Επιχορηγήσεις και νέα έργα βγάζουν από το τέλμα τις κατασκευές

Οριστικά από το τέλμα, ύστερα από πολυετή κρίση, βγαίνει ο κατασκευαστικός κλάδος όπου θα κατευθυνθούν επιχορηγήσεις ύψους 7,96 δισεκατομμυρίων, κινητοποιώντας συνολικούς πόρους 13,3 δισ. ευρώ. Αυτό αναφέρει σε πρόσφατη μελέτη του με τίτλο «Προοπτικές ανάπτυξης και ανάγκες χρηματοδότησης του τομέα των Κατασκευών» το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ). Εκτιμάται, δε, ότι συνολικά ο κύκλος εργασιών του κλάδου θα διπλασιαστεί την περίοδο 2021-2026, φτάνοντας τα 19,8 δισ. ευρώ το 2026, εφόσον απορροφηθεί το σύνολο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης που αντιστοιχούν σε επιχορηγήσεις και δάνεια.

Η μελέτη, που ανατέθηκε στο ΙΟΒΕ από το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημόσιων Έργων (ΤΜΕΔΕ), κάνει λόγο για ισχυρή ανάπτυξη των κατασκευών τα επόμενα χρόνια, που θα θέσει τέλος στη μεγάλη συρρίκνωση του κλάδου που σημειώθηκε μετά το 2007. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης μαζί με τα υπόλοιπα Ευρωπαϊκά Ταμεία (ΕΣΠΑ και απευθείας κοινοτική χρηματοδότηση) και τους εθνικούς πόρους αναμένεται να χρηματοδοτήσουν έργα υποδομών που θα τροφοδοτήσουν την ισχυρή ανάπτυξη των κατασκευών τα επόμενα χρόνια, τερματίζοντας τη μεγάλη συρρίκνωση του κλάδου που σημειώθηκε μετά το 2007.

Ποια έργα θα απορροφήσουν τα μεγαλύτερα ποσά επιχορηγήσεων; Τα κατασκευαστικά έργα που θα στηριχθούν με επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αφορούν κυρίως τους τομείς της Ενέργειας (4,6 δισ. ευρώ), των Μεταφορών (4,1 δισ. ευρώ) και του Περιβάλλοντος (2,9 δισ. ευρώ). Εάν συμπεριληφθούν οι πόροι από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (και οι κινητοποιούμενοι από τα δάνεια πόροι χρηματοδότησης) εκτιμάται ότι για έργα με άμεση σχέση με τις κατασκευές θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν την περίοδο 2022-2026 συνολικά 27 δισ. ευρώ. Από αυτά αντιστοιχούν σε επιχορηγήσεις 13,3 δισ. ευρώ και σε δάνεια 13,7 δισ.

Συνεπώς οι επενδύσεις σε υποδομές εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν σημαντικά το μερίδιό τους στο ΑΕΠ την περίοδο 2022-2026. Μεσοπρόθεσμα, οι επιπρόσθετες επενδύσεις σε υποδομές και κατοικίες αναμένεται, ετησίως, να ανέλθουν σε έως 4,1% του ΑΕΠ συγκριτικά με το 2020. Οι επενδύσεις σε κατασκευαστικά έργα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε έως 8,1% του ΑΕΠ το 2025 από 4% το 2020. Με άλλα λόγια, το μερίδιο του τομέα των κατασκευών στο εθνικό ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της πενταετίας –έως και το 2026– σχεδόν θα διπλασιαστεί.

Εκτιμάται επίσης ότι η αξία παραγωγής των κατασκευαστικών έργων υποδομών και κατοικιών θα ακολουθήσει ισχυρή ανοδική πορεία την περίοδο 2022-2026, ξεπερνώντας τα 18 δισ. το 2025 (από 7,6 δισ. το 2020).

Όπως γίνεται αντιληπτό, η προσδοκώμενη άνοδος της κατασκευαστικής δραστηριότητας θα ενισχύσει την ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για χρηματοδότηση τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, οι δυσκολίες στη χρηματοδότηση και το υψηλότερο (συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρωζώνης) κόστος δανεισμού των τεχνικών επιχειρήσεων και επαγγελματιών παραμένουν εμπόδια. Την ίδια στιγμή, το χρηματοδοτικό κενό στην Ελλάδα είναι σταθερά υψηλότερο έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ως αποτέλεσμα, για να υλοποιηθούν απρόσκοπτα οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε κατασκευαστικά έργα, απαιτείται τα επόμενα χρόνια να αμβλυνθούν οι δυσκολίες στη χρηματοδότηση και το υψηλό χρηματοδοτικό κενό με τη χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως εγγυητικά κεφάλαια ή επιδότηση επιτοκίου.