Τα πανεπιστήμια δεν είναι χώροι γνώσης

Η φασιστική αντίδραση των ανδρών των ΜΑΤ οι οποίοι, αντί να καθίσουν να γίνουν σάκος του μποξ και -γιατί όχι;- να καούν ζωντανοί, τόλμησαν να απαντήσουν με δακρυγόνα στην επίθεση δεκάδων αγωνιστών του λαϊκού κινήματος στο ΑΠΘ, είναι προφανώς καταδικαστέα. Σε μια δημοκρατική κοινωνία ο ρόλος της αστυνομίας είναι να γίνεται μέσο εκτόνωσης ψυχολογικών αδιεξόδων και αν αυτό περιλαμβάνει και μερικούς αστυνομικούς στο νοσοκομείο, αυτό είναι το τίμημα της δημοκρατίας. Όμως η κατασταλτική, δυστοπική, νεοφιλελεύθερη αντίδραση της αστυνομίας είχε και ένα θετικό: έδωσε την ευκαιρία να διαδοθεί η Σκέψη του καλλιτέχνη Θανάση Παπακωνσταντίνου ο οποίος την ώρα εκείνη, σε αντίποινα για την παρουσία της πανεπιστημιακής αστυνομίας, έπαιζε τα τραγούδια του στο «3ο Ελευθεριακό Φεστιβάλ Κατειλημμένων Χώρων και Συλλογικοτήτων» το οποίο πιθανότατα είναι ο προπομπός της «Λαϊκής Αγοράς Κλοπιμαίων και Συμμοριών» που επιτέλους κάποια στιγμή πρέπει να διοργανωθεί.

Σύμφωνα με τη Σκέψη του καλλιτέχνη «η γνώση από τα πανεπιστήμια είναι δευτερεύον θέμα κατ’ εμέ γιατί στην ουσία η γνώση είναι προσωπική επιλογή και πορεία του καθενός. Μπορεί να την αποκτήσει χωρίς δασκάλους και υποτιθέμενες βιβλιοθήκες....... Το βασικότερο που βίωσα ως φοιτητής είναι η κοινωνικοποίηση, η ζύμωση στις ιδέες και ο πολιτισμός» και διαβάζοντάς την (δυστυχώς δεν είχα τη χαρά να την ακούσω με τα αυτιά μου) νέοι ορίζοντες σκέψης άνοιξαν.

Για αρχή να πω ότι κι εγώ, όπως φαντάζομαι κι εσείς, κατά βάθος ήξερα ότι η γνώση είναι δευτερεύουσας σημασίας για τα πανεπιστήμια αλλά δεν μπορούσα να το διατυπώσω, να το κωδικοποιήσω αν θέλετε, τόσο καλά όσο το διατυπώνει ο κύριος Παπακωνσταντίνου. Το σημαντικό των πανεπιστημίων, ο λόγος ύπαρξής τους, είναι η αναψυχή, το γκομένισμα, ο βανδαλισμός, η κομματικοποίηση, η ατιμώρητη παραβατική συμπεριφορά, οι τραμπουκισμοί σε βάρος όποιου έχει απόψεις που δεν έχουν ευλογηθεί από τους αρχιερείς της Αριστεράς κ.λπ. Αν κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά τα σημαντικά χωράει και η γνώση, ακόμα καλύτερα, αν όχι, δεν χάνει και η Βενετιά βελόνι. Στο κάτω κάτω αν κανείς θέλει γνώση και σπουδές, το εξωτερικό είναι γεμάτο κανονικά πανεπιστήμια κι αν δεν έχει λεφτά, ας πρόσεχε. 

Επίσης όλοι καταλαβαίνουμε ότι δάσκαλοι και βιβλιοθήκες δεν χρειάζονται και η πραγματική γνώση αποκτιέται στο πανεπιστήμιο της ζωής όπως θα σας διαβεβαιώσει κάθε θαμώνας μπαρ σβήνοντας το τσιγάρο του στο ξέχειλο από γόπες τασάκι. Κι αν οι θαμώνες των μπαρ δεν σας κάνουν, σκεφτείτε ότι και ένας άλλος καλλιτέχνης - στοχαστής, ο Γρηγόρης ο Πετράκος, πάνω κάτω τα ίδια λέει: είναι προσωπική υπόθεση η γνώση και δεν θα μας πουν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές και οι επιστήμονες τι είναι σωστό και τι λάθος. Η χούντα του ειδικού που νομίζει ότι μπορεί να επιβάλει τις απόψεις του στον αδαή δεν θα περάσει!

Αλλά, όπως είπα, αυτά είναι σχεδόν κοινός τόπος για κάθε προοδευτικό και δημοκράτη. Οι ορίζοντες που άνοιξε η Σκέψη του Θανάση του Παπακωνσταντίνου έχουν να κάνουν με τη συνειδητοποίηση του πόσες ανθρώπινες δραστηριότητες αντιμετωπίζουμε, υπό την ασφυκτική πίεση του συστήματος, με εντελώς λάθος τρόπο.

Ας πάρουμε τα στάδια και τα γήπεδα. Πολλοί κυρ Παντελήδες θα σας πουν ότι το σημαντικό σε αυτούς τους χώρους είναι ο αθλητισμός και τα παιχνίδια. Χάρη στη Σκέψη του Θανάση καταλαβαίνουμε ότι ο αθλητισμός και τα παιχνίδια είναι δευτερεύοντα θέματα για τα στάδια και τα γήπεδα και το ότι οι χώροι αυτοί είναι πρώτα απ’ όλα χώροι κοινωνικοποίησης και εκτόνωσης. Το ζητούμενο δεν είναι ο αθλητισμός ή το θέαμα αλλά η συλλογική ρίψη αντικειμένων, τα εν χορώ μπινελίκια και τα συντονισμένα ντου στον αγωνιστικό χώρο. Επίσης καταλαβαίνουμε ότι ο αθλητισμός είναι προσωπική υπόθεση και ένας αθλητής οποιουδήποτε σπορ δεν χρειάζεται προπονητές και όργανα γυμναστικής για να πετύχει.

Επίσης, η Σκέψη του Θανάση ταιριάζει απολύτως και με τους χώρους που εμφανίζεται και εργάζεται ο ίδιος. Εκεί όπου η μουσική είναι το δευτερεύον θέμα με πιο σημαντικό το πιόμα, το στρίμωγμα με σκοπό την ανταλλαγή ιδρώτα και το άναμμα καπνογόνων. Οι τύποι που είναι πάνω στη σκηνή και τα δήθεν μουσικά όργανά τους δεν έχουν καμία ιδιαίτερη αξία την ώρα που ο ένας πάνω στον άλλο ζυμωνόμαστε σαν καρβελάκια ψωμί.

Φίλες, φίλοι και υπόλοιποι, το σύστημα προσπαθεί να βάλει τα πάντα σε κουτάκια όπου τα πανεπιστήμια είναι πρωτίστως χώρος σπουδών και γνώσης, τα γήπεδα και τα στάδια πρωτίστως χώροι παιχνιδιού και άθλησης, οι συναυλιακοί χώροι πρωτίστως χώροι μουσικής, τα πεζοδρόμια πρωτίστως χώροι μετακίνησης των πεζών και η πολιτική πρωτίστως πεδίο αναζήτησης λύσεων πρακτικών και όχι ψυχολογικών προβλημάτων. Αντισταθείτε σ’ αυτόν τον καταναγκασμό και καταστρέψτε τις βιβλιοθήκες στα πανεπιστήμια, πετάξτε πέτρες στα γήπεδα, ανάψτε καπνογόνα στις συναυλίες, παρκάρετε τα ΙΧ σας στα πεζοδρόμια και ασχοληθείτε με την πολιτική για να βρείτε διέξοδο στα ψυχολογικά σας αδιέξοδα. Και μπράβο σας!