Ελλαδα

Σημαντική μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας στην Ελλάδα

Τι αποτέλεσμα έφεραν το πράσινο τέλος και τα τσουχτερά πρόστιμα

2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η τιμή της πλαστικής σακούλας από το νέο χρόνο αυξάνεται και γίνεται ακόμα πιο τσουχτερή. Το τέλος για την χρήση της, όπως άλλωστε είχε προαναγγελθεί, θα αυξηθεί με στόχο να περιοριστεί ακόμα περισσότερο η χρήση της.

Έτσι, από την 1η Ιανουαρίου 2019 θα φτάσει από 3 στα 9 λεπτά. Η πλαστική σακούλα χρεώνεται εδώ και ένα χρόνο αλλά η περίοδος με την χαμηλή χρέωση ήταν δοκιμαστική. Μαζί με την αύξηση στην τιμή της πλαστικής σακούλας θα αυξηθούν και τα πρόστιμα. Πάντως η τιμή της πλαστικής σακούλας παραμένει ιδιαίτερα χαμηλή σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ. Ο στόχος της κοινοτικής νομοθεσίας είναι να περιοριστεί η χρήση της πλαστικής σακούλας στις 90 (ετησίως) ανά πολίτη έως το 2020 και στις 40 έως το 2025.

Τα αποτελέσματα του πράσινου τέλους στην Ελλάδα

Το πράσινο τέλος, είχε ως αποτέλεσμα μία δραματική μείωση στην Ελλάδα, καθώς χρησιμοποιήθηκαν 1,5 δισεκατομμύριο λιγότερες σακούλες, σε σχέση με το 2017.    Για δεκαετίες, οι πλαστικές σακούλες δίνονταν δωρεάν σε όλα τα σούπερ μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα. Μετά την εφαρμογή του μέτρου όμως, οι τιμές τους ξεκινούσαν από τα 4 σεντ και κόστιζαν έως και 40 σεντ (για τις μεγαλύτερες και πιο χοντρές σακούλες).   

Αν και τα υπόλοιπα καταστήματα λιανικής δεν συμμετείχαν στην έρευνα, το ΙΕΛΚΑ εκτιμά πως, συνολικά, το «πράσινο τέλος» μείωσε πανελλαδικά τη χρήση πλαστικής σακούλας κατά 65%. Αυτό σημαίνει πως, κατά μέσο όρο, κάθε καταναλωτής στην Ελλάδα χρησιμοποίησε φέτος 130 με 135 σακούλες.   

Η μείωση αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη μέσα στο επόμενο έτος, καθώς οι χρεώσεις θα ξεκινούν από 9 σεντ για τις λεπτές πλαστικές σακούλες, από 1η Ιανουαρίου του 2019.    Ο στόχος που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2019, κανένας Ευρωπαίος να μην χρησιμοποιεί περισσότερες από 90 λεπτές πλαστικές σακούλες τον χρόνο. 

Ποιες πλαστικές σακούλες δεν χρεώνονται

Τα καταστήματα μπορούν να προμηθευτούν σακούλες οι οποίες έχουν πάχος από 50 ως 70 μm. Με τον τρόπο αυτό δεν οφείλουν να χρεώνουν τέλος στους καταναλωτές και έτσι να απαλλαγούν από τον επιπλέον κωδικό που θα πρέπει να “περάσουν” στην ταμειακή μηχανή. Δεν χρεώνονται επίσης οι νέου τύπου πλαστικές σακούλες οι οποίες είναι βιοαποδομήσιμες/λιπασματικές. Οι σακούλες δηλαδή που μετά από λίγο καιρό “διαλύονται” δεν χρεώνονται. Δεν χρεώνονται επίσης οι σακούλες που είναι μικρότερες των 15 μικρομέτρων.

Οι καταναλωτές πολλές φορές δεν μπορούν να ξεχωρίσουν ποια σακούλα είναι πια και έτσι η πιο σίγουρη λύση είναι η προμήθεια σακούλας πολλαπλών χρήσεων η οποία κοστίζει 0,40 λεπτά ως 1,20 και με την οποία ο καταναλωτής μπορεί να κάνει… απόσβεση μέσα σε μερικές μόνο αγορές, καθώς το κόστος τους είναι ίσο με δέκα κοινές πλαστικές σακούλες…

Πρόστιμα για τους εμπόρους

Για τον έμπορο που παραβαίνει τις υποχρεώσεις του, προβλέπεται διοικητικό πρόστιμο από 200 μέχρι 5.000 ευρώ, ανάλογα με την βαρύτητα της παράβασης.

Η αρμόδια υπηρεσία Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΑΑΔΕ σε συνεργασία με τον ΕΟΑΝ θα προχωρήσει στη δημιουργία ανάλογης ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή της δήλωσης απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους, στο περιβάλλον TAXISnet της ΑΑΔΕ και στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr.

Σε περίπτωση μη καταβολής του περιβαλλοντικού τέλους, η παράβαση βεβαιώνεται στη Δ.Ο.Υ. φορολογίας του υπόχρεου από την αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εποπτεύει τον ΕΟΑΝ, μετά από εισήγηση του ΕΟΑΝ και εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ.

Πού πάνε τα χρήματα του περιβαλλοντικού τέλους;

– Τα ποσά αποδίδονται από τους εμπόρους μέσω του μηχανισμού είσπραξης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).

Τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο;

– Οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή οδηγία.

– Χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία, έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.

– Χώρες όπως η Ολλανδία και η Ιρλανδία, έχουν επιβάλλει αντίστοιχο τέλος, ύψους 0,25 ευρώ και 0,22 ευρώ, αντίστοιχα.

– Πάνω από 35 χώρες ανά τον κόσμο έχουν απαγορεύσει πλήρως τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.

Το κόστος στην υπόλοιπη Ευρώπη

Ολλανδία: 0,25 ευρώ/σακούλα

Ιρλανδία: 0,36 ευρώ/σακούλα

Πολωνία: 0,30 ευρώ/σακούλα (ξεκινά από 1η Ιανουαρίου)

Αγγλία: 0,10 ευρώ/σακούλα

Πορτογαλία: 0,10 ευρώ/σακούλα

Ισπανία: 0,05 ευρώ/σακούλα οι πολύ μικρές πλαστικές και με 0,15 οι συνηθισμένες

Βουλγαρία: 0,05 ευρώ/σακούλα

Ιταλία: τις έχει απαγορεύσει εντελώς από το 2011