Η Αρετή Γρηγοράτου έχει πάει σε 16 αποστολές με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και διηγείται τις εμπειρίες της
Η Αρετή Γρηγοράτου ήθελε να ταξιδεύει, να γνωρίζει νέους τόπους, ανθρώπους και τρόπους ζωής. Ήθελε να προσφέρει. Να κοιμάται καλά τα βράδια και να ξυπνάει με όρεξη να πάει στη δουλειά της το πρωί. Ήθελε να αντιμετωπίζει προκλήσεις και να εργάζεται για υπέροχους ανθρώπους. Μετά από 9 χρόνια και 16 αποστολές, φαίνεται πως στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα έχει βρει μία δουλειά που τη γεμίζει. Μία δουλειά που δεν είναι μόνο μία δουλειά…
Θυμάσαι τη στιγμή που αποφάσισες να εργαστείς με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα;
Θυμάμαι τη στιγμή που κατάλαβα ότι θα μπορούσα να το κάνω παρόλο που δεν ήμουν γιατρός. Ήθελα να γίνω δωρήτρια σε μια οργάνωση και φυσικά οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ήταν από τις πρώτες που σκέφτηκα, αφού γνώριζα το έργο τους, συμφωνούσα με τη δράση τους και θεωρούσα ότι είναι μια αξιόπιστη οργάνωση που ήθελα να στηρίξω. Περιπλανώμενη, λοιπόν, στο site της οργάνωσης είδα ότι αναζητούσαν ανθρώπους ως διοικητικό προσωπικό και άρχισα να το ψάχνω. Έστειλα το βιογραφικό μου άμεσα και λίγες εβδομάδες αργότερα πήγα στην ενημερωτική μηνιαία συνάντηση στο γραφείο. Μετά την παρουσίαση ήμουν εντελώς σίγουρη πως «αυτό είναι».
Ποιο ήταν το κίνητρό σου;
Ήταν πολλά. Να εργάζομαι σε κάτι που με γεμίζει, που με κάνει να νιώθω καλά. Να προσφέρω με κάποιον τρόπο, να είμαι μέρος μιας οργάνωσης με αρχές που συμβαδίζουν με τις δικές μου. Να κοιμάμαι καλά τα βράδια και να ξυπνάω με όρεξη (συχνά και ανυπομονησία) να πάω στη δουλειά μου το πρωί. Να ταξιδεύω, να γνωρίζω νέους τόπους, ανθρώπους και τρόπους ζωής. Αλλά και επαγγελματικά, ξεκίνησα στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα σε μικρή ηλικία και αρκετά σύντομα έμαθα πράγματα και είδα καταστάσεις που δύσκολα θα είχα την ευκαιρία να δω σε κάποια άλλη «δουλειά». Να μάθω, να δοκιμαστώ, να αντιμετωπίσω προκλήσεις, να εργαστώ με και για υπέροχους ανθρώπους.
Ποιες αποστολές έχεις κάνει; Ήμουν κυρίως σε αποστολές επείγουσας παρέμβασης, άρα και μικρότερης διάρκειας, και έτσι στα 9 χρόνια που είμαι στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα έχω συμμετάσχει σε 16 αποστολές. Στην Αϊτή, τη Ζάμπια, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μάλι, το Νότιο Σουδάν, τη Συρία, τις Φιλιππίνες, την Αγκόλα, το Νεπάλ, την Ελλάδα και τα Βαλκάνια.
Ποιο είναι το αντικείμενο της δουλειάς σου;
Η θέση μου συνήθως ήταν αυτή της συντονίστριας ανθρώπινου δυναμικού της αποστολής, που σημαίνει να ασχολούμαι με οτιδήποτε έχει σχέση με τις ανάγκες του προσωπικού (στελέχωση, προγραμματισμός, συμβόλαια και νομοθεσία, πρόγραμμα και ωράριο εργασίας, διαχείριση προσωπικού και τις λοιπές διαδικασίες σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό απο την έναρξη μέχρι το κλείσιμο της αποστολής). Σήμερα εργάζομαι στην αποστολή της Ελλάδας και των Βαλκανίων ως υπεύθυνη ανάπτυξης προσωπικού και ασχολούμαι με δράσεις σχετικές με την ανάπτυξη δεξιοτήτων και γνώσεων των ομάδων μας.
Πώς είναι να είσαι σε αποστολή στη χώρα σου;
Είναι πολύ ιδιαίτερο. Έχοντας πάει σε τόσα και τόσα διαφορετικά μέρη ένιωσα περίεργα όταν ήρθε η στιγμή να ξεκινήσει η αποστολή στην Ελλάδα. Θα ήμουν για πρώτη φορά κοντά στους δικούς μου, σε μια χώρα που θα μίλαγα τη γλώσσα και θα μοιραζόμουν την ίδια νοοτροπία, δεν θα χρειαζόταν να αφήσω πράγματα και ανθρώπους πίσω για να συμμετάσχω σε αυτή την αποστολή, δεν θα «έλειπα». Από την άλλη, η κατάσταση αυτή τη στιγμή, οι συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων που υποστηρίζουμε, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές και κάτι που 10 χρόνια πριν δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα συμβεί, συμβαίνει σε μία ευρωπαϊκή χώρα.
Μία ιστορία από κάποια αποστολή που δεν θα ξεχάσεις;
Υπάρχουν τόσες πολλές όμορφες μικρές ιστορίες από τις αποστολές… Μία είναι από την αποστολή στην Αϊτή το 2016. Μετά τον τυφώνα Μάθιου, πολλές υποδομές είχαν καταστραφεί και οι μετακινήσεις μας στα προγράμματά μας πραγματοποιούνταν με ελικόπτερο. Στην επιστροφή από μια επίσκεψή μου, λοιπόν, θα συνταξίδευα με μία ασθενή, η οποία έπρεπε να μεταφερθεί στην πρωτεύουσα για περαιτέρω περίθαλψη. Η κυρία έπρεπε να ταξιδέψει σε φορείο, ήταν μεγάλη σε ηλικία και δεν μίλαγε γαλλικά, οπότε δεν μπορούσαμε να συζητήσουμε, λέγαμε μόνο λίγες κουβέντες και ανταλλάσσαμε χαμόγελα. Όταν μπήκαμε στο ελικόπτερο, φοβόταν και άρχισε να κλαίει. Εγώ και ο συνάδελφος μου της λέγαμε «oκ, oκ» σε μια προσπάθεια να την καθησυχάσουμε. Όταν ξεκίνησε ο θόρυβος από τη μηχανή μού έπιασε το χέρι, της χαμογέλασα και κρατιόμασταν χέρι-χέρι για όλη την πτήση. Το άφησε μόνο αφού προσγειωθήκαμε και έσβησε και η μηχανή οπότε σταμάτησε και ο θόρυβος. Όταν ήρθε το ασθενοφόρο να την πάρει ήταν ακόμα ταραγμένη αλλά χαρούμενη και ήθελε να με αγκαλιάσει, παρότι δεν επιτρεπόταν να σηκωθεί. Αυτή η κυρία θα μπορούσε να ήταν η γιαγιά μας, η μαμά μας, ή εμείς… Και καμία φορά μια κουβέντα και ένα χέρι να κρατήσεις είναι αρκετά να κάνουν τη διαφορά σε μια δύσκολη στιγμη. Στη συνέχεια έμαθα πως η επέμβασή της πήγε καλά και όταν προγραμματίζαμε την επιστροφή της, είπα στον συνάδελφο που θα ήταν στην πτηση μαζι της, να της κρατάει το χέρι αν τη δει φοβισμένη…
Με ποιον τρόπο έχει αλλάξει την προσωπική σου θεώρηση για τη ζωή η εμπειρία σου με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα;
Η εργασία σε αποστολή των δεν είναι μόνο μία «δουλειά». Είναι εμπειρία και τρόπος ζωης. Μια τόσο δυνατή εμπειρία, οι αποστολές, οι εικόνες, οι άνθρωποι και τα μέρη που γνώρισα σχημάτισαν εν μέρει αυτό που είμαι σήμερα. Είδα ότι η ζωή είναι πιο εύθραυστή από όσο νομίζουμε και ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο για κανέναν. Σήμερα έχουμε την τύχη να συζητάμε σε έναν χώρο ασφαλή και με όλες τις ανέσεις, αλλά το ίδιο ίσχυε λίγα χρόνια πριν για πολλούς από τους ανθρώπους που τώρα βρίσκονται να κοιμούνται σε σκηνές παλεύοντας να αντιμετωπίσουν το κρύο ή που είδαν το μισό τους χωριό να χάνεται από μία επιδημία ή μια φυσική καταστροφή. Έμαθα επίσης ότι κάθε στιγμή μετράει και ότι η ζωή είναι όμορφη παρά τις δυσκολίες της. Είδα ανθρώπους που είχαν πολύ λίγα να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες με χαμόγελο, είδα παιδιά να παίζουν ξυπόλητα αλλά χαρούμενα, είδα ανθρώπους να έχουν πολύ λίγα και να προσφέρουν από αυτά σε άλλους που είχαν λιγότερα.
Τι είναι το πιο πολύτιμο από αυτά που έχεις μάθει;
Θα έλεγα ο σεβασμός: γνωρίζοντας διαφορετικές κουλτούρες και ανθρώπους είδα και έμαθα πολλά νέα πράγματα, κάποια από τα οποία αγάπησα και αλλά που δεν μπόρεσα να ταυτιστώ ή να καταλάβω. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος και ο σεβασμός του άλλου, του διαφορετικού, ακόμα και αυτού που δεν καταλαβαίνουμε, είναι το πιο σημαντικό για εμένα και αυτό που θα ήθελα άλλωστε να βρισκω και απέναντι μου όταν κάποιος δεν με καταλαβαίνει ή διαφωνεί μαζί μου.
* H Αρετή Γρηγοράτου είναι ένα από τα πρόσωπα της νέας καμπάνιας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, με κεντρικό μήνυμα «Τώρα που μπορείς, σώσε ζωές». Μπορείς να υποστηρίξεις τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα εδώ: https://msf.gr/torapouboreis.
11°
