Ο σταθμάρχης, ο ξυλοδαρμός και οι γονείς των «αθώων» παιδιών

Όταν είδα το πρώτο βίντεο σοκαρίστηκα. Όταν είδα το δεύτερο, επίσης. Τίποτα όμως δεν με σόκαρε περισσότερο από τη στάση των γονιών των δύο παιδιών που ξυλοκόπησαν τον σταθμάρχη του μετρό.

Θα μου πείτε είσαι «πεφτοσυννεφάκιας», και «στην Ελλάδα είμαστε» και για «Έλληνες γονείς μιλάμε». Ίσως να έχετε δίκιο αλλά ως γονιός έχω γνωρίσει πολλούς γονείς και πιστεύω ότι κάτι αλλάζει στη χώρα μας – ιδίως αν μιλάμε για νεότερους γονείς. Ναι, ακόμα ακούω γονείς να διαμαρτύρονται για τους βαθμούς των παιδιών τους – λες και είναι δική τους υπόθεση να βαθμολογήσουν το παιδί και όχι του δασκάλου/καθηγητή. Λες και έχει σημασία αν το παιδί θα έχει Α ή Β, 9 ή 10 κ.ο.κ.

Ως γονιός με ενδιαφέρει το παιδί μου να κατανοεί. Το τι βαθμό θα έχει είναι άλλη υπόθεση με πολλές παραμέτρους. Απλά του εξηγώ πως ό,τι και αν ακολουθήσει στη ζωή του οφείλει να ξέρει ιστορία και να παρακολουθεί την επικαιρότητα ώστε να μην είναι έρμαιο ψεκασμένων και φανατικών. Να ξέρει μαθηματικά για να κρατάει τα οικονομικά του σπιτιού του –τουλάχιστον–, να ξέρει φυσική και χημεία ώστε να καταλάβει ότι η γη είναι σφαιρική (για να μην καβαλήσει κάνα πύραυλο και σκοτωθεί προσπαθώντας να δει αν είναι επίπεδη) και να μην τρώει/πίνει/καπνίζει μαλακίες που θα του επηρεάσουν την υγεία. Αυτό είναι και τίποτα άλλο. Και αν είναι τυχερός και επίμονος θα βρει την κλίση του και πιθανόν να ευτυχήσει – αν και τίποτα δεν μπορεί να του εξασφαλίσει την ευτυχία. Ούτε ο καλός γονιός ούτε η καλή δουλειά μπορούν να εξασφαλίσουν την ευτυχία.

Μεγάλη μερίδα γονιών για λόγους που η ψυχολογία έχει εξηγήσει προ πολλού ταυτίζονται με τα παιδιά τους. «Να κάνει ό,τι δεν έκανα» κ.λπ. κ.λπ.

Ίσως οι γονείς των παιδιών που ξυλοκόπησαν τον σταθμάρχη να τραβάνε κάποια ζόρια και κάπου μπορεί να έχασαν τον έλεγχο. Ίσως να μην τον είχαν και ποτέ. Ίσως να ήταν θύματα μπούλινγκ οι ίδιοι. Ίσως να μην ήξεραν ότι το βασικό για να μεγαλώσεις παιδιά είναι το δίπολο αγάπη και κανόνες. Οι άνθρωποι που ελέγχουν τον εαυτό τους είναι συνήθως πιο χαρούμενοι και με αυτοπεποίθηση. Και για να έχεις έλεγχο κάποιος πρέπει να στο έχει διδάξει – συγκεκριμένα οι γονείς ή όποιος ασχολείται με την ανατροφή σου.

Από τον έρωτα μέχρι το παιχνίδι και την εργασία, η έλλειψη κανόνων προκαλεί από άσχημες εμπειρίες μέχρι κατεστραμμένες ζωές. Φανταστείτε να έπιανε την μπάλα με τα χέρια ο ποδοσφαιριστής; Γίνεται; Θα είχε νόημα το παιχνίδι; Προφανώς και όχι. Το ίδιο ισχύει και στη διαπαιδαγώγηση. Τα παιδιά οφείλουν να υπακούν σε κάποιους κανόνες. Μέσα και έξω από το σπίτι. Π.χ. τα παιδιά πρέπει να κοιμούνται νωρίς. Και μόνο από αυτό βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Και το νευρικό σύστημα του παιδιού αναπτύσσεται σωστά και οι γονείς έχουν περισσότερο χρόνο για να ασχοληθούν ο ένας με τον άλλο ;-) και όχι μόνο.

Σίγουρα δεν υπάρχει αγάπη, ούτε και κανόνες, όταν χτυπάς με μανία έναν ανήμπορο να αντιδράσει. Σίγουρα δεν καταλαβαίνεις τι έχεις κάνει. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να δεις τα παιδιά σου σε χώρους που οι επισκέψεις ελέγχονται, όταν ακόμα και σε ηλικίες που έχεις χάσει το τρένο της αγωγής, δεν τους εξηγείς τι πρέπει να κάνουν για να διαχειριστούν το λάθος τους. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι γονείς νομίζουν ότι ξέρουν απόλυτα τα παιδιά τους. Τα παιδιά μας δεν είναι μόνο παιδιά μας. Ο γιος μου είναι μεν Τσάκαλος αλλά είναι και Δημήτρης σκέτο και όχι ένα δικό μου αντίγραφο. Προφανώς και (θα) έχει πολλά δικά μου στοιχεία αλλά ήδη έχει τον δικό του χαρακτήρα και στην πορεία οφείλει να βρει τον εαυτό του ως Δημήτρης και όχι ως γιος μου – και εγώ θέλω να βοηθήσω προς αυτήν την κατεύθυνση.

Τώρα όλο το ίντερνετ ασχολείται (και όχι με τα καλύτερα λόγια) με τους γονείς των παιδιών που ξυλοκόπησαν τον σταθμάρχη. Είναι λογικό καθώς είναι ανήλικοι και την ευθύνη για αυτούς έχουν οι γονείς τους. Με τη στάση τους δεν βοηθούν ούτε τα παιδιά τους και σίγουρα ούτε τον εαυτό τους. Και φυσικά το proficiency ή οι καλοί βαθμοί στο σχολείο δεν αποτελούν ελαφρυντικά. Σταδιακά πρέπει να καταλάβουμε ότι όσοι έχουμε παιδιά έχουμε μεγάλη ευθύνη. Η πρώτη «κοινωνία» που μαθαίνει το παιδί είναι της οικογένειάς του και από αυτή εξαρτάται και καθορίζεται. Η λογική του «φταίνε οι άλλοι, η κοινωνία κ.λπ.» καλό είναι να τελειώσει. Γιατί τους άλλους δεν μπορείς να τους αλλάξεις, μόνο τον εαυτό σου. Όσοι προσπάθησαν να αλλάξουν τους άλλους δεν τα κατάφεραν και κατέφυγαν σε «εκκαθαρίσεις». Η ιστορία έχει ατελείωτα παραδείγματα. Από Στάλιν μέχρι Χίτλερ και από Πολ Ποτ μέχρι Μάο. 

Και κάτι τελευταίο: όσοι μεγαλώνετε παιδιά συστήνω ανεπιφύλακτα αυτό το βιβλίο. Ίσως είναι ό,τι καλύτερο κυκλοφορεί για διαπαιδαγώγηση.