Ισχύον νομικό πλαίσιο για τις επενδύσεις στην Ελλάδα

H Grand Thornton, σε έρευνα του Σεπτεμβρίου του 2022,  σχετικά με την άποψη των επενδυτών για το σήμερα και το αύριο του επενδυτικού κόσμου αναφέρει πως «H αισιοδοξία επιστρέφει στην ελληνική επιχειρηματικότητα». Με σκοπό την ανάκαμψη από την πανδημία για το σύνολο της οικονομίας και τις ελληνικές επιχειρήσεις, οι Έλληνες επιχειρηματίες πρωτίστως θεωρούν ότι βασικά μέτρα που θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση είναι τα κίνητρα για αύξηση της απασχόλησης και τόνωση των επενδύσεων κυρίως σε επιλεγμένους πληττόμενους κλάδους. Τέτοια κίνητρα, που συμβάλλουν στο να μεταβεί το ελληνικό επιχειρείν με ασφάλεια και αισιοδοξία στο αύριο, δίνει ο ισχύων αναπτυξιακός νόμος.

Στις αρχές του έτους ψηφίσθηκε ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος 4887/2022 με τίτλο «Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη», αντικαθιστώντας τον προηγούμενο Ν. 4399/2016, που ίσχυε έως τώρα, βασικός σκοπός του οποίου αποτελεί η προώθηση της οικονομικής, επιχειρησιακής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας.

Ο αναπτυξιακός νόμος εισάγει δεκατρία καθεστώτα-τομείς, οι οποίοι καλύπτουν όλο το φάσμα της ελληνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας. Στους τομείς αυτούς χορηγούνται κρατικές ενισχύσεις, που θα επιτρέψουν στην επιχειρηματική κοινότητα να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να υλοποιήσει τις πρωτοβουλίες της με σύγχρονες μορφές επενδύσεων. Οι κυριότεροι τομείς είναι ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, το «Νέο Επιχειρείν», ο τουρισμός και η πρωτογενής παραγωγή.

Δικαιούχοι των ενισχύσεων

Δικαιούχοι των ενισχύσεων, οι οποίες χορηγούνται με βάση τα ως άνω καθεστώτα, είναι οι φορείς επενδύσεων (δλδ. οι επενδυτές) που είναι εγκατεστημένοι ή έχουν υποκατάστημα/ματα στην Ελλάδα κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου. Αφορά συγκεκριμένες μορφές επιχειρήσεων. Οι κυριότερες από αυτές είναι η εμπορική εταιρεία, ο συνεταιρισμός, οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) και οι αγροτικοί συνεταιρισμοί (ΑΣ), οι υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και οι δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις, καθώς και οι θυγατρικές αυτών υπό προϋποθέσεις.

Απαιτούμενο ελάχιστο κόστος της επένδυσης

Προκειμένου το εκάστοτε επενδυτικό σχέδιο να υπαχθεί στον αναπτυξιακό νόμο και να λάβει τα προσφερόμενα κίνητρα/μορφές ενίσχυσης ορίζεται ένα ελάχιστο κόστος του σχεδίου, το οποίο κυμαίνεται από 50.000 ευρώ έως 1.000.000 ευρώ ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης.

Είδη ενίσχυσης

Ο νέος αναπτυξιακός διατηρεί το ίδιο σύστημα με τον ν. 4399/2016 παρέχοντας στους επενδυτές τις παρακάτω μορφές ενίσχυσης:

α) Φορολογικές απαλλαγές

β) Επιχορήγηση δωρεάν ποσού από το κράτος για την κάλυψη του κόστους των επενδύσεων

γ) Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, γνωστή και ως leasing

Το κράτος καλύπτει τμήμα των δόσεων της μίσθωσης, η οποία συνάπτεται για καινούριο μηχανολογικό και λοιπό εξοπλισμό. Η επιδότηση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά (7) έτη και η προθεσμία ξεκινάει από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.

 δ) Επιδότηση του κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης

Το κράτος καλύπτει μέρος του μισθού των νέων εργαζομένων μίας επιχείρησης, οι οποίοι συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο. Η ενίσχυση υπολογίζεται για δύο (2) έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης.

ε) Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών

Αφορά αποκλειστικά το νέο καθεστώς «Νέο Επιχειρείν» και συνίσταται στην επιδότηση επιτοκίου των δανείων μειωμένης εξασφάλισης ή στην επιδότηση των εξόδων ασφάλισης των δανείων υψηλού κινδύνου που καταβάλλονται στις τράπεζες που τα χορηγούν.

Οι ενισχύσεις α, β και γ μπορούν να χορηγηθούν μεμονωμένα ή συνδυαστικά.

Ύψος επένδυσης

Η επιχορήγηση για κάθε επένδυση φτάνει ακόμη και το  75% του προϋπολογισμού (ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης), ποσοστό πολύ υψηλότερο από αυτό που ίσχυε μέχρι σήμερα, που έφτανε έως και το 55%. Σε κάθε περίπτωση, το μέγιστο ποσό της επιχορήγησης είναι 10.000.000 ευρώ ανά επένδυση όταν το μέγιστο με τον προηγούμενο νόμο ήταν 5.000.000 ευρώ, ενώ κάθε επιχείρηση δύναται να λαμβάνει συνολικά 20.000.000 ευρώ και κάθε όμιλος επιχειρήσεων 30.000.000 ευρώ.

Διαδικασία αξιολόγησης, υπαγωγής και ελέγχου

των επενδυτικών σχεδίων Ταχύτερες και πιο αποδοτικές είναι πλέον οι διαδικασίες αξιολόγησης, υπαγωγής και ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων, καθώς μέρος των διαδικασιών ανατίθεται στον ιδιωτικό τομέα –σε ορκωτό ελεγκτή– σε μια προσπάθεια ουσιαστικής επιτάχυνσης των διαδικασιών και αντιμετώπισης της ενισχυμένης γραφειοκρατίας. Συγκεκριμένα, κάθε επενδυτικό σχέδιο με προϋπολογισμό άνω των 700.000.000 ευρώ θα ανατίθεται ως προς την αξιολόγηση, ένταξη και παρακολούθηση υλοποίησης του, σε ιδιώτη ορκωτό ελεγκτή, ενώ για τα επενδυτικά σχέδια κάτω του ποσού αυτού, ο επενδυτής θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει είτε ορκωτό ελεγκτή είτε τις αρμόδιες υπηρεσίες της περιφέρειάς του. Στόχος του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι η έγκριση των επενδυτικών σχεδίων που υποβάλλονται να μην ξεπερνά τις 60 ημέρες, έναντι των 600 και περισσοτέρων ημερών (!) που ήταν ο μέσος χρόνος της διαδικασίας τα προηγούμενα χρόνια.

Στόχοι του κράτους

Σκοπός του κράτους, με την έκδοση του νέου αναπτυξιακού νόμου, σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, είναι μεταξύ άλλων η προώθηση της ισόρροπης ανάπτυξης με σεβασμό στους περιβαλλοντικούς πόρους, η τεχνολογική αναβάθμιση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, η προσφορά καλύτερων υπηρεσιών, η αναβάθμιση της βιομηχανίας και η διαμόρφωση μιας νέας εξωστρεφούς εθνικής ταυτότητας (branding). Ο νόμος 4887/2022, ένα ιδιαίτερα ελκυστικό χρηματοδοτικό εργαλείο που διευκολύνει την υλοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων σε σύγχρονους τομείς της οικονομίας, «στρώνει το έδαφος» ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει ελκυστικό πόλο επενδύσεων και γιατί όχι και μία παγκόσμια υπολογίσιμη δύναμη.

Μένει να αποδειχθεί εάν με τη μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και την απλοποίηση των διαδικασιών υπαγωγής των επενδυτικών έργων, θα μειωθεί η γραφειοκρατία που μέχρι σήμερα αποτελούσε τροχοπέδη στην υλοποίηση των επενδύσεων και αν θα τηρηθούν τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για αναπτυξιακές επενδύσεις: https://www.taxheaven.gr/law/4887/2022