Η νέα καμπάνια ενημέρωσης για την ενδοοικογενειακή & έμφυλη βία & η ομιλία της Μαρίας Συρεγγέλα με αφορμή τη Διεθνή ημέρα εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών.
Επικρατεί συχνά η εντύπωση ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα ασφαλής για τις γυναίκες, μια χώρα σε γενικές γραμμές απαλλαγμένη από φαινόμενα κακοποίησης και βίας κατά των γυναικών. Αρκετοί αποδίδουν την πρόσφατη αύξηση των γυναικοκτονιών αποκλειστικά και μόνο στην ψυχική πίεση που προκάλεσε η πανδημία και ο εγκλεισμός των πολιτών. Η αλήθεια όμως είναι ότι ανάλογα περιστατικά προϋπήρχαν της πανδημίας. Το τελευταίο διάστημα υπήρξε όξυνση των φαινομένων ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας στην Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη - δεν πρόκειται όμως, επουδενί, για ένα καινούργιο φαινόμενο.
Μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες φαινομένων κακοποίησης των γυναικών παγκοσμίως είναι ο διάχυτος μισογυνισμός και η πεποίθηση ότι οι γυναίκες υστερούν ως προς διάφορες ικανότητες με τρόπο που δεν τις καθιστά μόνο πιο ευάλωτες, αλλά και περισσότερο δεκτικές στη βία τόσο των ανδρών, όσο -ας μην το ξεχνάμε- και άλλων γυναικών. Η έλλειψη παιδείας, η πεποίθηση ότι η σωματική τιμωρία είναι ο καλύτερος τρόπος διαπαιδαγώγησης, η κακοποίηση του θύτη κατά την παιδική του ηλικία, οι θρησκευτικές ιδεοληψίες, η απουσία οικονομικών πόρων του θύματος, ο εθισμός στο αλκοόλ και άλλες ουσίες, αποτελούν επίσης λόγους εξαιτίας των οποίων οι γυναίκες και τα κορίτσια πέφτουν τόσο συχνά θύματα βίαιης συμπεριφοράς στη χώρα μας. Οι 13 γυναικοκτονίες της τελευταίας χρονιάς που προκάλεσαν σοκ στην κοινή γνώμη αποτελούν θλιβερό τεκμήριο αυτής της πραγματικότητας.
Η κακοποίηση των γυναικών από κάποιο μέλος του οικογενειακού περιβάλλοντος, από κάποιο μη οικείο άτομο, ή από τον σύντροφό τους μπορεί να λάβει διαφορετικές μορφές και να εκδηλωθεί με τρόπους που δεν είναι πάντα εύκολα ανιχνεύσιμοι. Εκτός από φυσική, η βία κατά των γυναικών μπορεί να είναι ψυχολογική, σεξουαλική, κάποιος συνδυασμός και των τριών, ή απλώς οικονομική.
Για αυτό είναι πολύ σημαντικός ο σχεδιασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων όπου θα διδάσκεται στα σχολεία όχι μόνο ότι η βία πρέπει να εξαλειφθεί, αλλά και τι σημαίνει κακοποίηση, με ποιους τρόπους εκδηλώνεται, και πόση βλάβη είναι ικανή να προκαλέσει στα θύματά της. Η ένταξη της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία -κάτι που εκκρεμούσε στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες- είναι μία πολύ καλή αρχή.
Η 25η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η «Διεθνής ημέρα εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών» και με αφορμή αυτή την ημέρα, η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αρμόδια για την Δημογραφική πολιτική και την οικογένεια, Μαρία Συρεγγέλα, παρουσίασε στις 11 Νοεμβρίου τη νέα καμπάνια ενημέρωσης για τα θέματα ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας με κεντρικό μήνυμα: «Λέξεις-μαχαίρια».
Στην ομιλία της η κα Συρεγγέλα τόνισε ότι το θέμα της έμφυλης βίας δεν είναι ένα «γυναικείο ζήτημα», αντιθέτως μας αφορά όλους, καθώς πρόκειται για παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Επεσήμανε ότι η νέα καμπάνια αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση όχι μόνο των θυμάτων της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας μα και οποιουδήποτε πολίτη -συγγενή, φίλου, συναδέλφου, γείτονα- γίνει μάρτυρας κάποιας κακοποιητικής συμπεριφοράς, καθώς και των δραστών.
Θα υπέθετε κανείς ότι η κακοποίηση κατά των γυναικών σημειώνει υψηλότερα ποσοστά στις χώρες του Νότου όπου οι κοινωνίες είναι πιο παραδοσιακές στη δομή τους, από ό,τι στις χώρες του Βορρά. Η κα Συρεγγέλα αναφέρθηκε όμως στην περίπτωση της Σουηδίας -μια χώρας με ανάλογο πληθυσμό με τον δικό μας- όπου τα καταγεγραμμένα ποσοστά βίας είναι πολύ περισσότερα από ότι στην Ελλάδα.
Το ίδιο ισχύει, όπως έχω διαπιστώσει από τη μελέτη των συναφών επιστημονικών ερευνών, και στη κατά τα λοιπά πολύ προοδευμένη κοινωνία της Δανίας. Μία εξήγηση των υψηλών ποσοστών βίας που καταγράφονται εκεί, είναι ότι οι περισσότερες καταγγελίες γίνονται σε χώρες όπου δεν είναι ταμπού να μιλάει μια γυναίκα γι’ αυτά τα θέματα. Στις σκανδιναβικές χώρες υπάρχουν επίσης, εδώ και δεκαετίες, θεσμοθετημένες οργανώσεις που αναλαμβάνουν την ψυχολογική υποστήριξη και την κοινωνική επανένταξη των θυμάτων της βίας.
Η καταπολέμηση της έμφυλης βίας αποτελεί ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της εποχής μας. Για την ευαισθητοποίηση των πολιτών εκτός από τις σημαντικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η υφυπουργός Μαρία Συρεγγέλα και η Γραμματεία Ισότητας, σημασία έχει και ο τρόπος με τον οποίο θα επιτευχθεί η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και η προώθηση της ισότητας στην μέση και την ανώτερη εκπαίδευση, καθώς και η παρουσίαση συναφών ζητημάτων από τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο.
Ελπίζω ότι όλο και περισσότεροι άντρες αρθρογράφοι θα αρχίσουν να ασχολούνται πιο συστηματικά με τα θέματα της έμφυλης βίας, ειδικά όσοι με τα κείμενά τους απευθύνονται στο αντρικό κοινό – κάποιοι το κάνουν ήδη, συνεισφέροντας με σοβαρά κείμενα στην κατανόηση ενός εξαιρετικά δυσάρεστου κοινωνικού φαινομένου. Η έμφυλη βία, άλλωστε, μάς αφορά όλους, ανεξάρτητα από φύλο και ηλικία.
11°
