Αλέξανδρος Χατζόπουλος: Women in leadership

Μια συζήτηση για τις γυναίκες στην ηγεσία, όπως αυτή που αναπτύχθηκε και στην πρόσφατη εκδήλωση που διοργάνωσε ο ΣΕΒ με το ALBA, είναι και επίκαιρη και ουσιαστική. Έρχεται δε μετά από 15 μήνες πανδημίας, σε μια διεθνή συγκυρία, όπου πολλές γυναίκες διεκδικούν θεμελιώδη, αυτονόητα δικαιώματα (σε χώρες όπως η Πολωνία, η Αργεντινή και η Χιλή), αλλά και μετά την εκδήλωση του κινήματος #metoo πλέον και στην  Ελλάδα.

Μετά από μια περίοδο, δηλαδή, που ήρθαν ακόμα πιο εμφατικά στο φως πολλές από τις ιδιαίτερες δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και στην αγορά εργασίας και στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, αλλά και στον ίδιο τον εργασιακό χώρο με περιστατικά βίας, παρενόχλησης και διακρίσεων σε βάρος τους.

Μπορεί εκ πρώτη όψης η συζήτηση αυτή να μην ανήκει απαραίτητα σε μια ημερίδα για γυναίκες σε θέσεις ηγεσίας, όμως τα στοιχεία είναι σαφώς ενδεικτικά μιας περιρρέουσας κουλτούρας κοινωνικά, ηθικά, αξιακά, απαράδεκτων διακρίσεων και ανισοτήτων. Και αυτό φυσικά επιβεβαιώνεται και από τις επίσημες διεθνείς κατατάξεις, όπως για παράδειγμα ο Δείκτης Ισότητας των Φύλων, στον οποίο η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά στην τελευταία θέση στην ΕΕ, ενώ παράλληλα η συμμετοχή γυναικών σε ανώτερες θέσεις της επαγγελματικής ιεραρχίας εξακολουθεί να είναι σαφώς περιορισμένη.

Και είναι βέβαιο, μεταφέροντας την οπτική μας γωνία από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αξιών μας, στην οπτική του παραγωγικού μας μοντέλου, και εκεί αρκετές από τις αδυναμίες της οικονομίας μας συνδέονται σαφώς μ’ αυτόν τον παραγκωνισμό σημαντικού μέρους του ανθρώπινου δυναμικού μας. Και αυτό γιατί πλέον ξέρουμε πως γυναίκες και άνδρες φέρνουν το κάθε φύλο άλλα χαρακτηριστικά στο τραπέζι ως ηγέτες, αλλά και γενικότερα στο χώρο εργασίας ως εργαζόμενοι.

Στον ΣΕΒ, πέρα από την αυτονόητη και σαφή θέση μας ότι καμία παρενόχληση και καμία διάκριση λόγω φύλου δεν μπορεί να είναι αποδεκτή, με αυτονόητη την καταδίκη κάθε τέτοιας συμπεριφοράς, πιστεύουμε πως οι επιχειρήσεις έχουν σημαντικό ρόλο να παίξουν, ώστε όλοι οι εργαζόμενοι να μπορούν να ασκούν τα καθήκοντά τους με επαγγελματισμό και χωρίς φόβο ή απειλή, αλλά και με ίσες ευκαιρίες ανεξαρτήτως φύλου.

Για αυτό στηρίζουμε συστηματικά και την ενίσχυση του σχετικού θεσμικού πλαισίου σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως για παράδειγμα η ενσωμάτωση στο εθνικό μας δίκαιο της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, η οποία καθορίζει πρότυπα και ορισμούς και δεσμεύει τα υπογράφοντα κράτη να υιοθετήσουν μία ολοκληρωμένη στρατηγική και δράσεις πολιτικής για την αντιμετώπιση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία. Όμως, η θεσμοθέτηση της ισότητας είναι αναγκαία μεν προϋπόθεση, αλλά δεν είναι και επαρκής. Στην πράξη πρέπει να πολεμήσουμε τα στερεότυπα που υπονομεύουν τις δεξιότητες και τις ικανότητες των γυναικών στην πορεία τους προς την ηγεσία. Στερεότυπα που αναπαράγονται είτε με τυπικό, είτε με άτυπο τρόπο και οδηγούν στην περιβόητη  γυάλινη οροφή, τα αόρατα ή τα αδιόρατα εμπόδια των προκαταλήψεων, που περιορίζουν την επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών, αλλά και δημιουργούν ακόμα και το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. 

Σήμερα ολοένα και περισσότερα παραδείγματα γυναικών σε θέσεις ευθύνης και ηγεσίας καταρρίπτουν τα στερεότυπα και αναδεικνύουν τη μεγάλη δύναμη που έχουν οι γυναίκες σε όλους τους κλάδους. Σ’ αυτή την πορεία για το σπάσιμο της γυάλινης οροφής, που δεν αφορά μόνο τις γυναίκες, αφορά κάθε έμφυλη ανισότητα και διάκριση, ο ΣΕΒ θα είναι πάντα αρωγός, αναδεικνύοντας μέσα από τις δράσεις μας και την κοινωνική και την αναπτυξιακή ανάγκη να φτάσουμε σε μια κοινωνία πραγματικής ισότητας.