Το τελευταίο «αντίο» στην Κική Δημουλά

Συγκινησιακά φορτισμένη ήταν η ατμόσφαιρα στο Α’ Νεκροταφείο. Εκπρόσωποι των γραμμάτων και τεχνών αλλά και του πολιτικού κόσμου συγκεντρώθηκαν για να αποχαιρετήσουν την Κική Δημουλά. Η πολυβραβευμένη ποιήτρια και ακαδημαϊκός έφυγε από τη ζωή το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου, σε ηλικία 89 ετών, αφήνοντας πίσω της πλούσια παρακαταθήκη.

Παρόντες μεταξύ άλλων ήταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλοπουλος, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τη σύζυγό του, Μαρέβα, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως και ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης. Επίσης, το παρόν έδωσαν ο Λουκάς Παπαδήμος, ο Δημήτρης Λιγνάδης, ο Σταύρος Ξαρχάκος, η Λίνα Νικολακοπούλου, η Ζυράννα Ζατέλη, η Ιωάννα Καρυστιάνη, ο Νίκος Δήμου, ο Κώστας Γεωργουσοπουλος,ο Γιώργος Μεσσάλας, ο Γιάννης Παπαθανασίου κ.ά.

Επικήδειους εκφώνησαν η πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Άννα Μπενάκη, η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, η εκπρόσωπος του εκδοτικού οίκου Ίκαρος Κατερίνα Καρύδη, ο ιατρός Στρατής Παττακός και ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών Βασίλειος Πετράκος. «Ο χρόνος σου δεν τελειώνει. Θα έρχομαι κάθε μέρα, κάθε ώρα κοντά σου για να είμαι μαζί σου» ανέφερε συγκινημένη η κόρη της σπουδαίας ποιήτριας, Έρση Δημουλά.

«Έτσι θα σε θυμόμαστε Κική Δημουλά. Να γεμίζεις σαν μικρό παιδί "το κουβαδάκι σου με τις πρώτες χαμηλές νότες της άμμου". Πνεύμα αέναα ανήσυχο. Που δεν διστάζει να αμφιταλαντεύεται διαρκώς, για να χωρέσει την ισορροπία. Που διαρκώς γεύεται, τσαλακώνεται, διυλίζει εμπειρίες και μνήμες, για να μπορεί να επιχειρεί ξανά και ξανά» τόνισε στον επικήδειό της η Νίκη Κεραμέως.

Και πρόσθεσε: «Έχουν γραφτεί, γράφονται, και θα συνεχίσουν να γράφονται, αφιερώματα πολλά, για την εμβέλεια, το αισθητικό ήθος και την καταλυτική δύναμη του έργου σου. Διάλεξα μόνο μία σύντομη, αλλά συνάμα πολύ περιεκτική, αναφορά του Γιώργου Βέη με αφορμή την κυκλοφορία της συλλογής 'Ανω Τελεία το 2016 -από τις πολλές εκείνες αναφορές που αποπειρώνται να αποδώσουν το σεβασμό, την ευγνωμοσύνη και τις τιμές που νοιώθουμε όλοι μας ότι αρμόζουν: "Το επίτευγμα της Κικής Δημουλά την αναδεικνύει απόλυτη διαχειρίστρια των υποθέσεων της ψυχής -ως τόπου όπου ευδοκιμεί επιτέλους ανεμπόδιστη η αλήθεια". Καλό ταξίδι».

Στεφάνια απέστειλαν, μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η συζυγός του Μαρέβα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο Αντώνης Σαμαράς, η πρόεδρος και το ΔΣ του Συλλόγου «Ελπίδα», η Εταιρεία Συγγραφέων, το Ίδρυμα Κώστας και Ελένη Ουράνη, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ο Βαρδής και η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, ο Γιώργος και η Άννα Νταλάρα, οι εκδόσεις Πατάκη, το Ιδρυμα Κωστή Παλαμά.

Στην ομιλία της, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη ανέφερε: «Εμείς, σήμερα, είμαστε όλοι γύρω της να την αποχαιρετήσουμε επειδή ετοιμάστηκε να φύγει, χωρίς ποτέ να μας αφήσει. Να της πούμε δυο λόγια, όχι για το έργο της που είναι συγκλονιστικό στην κάθε στροφή του, καθρεφτίζοντας όλα εκείνα που στη ζωή μας εμείς δεν τολμάμε ακόμη να αρθρώσουμε. Ούτε για τη λαμπρή λιακάδα, τα ποιήματά της, που μετανάστευσαν σε τόσες ξένες γλώσσες. Αλλά για αυτήν την ομορφιά που εξέπεμπε χάρη στη μυστική αγάπη της για τη ζωή, που τη μετρούσε με το φως που ανεπαίσθητα χανόταν. Και όσο χανόταν, τόσο δυνάμωνε η περιέργειά της να εξερευνήσει όσα έφυγαν, όσα συναισθήματα άφηναν το αποτύπωμά τους, όσα πονούσαν τη μνήμη της».

Και πρόσθεσε: «Είμαστε όλοι ευλογημένοι που διασταυρωθήκαμε μαζί της. Χαρήκαμε το λόγο της, την παιγνιώδη της διάθεσή, την κρίση της για τα σοβαρά που τα συνόδευε πάντα η ευγένεια, η ταπεινότητα και η υπομονή της. Κυρία Δημουλά, σας ευχαριστούμε που μπορούμε εμείς οι υπολειπόμενοι, μπορούν οι επόμενοι και οι επόμενοι να αφήνονται στη μαγεία των εικόνων που συνθέτουν οι στίχοι σας. Ο χρόνος υποκλίθηκε ενώπιον σας και θα σας κρατήσει στην αιωνία αγκαλιά του. Και αυτή θα είναι παραμυθία για τα παιδιά σας, για τα εγγόνια σας, για εκείνους, τους πάντα νέους, που θα καταφεύγουν στην ποίησή σας».

Υπενθυμίζεται ότι με απόφαση του ΥΠΠΟΑ και του Υπουργείου Εσωτερικών, η κηδεία τελέστηκε δημοσία δαπάνη. Η απόφαση ελήφθη ως ένας ελάχιστος φόρος τιμής. Σημειώνεται ότι η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη ανακοίνωσε ότι θα ακολουθήσει σειρά εκδηλώσεων για να τιμηθεί η μνήμη της και το έργο της.

Έκανε αιωνιότητα τη θνητότητα

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος είπε: «Η Κική Δημουλά ήταν μία ποιήτρια που έκανε την καθημερινότητα μεταφυσική, έκανε το λίγο πολύ, έκανε αιωνιότητα τη θνητότητα». Ο καρδιοχειρουργός Στρατής Παττακός ανέφερε: «Τα λόγια περιττεύουν για την απώλεια μιας τέτοιας ύπαρξης. Με τίμησε με τη φιλία της. Θα ζει για πάντα στις καρδιές μας».

Ο ζωγράφος Σωτήρης Σόρογκας δήλωσε: Είμαι πολύ συγκινημένος. Θα λείψει σε όλους μας η ποίηση της. Η Κική είχε μια ευαισθησία που ξεπέρναγε το μέτρο. Λυπάμαι πολύ που η Ελλάδα δεν πήρε το τρίτο Νόμπελ με την Κική».