Ελλαδα

Κρίμα να μην έχει γκράφιτι και ο Παρθενώνας

Δεν είναι θλιβερή αυτή η αποστειρωμένη αντίληψη για ένα μνημείο που θα μπορούσε να συνομιλήσει με το σήμερα και να γίνει ένα ζωντανό κομμάτι της πόλης και όχι ένα αποκομμένο από την πραγματικότητα στολίδι;

Μάνος Βουλαρίνος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τα γκράφιτι σε πολιτιστικά μνημεία, η «τέχνη του δρόμου» και ο σεβασμός για τον δημόσιο χώρο.

Ομολογώ ότι δεν καταλαβαίνω τους συμπολίτες που χρησιμοποιούν τη φράση «εικόνες ντροπής» για να περιγράψουν την εικόνα των γκράφιτι στο πλάι της Στοάς του Αττάλου. Απ' όσο ακούω και διαβάζω, τα γκράφιτι είναι τέχνη και μάλιστα τέχνη ιδιαιτέρως σημαντική καθώς είναι μια τέχνη μέσω της οποίας εκφράζονται οι νέοι και όλοι αναγνωρίζουμε ότι όταν θέλουν κάτι οι νέοι, ό,τι κι αν είναι αυτό, πρέπει οι υπόλοιποι να σκύβουμε ευλαβικά το κεφάλι, να τους το προσφέρουμε και να τους θαυμάζουμε. Βέβαια εμένα τα γκράφιτι μου φαίνεται ότι έχουν τόση σχέση με την τέχνη όση σχέση έχει με τη μουσική κάποιος που μπορεί να «παίξει» το θέμα του πολέμου των άστρων με πορδές (εντυπωσιακό οπωσδήποτε, αλλά μουσικό δεν τον λες), αλλά μάλλον έχω άδικο και οι μουτζούρες στους τοίχους όχι μόνο δεν ασχημαίνουν την πόλη αλλά την κάνουν ένα τεράστιο ανοιχτό μουσείο όπου κάθε φιλότεχνος μπορεί να απολαύσει έργα ανώνυμων αλλά σίγουρα σημαντικών καλλιτεχνών.

Υπό αυτή την έννοια αδυνατώ να καταλάβω ποιο είναι το πρόβλημα με τα γκράφιτι στη Στοά του Αττάλου. Από τη στιγμή που πρόκειται για τέχνη όχι μόνο είναι καλοδεχούμενα, αλλά η φιλοτέχνησή τους μπορεί να γίνει και αφορμή για γόνιμη συνομιλία του παρόντος με το παρελθόν, με τις κουβέντες τους να σχηματίζουν κάτι εννοιολογικά απτό πέρα από καλολογικούς καθωσπρεπισμούς ή την παρελθοντολαγνική στασιμότητα που αρνείται τον χρόνο ως ροή. Τα δύο έργα, μακριά στον χρόνο αλλά μαζί στον χώρο, διαγράφουν τελικά από κοινού μια πορεία που δεν είναι άλλη από την πορεία του καθενός από μας αλλά και του συνόλου του οποίου είμαστε μικρά κομμάτια και... ζητώ συγγνώμη που παρασύρθηκα αλλά πάντα ήθελα να γράφω τέτοιες μπούρδες και δυστυχώς ντρέπομαι να το κάνω στα σοβαρά. Όπως και να έχει, ελπίζω να καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.

Εκτός βέβαια αν είστε τίποτα μουχλιασμένοι συντηρητικοί που όχι μόνο δεν μπορείτε να δείτε την αξία της «παρέμβασης στο αστικό τοπίο», αλλά δεν αναγνωρίζετε και το δικαίωμα του καθενός να εκφράζεται με το έτσι θέλω στις μούρες σας. Σε αυτή την περίπτωση ξέρω ότι ποτέ δεν θα καταλάβετε το μεγαλείο του γκράφιτι και δεν θα δείτε ποτέ σύγχρονους Μιχαήλ Αγγέλους στα mural (επειδή είναι στη μούρη μας) που στολίζουν την πόλη, οπότε δεν θα χάσω τον χρόνο μου προσπαθώντας να σας εξηγήσω.

Θα απευθυνθώ στους προοδευτικούς συμπολίτες που καταλαβαίνουν την αξία της τέχνης του δρόμου και δεν την αντιλαμβάνονται απλώς ως έναν αντικοινωνικό βανδαλισμό κακομαθημένων ανθρώπων που προσπαθούν να αποκτήσουν οντότητα μέσω της τσαμπουκαλίδικης επιβολής της προσωπικής τους δυσάρεστης αισθητικής. Και θα τους ρωτήσω: Μήπως επιτέλους ήρθε η ώρα να αφήσουμε την τέχνη του σήμερα να αγγίξει και τον Παρθενώνα; Δεν είναι θλιβερή αυτή η αποστειρωμένη αντίληψη για ένα μνημείο που θα μπορούσε να συνομιλήσει με το σήμερα και να γίνει ένα ζωντανό κομμάτι της πόλης και όχι ένα αποκομμένο από την πραγματικότητα στολίδι; Δεν είναι ωραία και σύγχρονη και γεμάτη ζωντάνια και αντάξια της urban αισθητικής, που κάθε πόλη οφείλει να προστατεύει, η εικόνα που βρίσκεται πάνω-πάνω στο σημερινό «και μπράβο τους»;

Αφήστε τους τουρίστες (που έτσι κι αλλιώς σίγουρα εκτιμούν ως αξιοθέατο τη μοναδικότητα μιας χώρας στην οποία ο βανδαλισμός και το «εγώ έτσι γουστάρω» είναι κυρίαρχος τρόπος ζωής) και σκεφτείτε πόσο θα ταίριαζε με την υπόλοιπη πόλη ένας Παρθενώνας γεμάτος ταγκ, επαναστατικά σύμβολα και λέξεις φαντασίωσης αμερικάνικου γκέτο. Αρχαία μνημεία έχουν κι άλλες χώρες, αλλά πόσες από αυτές θα επέτρεπαν στα μνημεία τους να μιλήσουν με το σήμερα; Εμείς το κάνουμε έτσι κι αλλιώς, γιατί λοιπόν να μην αφήσουμε να ολοκληρωθεί η ωραία αυτή συζήτηση;

Με λίγα λόγια: Αφού μας τα κάνατε τσουρέκια με την «τέχνη του δρόμου», αφού επιμείνατε ότι η ασυδοσία και η απουσία σεβασμού για τον δημόσιο χώρο είναι ελευθερία, αφού πείσατε ότι η δημόσια αφόδευση είναι θεμιτός τρόπος έκφρασης, τώρα λουστείτε τα. Και μπράβο σας.