Χρυσή, «η διαμαντόπετρα της Μεσογείου»

Αν ρωτήσεις τους ντόπιους θα σου πούνε για τις ορδές τουριστών που περνάνε από το λιμάνι της Ιεράπετρας κάθε μέρα απέναντι στο νησί Χρυσή.

«Μα τι να κάνεις στο νησί;» μου λέει ένας ντόπιος βοσκός όταν του ζητάω πληροφορίες για να την επισκεφτώ το επόμενο πρωί.

«Το νησί», έτσι το λένε οι ντόπιοι, «είναι να έχεις βάρκα να πας να ψαρέψεις, να κυνηγήσεις κανέναν λαγό...». Το κυνήγι βέβαια στο νησί απαγορεύεται όπως και πολλά άλλα πράγματα αλλά όλοι ξέρουμε πως ζούμε στη χώρα που για ότι απαγορεύεται εφευρίσκεται κι ένας τρόπος για να επιτρέπεται.

«Ε, καλά...», μου απαντά ο ντόπιος βοσκός όταν τον ρωτάω: «Μα δεν είναι περιοχή Natura 2000; Επιτρέπεται το κυνήγι;».

Φυσικά και δεν άκουσα την προτροπή του να μην επισκεφτώ το νησί μαζί με τις ορδές ξένων κυρίως τουριστών. Έβγαλα το εισιτήριο μου, 22 ευρώ πήγαινε - έλα, πήρα στο σακίδιο νερό, σάντουιτς, πετσέτα, αντιηλιακό, ψάθα και επιβιβάστηκα στο «Μπάλος express». Στην επιβίβαση πληρώνεις και 1 ευρώ στο Δήμο Ιεράπετρας - είναι για να κρατάνε το νησί καθαρό. Μόνο λίγες ώρες μπορώ να παραμείνω. Με το ίδιο πλοίο που θα πάω με το ίδιο πρέπει να γυρίσω.

Η διαδρομή είναι περίπου μία ώρα. Το πλοίο ξεκίνησε, ο ήλιος λαμπύριζε πάνω στο νερό της θάλασσας θυμίζοντας χριστουγεννιάτικα φωτάκια που αναβοσβήνουν και έκαιγε, αλλά ένα  δροσερό αεράκι τον έκανε υποφερτό.

Μπροστά και δεξιά μου η Χρυσή και αριστερά ένα βραχώδες μικρό νησάκι το Μικρονήσι, όπου φωλιάζουν εκατοντάδες ζευγάρια γλάρων. Η εξωτική Χρυσή έχει μέγιστο μήκος 5 χλμ. και μέσο πλάτος 1 χλμ και στο έδαφός της βρίσκεται το μεγαλύτερο φυσικά σχηματισμένο δάσος Άρκευθου στην Ευρώπη (επιστ. ονομασία Juniperus macrocarpa ή αλλιώς γνωστός και ως λιβανέζικος κέδρος). Για όλο αυτό το οικοσύστημα, η Χρυσή έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας τοπίων φυσικού κάλλους NATURA 2000.

Φτάνοντας στο νησί ανέβηκα πρώτα στο λόφο Κεφάλα που είναι το ψηλότερο σημείο του νησιού (31 μέτρα) και προσφέρει θέα στο σπάνιο αυτό δάσος κέδρων με ιδιαίτερο άρωμα και μέση ηλικία τα 200 χρόνια.

Ο πραγματικός προορισμός όμως στο νησί είναι η παραλία της Μπελεγρίνας ή Χρυσής Ακτής μόλις λίγα λεπτά δρόμος από το σημείο που με άφησε το καραβάκι. Εκεί κολύμπησα σε πεντακάθαρα κρυστάλλινα τυρκουάζ νερά και άπλωσα την ψάθα μου στη λεπτή χρυσαφένια άμμο με πολλά μικρά κοχύλια. Όσοι δεν έχουν προνοήσει για ψάθα και άλλα απαραίτητα στο νησί δυστυχώς τους περιμένει μια δυσάρεστη έκπληξη καθώς ένα σετ (δύο ξαπλώστρες και μία ομπρέλα) χρεώνονται 20 ευρώ. Φυσικά φαγητό, ποτά, επίσης σε υψηλές τιμές. Ο καφές στα 3 ευρώ. 

Η επόμενη πιο ήσυχη αλλά βραχώδης παραλία είναι ο Χατζηβόλακας δυτικά του οποίου υπάρχει ένας Mινωϊκός οικισμός που ήκμασε από το εμπόριο της πορφύρας, της πολύτιμης κόκκινης χρωστικής, που προερχόταν από κογχύλια και χρησιμοποιούνταν για τη βαφή των βασιλικών ρούχων. Πρόσφατα, ανακαλύφθηκε εδώ το μεγαλύτερο εργαστήριο παραγωγής πορφύρας της Μεσογείου. Εκεί δίπλα, υπάρχει και το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και ο φάρος του νησιού. Βορειοανατολικά της εκκλησίας, υπάρχει μια παλιά αλυκή και το μοναδικό σπίτι του νησιού που είναι κτισμένο πάνω σε αρχαίες εγκαταστάσεις.  Νότια και νοτιοδυτικά του Αγ. Νικολάου, υπάρχουν πηγάδια και λαξευτοί τάφοι. Ο μεγαλύτερος από αυτούς είναι Ρωμαϊκής εποχής.

Ο καυτός ήλιος του μεσημεριού καθώς και οι λίγες ώρες στο νησί δεν μου επιτρέπουν να εξερευνήσω όλα τα παραπάνω. Φεύγω από τη Χρυσή κρατώντας την εικόνα της χρυσής άμμου, το τυρκουάζ χρώμα της θάλασσας, των μικροσκοπικών κοχυλιών και κάτι από το άρωμα το κέδρων.

Φωτογραφίες:  Λία Γκουντρουμπή, Αλέξανδρος Θώμος