Ψυχολόγος, τραγουδιστής και συγγραφέας, ο Θοδωρής Τσάτσος είναι ένας άνθρωπος με οπτική αναπηρία και μιλάει για τη συμπερίληψη.
Στα εύκολα οι περισσότεροι είμαστε καλοί. Να μια ερώτηση για τα «δύσκολα»: Θα νιώθατε άνετα αν κάποιο από τα παιδιά σας σύναπτε δεσμό με άτομο με αναπηρία; Σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου οι Έλληνες ερωτηθέντες βρέθηκαν στις χαμηλότερες θέσεις, μόλις το 47% απάντησε ότι ναι, θα ένιωθε άνετα.
Βρήκα αυτή την έρευνα γκουγκλάροντας, από περιέργεια, μετά το καφεδάκι που ήπιαμε με τον Θοδωρή Τσάτσο, στο Μαρούσι. Ο Θοδωρής είναι εκ γενετής τυφλός και είχαμε γνωριστεί με αφορμή την ομάδα Διαβάζω για τους Άλλους, μια εθελοντική ομάδα που διαβάζει σε εντυποανάπηρους, δηλαδή σε ανθρώπους που δεν βλέπουν ή που δεν μπορούν να κρατήσουν στα χέρια τους ένα βιβλίο. Τώρα, βρεθήκαμε για να τα πούμε λιγάκι για το βιβλίο αλλά και για το δίσκο που βγάζει. Αλλά εκτός από αυτά, ο 33 ετών Θοδωρής, με πτυχίο Νομικής και Ψυχολογίας, με την οποία ασχολείται επαγγελματικά, έχει πολλά να πει, από αυτά που ίσως δεν έχουμε σκεφτεί ποτέ.
«Τα πράγματα δεν είναι ποτέ ούτε μαύρα ούτε άσπρα - κι όποιος το λέει αυτό ή δεν ξέρει ή κάτι κρύβει. Τα πράγματα για τους ανάπηρους δεν είναι φυσικά όπως το 1990 ή το 2000, έχουμε αρχίσει να το συζητάμε, αν και πολλά πρέπει να γίνουν ακόμη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι σπάνια βλέπεις έναν ανάπηρο στο δρόμο, στις παρέες, στην εργασία. Δεν υπάρχουν ίσες ευκαιρίες ούτε και στα πιο απλά πράγματα, όπως η προσβασιμότητα. Πας σε ένα καφέ και δεν μπορείς να κινηθείς - αν καταφέρεις να φτάσεις μέχρι εκεί. Πρέπει να υπάρχει προσβασιμότητα παντού, στη γνώση, στην εκπαίδευση, αλλιώς πώς θα μπορέσει να κοινωνικοποιηθεί ο άνθρωπος».
«Το θέμα της εργασίας είναι τεράστιο. Δεν λέω να γίνεται το δικό μας, αλλά αν πάω σε μια δουλειά με το βιογραφικό που έχω και πας κι εσύ με ένα παρόμοιο βιογραφικό, η κουβέντα να γίνει πέρα από το αν βλέπω ή όχι. Αυτό είναι η συμπερίληψη, να μην έχει σημασία αν ο άλλος είναι τυφλός, ξανθός ή κοντός, αλλά άσχετα από αυτό να μπορούμε να συνυπάρχουμε και να συνεργαζόμαστε για τους κοινούς μας στόχους. Δεν έχω χτυπήσει πόρτα, που λένε, γιατί γνώρισα ανθρώπους που μου έδωσαν ευκαιρίες, δεν λέω ότι μου χαρίστηκαν, τις δημιούργησα, αλλά για να δημιουργήσεις χρειάζονται δύο πλευρές. Και δεν μπορώ να σου πω ότι έχω την αυτοπεποίθηση να χτυπήσω πόρτες. Δεν λέω ότι είμαι σίγουρος ότι θα τις βρω κλειστές, ξέρω όμως ότι για κάποιους το ότι είμαι τυφλός θα αποτελέσει λόγο να με απορρίψουν».
«Για τη μουσική δεν ξέρω να σου πω. Μέχρι τώρα έχουμε την μπάντα μας, παίζουμε με και για τους φίλους μας, δεν έχω ανοιχτεί πιο έξω για να ξέρω. Από τον κόσμο που προσέγγισα μέχρι τώρα για το δίσκο μου, πάντως, δεν ένιωσα ότι μου φέρονται διαφορετικά επειδή δεν βλέπω. Δεν ξέρω βέβαια τι θα γίνει όταν με ένα δίσκο στα χέρια μου προσπαθήσω να μπω στο χάρτη. Ξέρω, όμως, ότι ο χώρος της τέχνη είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολος».
«Στην επαρχία τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, σε βλέπουν σαν εξωγήινο. Δεν μιλάνε απευθείας σε σένα αλλά σε κάποιον που είναι μαζί σου, καταλαβαίνεις από τον τόνο της φωνής τους ότι φοβούνται μήπως σε προσβάλουν, μήπως σε στεναχωρήσουν, μήπως δεν τους καταλάβεις. Λες και ο ανάπηρος είναι κι εγώ δεν ξέρω τι».
«Κάνω ό,τι κάνει και ένας άνθρωπος που βλέπει, μόνο που το κάνω με διαφορετικό τρόπο από ό,τι εσύ. Αν εσύ θες να πας στο περίπτερο να πάρεις τσιγάρα, θα περπατήσεις μέχρι εκεί. Η διαφορά είναι ότι ένας τυφλός θα πρέπει να μάθει να το κάνει πιο οργανωμένα, να έχει το μπαστούνι του, να βάζει σημάδια».
Το βιβλίο του Θοδωρή Τσάτσου, με τίτλο «Εκτός οπτικού πεδίου», από τις εκδόσεις Εύμαρος, θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα 27/1, στο Polis Art Café, Πεσμαζόγλου 5.
Ο δίσκος που ετοιμάζει ο Θοδωρής κινείται στο χώρο του έντεχνου, με τίτλο «Το πιο δικό μου ψέμα» και 9 τραγούδια, ενώ την ενορχήστρωση και την παραγωγή έχει αναλάβει ο συνθέτης Γρηγόρης Πολύζος. Για τη χρηματοδότηση του δίσκου έχει ξεκινήσει μια καμπάνια crowdfounding, δείτε εδώ: www.giveandfund.com/giveandfund/project/to-pio-diko-mou-psema
Συναυλία συμπερίληψης, με καλλιτέχνες με και χωρίς τυφλότητα που θα μοιραστούν την ίδια σκηνή, θα πραγματοποιηθεί στις 2 Φεβρουαρίου στο Σταυρό του Νότου (19.00, Θαρύπου 37, Νέος Κόσμος, 2109226975). Στη σκηνή θα ανέβουν η Ανδριάνα Μπάμπαλη, ο Γιώργης Χριστοδούλου, ο Θοδωρής Τσάτσος και η χορωδία Ονειρέματα και ο σκοπός είναι η ενίσχυση της Αμυμώνης (fb: ΑΜΥΜΩΝΗ), του πανελλήνιου συλλόγου γονέων, κηδεμόνων και φίλων ατόμων με προβλήματα όρασης και πρόσθετες αναπηρίες.
11°
