιρούνται ρητά από τo πεδίο εφαρμογής του ΠΔ 85/2022, η απασχόληση καλλιτεχνών για την παροχή αμιγώς καλλιτεχνικού έργου σε φορείς του δημοσίου τομέα. Με τη ρύθμιση αυτή αποτυπώνεται και νομοθετικά αυτό το οποίο είχε εξ αρχής διασαφηνιστεί από την κυβέρνηση, ότι δηλαδή η απασχόληση με οποιαδήποτε σχέση εργασίας καλλιτεχνών εξαιρείται από το ΠΔ 85/2022, εφόσον αφορά σε παροχή αμιγώς καλλιτεχνικού έργου. Επιπλέον, εξαιρείται και ως προς τις προσλήψεις εκπαιδευτικών καλλιτεχνικών κλάδων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, όπου ισχύει και εφαρμόζεται διακριτό προσοντολόγιο. Η ρύθμιση επιβεβαιώνει επίσης ότι η εφαρμογή του ΠΔ δεν συνεπάγεται την οποιαδήποτε μετατροπή υφιστάμενων θέσεων καλλιτεχνών βαθμίδας Τεχνολογικής Εκπαίδευσης σε θέσεις βαθμίδας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Με τις ως άνω ρυθμίσεις μπαίνει τέλος σε οποιαδήποτε αμφιβολία είχε δημιουργηθεί στον δημόσιο διάλογο σχετικά με το εάν το ΠΔ 85/2022 επηρεάζει καθ’ οποιονδήποτε τρόπο την πρόσληψη, απασχόληση και αμοιβή καλλιτεχνών στο Δημόσιο, αλλά και ακαδημαϊκά τους ζητήματα. Επιπλέον διασφαλίζεται οριζόντια στο Δημόσιο η δίκαιη αμοιβή τους, ενώ πρόκειται να ακολουθήσει και σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών.

Παράλληλα, έχει ανακοινωθεί η σύσταση τριών Ομάδων Εργασίας για την καλλιτεχνική εκπαίδευση. Σε κοινή ανακοίνωση των Υπουργείων Πολιτισμού και Παιδείας: «Έργο των τριών Ομάδων Εργασίας (Θέατρο, Χορός, Μουσική) είναι η εκπόνηση αναλυτικών προτάσεων προς τον σκοπό ανάληψης κοινής νομοθετικής πρωτοβουλίας των συναρμόδιων Υπουργείων για τη δημιουργία δημόσιας πανεπιστημιακού επιπέδου σχολής στις παραστατικές τέχνες. Επιπλέον, η Ομάδα Εργασίας Μουσικής θα έχει ως έργο και την εκπόνηση αναλυτικών προτάσεων για τη διαμόρφωση εθνικού πλαισίου Ωδειακής Εκπαίδευσης. Υπενθυμίζεται ότι στις 28 Ιανουαρίου ο πρωθυπουργός εξήγγειλε την δημιουργία δημόσιων πανεπιστημιακού επιπέδου σπουδών παραστατικών τεχνών ως το 2025.

»Πρόεδρος και των τριών ενδεκαμελών Ομάδων Εργασίας ορίζεται η Γενική Γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ, Ελένη Δουνδουλάκη, ενώ και στις τρεις Ομάδες Εργασίας συμμετέχουν ο Γενικός Γραμματέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας του ΥΠΑΙΘ, Γιώργος Βούτσινος, ο Γενικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης του ΥΠΑΙΘ, Οδυσσέας Ζώρας και ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού στην Προεδρία της Κυβέρνησης, Θανάσης Κοντογεώργης, καθώς και ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, Περικλής Μήτκας, και η Διευθύνουσα Σύμβουλος του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Ιωάννα Λυτρίβη.

»Επιπλέον, στην Ομάδα Εργασίας Θεάτρου, συμμετέχουν μεταξύ άλλων η Διευθύντρια Σπουδών της Ανώτερης Σχολής Δραματικής Τέχνης Εθνικού Θεάτρου, Δηώ Καγγελάρη, και ο Διευθυντής της Ανώτερης Σχολής Δραματικής Τέχνης Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Γιάννης Ρήγας. Στην Ομάδα Εργασίας Χορού, συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο Γιώργος Κουμεντάκης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και ο Δάφνις Κόκκινος, Διευθυντής της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης. Στην Ομάδα Εργασίας Μουσικής συμμετέχουν ο Γεώργιος-Ιούλιος Παπαδόπουλος, Διευθυντής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης και ο Σίμος Παπάνας, Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης.

»Οι Ομάδες Εργασίας θα διαβουλεύονται σε τακτά χρονικά διαστήματα με αντιπροσωπευτικούς φορείς παραστατικών τεχνών και αντιπροσωπευτικά όργανα σπουδαστών, δύνανται να συνεργαστούν με εμπειρογνώμονες και προσωπικότητες εγνωσμένου κύρους του χώρου, ενώ προβλέπεται να ολοκληρώσουν το έργο τους μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023».

Οι ρυθμίσεις της κυβέρνησης δεν έγιναν αποδεκτές από τους καλλιτέχνες που ζητούν απόσυρση του ΠΔ και διάλογο για την καλλιτεχνική εκπαίδευση.

Κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών

Η Γενική Συνέλευση του ΣΕΗ απηύθυνε γενικό κάλεσμα για συγκέντρωση έξω από το Ωδείο Αθηνών στις 11:30 με ταυτόχρονη στάση εργασίας 11:00 με 15:00 το μεσημέρι της Τετάρτης (15/2).

Ήδη, πολλές καλλιτεχνικές σχολές της χώρας βρίσκονται υπό κατάληψη, όπως συνέβη και σε κρατικές θεατρικές σκηνές, καθηγητές δραματικών σχολών παραιτήθηκαν, ενώ έχουν «παγώσει» ακόμη και τα γυρίσματα τηλεοπτικών σειρών. Την περασμένη εβδομάδα παραιτήθηκαν οι καθηγητές των Δραματικών Σχολών του Εθνικού Θεάτρου και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας, μετά και την απόφαση των σπουδαστών να προχωρήσουν σε κατάληψη με στόχο τη δημιουργία κέντρων αγώνα.

Τη Δευτέρα (13/2) το ΣΕΗ προχώρησε σε νέα Γενική Συνέλευση, στην οποία αποφάσισε να κλιμακώσει τις κινητοποιήσεις του. «Έχουμε κερδίσει. Έχουμε κερδίσει τη φωνή μας, την παρουσία μας, τη συσπείρωση του κλάδου μας, τον διάλογο, τη μαζικότητα, έχουμε κερδίσει την πίστη στις συλλογικές διαδικασίες και τους αγώνες. Και αυτό πρέπει να διαφυλάξουμε και τώρα, αυτή την κρίσιμη στιγμή, αλλά και μετά –αρκετά μετά το τέλος αυτού του αγώνα/πολέμου– ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Πρέπει να διαφυλάξουμε την ενότητα. Ο κάθε ένας και η κάθε μία με τα μέσα του και την τοποθέτησή του έχει συμβάλει στον πολυμορφικό αυτό αγώνα που πρωτοφανώς κρατάει 2 μήνες τώρα. Η κλιμάκωση δεν είναι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΣΕΗ μετά την πρόσφατη Γενική Συνέλευση και συνεχίζει: 

«Μέσα σε 3 χρόνια έχουμε κερδίσει την πρωτοφανή συσπείρωση των καλλιτεχνών. Αρχικά, με το τεράστιο κίνημα που δημιουργήθηκε εν μέσω κορωνοϊού λόγω της αδιαφορίας και της έλλειψης οργανωμένου πλάνου ενίσχυσης του πολιτισμού. Και τώρα, λόγω της ΣΥΝΕΙΔΗΤΗΣ, από την πολιτεία, προσπάθειας υπονόμευσης/υποβάθμισης των καλλιτεχνών. Έχουμε ενισχύσει τα αντανακλαστικά μας, την ικανότητα στο διάλογο και στη ζύμωση, μάθαμε πως να αγωνιζόμαστε και καταφέραμε όχι μόνο να δηλώσουμε την παρουσία μας, "να ακουστούμε", αλλά και να φέρουμε ουσιαστικές αλλαγές, έχουμε δείξει τι κλάδος είμαστε και, μπορούμε να πούμε, μας φοβούνται! Νίκη είναι ότι ο πρωθυπουργός μετά από αίτημά μας την Παρασκευή που καταθέσαμε με την Ομοσπονδία και τα λοιπά σωματεία, δέχεται κακήν κακώς να συναντήσει την Τετάρτη, εμάς που θέλει να παρουσιάζει ως "Σύριζα" ή "παραπληροφορημένους". Έχοντας ως γνώμονα και την επιτυχία, αλλά και το επικοινωνιακό κόστος των παρεμβάσεων που κάνουμε –ιστορικές οι συναυλίες της Παρασκευής και του Σαββάτου, ιστορικές οι παρεμβάσεις στα θέατρα, ιστορικές οι μεγαλειώδεις πορείες μας, ενώ από την Πέμπτη έχουμε καταφέρει να σπάσουμε το εμπάργκο των συστημικών μέσων ενημέρωσης– μετά από την εμβληματική περασμένη Τετάρτη με την παραίτηση των καθηγητών του εθνικού έχουμε μια κομβικής σημασίας Τετάρτη αυτήν την εβδομάδα με τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό». 

Οι καλλιτέχνες ανακοίνωσαν ότι προχωρούν σε μία σειρά κινητοποιήσεων. 

  • ΤΕΤΑΡΤΗ 15/2/2023: γενικό κάλεσμα για συγκέντρωση έξω από το ΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ στις 11:30 την ώρα της συνάντησης με ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ στάση εργασίας 11 με 3. Παράλληλα, το απόγευμα στις 17:00 καλούμε σε διαμαρτυρία στο αρχαιολογικό μουσείο για στήριξη των αρχαιολόγων ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του ΣΕΑ.
  • ΠΕΜΠΤΗ 16/2/2023: πάρτι Τσικνοπέμπτης με παραδοσιακές ορχήστρες, το μεσημέρι στην Πανεπιστημίου έξω από το ΡΕΞ.
  • ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17/2/2023: σε περίπτωση που η συνάντηση με τον πρωθυπουργό δεν ικανοποιεί τα αιτήματα μας, ΠΑΝΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ 24ωρη απεργία και πορεία από το συμβούλιο της Επικρατείας την ώρα της κατάθεσης της προσφυγής (10:00) προς το ΣΥΝΤΑΓΜΑ. Μένουμε ΣΥΝΤΑΓΜΑ
  • ΣΑΒΒΑΤΟ 18/2/2023: σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματα μας, Νέα γενική συνέλευση και συναυλία στο Σύνταγμα
  • ΚΥΡΙΑΚΗ 19/2/2023: πρώτη επίσημη συνάντηση με Ενθεπα - παραγωγούς ελεύθερου θεάτρου για ΣΣΕ

ΣΥΡΙΖΑ: «Ο κ. Μητσοτάκης να μην εξαπατήσει τους καλλιτέχνες για άλλη μια φορά»

«Μετά από δύο μήνες κινητοποιήσεων των καλλιτεχνών, ο κ. Μητσοτάκης αποφάσισε τελικά να συνομιλήσει μαζί τους. Συνομιλία που έχει ήδη υπονομευτεί από τον κ. Βορίδη χθες στη Βουλή. Καλούμε τον κ. Μητσοτάκη να μην επιχειρήσει, για άλλη μια φορά, να τους εξαπατήσει», δήλωσε σήμερα η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Σία Αναγνωστοπούλου και πρόσθεσε:

«Δύο πράγματα μόνο οφείλει να κάνει: να αποσύρει τις καλλιτεχνικές ειδικότητες από το Προεδρικό Διάταγμα και να ζητήσει συγγνώμη για τη λάσπη που ρίχνει η κυβέρνησή του τόσους μήνες στους καλλιτέχνες».

ΠΑΣΟΚ: Ο πολιτισμός βιώνει απαξίωση και επίθεση από την κυβέρνηση

«Το τελευταίο διάστημα ο χώρος του πολιτισμού βιώνει μια πρωτοφανή επίθεση και απαξίωση από την κυβέρνηση», τονίζει το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ σε ανακοίνωση του, αναφορικά με τη συνάντηση του πρωθυπουργού με εκπροσώπους των καλλιτεχνών.

«Μετά από 58 μέρες συνεχών κινητοποιήσεων από όλους του καλλιτεχνικούς κλάδους, καταλήψεις και παραιτήσεις καθηγητών στο Εθνικό και στο Κρατικό Θέατρο, καταλήψεις από τους σπουδαστές των παραστατικών τεχνών σε όλη την Ελλάδα, ο Πρωθυπουργός αποφάσισε επιτέλους να συναντήσει τους ανθρώπους του πολιτισμού. Τον καλούμε έστω και την ύστατη ώρα να αποσύρει το Π.Δ. 85/2022 για τις καλλιτεχνικές ειδικότητες και να επαναφέρει τα επαγγέλματα των παραστατικών τεχνών στο καθεστώς ΤΕ για όλους. Παράλληλα, να ανοίξει ένας διάλογος για να λυθούν όλα τα ζητήματα που χρόνια τώρα ταλανίζουν τους καλλιτεχνικούς κλάδους. Το ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής έχει καταθέσει εδώ και καιρό συγκεκριμένες προτάσεις στον δημόσιο διάλογο. Στεκόμαστε στο πλευρό των καλλιτεχνών. Ο πολιτισμός είναι ζήτημα όλων μας!», καταλήγει το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.