Γιάννη Πιτσιώρα, πώς είναι να νοσηλεύεσαι 12 μέρες με κορωνοϊό;

Δώδεκα ημέρες στον θάλαμο, συντροφιά με την αγωνία και την προοπτική του αγνώστου. Οροί, γιατροί, φάρμακα, σωληνάκια, ατέλειωτες ώρες σιωπηλής εγκαρτέρησης ενορχηστρωμένες από τον παγερό ήχο των αναπνευστήρων. Ο Γιάννης Πιτσιώρας εξιστόρησε τη νοσηλεία του στο νοσοκομείο Παπανικολάου από ανάγκη να απευθυνθεί. Η κατανόηση γύρω από τη βαρύτητα της κατάστασης έρχεται ταυτόχρονα, και μακάρι να έρθει για όλους μας.

Μέσα από μια ανάρτηση στο Facebook, η οποία ξεπέρασε τις δέκα χιλιάδες αντιδράσεις, αναδημοσιεύτηκε περισσότερες από τρεις χιλιάδες φορές, σχολιάστηκε ευρέως και τράβηξε την προσοχή των ΜΜΕ, ο γνωστός δικηγόρος από τη Θεσσαλονίκη υπέγραψε το πιο ουσιαστικό κείμενο των ημερών. Στη διαδικτυακή τοποθέτησή του, συμπυκνώνεται όλη η αμείλικτη πραγματικότητα του κορωνοϊού, καθώς και οι διαβρωτικές επιπτώσεις της συνωμοσιολαγνείας. Πίσω στο σπίτι του, εμφανώς εξασθενημένος όσο και αισιόδοξος για το μέλλον, ο Γιάννης Πιτσιώρας μας μίλησε για το επώδυνο ταξίδι από την ασθένεια στη θεραπεία, τις προσπάθειες του ΕΟΔΥ και τον καθημερινό αγώνα των επαγγελματιών της υγείας, την πολιτική διαχείριση της πανδημίας, τις κοινωνικές προεκτάσεις του νέου lockdown και τις δαιμονολογίες των αρνητών.

Είστε το πρόσωπο πίσω από την ανάρτηση που διακινήθηκε όσο λίγες το τελευταίο διάστημα στο ελληνικό Facebook. Γιατί θελήσατε να δημοσιοποιήσετε την εμπειρία σας;
Έκανα μια δημοσίευση η οποία συζητήθηκε έχοντας καταλάβει ότι ο κόσμος δεν βγαίνει να μιλήσει. Αφήνει την ανοησία να περιφέρεται, με τα εύλογα αποτελέσματα. Όταν μπήκα στο Παπανικολάου, βρήκα μόλις μια πτέρυγα απασχολημένη. Βγαίνοντας, ήταν κατειλημμένοι τρεις όροφοι. Να είσαι στην κατάσταση που είσαι, με τους ορούς και το οξυγόνο, και να ακούς ταυτόχρονα ότι δεν υπάρχει κανένας ιός και τι ψέματα είναι αυτά που μας λέτε. Από πρόθεση, αφέλεια ή για πέντε λεπτά δημοσιότητας, υπάρχει μερίδα που λέει αυτά τα πράγματα. Έτσι καλλιεργείται ένα κλίμα ασεβές και εξοργιστικό για τους ασθενείς που είναι εκεί μέσα. Όφειλε κάποιος να τα πει όλα αυτά. Το δεύτερο στοιχείο που με παρακίνησε να τοποθετηθώ ήταν η ίδια η εμπειρία στο Παπανικολάου. Δεν περίμενα τέτοια οργάνωση και φροντίδα σε δημόσιο νοσοκομείο.

«Δεν υπάρχει πιο αδυσώπητη, πιο απόλυτη ισότητα από τον μακρύ βραδινό ήχο των αναπνευστήρων στις κλινικές», αναφέρετε. Μιλήστε μας για αυτή την τόσο εύγλωττη εικόνα.
Θα την κουβαλάω για πολύ καιρό αυτή την αίσθηση. Το βράδυ που ησύχαζε η κλινική, άκουγες τη ροή του οξυγόνου από τα σωληνάκια στα κρεβάτια και αναρωτιόσουν: αυτό είναι στο εξής; Θα μπορέσω να αναπνεύσω κανονικά; Στον παραμικρό θόρυβο, εάν για παράδειγμα κάποιος έπρεπε να διασωληνωθεί, αυτομάτως σκεφτόσουν, θα είμαι εγώ ο επόμενος; Έχεις έναν φόβο διαρκή, είναι όλα άγνωστα και αχαρτογράφητα και είσαι μόνος σου. Είναι πολύ μοναχική αρρώστια ο κορωνοϊός, επί μέρες ολόκληρες βλέπεις ένα ταβάνι και αφουγκράζεσαι τα σωληνάκια.

Βρίσκεστε πίσω στο σπίτι σας πια. Πώς νιώθετε;
Αποσυνδέθηκα από το οξυγόνο έπειτα από δώδεκα ημέρες. Ήταν απαραίτητο να επιστρέψω μετά από ένα σημείο, καθώς ο κορωνοϊός αφήνει βαριά πνευμονία και έντονη αδυναμία, ενώ ο οργανισμός είναι ευάλωτος σε ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Δεν ξέρω τη χρονική έκταση της αποθεραπείας, προς το παρόν λαχανιάζω κάθε δύο βήματα. Οπωσδήποτε έχω μπροστά μου τουλάχιστον ένα μήνα. Κάτι καθόλου εύκολο.

Κάνει εντύπωση η θετική μνεία σας στο προσωπικό του νοσοκομείου. Υπάρχει σύμφωνα με την εμπειρία σας θωρακισμένο σύστημα υγείας στη χώρα μας;
Ας ξεκινήσουμε από την αρχή: Πραγματικά δεν κατάλαβα πώς κόλλησα. Φρόντιζα επιμελώς να τηρώ όλα τα απαραίτητα μέτρα. Από την άλλη, ως δικηγόροι, στους χώρους που κινούμαστε μια μικρή απροσεξία από την πλευρά του άλλου αρκεί. Ανέβασα πυρετό περί τους 40 βαθμούς για 5 – 6 μέρες, έκανα το τεστ, ένιωσα την κρυάδα. Τηλεφώνησα στον ΕΟΔΥ. Ήταν ευγενέστατοι, καθησυχαστικοί, κατάλαβαν ότι μιλούσαν με έναν άνθρωπο εμπύρετο και τρομοκρατημένο, μου ζήτησαν να πάω στο νοσοκομείο. Επικοινώνησα αμέσως με το ΕΚΑΒ, σε δέκα λεπτά ήρθε το ασθενοφόρο, βρέθηκα στο Παπανικολάου και ξεκίνησα τη νοσηλεία μου. Δε χρειάστηκε να ζητήσω μεσολάβηση από γνωστό, ούτε αντιμετώπισα φαινόμενα του τύπου να κρέμονται οι σοβάδες από πάνω μου. Αυτό που αντίκρισα ήταν ένα σύστημα ευρωπαϊκό και άριστα οργανωμένο. Οι εργαζόμενοι υπερβάλλουν εαυτόν εκεί μέσα. Οι άνθρωποι πραγματικά ενδιαφέρονται για εμάς. Και τους χρωστώ ότι βρίσκομαι σήμερα εδώ. Ποιος ξέρει, ίσως δεν είναι έτσι σε άλλα νοσοκομεία, μπορώ να μιλήσω μόνο μέσα από την εμπειρία μου.

Ποιο το απόσταγμα της ανάρτησής σας; Θεωρείτε πως είχε θετικό αντίκτυπο;
Και τι δε μου έγραψαν… πέρα από την αγάπη που εισέπραξα, δεν έλειψαν τα σχόλια του ύφους «πόσα λεφτά σου έδωσαν». Επιλέγω να θεωρήσω περιθωριακή ομάδα τους αρνητές και αναπνέω καλύτερα μόνο στη σκέψη ότι βοήθησα έστω έναν άνθρωπο με αυτή τη δημοσίευση. Αυτή ήταν η λογική. Το ισοζύγιο ήταν θετικό.

Τι πιστεύετε ότι ακολουθεί; Έχουμε περάσει για τα καλά στο δεύτερο κύμα της πανδημίας με νέα περιοριστικά μέτρα σε ισχύ, ενώ η ομοψυχία των περασμένων μηνών έχει χαθεί. Τα τρολ σιχτιρίζουν νυχθημερόν στα πληκτρολόγια, η οικονομική δυσκολία και ο περιορισμός των ελευθεριών κάνει ένα κομμάτι του πληθυσμού να αγανακτεί και να εκφράζεται ακραία. Ζούμε ξανά μέρες του 2015; Χωριζόμαστε σε στρατόπεδα;
Είναι ασφαλώς ένα κοινωνικό φαινόμενο αυτό, αλλά το κατακρίνω απολύτως. Πολλοί έχουν πρόχειρα τα δικαιώματα και τα επικαλούνται αυτομάτως. Τη δεδομένη στιγμή όμως τα δικαιώματα όλων μας κρίνονται στους αναπνευστήρες. Είναι ωραίο το ιλουστρασιόν περιτύλιγμα, είναι ωραίο να πασπαλίζεις με ωραία χρώματα τον κουραμπιέ και να τον προσφέρεις, η πραγματικότητα της ασθένειας ωστόσο είναι πολύ διαφορετική. Τα δικαιώματα σήμερα κρίνονται μέσα στους θαλάμους του COVID.

Τι προβλέπετε; Ως δικηγόρος, ως πολιτικά δραστήριος πολίτης, ως άνθρωπος που αφουγκράζεται την κοινωνία; Πού θα μας οδηγήσει όλο αυτό σαν συλλογική ψυχολογία και διαχείριση των επόμενων μηνών;
Είμαι αισιόδοξος εκ φύσεως. Πιστεύω ότι αν οι άνθρωποι που πέρασαν τη δοκιμασία μιλήσουν, λέγοντας την αλήθεια χωρίς συνθήματα ή φανφάρες, ο κόσμος θα αντιληφθεί την ειλικρίνεια. Έχουμε τη δυνατότητα να πάμε καλά. Βρισκόμαστε άλλωστε σε μια κατάσταση την οποία οι ίδιοι προκαλέσαμε: δεν κρατήσαμε τα μέτρα. Τουλάχιστον ορισμένοι.

Πώς σχολιάζετε την κριτική κατά του πρωθυπουργού την τελευταία περίοδο; Για παράδειγμα το ΚΙΝΑΛ, με το οποίο δραστηριοποιείστε, ισχυρίζεται ότι «η Ελλάδα ήταν ασφαλής χώρα την άνοιξη, αλλά με ευθύνη της κυβέρνησης χάσαμε το πλεονέκτημα».
Δε νοσηλεύτηκα ως ΚΙΝΑΛ. Κανείς δε νοσηλεύεται λόγω ιδεολογικής τοποθέτησης. Προσωπικά είχα θετική εμπειρία. Υπάρχει ένα σύστημα που σε κατευθύνει κάπου, δεν σε πετάει. Παρότι πρόκειται για ένα σύστημα βασισμένο στην αυταπάρνηση των ανθρώπων και στην ευαισθησία, το αποτέλεσμα είναι ανακουφιστικό. Σε μια μοναχική ασθένεια, δεν αισθάνεσαι μόνος σου. Οφείλω να το πω και να δώσω εύσημα σε όποιον και όπου το κατάφερε. Από εκεί και πέρα, θα ήμουν πολύ ευχαριστημένος εάν ως κοινωνία, δε θα χρειαζόταν αστυνομικά μέτρα για να εφαρμόσουμε ορισμένους απλούς κανόνες. Από τη στιγμή που δεν τα καταφέρνουμε, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε στη θέση αυτή, θεωρώ ότι το κράτος πρέπει να είναι αμείλικτο.

Ταυτόχρονα λυπάμαι πολύ για τις επαγγελματικές τάξεις οι οποίες υφίστανται καταστροφή, βρίσκομαι άλλωστε ανάμεσά τους, καθώς οι δικηγόροι πλήττονται σημαντικά. Βάζοντας όμως τα πράγματα στη ζυγαριά, θα επιλέξω την υγεία και την ασφάλειά μου. Κατανοώ ότι η εξίσωση ανάμεσα στη δημόσια υγεία και την οικονομία είναι δύσκολη. Το δικό μου κέντρο βάρους δεν είναι το κράτος, είναι η ατομική ευθύνη. Αν είχαμε μεγαλύτερη αυτοσυνειδησία και δεν ήμασταν ευεπίφοροι στις σειρήνες της ευκολίας, δε θα είχαμε ανάγκη από κανένα κράτος να έρθει και να επιβάλει πρόστιμα και περιορισμούς.

Σας παραξενεύει το γεγονός ότι δεν έχει επιχειρήσει κάποιος σχηματισμός να καρπωθεί πολιτικά αυτό το κομμάτι των αρνητών και των συνωμοσιολόγων;
Συμβαίνει ήδη σε ορισμένες χώρες. Δείτε τον Νάιτζελ Φάρατζ, στη Βρετανία. Ελπίζω η δική μου χώρα να φανεί πιο σοφή.

Έχει εκφραστεί η άποψη ότι η εμπειρία του 2015 μας έχει κάνει ωριμότερους και πιο ορθολογιστές. Συμφωνείτε;
Ο Στέλιος Ράμφος, ένας διανοούμενος που εκτιμώ, έχει πει ότι όποτε η Ελλάδα βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού, έκανε πάντα ένα βήμα μπροστά και ποτέ ένα βήμα πίσω. Ελπίζω στην περίπτωση αυτή να ωφέλησε το παράδειγμα του 2015 και να κάνουμε το απαραίτητο βήμα πίσω.

Να μιλήσουμε λίγο και για την πόλη σας, τη Θεσσαλονίκη; Πώς εξελίχθηκε σε μεγάλο fail της επικράτειας με υπεράριθμα κρούσματα;
Και μάλιστα σε έναν μήνα! Στις αρχές Οκτωβρίου ήμασταν το καλό παράδειγμα. Ευνόητες οι αιτίες: χαλαρότητα και αψηφισιά. Το έβλεπες στην καθημερινότητα, δεν υπήρχε οποιαδήποτε μέριμνα. Ίσως φταίει και το γεγονός ότι δεν αισθανόμασταν στον περίγυρό μας ότι υπάρχει κόσμος που νοσεί. Ενώ αυτή τη στιγμή όλοι έχουν κάποια προσωπική εμπειρία. Πράγμα αφυπνιστικό για μια κοινωνία. Γενικότερα πάντως σαν λαός είμαστε επιρρεπείς στη συνωμοσιολογία. Εδώ όμως δεν υπάρχει κάποια συνωμοσία. Είμαστε εγώ κι εσύ, εγώ φοράω τη μάσκα μου, εσύ φοράς τη δική σου; Αν ασθενήσεις, δεν είναι διότι υπάρχει κάποιο σατανικό σχέδιο που εκπορεύεται από την Κίνα ή τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι επειδή δεν προστατεύεσαι.