Εν όψει της εθνικής επετείου, ανακινούμε στη μνήμη μας το ζωντανό μήνυμα της Ελληνικής Επανάστασης μέσα από τα λόγια των πρωταγωνιστών της.
«Αγάπη, ομόνοια, αδελφότης, ένωσις και σύμπνοια να θεωρήται ως μόνον ασφαλές θεμέλιον και στήριγμα των πράξεών σας». Δημήτριος Υψηλάντης, Επιστολή προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
«Η Κυβέρνησις προσπαθεί να επιταχύνη την επανόρθωσιν των επαρχιών». Ιωάννης Καποδίστριας, Επιστολή προς τη Γερουσία
«Είς την Ζάκυνθον όσες φορές ερχόταν είς το σπίτι μου ο ποιητής Μαρτελάος (δάσκαλος Διονυσίου Σολωμού), του'λεγα για χαιρέτισμα: Προσκυνώ την Ελλάδα, φιλώ το χέρι της ελευθερίας της». Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
«Ως δεκαπέντε χρονών πέρασε από το Μουζάκι κι έβαλε ένα κορίτσι, γνώριμό του, ψωμί να του ζυμώση, το πήρε κι έφυγε κλέφτης. Εδώ φαντάζεται κανείς τι άγριες και φλογερές φωτιές θα καίγανε μέσα στου νού αυτού του παιδιού». Ιωάννης Βλαχογιάννης για τον Γεώργιο Καραϊσκάκη
«Μη δυνηθείς να διευθύνη το μπουρλότο από τάς λάβρας του μπουρλότου, έπεσεν είς την θάλασσαν και με το μαχαίρι είς το χέρι τον έπιασαν οι άπιστοι και τον εσούγλισαν». Ο αυτόπτης μάρτυρας της επιχείρησης στη Ναύπακτο Ι. Θανασόπουλος, αναφέρεται στον 25χρονο Γεώργιο Ανεμογιάννη (Παξινό)
«Η πατρίς σας προετοιμάζει φίλοι αμαραντινούς στεφάνους και τ’όνομά σας θέλει καταγραφή είς την βίβλον της αθανασίας διά να δοξασθήτε ως άλλοι Πελοπίδαι, Θρασύβουλοι, και Αρμόδιοι». Πρόκριτοι των Σπετσών, Επιστολή προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
«Σας εύχομαι κατευόδιον και νίκας λαμπράς και ενδόξους κατά των εχθρών° και είς σε ιδίως εύχομαι να τιμήσης το όνομα όπου φέρεις». Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Επιστολή προς τον γιο του Γενναίο Κολοκοτρώνη
«Εβλέπαμεν την μεγαλυτέραν προθυμίαν του λαού. Και αί γυναίκες αί ίδιαι ήρχοντο φορτομέναις και έφερναν και τα ζώα των φορτωμένα κρέατα, κρασία, ψωμία και άλλας τροφάς διά να φάγουν οι άνδρες και οι λοιποί στρατιώται». Ιωάννης Χρυσανθόπουλος (Φωτάκος)
«Ημείς ενώθημεν και η ένωσίς μας θε να ήναι παντοτεινή. Πρέπει όμως να δείξωμεν είς τους Έλληνας και είς τους ξένους, ότι ο σκοπός της ενώσεώς μας, είναι το κοινόν της Πατρίδος όφελος» Γεώργιος Καραϊσκάκης, επιστολή προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
«Σας φοβίζει η πτώσις του Μεσολογγίου; Αφιερωθήτε, ως και είς τας αρχάς του αγώνος, είς την χαρακτηριστικήν ενέργειαν και τον πατριωτισμόν των Ελλήνων. Το στήθος κάθε Έλληνος είναι δεύτερον Μεσολόγγι!» Δημήτριος Υψηλάντης, Επιστολή προς την Γ’ Εθνοσυνέλευση
«Εγώ πεθαίνω. ‘Σείς να κοιτάξτε να είστε μονοιασμένοι». Γεώργιος Καραϊσκάκης λίγο πριν ξεψυχήσει
«Τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερον από τούτο το αλωνάκι» Διονύσιος Σολωμός για το Μεσολόγγι
«Όλοι χωρίς εξαίρεσιν έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα· η πατρίς έχει να καταστήση σχολεία είς όλα τα χωρία διά τα αρσενικά και θηλυκά παιδία. Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή, με την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα έθνη».
Ρήγας Φεραίος
«Όσοι το χάλκεον χέρι
βαρύ του φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας, ας έχωσι·
θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία». Ανδρέας Κάλβος
Βιβλιογραφία:
Ρήγας Βελεστινλής, Νέα Πολιτική Διοίκησις, άρ. 22 «Δίκαια τοῦ ἀνθρώπου», Βιέννη, 1797.
Ιωάννης Φιλήμων, Δοκίμιον ιστορικόν περί της ελληνικής Επαναστάσεως, T.1, Αθήνα 1859.
Χρυσανθόπουλος Φώτιος (Φωτάκος), Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής Επαναστάσεως υπό Φωτάκου πρώτου υπασπιστού του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, Τύποις και βιβλιοπολείω Π.Δ Σακελλάριου, 1858.
Βουλή των Ελλήνων, Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, Τόμος 21ος. Έγγραφα Καποδιστριακής Περιόδου Τόμος Πρώτος, Αθήνα 2008.
Θεόδωρος Κ. Κολοκοτρώνης, 1770-1843. Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836 / Υπαγόρευσε Θεόδωρος Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνης. Αθήνησιν: Τύποις Χ. Νικολαϊδου Φιλαδελφέως, 1846.
Ιωάννης Θ. Κολοκοτρώνης, Ελληνικά Υπομνήματα ήτοι επιστολαί και διάφορα έγγραφα αφορώντα την Ελληνικήν Επανάστασιν. Από 1821 μέχρι 1827. Συλλεγέντα μεν υπό του Υποστρατήγου Ιωάννου Θ. Κολοκοτρώνη, Εκδ. Τύποις Χ. Νικολαϊδου Φιλαδελφέως, 1856.
5°
