Η Αλίκη στη χώρα του Teachers 4 Europe

Αλίκη στην Ευρωχώρα, Under a European sky, Εξοικονόμηση ενέργειας, Περιοχές Natura, Δούναβης ένας ποταμός - δέκα χώρες - πολλές γλώσσες, Γευματίζοντας με ευρωπαίους καλλιτέχνες. Φιλοσοφεί η Ευρώπη;

Είναι λίγα μόνο από τα projects που υλοποίησαν μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην τάξη τους, με τον εκπαιδευτικό που είχε επιμορφωθεί στο καινοτόμο πρόγραμμα Teachers 4 Europe.

Ήταν το 2011 όταν η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα αποφάσισε να ξεκινήσει το φιλόδοξο πρόγραμμα Teachers 4 Europe, με στόχο την επιμόρφωση των Ελλήνων εκπαιδευτικών σε θέματα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι εκπαιδευτικοί με τη σειρά τους υλοποιούσαν projects με τους μαθητές τους, με τελικό στόχο τη διαμόρφωση των ενεργών Ευρωπαίων πολιτών του αύριο. Σήμερα το πρόγραμμα, που θεωρείται ως «καλή πρακτική», επεκτείνεται, και το «Teachers 4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture» επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υλοποιηθεί έως το τέλος του 2021. Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα που στοχεύει στην αναβάθμιση και επέκταση του δικτύου εκπαιδευτικών Teachers 4 Europe(Τ4Ε) και σε άλλα κράτη-μέλη και συγκεκριμένα σε Κύπρο, Γαλλία, Γερμανία, Μάλτα και Ρουμανία.

Το πρόγραμμα σκοπεύει, μεταξύ άλλων, στη δημιουργία ενός διασυνοριακού, βιώσιμου και μακρόχρονου εκπαιδευτικού δικτύου, το οποίο θα προάγει τις κοινωνικές και πολιτικές ικανότητες των μαθητών και θα προασπίζει τις δημοκρατικές αξίες, τα θεμελιώδη δικαιώματα, τη διαπολιτισμική κατανόηση και την οικειοποίησή τους.

Το T4E θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων θερινά σχολεία στη Μάλτα και την Κύπρο, εκπαιδεύσεις on line, οργάνωση συνεδρίων με συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών, εκδηλώσεις στην Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021 κ.ά.

Συντονιστής του έργου είναι το Πανεπιστήμιο Πειραιώς μέσω της Έδρας Jean Monnet στις Πολιτικές της Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Έρευνας και Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Τμήματος Διεθνών κι Ευρωπαϊκών Σπουδών. Δείτε περισσότερα για το πρόγραμμα που αναμένεται εδώ.

Επίσης όλο το εκπαιδευτικό υλικό, οι δράσεις έως σήμερα, οι οδηγοί των εκπαιδευτικών και τα projects που έχουν υλοποιηθεί είναι προσβάσιμα για όλους εδώ.

Φωτεινή Ασδεράκη: Αντιμετωπίζοντας τα στερεότυπα

Τι ακριβώς είναι το νέο Teachers 4 Europe και σε ποιους απευθύνεται;
Το νέο Teachers 4 Europe απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και μαθητές όλων των βαθμίδων σε τέσσερις χώρες. Στις συμμετέχουσες αυτές χώρες (Κύπρο, Γερμανία, Μάλτα, Ρουμανία) θα δημιουργηθούν αντίστοιχα Δίκτυα T4E Ambassadors, καθώς και ένα διεθνές δίκτυο υπό την αιγίδα της ΜΚΟ Learn to Change - Change to Learn, αναβαθμίζοντας την καλή ελληνική πρακτική.

Κύριος στόχος του προγράμματος είναι ο επαναπροσδιορισμός των ευρωπαϊκών αξιών για τη δημοκρατία, όπως και της έννοιας της αγοράς. Η αγορά πρέπει να ξαναγίνει ο τόπος άσκησης του ελεύθερου διαλόγου αλλά και της ενεργούς συμμετοχής και της λήψης αποφάσεων σε ισότιμη βάση.

Μεταξύ άλλων, στόχος είναι η προώθηση του σεβασμού μεταξύ ατόμων με διαφορετικές εθνικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις και η αντιμετώ πιση των στερεοτύπων. Πώς θα επιτευχθεί αυτό;
Ο πολυεθνικός και πολυπολιτισμικός χαρακτήρας του Δικτύου, καθώς και διάφορες εκπαιδευτικές και οργανωτικές δραστηριότητες, όπως η εκπόνηση κοινών προγραμμάτων σχολείων και η αλληλεπίδραση των μαθητών τους, θα προωθήσουν την αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό μεταξύ των ατόμων με διαφορετικές εθνικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των στερεοτύπων και της προώθησης του διαπολιτισμικού διαλόγου. Κατά συνέπεια, το Δίκτυο T4E θα είναι σε θέση να τονώσει και να παρακινήσει την εκπαιδευτική κοινότητα να μελετήσει παιδαγωγικές προσεγγίσεις για την προώθηση στάσεων και αξιών με στόχο την ανάπτυξη της συνεργασίας αλλά και του σεβασμού της διαφορετικότητας.

*Η Φ.Α. είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια, έδρα Jean Monnet στις Ευρωπαϊκές Πολιτικές για την Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Έρευνα και Καινοτομία, Τμήμα Διεθνών κι Ευρωπαϊκών Σπουδών, Σχολή Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών Πανεπιστήμιο Πειραιώς 

Αρετή Σβέρκου: «Ας πάρουμε τη βαλίτσα μας, ας πάρουμε το αεροπλάνο μας... Όλοι εμείς μαζί θα γυρίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση στη στιγμή!»

Η εκπαιδευτικός που συμμετείχε στο T4E γράφει για την εμπειρία της 

Η συμμετοχή μου στο Teachers 4 Europe πραγματοποιήθηκε τη σχολική χρονιά 2011-12 και ολοκληρώθηκε με μεγάλη και αναπάντεχη επιτυχία τόσο για εμένα όσα και τους συναδέλφους μου. Σε αυτό το διάστημα 94 εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, που διδάσκαμε σε μαθητές της Ε΄ και Στ΄ δημοτικού, εκπαιδευτήκαμε σε θέματα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την εκμάθηση παιδαγωγικών μεθόδων, ποιοτικά διασφαλισμένες για μαθητές ηλικιών 10 έως 12, ώστε να τονώνεται το ενδιαφέρον μας και να αντιμετωπίζουμε με κριτικό βλέμμα τις νέες πηγές πληροφόρησης.

Στη συνέχεια απευθυνθήκαμε στους μαθητές μας και μαζί τους αναπτύξαμε 94 διαφορετικά projects, σε 94 διαφορετικά σχολεία, σε 94 διαφορετικά μέρη της Ελλάδας. Το τελικό υλικό παρουσιάστηκε σε εκδήλωση και μας δόθηκαν τα απαραίτητα εύσημα, τόσο σε εμάς όσο και στο δυναμικό έμψυχο υλικό, στους μαθητές μας.

Ποιοι ήταν οι στόχοι του προγράμματος που μου κίνησαν το ενδιαφέρον; Πρώτα απ’ όλα να προετοιμάσουμε τη μελλοντική γενιά των ευρωπαίων πολιτών του 2020, που τότε βρίσκονταν στην ηλικία των 10 έως 12 ετών. Αλλά και η απόκτηση εκείνων των γνώσεων και δεξιοτήτων από εμάς τους εκπαιδευτικούς που θα μας καθιστούσαν ικανούς να τις εμφυσήσουμε στους μαθητές μας και να τους ενσωματώσουμε ομαλά στο νέο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον.

Και το κίνητρο; Η περιέργεια που συμβάδιζε με μια περίοδο διαρκούς προσωπικής αναζήτησης σχετικά με τον τίτλο «Ευρωπαίος πολίτης» και επαγγελματικής βελτίωσης γενικότερα.

Η διαδικασία εκπαίδευσης ήταν πολύ σημαντική και διαφορετική από όσες είχα βιώσει σε ποικίλα σεμινάρια εκπαίδευσης έως τότε: προγραμματισμένες συναντήσεις 40 διδακτικών ωρών, πρακτική εφαρμογή στα σχολεία που διδάσκαμε, παροχή διδακτικών μονάδων, άμεση επικοινωνία με τους εκπαιδευτές μας, ανατροφοδότηση, αξιολόγηση, επισημότητα του προγράμματος και απόλυτη υποστήριξη της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ελλάδα.

Η ανταπόκριση των μαθητών μου υπήρξε ενθουσιώδης και άμεση. Άκουγαν τον όρο «Ευρωπαϊκή Ένωση», αλλά δεν γνώριζαν ότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της. Με ικανοποίηση έμαθαν τα δικαιώματά τους και τις δυνατότητες που έχουν ως ευρωπαίοι πολίτες και ως κάτοικοι της Ελλάδας, ποιος είναι ο ρόλος της Ελλάδας ως κράτους-μέλους και πόσες παροχές τούς δίνει αυτό κυρίως για να σπουδάζουν, να ταξιδεύουν και να καταναλώνουν σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Μετέφεραν τις γνώσεις τους στις οικογένειές τους. Σε όλα τα παραπάνω, με ενίσχυσαν και με βοήθησαν πολύ οι βιωματικές δράσεις που κατέληξαν σε απόκτηση συγκεκριμένων αξιών, στάσεων, συμπεριφοράς, δεξιοτήτων και γνώσεων.

Εργαστήκαμε όλοι μαζί στην τάξη συστηματικά και τα αποτελέσματα ήταν αξιόλογα και πρωτότυπα. Από τον τίτλο του project«Ας πάρουμε τη βαλίτσα μας, ας πάρουμε το αεροπλάνο μας... Όλοι εμείς μαζί θα γυρίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση στη στιγμή!» μέχρι και τις εργασίες, τα μικρά και μεγάλα βήματα του project, οι ιδέες όλες ήταν των ίδιων των μαθητών. Ο δικός μου ρόλος ήταν καθοδηγητικός, υποβοηθητικός και συντονιστικός.

Η συμμετοχή μου στο Teachers 4 Europe εξακολουθεί να αποτελεί την καλύτερη εμπειρία, συγκριτικά με άλλα προγράμματα εκπαίδευσης. Η ατμόσφαιρα που κατάφεραν να δημιουργήσουν οι διοργανωτές του προγράμματος ήταν η καλύτερη αρχή, ώστε να είναι διάχυτη η έμπνευση και το πάθος για μάθηση. Εκπαιδεύτηκα από καθηγητές πανεπιστημίου που διδάσκουν τα αντικείμενα διεθνών και ευρωπαϊκών σπουδών και από ειδικούς συνεργάτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνάντησα, γνώρισα και διατηρώ καλές σχέσεις με άλλους δασκάλους από πολλά μέρη της Ελλάδας. Γνώρισα τον τρόπο εργασίας τους, μου μετέδωσαν τις δικές τους εμπειρίες και το πάθος τους. Είδα ανθρώπους με εξαιρετικό επίπεδο σπουδών που το αξιοποιούν στο έπακρο προς όφελος των μαθητών τους. Μακάρι κάθε προσπάθεια του υπουργείου με στόχο την εκπαίδευση και μόρφωση των εκπαιδευτικών να επιφέρει μακρόχρονα αποτελέσματα στη διαμόρφωση καταρτισμένων και μορφωμένων μαθητών με προοπτικές.