Ακρόπολη: Την Τετάρτη αποδίδεται ο νέος φωτισμός στον ιερό βράχο- Πώς φωτίζονται τα μνημεία
Η εικόνα της Ακρόπολης είναι η εικόνα της Ελλάδας. Αυτή η εικόνα «φωτίζεται» εκ νέου με τη μελέτη του φωτισμού που υπογράφει η βραβευμένη με ΕΜΜΥ Ελευθερία Ντεκώ, σε συνέχεια πρόσκλησης ενδιαφέροντος που απηύθυνε το Ίδρυμα Ωνάση στα πλαίσια σημαντικών χορηγιών μιας σειράς έργων που έχει αναλάβει. Όπως λέει η διεθνούς κύρους σχεδιάστρια φωτισμού: «Τα πρωινά γίνονταν οι μελέτες, το βράδυ δειγματισμοί. Σχεδιασμός σε δισδιάστατα και τρισδιάστατα μοντέλα, φωτομετρίες, υπολογισμοί και ξανά δειγματισμοί για να πετύχουμε αυτόν τον φωτισμό που θα έκανε τον Παρθενώνα και τα άλλα μνημεία στον ιερό βράχο να λάμπουν όπως τους αξίζει στο κέντρο της πόλης μας. Να εκπέμπουν το φως του πολιτισμού της χώρας μας ολόγυρα και παντού. Ολοκληρώνοντας αυτό το έργο νιώθω ότι ξαναβαπτίστηκα. Ήταν το πραγματικό μου βάπτισμα στον πολιτισμό της χώρας μας». Η ιδέα ήταν να φωτιστούν εκ νέου 9 σημεία, ο Βράχος, τα Τείχη, ο Παρθενώνας, τα Προπύλαια, ο Ναός της Αθηνάς Νίκης, το Ερέχθειο, το Θέατρο του Διονύσου, η Στοά του Ευμένους, το Διονυσιακό Ιερό και να φωτιστούν για πρώτη φορά 5 ακόμα μνημεία, το μνημείο του Θρασύλλου, οι Χορηγικοί Κίονες, το Ασκληπιείο και τα σπήλαια του Απόλλωνος και της Αγλαύρου / Κλεψύδρα και το Ιερό της Αφροδίτης.
Το απόγευμα της Τετάρτης 30 Σεπτεμβρίου στις 20.00, το έργο αποδίδεται στους Αθηναίους, στους Έλληνες και σε όλο τον πλανήτη. Γνώμες θα ακουστούν πολλές, από ειδικούς και μη, όμως ό,τι και να ειπωθεί σε ένα συμφωνούν όλοι, ότι θα νιώθουμε υπερηφάνεια και συγκίνηση κάθε φορά που θα στρέφουμε τα μάτια μας στον Ιερό Βράχο.
Το έργο της αναβάθμισης του φωτισμού της Ακρόπολης
Τα εγκαίνια του έργου της αναβάθμισης του φωτισμού στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, θα γίνουν παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνας Μενδώνη και του προέδρου του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνη Σ. Παπαδημητρίου.
Ο νέος φωτισμός της Ακρόπολης θα παρουσιαστεί ζωντανά, σε live streaming, το οποίο θα είναι διαθέσιμο από τον ιστότοπο digitalculture.gov.gr του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, από το κανάλι YouTube του Ιδρύματος Ωνάση και σε απευθείας μετάδοση από την ΕΡΤ1.
Όπως ενημερώνει, με ανακοίνωσή του, το ΥΠΠΟΑ, πρόκειται για το πρώτο από μία σειρά έργων που πραγματοποιούνται από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με στόχο τη συνολική αναβάθμιση των υποδομών και των παρεχομένων υπηρεσιών της Ακρόπολης, με δωρεά και υλοποίηση από το Ίδρυμα Ωνάση.
Για πρώτη φορά, ο φωτισμός διακρίνει τα μνημεία του Ιερού Βράχου από τα τείχη, αλλά και μεταξύ τους. Συγκεκριμένα, φωτίζονται εκ νέου εννέα σημεία: Ο Βράχος, τα Τείχη, ο Παρθενώνας, τα Προπύλαια, ο Ναός της Αθηνάς Νίκης, το Ερέχθειο, το Θέατρο του Διονύσου, η Στοά του Ευμένους και το Διονυσιακό Ιερό. Η μελέτη του φωτισμού περιλαμβάνει ακόμα πέντε μνημεία, τα οποία φωτίζονται για πρώτη φορά: Το μνημείο του Θρασύλλου, τους Χορηγικούς Κίονες, το Ασκληπιείο και τα σπήλαια του Απόλλωνος και της Αγλαύρου / Κλεψύδρα, καθώς και το Ιερό της Αφροδίτης.
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, η μελέτη για τον φωτισμό της Ακρόπολης δεν περιορίστηκε στο αισθητικό μέρος, αλλά συμπεριλαμβάνει τη σημαντική αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών με τον εκσυγχρονισμό της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης και του συστήματος αυτοματισμού και ελέγχου των φωτιστικών σωμάτων. Αναδεικνύει το σύνολο του Ιερού Βράχου, τα Τείχη, τον όγκο και τη γεωμετρία κάθε μνημείου, από κάθε πιθανό σημείο θέασης. Τα μάρμαρα, πιο λευκά από ποτέ, αντανακλούν κάθε πτυχή, κάθε γεωμετρικό σχήμα, κάθε φυσικό υλικό, τονίζοντας το ανάγλυφο της διακόσμησης κάθε μνημείου.
Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, η κ. ΛίναΜενδώνη δήλωσε:
«Κύριο μέλημα από την ανάληψη των καθηκόντων μας στο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ήταν η αναβάθμιση των υποδομών και των παρεχομένων υπηρεσιών στην Ακρόπολη των Αθηνών. Η εικόνα της Ακρόπολης, του κορυφαίου μνημείου μας, αντικατοπτρίζει και εκπέμπει την εικόνα της χώρας. Αγαθή τύχη θέλησε τον στόχο μας αυτό να υιοθετήσει το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο προσφέρθηκε ευγενώς να αναλάβει τη σημαντική χορηγία μιας σειράς έργων. Τα σημαντικότερα είναι ο φωτισμός του Ιερού Βράχου και των μνημείων της Ακρόπολης, καθώς και η κατασκευή και εγκατάσταση του ανελκυστήρα πλαγιάς, ενός πρωτοποριακού και εξαιρετικά σύνθετου έργου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η προσβασιμότητα στον αρχαιολογικό χώρο με απόλυτη ασφάλεια, όχι μόνον για ΑμεΑ, αλλά για όλους όσοι έχουν δυσκολίες στην προσέγγιση της Ακρόπολης και των μνημείων της.
Εν μέσω της πανδημίας είναι πολύ σημαντικό η Αθήνα να μπορεί να προσφέρει στους κατοίκους και τους επισκέπτες της, αλλά και απανταχού στον πλανήτη, μία νέα, αναβαθμισμένη εικόνα του Ιερού Βράχου. Με τον νέο φωτισμό επιτυγχάνεται η ανάδειξη του Βράχου, των Τειχών, του Παρθενώνα και των άλλων μνημείων, αλλά και του περιβάλλοντος χώρου τους. Τονίζεται η τρίτη διάσταση μέσω της διαφοροποίησης των εντάσεων και της απόχρωσης, ενώ τα νέα φωτιστικά σώματα είναι φιλικά προς το περιβάλλον προσφέροντας σημαντική οικονομία στην ενέργεια. Είμαι ευτυχής που η σύμπραξη του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα μπορεί να προσφέρει στην πατρίδα μας σε σύντομο χρόνο πρότυπα και καινοτόμα έργα, που συμβάλλουν στην αναβάθμιση της διεθνούς εικόνας της Ελλάδας».
Από την πλευρά του, ο κ. Παπαδημητρίου, επισήμανε:
«Για εμάς, στο Ίδρυμα Ωνάση, ήταν εκπλήρωση οφειλής να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση της Πολιτείας να συνδράμουμε στον ανασχεδιασμό του φωτισμού της Ακρόπολης των Αθηνών, φωτίζοντας την άυλη πεμπτουσία της ιστορίας. Η αλήθεια της Δημοκρατίας και η αξία των ανθρώπινων δικαιωμάτων έπρεπε να φωτιστούν συμβολικά. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, χρειάζεται να ξαναδούμε ως πολίτες του κόσμου τον Παρθενώνα πιο φωτεινό, πιο ευδιάκριτο και πιο παρηγορητικό από ποτέ. Στη σκοτεινή συγκυρία που αντιμετωπίζουμε, στην πανδημική κρίση που απειλεί να μας εγκλωβίσει, το φως μοιάζει να είναι ο ισχυρότερος συμβολισμός».
Σε συνέχεια πρόσκλησης ενδιαφέροντος που απηύθυνε το Ίδρυμα Ωνάση για τη μελέτη του έργου, επιλέχθηκε η διεθνούς κύρους, βραβευμένη με ΕΜΜΥ, σχεδιάστρια φωτισμού Ελευθερία Ντεκώ, η οποία ανέφερε:
«Τον Ιανουάριο του 2020, το Ίδρυμα Ωνάση μάς επέλεξε ανάμεσα από άλλα έγκριτα γραφεία φωτισμού και μας ανέθεσε τον φωτισμό της Ακρόπολης και των μνημείων. Στήριξε την ιδέα μας και μας εμπιστεύτηκε απόλυτα. Το ΥΠΠΟΑ και το ΚΑΣ επικρότησαν την πρόταση του νέου φωτισμού που τους παρουσιάσαμε μετά από εντατική εργασία, δειγματισμούς και μελέτη δύο μηνών. Μετά και την ομόφωνη έγκριση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, μπήκαμε στη φάση της υλοποίησης, μαζί με την πανδημία να εμποδίζει την ταχύτητα της υλοποίησης. Ωστόσο, οι συνεργάτες μου κι εγώ δεν σταματήσαμε ούτε μια μέρα. Τα πρωινά γίνονταν οι μελέτες, το βράδυ δειγματισμοί. Σχεδιασμός σε δισδιάστατα και τρισδιάστατα μοντέλα, φωτομετρίες, υπολογισμοί και ξανά δειγματισμοί για να πετύχουμε αυτόν τον φωτισμό, που θα έκανε τον Παρθενώνα και τα άλλα μνημεία στον Ιερό Βράχο να λάμπουν, όπως τους αξίζει, στο κέντρο της πόλης μας. Να εκπέμπουν το φως του πολιτισμού της χώρας μας ολόγυρα και παντού.
Ολοκληρώνοντας αυτό το έργο, νιώθω ότι ξαναβαπτίστηκα. Ήταν το πραγματικό μου βάπτισμα στον πολιτισμό της χώρας μας».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, η νέα μελέτη του φωτισμού διαβαθμίζει τις εντάσεις και τις αποχρώσεις του λευκού, μεταξύ των εξωτερικών και εσωτερικών μερών των μνημείων, ώστε να αναδεικνύονται τα αρχιτεκτονικά στοιχεία τους και να γίνονται αντιληπτά το ανάγλυφο, το βάθος και η πλαστικότητά τους. Στο πλαίσιο της τεχνικής αναβάθμισης, μειώνεται το φαινόμενο της φωτορύπανσης. Ολοκληρώθηκε η αντικατάσταση των ηλεκτρικών πινάκων, των υφιστάμενων λαμπτήρων (τύπου HID) με 609 (40% λιγότερους σε σχέση με πριν) φωτιστικούς προβολείς νέας τεχνολογίας και υψηλής χρωματικής απόδοσης, τύπου LED, με στόχο την απρόσκοπτη λειτουργία των εγκαταστάσεων για περισσότερα από 20 χρόνια. Τα νέα φωτιστικά σώματα έχουν ελάχιστο κόστος συντήρησης. Εξοικονομούν περισσότερο από 65% στην κατανάλωση ενέργειας, ενώ είναι αυτόνομα ρυθμιζόμενα σε όλα τα επίπεδα προσφέροντας σημαντική ευελιξία στη δημιουργία διαφορετικών σεναρίων φωτισμού. Σημειώνεται, ότι βελτιώθηκαν οι οδεύσεις των καλωδιώσεων στα μνημεία και κατ’ επέκταση της αισθητικής του χώρου.
4°
