Κορωνοϊός στην Ελλάδα: Τι είναι κλειστό, τι ανοιχτό

Με διάγγελμα την Κυριακή ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωσε την επιβολή του μέτρου της απαγόρευσης της κυκλοφορίας στο πλαίσιο των προσπαθειών να τεθεί υπό έλεγχο η διάδοση και μετάδοση του νέου κορωνοϊού. Ένα μέτρο που έχει τεθεί σε ισχύ από σήμερα 23 Μαρτίου στις έξι η ώρα το πρωί.

Όπως ανακοινώθηκε η κυκλοφορία των πολιτών θα επιτρέπεται μόνο για τους ακόλουθους λόγους:
α) Μετάβαση από και προς την εργασία για τις εργάσιμες ώρες.
β) Μετάβαση σε φαρμακείο ή επίσκεψη στον γιατρό, εφόσον αυτό συνιστάται μετά από σχετική επικοινωνία.
γ) Μετάβαση σε εν λειτουργία κατάστημα προμηθειών αγαθών πρώτης ανάγκης, όπου δεν είναι δυνατή η αποστολή τους.
δ) Μετάβαση στην τράπεζα, στο μέτρο που δεν είναι δυνατή η ηλεκτρονική συναλλαγή.
ε) Κίνηση για παροχή βοήθειας σε ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη.
στ) Μετάβαση σε τελετή (π.χ. κηδεία, γάμος, βάφτιση ή ανάλογες τελετές) υπό τους όρους που προβλέπει ο νόμος.
ζ) Σωματική άσκηση σε εξωτερικό χώρο ή κίνηση με κατοικίδιο ζώο, ατομικά ή ανά δύο άτομα, τηρώντας στην τελευταία αυτή περίπτωση την αναγκαία απόσταση 1,5 μέτρου.
η) Εφάπαξ μετάβαση στον τόπο της μόνιμης κατοικίας.

Δεμένα πλοία, καθηλωμένα αεροπλάνα

Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο για νέους περιορισμούς στην ακτοπλοΐα και τα αεροπορικά δρομολόγια το οποίο άνοιξε στο τέλος της εβδομάδας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας απαντώντας σχετικά ότι «μέτρα περιορισμού στη δυναμικότητα που θα έχουν και τα πλοία προς τα νησιά αλλά ενδεχομένως και τα αεροσκάφη, ιδίως από τις πτήσεις εξωτερικού, αλλά αυτά είναι θέματα που θα εξειδικευτούν τις επόμενες ημέρες», την ώρα που στο Μέγαρο Μαξίμου καταφτάνουν αιτήματα από νησιωτικούς δήμους της χώρας προκειμένου να κηρυχθούν σε κατάσταση αποκλεισμού.

Ο κίνδυνος εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού στη νησιωτική χώρα προβληματίζει την κυβέρνηση λόγω των αδύναμων υγειονομικών υποδομών και της δύσκολης αεροδιακομιδής των ασθενών. Το μέτρο της μετάβασης στα νησιά μόνο για τους μόνιμους κατοίκους ανακοινώθηκε από τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας λίγες μόνο ώρες προτού αρχίσει η έξοδος του Σαββατοκύριακου και ενώ καταγράφηκαν εικόνες… συνωστισμού στα διόδια από το μεσημέρι της Παρασκευής, παρά τις εκκλήσεις των ειδικών αλλά και του κυβερνητικού επιτελείου αναφορικά με την επικινδυνότητα της κατάστασης.

Άνεργοι και επιδόματα

Για την αποφυγή συνωστισμού στην αυτόματη ανανέωση όλων των δελτίων ανεργίας, που λήγουν στο χρονικό διάστημα από τις 18 Μαρτίου έως και τις 5 Απριλίου 2020, προχώρησε ο ΟΑΕΔ, ενώ παράταση αυτοδίκαια στην καταβολή όλων των κοινωνικών επιδομάτων ανακοίνωσε η αρμόδια υφυπουργός Εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου, ώστε να μη χρειάζεται να μεταβεί κανείς στις υπηρεσίες για την κατάθεση σχετικών δικαιολογητικών.

Κλειστά σύνορα

Πρωτόγνωρα μέτρα έχουν ληφθεί τις τελευταίες ημέρες και ως προς τη διακίνηση ατόμων και αγαθών από και προς την Ελλάδα, δημιουργώντας στα όρια της ελληνικής επικράτειας μια υγειονομική ζώνη ασφάλειας. Σε ισχύ παραμένει η απαγόρευση εισόδου στην Ελλάδα πολιτών από κράτη εκτός Ε.Ε. (οι Έλληνες πολίτες εισέρχονται κανονικά), εκτός αν τίθεται ζήτημα οικογένειας ή επείγουσας εργασίας. Επιπλέον, όσοι Ελληνες επιστρέφουν στη χώρα, τίθενται υποχρεωτικά σε 14ημέρη απομόνωση στον τόπο προορισμού τους, με το βλέμμα των ειδικών να έχει στραφεί ιδιαίτερα σε όσους επαναπατρίζονται έχοντας εγκαταλείψει το Ηνωμένο Βασίλειο.

Για προληπτικούς λόγους, στο σφράγισμα των ελληνικών συνόρων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία προχώρησε τις προηγούμενες ημέρες η κυβέρνηση, ενώ κλειστά παραμένουν και τα σύνορα με την Τουρκία, με πρωτοβουλία της τελευταίας. Προσωρινή παύση ισχύει και ως προς την αεροπορική σύνδεση της Ελλάδας με την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ απαγορευτικό ισχύει και από θαλάσσης για τα κρουαζιερόπλοια, τα ημερόπλοια και τα ιδιωτικά σκάφη αναψυχής που κατευθύνονται προς την Ελλάδα, αφού δεν μπορούν πλέον να δέσουν σε ελληνικά λιμάνια. Εξίσου αποφασιστικά μέτρα έχουν ληφθεί και στον τομέα του τουρισμού, αφού από σήμερα τα ξημερώματα εκκενώνονται τα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας σε όλη τη χώρα, μετά την απόφαση αναστολής λειτουργίας τους μέχρι το τέλος Απριλίου.

Μοναδική εξαίρεση συνιστά η λειτουργία ενός ξενοδοχείου ανά πρωτεύουσα περιφερειακής ενότητας και τρία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Άρση της απαγόρευσης με ειδικές διατάξεις θα υπάρξει μόνο για τα ξενοδοχεία της Θράκης και των νησιών και για όσα μόνο φιλοξενούν ενισχυτικές δυνάμεις της χώρας και της Ε.Ε. στη μάχη με την άλλη «ασύμμετρη απειλή», αυτή του Προσφυγικού - Μεταναστευτικού. Ειδικά μέτρα, άλλωστε, έχουν ληφθεί και για τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά, όπως περιορισμός κυκλοφορίας με ελεγχόμενη μετάβαση στα οικεία αστικά κέντρα ανά μία ώρα και σε περιορισμένες ομάδες ατόμων, έργα περίφραξης και λειτουργία ιατρικού κέντρου σε κάθε δομή για την αντιμετώπιση τυχόν νοσούντων.

Μετακινήσεις

Παράταση μέχρι τις 30 Απριλίου και στις άδειες οδήγησης και τα δελτία τεχνικού ελέγχου (ΚΤΕΟ) έδωσε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με μοναδική εξαίρεση τα φορτηγά και τα λεωφορεία που εκτελούν διεθνείς μεταφορές. Ταυτόχρονα, σε αναστολή μέχρι τις 30 Απριλίου τίθενται όλες οι θεωρητικές και πρακτικές εξετάσεις για την απόκτηση άδειας οδήγησης, ενώ για τις μετακινήσεις εντός της Αθήνας έχει ανασταλεί η εφαρμογή του δακτυλίου έως το τέλος Απριλίου.

Δημόσιο με τηλεργασία

Ανοικτό παραμένει επίσης το ενδεχόμενο λειτουργίας με προσωπικό ασφαλείας, αλλά και η εκκίνηση της εργασίας από απόσταση (τηλεργασίας) για τους εργαζoμένους στον στενό δημόσιο τομέα και τις ΔΕΚΟ, καθώς τα πρώτα βήματα για τη μετάβαση στο πρωτόγνωρο αυτό εργασιακό καθεστώς περιγράφονται στη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών. «Δεν υποχρεούνται οι υπηρεσίες να διασφαλίζουν την παραμονή τουλάχιστον των 2/3 των υπαλλήλων σε κάθε οργανική μονάδα και οι υπηρεσιακές ανάγκες θα καλυφθούν με κατ’ εξαίρεση διάθεση υπαλλήλων από άλλη οργανική μονάδα ή με προσωπικό ασφαλείας που θα οριστεί για τον σκοπό αυτό», αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην εγκύκλιο με την υπογραφή του υπουργού Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκου, δίνοντας μια πρόγευση των όσων πιθανόν ακολουθήσουν, την ώρα που η παρουσία του πρωθυπουργού στην εκκίνηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας τηλεδιάσκεψης (e-presence) για τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης ανέβαζε κατακόρυφα το επίπεδο του πολιτικού συμβολισμού, αποκαλύπτοντας έτσι αθέατες πτυχές του συνολικού εθνικού σχεδίου κατά της πανδημίας.

Αυστηρό πλαίσιο έχει τεθεί τις τελευταίες ημέρες και ως προς τις εκδοχές της κοινωνικής ζωής, αφού η μη συμμόρφωση στις υποδείξεις των ειδικών το περασμένο Σαββατοκύριακο, με τους πολίτες να καταφτάνουν μαζικά στις παραλίες και τα βουνά, κόντεψε να τινάξει στον αέρα την επιβράδυνση του ρυθμού διασποράς του ιού. Με αυτά τα δεδομένα, την απαγόρευση δημόσιων και υπαίθριων συναθροίσεων άνω των 10 ατόμων ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς, γνωστοποιώντας ότι σε περίπτωση παράβασης επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 1.000 ευρώ ανά άτομο και κατά περίπτωση, ανεξάρτητα από τυχόν άλλες ποινικές ευθύνες. Οσον αφορά τις ψυχαγωγικές συναθροίσεις σε κλειστό χώρο άνω των 10 ατόμων, παρότι επί της αρχής αποθαρρύνονται, θα πρέπει, ωστόσο, να τηρούνται κανόνες υγιεινής και αποστάσεων.

Κλειστά παραμένουν

- Οργανωμένες παραλίες και χιονοδρομικά κέντρα
- Εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα 
- Μπαρ και καφετέριες
- Μαγαζιά εστίασης, εκτός από delivery και take away
- Πρακτορεία τυχερών παιγνίων
- Θεματικά πάρκα (λούνα παρκ κ.τ.λ.)
- Βιβλιοθήκες n Μουσεία n Αθλητικοί χώροι
- Κέντρα αισθητικής, κουρεία, κομμωτήρια n Γυμναστήρια n Κέντρα διασκέδασης n Κινηματογράφοι n Θέατρα.

Στον αντίποδα, ανοιχτά και σε πλήρη λειτουργία παραμένουν: Σούπερ μάρκετ, παντοπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιεία, ζαχαροπλαστεία, οπωροπωλεία και κάβες. Ειδικά για τα σούπερ μάρκετ, αυτά λειτουργούν πλέον με διευρυμένο ωράριο, από τις 7 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ καθημερινά και από τις 8 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ τις Κυριακές, και με πρόβλεψη παράδοσης κατ’ οίκον. Στις νέες προϋποθέσεις που έθεσε η κυβέρνηση για την αποφυγή μετάδοσης του ιού στα σούπερ μάρκετ περιλαμβάνεται και η αναλογία 15 τ.μ. για κάθε πελάτη στο κατάστημα, προκειμένου να μην ανασταλεί η λειτουργία τους.

- Φαρμακεία, καταστήματα αναπηρικών και ορθοπεδικών ειδών, αλλά και καταστήματα ιατρικών και βιομηχανικών αερίων και μηχανημάτων
- Επιχειρήσεις διανομής προϊόντων (delivery) και παροχής προϊόντων σε πακέτο (take away)
- Πρατήρια υγρών καυσίμων n Συνεργεία αυτοκινήτων και μοτοσικλετών (ανοιχτά και τα συνεργεία που λειτουργούν εντός αντιπροσωπειών λιανικής και after sales)
- Καταστήματα εμπορίας και επισκευής ποδηλάτων n Περίπτερα, μίνι μάρκετ ή καταστήματα πώλησης ψιλικών
- Καθαριστήρια n Επιχειρήσεις παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών και κούριερ
- Καταστήματα πώλησης και διατροφής ζώων συντροφιάς (pet shops), ζωοτροφών ή κτηνιατρικών φαρμάκων n Καταστήματα εμπορίας φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και γεωργικών φαρμάκων ή υλικών n Γραφεία τελετών
- Εμπορικά καταστήματα εντός των λιμανιών και των αεροδρομίων όλης της χώρας
- Καταστήματα εταιρειών παροχής ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.

Με αυστηρούς κανόνες θα λειτουργούν από αύριο και οι λαϊκές δημοτικές αγορές, καθώς στο 50% μειώνεται ο αριθμός των παραγωγών που διαθέτουν στο εξής τα προϊόντα τους, ενώ θα πρέπει να διασφαλίζεται απόσταση τουλάχιστον 5 μέτρων μεταξύ των πάγκων.
Την ίδια ώρα, στο ενδιάμεσο φάσμα εμπορικής λειτουργίας εντάσσονται επιχειρήσεις που παραμένουν ανοιχτές μεν, αλλά λειτουργούν με αυστηρούς περιορισμούς στην προσέλευση και τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους, όπως:

- Kαταστήματα οπτικών και πώλησης ακουστικών βαρηκοΐας, καθώς η εξυπηρέτηση των πελατών γίνεται μόνο κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας με τους καταστηματάρχες.
- Kαταστήματα κινητής τηλεφωνίας, με επιτρεπόμενη εξυπηρέτηση των πολιτών μόνο για υπηρεσίες πληρωμής λογαριασμών, ανανέωσης υπολοίπου, επισκευής και αντικατάστασης κινητών συσκευών, καθώς και υπηρεσίες ηλεκτρονικού ή τηλεφωνικού εμπορίου με παράδοση κατ’ οίκον (e-shop).
- Σούπερ μάρκετ και φαρμακεία που βρίσκονται σε καταστήματα του λιανικού εμπορίου τα οποία λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας «κατάστημα εντός καταστήματος» (shops-in-a-shop), σε εκπτωτικά καταστήματα (outlets), σε εμπορικά κέντρα ή εκπτωτικά χωριά, υπό την προϋπόθεση ότι διαθέτουν ανεξάρτητη είσοδο για τους καταναλωτές. n Εταιρείες τηλεφωνικής ενημέρωσης με ειδική πρόβλεψη για την ανά 2 μέτρα λειτουργία των θέσεων εργασίας.
 
Αναστέλλει κάθε διακοπή ύδρευσης η ΕΥΔΑΠ

Λόγω των έκτακτων συνθηκών και του μέτρου απαγόρευσης της κυκλοφορίας, οδηγίες στην ΕΥΔΑΠ να μην προχωρά σε διακοπή της παροχής λόγω καθυστέρησης πληρωμών λογαριασμών, για όσο διάστημα οι πολίτες καλούνται να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους λόγω κορωνοϊού, έδωσε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ενώ η εξυπηρέτηση πελατών της εταιρείας γίνεται κυρίως τηλεφωνικά ή μέσω Διαδικτύου.